Skinfaxi - 01.10.1923, Síða 1
8. BLAP
REYKJAVÍK, OKTÓBER J923.
XIV. ÁR
Vetrarstörf.
]?að er gamall siður og góður að
menn staðnæmist á krossgötum og lit-
ist um. Ferðamaðurinn lítur um öxl og
liorfir á farinn veg, en liann athugar
líka og ekki síður livert stefnir.
Árstíðaskiftin eru einskonar vegamót
á lífsleið manna. Liðin tið er þá metin
og mæld og tekin ákveðin afstaða til
þeirra verkefna, sem næst liggja. Við
hljótum að kjósa um margar og ólík-
ar leiðir til þess að ná þvi markmiði,
sem að er keijt, og valið sýnir það
þroskastig, sem við stöndum á. Ef eg
mætti geta mér til um það, hvert væri
aðalmarkmið flestra manna, þá mundi
jeg ætla að fyrsta ósk allra væri sú, að
verða sannfrjáls, því frelsið er dýrasta
eign livers manns. En það getur lika
orðið hættulegt þeim, sem ekki kunna
með það að fara, líkt og hárheitt vopn
í óvita höndum.
Nú er ísland sjálfstætt ríki og þjóðin
alfrjáls. Margir af okkar ágælustu
mönnum hafa fórnað miklum liluta æf-
innar til þess að ná þessu marki. þjóð-
in stendur í mikilli þakkarskuld við
þessa menn, og það er hennar helgasta
skylda að verja frelsið og réttinn. —
Ilvernig verður það gert? — pessari
spurningu er ekki létt að svara, en hitt
er vist, að frelsið verður lýðnum hefnd-
argjöf, ef feðurnir kunna ekki að fóstra
niðjana —- ef uppeldismálin eru óvirt.
Hér um bil r% o hlutar landsbúa eru
innan við tvítugsaldur, eða það sem
kallað er á bernsku- og unglingsaldri.
Af þessu er auðsætt, að uppeldi æsk-
unnar þarf mikils með. En hér er mik-
illa muna vant til þess að líklegt sé að
allir geti notið hæfileika sinna að fullu,
allir gert skyldu sína og hlotið þann
manndóm, sem þarf til þess að verja
dýrmætustu eign þjóðarinnar, frelsið.
Kaupstaðai’barnið má ekki eyða meiri
hluta æskunnar á götunni, ef það á að
verða nýtur maður, ef það á ekki að
lenda í útburðarvalnum. Ilins vegar
stflfar fjalladalasyninum mikil liætta af
einangruninni. Hann þarf að fá sannar
og ljósar hugmyndir um stefnur og
straumhvörf þjóðlífsins og byrja á þvi
,að lifa lífinu og velja sér verkefni, áð-
ur en hann kveður áttliaga sína. Ann-
ars er hætt við því að hann skilji ekki
hlutverk sitt og finni aldrei sjálfan sig.
það eru fleiri en mæður og lögskip-
aðir kennarar, sem þurfa að fóstra og
fræða. Hvað gera prestarnir fyrir upp •
eldismálin? pað mun sannast að marg-
ir þeirra starfa lítið að þeim og mikíu
minna en þeir gætu gert. pó eru hér
vitanlega margar heiðarlegar undan-
tekningar.
En sist af öllu mega ungmennafél-
ögin liggja á liði sínu. þau hafa víðtæk-
ari stefnuskrá en nokkur annar félags-