Skinfaxi - 01.05.1922, Page 5
SKINFAXI
37
að eitra fyrir tófuna. Sennilega verð-
ur erninum ekki bjargað, hvernig sem
að er farið. Hrörnun kemur að jafn-
aði í tegundina, þegar hún er að því
lcomin að líða undir lok, svo hún get-
ur ekki rétt sig við, en er dauðadæmd.
Friðun valsins verður sennilega
geymd þangað til það er um seinan,
og hann er kominn að því að deyja út.
Menn sjá það ekki fyr en um sein-
an, hve mikla synd þeir drýgja gagn-
vart náttúru landsins, með því að út-
rýma einstökum fuglategundum. það
gildir einu hvort fuglinn er kallaður
ránfugl eða eitthvað annað, hann á til-
verurétt engu síður fyrir það. Iíöfund-
urinn að sköpun fuglanna, sem annara
dýra í náttúrunni, er sá sami, og skap-
aði manninn, og matborðið — jörðin —
er hið sama fyrir mennina og skyn-
lausar skepnur. Jörðin er móðir rán-
fuglanna ekki síður en annara lifandi
vera í náttúrunni, og þeir eru skapað-
ir af mold, eins og maðurinn.
íslendingar hafa aldrei fengið orð
fyrir að vera sérlega náttúruelskir,
enda ber framkoma þeirra þess ljósan
vott, gagnvart náttúru landsins.
Mönnum er mjög illa við sumar
fuglategundirnar, jafnvel þó að þær
séu til gagns og prýði. Einkum eru
það ránfuglarnir, sem óspart hafa
fengið að kenna á miskunnarleysinu,
þurft hefir að taka það fram, með lög-
um, að þeir skyldu ófriðhelgir. Sú skoð-
un hefir því komist inn í meðvitund
almennings, að ránfuglarnir væru skað-
legir, réttlausir og réttdræpir. Um eitt
skeið voru menn verðlaunaðir fyrir að
drepa ránfuglana, og menn sáu sig
aldrei úr færi að ræna eggjum þeirra
og steypa undan þeim. Arðurinn af
þessu var enginn, en samt höfðu menn
ánægju af því. Yrðu menn þess varir
að örninn dræpi lamb, komust allar
hendur á loft til að ná lífi ræningjans,
en ef maður drap tryppi úr hor, var
það moldað í kyrþey.
Ránfugladrápið nálgaðist meira og
meira útiýminguna, áður en eitrunin
kom til sögunnar, en með henni ætla
menn nú að ná takmarkinu.
G. D.
----o---
Refaeldi.
i.
Fyrir tæpum 10 árum síðan var byrj-
að á að ala upp refi í Kanada. Nokkr-
um mönnum kom það til hugar, án
þess að hafa nokkra reynslu á að
byggja. Tilraunir voru gerðar með blá-
refinn og mórauða refinn. Blárefurinn,
sem venjulega er kallaður silfurrefur,
er blásvartur að lit, ýrður hér og hvar
silfurhvítum hárum, með hvítan skott-
broddinn. það var álitið að fyrirtækið
borgaði sig, ef tækist að ala upp silfur-
refina. Skinnin af þeim eru einhver
þau beztu, sem til eru, og seljast fyrir
geipiverð.
Tilraunirnar stóðu yfir í 20 ár. Hvað
eftir annað mishepnaðist refaeldið;
menn urðu fyrir ótal vonbrigðum, en
létu þó ekki hugfallast. Almenningur
hló dátt að þessari heimsku, er það
svo kallaði. Var alment álitið að tóf-
an þrifist hvergi, nema frjáls og óháð
úti í náttúrunni, og mundi því aldrei
takast að hefta frelsi hennar, nokkr-
um manni til gagns. þetta varð nú
ekki til að hughreysta brautryðjend-
urna, eða ýta undir þá að halda til-
raununum áfram. En almannarómur
lýgur nú stundum, og það sannaðist í
þetta sinn.
það var engum erfiðleikum bundið
að halda lífinu í fullorðnu dýrunum,
en að ala upp yrðlingana, það var
þyngri þrautin. þeir drápust hvað eftir