Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1952, Blaðsíða 42

IJíiivuli ástarinnar
Saga eftir D. Merezjkovskij
Meistari Fabritsíus, einn hinna menntuðustu pró-
fessora við Búlonjuháskólann, sá um kennsludeildina í
rökfræði. í þeirri vísindagrein hafði hann til að bera
svo mikla leikni og listfengan þokka, að hann var
vanalega kallaður konungur ofályktananna. Samt var
það ekki einungis rökfræðin, heldur og allur sjóndeild-
arhringur mannlegrar þekkingar milli himins og jarð-
ar, sem líkt og lá á lófa meistara Fabritsíusar. En
þó var eftirtektarverðast, að vísindamaðurinn opinber-
aði hyldýpi sinnar miklu speki, ekki aðeins í hinum
mikilvægu viðfangsefnum vísindanna, heldur jafnvel í
smæstu málefnum hins daglega lífs.
Stundum segja stúdentarnir að hann hafi orðið að
skrifa utan á bréf eins og þetta:
„Padovu Vínartorgi.
Lyfjabúðinni undir tunglinu", og hinn víðfræga pró-
fessor hafi skreytt umslagið með eftirfarandi áskrift:
„Nella ritto Antenorea, in sul foro di Bacco, all’ aro-
matoria della dea triforme". (Þ. e. Til borgarinnar
Antenoru, til ilmstofu hinnar þríformuðu gyðju hjá
Bakkusartorgi").
Tungu Tilliusar talaði hann svo meistaralega og not-
aði svo oft, að hann næstum gleymdi mállýzku móður
sinnar. Aftur á móti angraði hann málefni sem hann
hélt of ósamboðið virðingu sinni og í slæmu skapi hafði
hann jafnvel við orð, að „Gamanleikurinn guðdómlegi",
eftir Dante, núna á öld hinnar upprunalegu ciseronsku
mælsku, mundi varla duga á borð við pylsuumbúðir.
En þegar hann útskýrði hvernig maður verður að
skrifa orðið „consumptium" — með p eða ekki með p,
þá var opnuð slík fjárhirzla af speki fyrir framan hina
undrandi áheyrendur, að jafnvel hinir 'éttlyndustu og
ólærðustu menn fundu til ótta og virðingarfullrar skelf-
ingar.
Meistari Fabritsíus var lágvaxinn og veikbyggður,
með hrömunarmerki fyrir aldur fram, því líkami hans
var orðinn tærður af áköfum og þrotlausum vísinda-
iðkunum, en svipur hans var samt alltaf mjög alvar-
legur og strangur, augnaráð hans djúphugsandi, hnykl-
aðar, loðnar brúnir — skrefin— hæg og tignarleg.
Áreiðanlega var enginn nema hann hæfur til að bera
með jafnmiklum verðleikum hina hindberjalituðu pró-
fessorskápu, fóðraða með ljónsskinni, og hinn feikna-
stóra hatt, sem óviljandi minnti á hugmynd um góm-
sæta köku, sem húsmæðurnar búa til fyrir börnin í
tilefni af hátíð heilags Jóhannesar skírara.
Á þessum tíma stunduðu nám við Búlonjuháskólann,
í kirkju- og borgaralegum lögum, tveir innilegir vinir,
göfugir og ríkir sveinar, sem tilheyrðu hinni heiðruðu
fjölskyldu de Savelli. — Annar þeirra var nefndur
Bútsjiólo, hinn — Pétur Páll. Allir vita að kirkjulögin
eru ekki eins yfirgripsmikil og hin borgaralegu. —
Bútsjiólo, sem hafði lagt stund á hin fyrrnefndu, lauk
þess vegna sínu námskeiði á undan Pétri Páli.
Þegar hann var búinn að ákveða að fara heim, sagði
hann við kunningja sinn:
„Kæri Pétur, nú er ég búinn að fá skírteinið og nú
ætla ég að fara aftur til heimalandsins“.
Pétur svaraði:
„Ég bið þig að skilja mig ekki eftir hér alveg ein-
mana. Bíddu aðeins hér þar til þessum vetri lýkur.
Ég verð búinn með námið í vor og þá getum við ekið
saman í burtu. Á meðan þú bíður, þá skaltu til þess
að tapa ekki tímanum, taka fyrir einhver vísindi, sem
hjarta þitt gimist, og stunda þau“.
Bútsjíóla samþykkti, lofaði vini sínum því að bíða,
sneri sér til prófessorsins síns, meistara Fabritsíusar
og sagði við hann:
„Ég hef ákveðið að bíða eftir frænda minum og nú
bið ég yður, meistari, að segja mér til á meðan í ein-
hverjum fögrum vísindum".
„Gott“, svaraði meistarinn, „veljið þau sem þér óskið
að fá tilsögu í, ég mun gjarna leiðbeina yður í starfinu".
Bútsjílo sagði:
„Meistari! Ef ég mætti vonast eftir að fá samþykki
yðar tignar, þá mundi ég óska eftir að stunda vísindi
ástarinnar".
Þegar meistari Fabritsíus heyrði þessa beiðni, hnykkl-
aði hann brýrnar og ætlaði í eitt skipti fyrir öll að
„þvo höfuð“ þessa frekjulega drengræfils, svo hann í
framtíðinni hefði aldrei löngun til að leika með pró-
fessora. En þegar hann horfði á Bútsjíólo tók hann
eftir á andliti hans, fíngerðu og róslitlu, svo einfeldnu
og traustfullu tilliti, svo hógværu og virðingarfullu
brosi, að á vörum hans dó hið latneska skammaryrði,
sem hann var þegar tilbúinn að hreyta út úr sér. Hann
mundi eftir einhverju gömlu, þægilegu og kátlegu, sem
hvorki snerti ofályktanir eða málfræði Prískiannesar
eða Donatíusar. Hann brosti því og svaraði lærisveini
sínum:
„Ágætt! Ekki væri hægt að velja nein önnur vísindi,
sem féllu betur við tilhneigingar hjarta míns. Þess
vegna skuluð þér fara næsta sunnudag til kirkju
Minoritaprestanna þegar morgunguðþjónustan stendur
yfir, og konurnar úr borginni koma þar saman, og leit-
ið eftir hvort þér finnið ekki einhverja á meðal þeirra,
sem yður geðjast að. Ef þér finnið einhverja þá fylgið
henni í hæfilegri fjarlægð þar til þér komizt að hvar
3D2
V í K I N G U R