Samvinnan - 01.10.1952, Blaðsíða 4

„Reistu í verki viljans merki7'
SvipmyrLcÍLr frá /ðnsýmngunm 1952
Það er furða, að Leifur heppni
skyldi ekki einu sinni líta við allan
septembermánuð, þar sem liann
stendur á Skólavörðuhæð í Reykja-
vík, þau ósköp sem gengu á rétt fyrir
aftan hann. Innan um braggana,
þessi hróplegu minnismerki húsnæð-
isvandræðanna í höfuðstaðnum,
spruttu upp marglitir þríhyrningar og
háreist hlið, skreytt miklum kúlna-
verkum — táknum atómaldarinnar.
Þessi hlið vísuðu veginn í hlaðið við
iðnskólabygginguna nýju, þar sem
haldin var Iðnsýningin 1952.
Innan við aðalhliðið gaf að líta
öðru megin fyrstu dieselvélina, sem
íslenzkar hendur hafa smíðað, og
hinu megin hringsnúandi fiskþvotta-
vél, en beint framundan tákn og merki
þessarar miklu sýningar: Standmynd-
ina Járnsmiðinn eftir Asmund Sveins-
son. Nú höfðu menn ekki gefið tíu
krónur fyrir tækifæri til að deila um
nútíma list, svo að flestir munu hafa
einbeitt huganum að öðru, þótt ýms-
ir yrðu til að gjóta hornauga til smiðs-
ins á hlaðvarpanum. Það hefði verið
þjóðráð að halda þarna skoðanakönn-
un og spyrja sýningargesti álits á
listaverkinu.
Iðnskólabyggingin er mikil, rúm-
góð og björt og ekki verður annað
sagt, en að glæsilegri sjmingu hafi ver-
ið haganlega fyrir komið í henni, enda
þótt húsið sé byggt sem skólahús, en
ekki sýningarhús, en það er tvennt
gerólíkt. Hvarvetna voru sýningar
og skraut, sem báru vott miklu starfi,
umhyggju og yfirleitt smekkvísi.
Utan aðaldyra voru skrifuð geysi-
stórum stöfum einkunnarorð sýning-
arinnar: Hollt er heima hvað. Innan
við aðaldyr blasti fyrst við skraut-
skrifað spjald, þar sem á var letrað:
Reistu í verki viljans merki. Þarna var
falinn boðskapur þessarar sýningar,
sem íslenzkri þjóð er ætlað að læra, —
sem hún svo gjarna aðhyllist fögrum
orðum, en svo oft svíkur í verki.
Hér verður Iðnsýningunni ekki
lýst, enda er það ógerningur nema í
heilli bók, og gerði þó ekki lesandan-
um hálft gagn hjá því, sem heimsókn
á sýninguna hefði gert. Þó er rétt að
minnast lauslega á deild Sambands ís-
lenzkra samvinnufélaga, sem var
stærst einstakra deilda á sýningunni.
Þegar gengið var upp á aðra hæð,
blasti til hægri við mikið Islandskort
og yfir því stafirnir: Iðnaður Sam-
vinnumanna. Deplar voru í helztu
byggðum á kortinu og kviknuðu á
þeim mislit ljós til skiptis, er sýndu í
eitt skiptið kaupfélögin, sem flest
reka einhvern smáiðnað, en síðan hin-
ar stærri iðngreinar þeirra, mjólkur-
bú, fiskiðnað, aðrar verksmiðjur
o.s.frv. Frá þessu mikla korti blasti
við langur og bjartur gangur, sem er
eftir miðri suðurálmu á þessari hæð,
en í þeirri álmu voru sýningarherbergi
Sambandsins.
I fyrsta herbergi til vinstri var
fyrsta deild Gefjunar. Þar voru
fagurlega uppstoppað lamb í þing-
eyskum mosa og hrauni og íslenzkt
sveitalandslag, haglega gert úr
Gefjunargarni einu, með bæ og rétt
fullri af fé. Þessar tvær táknmyndir
minntu á íslenzku ullina, sem er aðal
hráefni Gefjunar. Auk þess voru í
þessu herbergi líkön af Gefjuni, ann-
að af hinum nýju verksmiðjuhúsum
að utan, en hitt sýndi hinar ýmsu
deildir og vélasamstæður verksmiðj-
Tvœr kynslóðir dást að silkivörum Heklu á sýningunni.
4