Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1942, Page 8

Aísfaðan fil hins
erlenda valds
í jólahefti „Víkings" birtist grein eftir sjó-
mann, þar sem gerð er tilraun til að dærna
um efni októberhefti blaðsins. í grein þessari
lýsir höfundur ánægju sinni og velþóknun yfir
efni blaðsins yfirleitt, að undantekinni smá-
grein nokkurri eftir mig, sem kom þarút einn-
ig, undir fyrirsögninni „Frelsi eða þrældóm-
ur“. Þarna skiftir algerlega í tvö horn hjá
greinarhöfundi, sem kallar sig Sjómann, og
kveður svo ramt að óbeit hans og ógleði yfir
þessari umræddu grein ininni, að hann vill
helzt banna henni rúm í blaðinu, vegna þess
að hann telur að slíkar greinar „eigi ekki
heima í sjómannablaði“, eins og hann orðar
það. Það, hvað eigi heima í sjómannablaði, og
hvað ekki, geri ég ráð fyrir að geti verið
skiftar skoðanir um, og að um það megi deila
endalaust. Því merkjalínan er þar ekki svo
glögg, en berist vafasamar greinar blaðinu,
þá kemur auðvitað til kasta ritnefndarinnar
að úrskurða hvort greininni skuli heimilað
rúm í blaðinu eða ekki. Þarna get ég engu
um ráðið, en það skal þessi Sjómaður og grein-
arhöfundur vita, að því frjálsari sem stefna
blaðsins er, þess betra þykir mér það og mun
svo yfirleitt um fjölda sjómanna. Mín per-
sónulega skoðun á því, hvað eigi heima í sjó-
mannablaði er sú, að allt sem snertir líf og
hagsmuni sjómannastéttarinnar eigi þar
he'ma. Lítur greinarhöfundur máske svo á, að
vernd Bandaríkjanna komi sjómannastétt-
inni ekki við? Telur hann að stríðið sjálft sé
sjómcnnum óviðkomandi, eða hlutskifti ís-
lands, meðan stríðið stendur og að því loknu?
Ef svo er, þá er auðvitað ekki furða, þótt
greinarhöfundur vilji ekki slíkar greinar í
sjómannablað. Því öll þessi atriði voru aðal
uppistaðan í greininni, og að mínum dómi
kemur sjómönnunum þetta við engu síður en
öðrum þegnum þjóðarinnar. Sé gengið út frá
því, að sjómennirnir séu mennskir menn, sem
megi láta í ljósi skoðun sína á mestu alvöru-
málum þjóðarinnar og alls mannkyns, eins og
aðrir borgarar landsins, þá átti greinin vissu-
VÍKINGUB
lega heima í sjómannablaði, enda er það svo,
að fjölda margir menn úr ýmsum stéttum
þjóðarinnar, hafa beinlínis fundið hjá sér
hvöt til að þakka mér fyrir hana. Tel ég þetta
bera vott um mikla útbreiðslu blaðsins og
vinsældir og að greinin hafi átt heima í blað-
inu. ILitt er auðvitað ekkert óeðlilegt, þótt
allir séu ekki á eitt sáttir um efni það, sem
greinin fjallar um, en að ætla sér þá dul að
banna hana af þeim ástæðum, í landi þar sem
málfrelsi og ritfrelsi er enn í gildi, eru au? •
vitað einskærir hugarórar manns, sem ekki er
búinn að koma auga á þá staðreynd, að þegar
Bandaríkin tóku að sér verndun landsins, þá
misti hann og fulltingismenn hans af síðasta
strætisvagninum.
Ummælum, sem höfð eru eftir Thomas
Mann, segist greinarhöfundur vera sammála
og telur þau réttmæt, má það þó undarlegt
heita, því talsverður hluti greinarinnar spinnst
út af þessum ummælum og byggist á því, að
þau séu rétt, en þar er þessi greinarhöfundur
ósamþykkur og það svo mjög, að hann vill
ekki leyfa rúm fyrir greinina og vílar ekki fyr-
ir sér að brígsla mér umsvifalaust um undir-
lægjuhátt við erlent vald. Vissulega er þetta
mjög handhæg aðferð þegar þarf að þagga
niður í einhverjum, en það skal greinarhöf-
undi sagt í fullri alvöru, að þessi aðferð er
þegar orðin svo vel þekt í öðrum löndum, að
hún er hætt að hafa þar nokkrar verkanir, en
meira um það síðar.
Gagnrýni greinarhöfundar virðist í fljótu
bragði séð, sprottin af ættjarðarást, er það
auðvitað lofsvert þegar hugur fylgir máli.
Ættjarðarást í líkingu við þá, sem lýsir sér
í orðum og athöfnum Gunnars á Hlíðarenda
cg í kvæðum Jónasar Hallgrímssonar er vissu-
lega fögur og eftirsóknarverð dyggð, sem
flestir íslendingar ættu að hafa fyrir leiðar-
stjcrnu, en því miður er reynsla síðari tíma
sú, að þeir, sem fremst hafa tranað sér og
hrópað um föðurlandsvináttu við öll mögu-
leg og ómöguleg tækifæri, eru þegar orðnir