Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1939, Qupperneq 12
12
VÍIvINGURINN
Neyðarkall
á 182 metrum.
19. maí vorum víð staddir út af Svörtu-
loftum; blíðskapar veður og sléttur sjór.
Ég sat í stól mínum við vinnuborðið og
var að hlusta með ró og spekt, á víxl á
norskan línuveiðara sem var að skifta við
Jan Mayen-radio og enskan togara á Horn-
banka tala við þýzkan togara á Halamiö-
um. Ég hreyfði stilliskífuna á móttakara
mínum, hægt, fram og til baka, eftir því
sem við átti, og var aðallega með hugann
við að á þessu ætlaði ekkert að verða að
græða, og bezt væri að loka fyrir í nokkrar
mínútur, og skreppa niður til þess að fá
sér kaffitár og smárabb við „kokkinn"
um gengisfall og fiskitregðu, kryddað
með lítilsháttar kjarnyrðum um stjórn-
leysi, stjórn og þjóðstjórn.
En þá allt í einu kom kall, sem þverskar.
þenna hversdagsdoða hugsanagang og
fékk mig til þess að hálfrísa úr sæti mínu
og ósjálfrátt að leggja eyrað upp að há-
talaranum, þó þess væri í raun og veru
engin þörf, því það sem frá honum barst,
var full greinilegt, neyðarkall á 182 metr-
um.
Það var kallað nokkuð hratt, en greini-
lega með styrkri rödd: „Halló, halló, er
enginn að hlusta, við erum strandaðir á
Breiðafirði, og erum að hvolfa á skerinu“.
Ég beið örstutta stund til þess að vita
hvort ekki kæmi skipsnafnið eða staðurinn
sem skipið væri strandað á, en þegar lítil
stund var frá liðin, kom aftur sama kall-
ið án frekari upplýsinga; má vel vera að
báturinn hafi verið búinn að kalla eitthvað
út áður, en það gat hafa horfið í truflun-
um frá þeim öðrum, sem voru að tala á
bylgjunni. Ég beið því ekki lengur boð-
anna, þegar mér var Ijóst, hversu alvarlegt
ástand bátsins var, en kallaði strax í loft-
skeytastöðina í Reykjavík, þar eð um borð
var ekki talstöð til þess að svara beint.
Hún ansaði samstundis og kallaði svo út
á 182 metrum, bæði eftir bátnum og eins
til þess að láta önnur skip vita, ef þau væru
að hlusta. Samhliða var Slysavarnafélag-
inu tilkynnt og það símaði til allra ver-
stöðva við Breiðafjörð.
En hér varð lítið að gert. Allsstaðar
voru allir bátar á sjó í góða veðrinu, en
skerin óteljandi á Breiðafirði, eins og
kunnugt er, og enginn gat vitað, úr því
hvorki var upp gefinn staður eða nafn
skipsins, livar átti að leita. Þó heyrði ég
skömmu seinna, að nokkrir vélbátar, sem
voru inni í Breiðafirði, höfðu farið að
gefa þessu gaum. Ekkert heyrðist meir til
hins strandaða báts, þó ég héldi stöðugan
vörð á bylgjunni í fleiri klukkustundir.
Loks um kvöldfréttir útvarpsins kom
það í ljós, livar strandið hefði verið, og
ennfremur, að þenna dag hefðu tveir bátar
strandað eða tekið niðri í Breiðafirðinum,
en þar fyrir var ekki hægt að ráða í, hvor
hafði sent út neyðarkallið.
Til allrar hamingju varð ekkert að á
hvorugum bátnum, en það sem þarf að
taka skýrt fram í þessu sambandi, er, að
það er óverjandi trassaskapur af þeim sem
kallaði út neyðarkallið, að láta ekki sam-
stundis vita þegar hann var sloppinn úr
hættunni. í alþjóðareglugerðinni er sér-
staklega tekið fyrir um tilhögun neyðar-
viðskipta. Og samkvæmt þeim fyrirmælum
skýrt ákveðið um að annaðhvort hin nauð-
stadda stöð, eða ef hún verður ekki fær
um það, sú stöð, sem nær sambandi við
hana, skuli láta vita undir eins og viðskipt-
unum er lokið. Því má hverjum vera ljóst,
að það getur kostað mikla aukafyrirhöfn
og tilkostnað þeirra, sem fúsir vildu
hjálpa, ef slíkt er ekki gert.
Halldór Jónsson,