Neisti - 27.03.1983, Page 12

Q3Lii nl' 71
[y0 [_ J 1 cJi
NEISTI er gefinn út af
Fylkingu byltingarsinn-
aðra kommúnista, og
kemur út 12 sinnum
á ári.
Ábyrgðarmaður er
Ámi Sverrisson
Forystugrein
Sigur kristilegra
i Þýskalandi.
Árið sem er að líða mun ráða úrslitum um
baráttuna gegn kjarnorkuvígbúnaðinum. Á þessu ári
verður tekin ákvörðun um staðsetningu nýrra, meðal-
drægra kjarnorkuflauga í Evrópu, og það er undir
því komið, hversu víðtæk andstaðan er, hvort af
þessu verður, eða heimsvaldasinnar neyðast til að halda
aftur af vígbúnaðarkapphlaupinu um sinn.
Kosningarnar í Þýskalandi 6. mars s.l. urðu
baráttunni gegn kjarnorkuvígbúnaðinum ekki til fram-
dráttar. Kohl kanslari kapítalistanna og kristilegu
flokkarnir fóru með sigur af hólmi. Þótt Kohl
hafi haft við orð, að svonefnd «núlllausn» Reagans,
sem felst í því að Bandaríkin hætti við að auka
vopnabirgðir sínar, ef Sovétríkin dragi úr sínum, sé
ekki vænleg til árangurs í samningaviðræðunum i
Genf, þá er Ijóst að í öllum meginatriðum styðja
kristilegu flokkarnir kjarnorkuöflin og hervæðingar-
postula NATO.
Sigur Kohls og kristilegra og kapítalískrar efna-
hagsstefnu þeirra mun ekki heldur verða til að létta
þýskri alþýðu lífsbaráttuna. Það er því fyrirsjáan-
legt að verkalýðsfélög í V-Þýskalandi verða að verjast
árásum fjandsamlegra stjórnvalda á næstunni, jafnframt
því að andstæðingar kjarnorkuvígbúnaðarins efla fjölda-
baráttu sína.
Ábyrgð þeirra er mikil.
13. mars s.l. var Marianglla Garcia Villas,
formaður mannréttindanefndar EI Salvador, myrt í
höfuðborg landsins, San Salvador.
Málgögn NATO-sinna hér á landi hafa látið
I veðri vaka, að Marianella hafi fallið í átökum
skæruliða og stjórnarhersins. Það er rangt. Hún
var pyntuð til dauðs með köldu blóði. En það er
ekki að ástæðulausu, að NATO-Ieppar hérlendis rang-
færá það, hvernig dauða Marianellu bar að. Reagan
Bandaríkjaforseti hefur undanfarið reynt að fá Banda-
ríkjaþing til að fallast á auknar fjárveitingar til
ógnarstjórnarinnar í E1 Salvador. Þingið hefur
tregðast við, sökum þess að mannréttindi eru fótum
troðin í E1 Salvador. NATO-sinnar hér, sem eiga sér
þá hugsjón æðsta að styðja vígaferli Bandaríkja-
stjórnar, og styrkja hernaðarvél þeirra á alla lund,
geta auðvitað ekki viðurkennt, að ljúflingar Reagans
við stjórnvölinn í E1 Salvador myrði nokkurn mann.
Þeim er hentara að hagræða sannleikanum. Einhverjum
gæti annars dottið í hug að bera þjóna bandarískrar
utanríkisstefnu hér saman við þjóna hennar í E1 Salvador,
og álykta sem svo, að þeir sem styðja hersetu
Bandaríkjanna hér, eigi og sinn skammt af ábyrgðinni
á því, að Bandaríkjastjóm helst uppi að styðja með
ráðum og dáð morðingja alþýðu I E1 Salvador.
Dagsbrún samþykkir stuðning
við baráttuna i E1 Salvador,
27 MARS - Verkamannafélag-
ið Dagsbrún samþykkti á aðal-
fundi sinum 27 mars s.l. stuðn-
ingsyfirlýsingu við baráttu
alþýðunnar i E1 Salvador, og við
starf islensku E1 Salvador nefnd-
arinnar.
Fundurinn fordæmdi morðið á
Marianellu Garcias-Villas, og
lagði áherslu á það í samþykkt
sinni, að Marianella hefði verið
myrt, til að koma í veg fyrir
að sannleikurinn um abyrgð USA
á hryðjuverkum stjómarinnar,
og stuðning alþýðu við FDR/-
FMLN kæmist fyrir augu folks.
Alþýða E1 Salvador berst fýrir
atvinnu, jarðnæði, samtakafrelsi
og réttinum til að ráða málum
sínum sjálf, án íhlutunar valda-
kliku hershöfðingjanna og ná-
grannans volduga í norðri, að
því er segir í ályktun fundarins.
Þá krafðist fundurinn þess að rik-
isstjóm Islands viðurkenni þegar
FDR/FMLN,sem hinn sanna full
trúa þjóðarinnar í E1 Salvador,
og skorar ennfremur á Alþýðu-
samband íslands, að það taki
málið upp.
Loks samþykkti fundurinn
stuðningsyfirlýsingu við E1 Salv-
adomefndina og hvatti önnur
verkalýðsfélög til hins sama. Til
að ganga á undan með góðu
fordæmi samþykkti fundurinn
gjöf að upphæð 10.000 kr. til
baráttunnar i E1 Salvador.
Stjórnmálaástandið og
viðhorfín fyrir kosningar.
Alþingi hefur verið rofið og kosn-
ingar verða 23.apríl. Rikis-
stjórn Gunnars Thoroddsens,
sem hafði niu lif eins og kött-
urinn, gengur nú sjálfviljug fyrir
ætternisstapa. Þessi stjórn var
ekki sérlega merkileg vegna þess
sem hún kom i verk, - og
skiptir þá ekki máli hvort við
horfum á hana af sjónarhól
auðvalds eða verkalýðs. Spor
hennar munu þó sjást greinilega
um nokkra hrið i islensku stjórn-
málalifi, vegna þeirra áhrifa sem
þessi rikisstjórn hefur haft á
styrkleikahlutföll stéttanna i
samfélaginu. Þessi stjórn markar
nefnilega timamót i þróun
stærsta verkalýðsflokksins á fs-
landi, - Alþýðubandalagsins.
Stjórnmálaóstandið
í eldhúsdagsumræðunum á Al-
þingi í mars mátti greinilega
heyra að nokkur breyting hefur
átt sér stað frá því í upphafi
kosningabaráttunnar 1978, og
jafnvel frá þvi í kosningunum
1979. í hinum opinberu stjórn-
máladeilum eru skilin ekki eins
skörg og áður milli verkalýðs-
flokkanna fAlþýðubandalags og
Alþýðuflokks) og borgaraflokk-
anna (Sjálfstæðisflokks og Fram-
sóknarflokks).
Að hluta til orsakast það af þvi
að Sjálfstæðisflokkurinn boðar
nú ekki eins ákaft og opinskátt
stefnu sína um lifskjaraskerðing-
ar. 1978 þurfti flokkurinn að
verja kjaraskerðingar sem hann
hafði begar framkvæmt í lok
febrúar. 1979 var Sjálfstæðis-
flokkurinn svo öruggur um sig að
hann boðaði kjaraskerðingar-
stefnu sina af miklum ákafa
(«leiftursóknin»).
Meginástæðan fyrir því að skil-
in milli verkalýðsflokkanna og
borgaraflokkanna eru ekki eins
skörp og áður, er þó sú
að nú leggur Alþýðubandalagið
upp í kosningar bæði sem kaup-
ránsflokkur og rikisstjórnarflokk-
ur. Það sem meira er: Alþýðu-
bandalagið hælir sér af því að
vera «ábyrgur» flokkur (ekki
gagnvart verkalýðsstéttinni,
heldur gagnvart efnahags- og
stjórnskipan landsins) sem
«hikar ekki við að taka á kaup-
inu ef með þarf».
Það er sem sagt tímanna tákn,
að í eldhúsdagsumræðunum um
daginn var ekki deilt um hvort
ráðast megi á gerða kjarasamn-
inga, eins og deilt var um vorið
1978. Núna 1983 eru allir flokk-
ar á Alþingi sammála um að það
megi og þurfi að gera.
Stjórnmálaástandið á Islandi
um þessar mundir markast eink-
um af þrennu: I fyrsta lagi mark-
ast það af þessari þróun Alþýðu-
bandalagsins úr «óábyrgum»
stjórnarandstöðuflokki i «ábyrg-
an» rikisstjórnarflokk. I öðru lagi
einkennist það af upplausn og
kreppu Alþýðuflokksins, en
stöðugt hefur sigið á ógæfuhlið-
ina hjá flokknum eftir að hann
stökk út úr ríkisstjórninni 1979.
Flokkurinn hefur klofnað, og ekki
sér fyrir endann á vandræðum
flokksins ef fylgistapið verður
mikið í kosningunum. Það þriðja
sem setur mark sitt á stjórnmála-
ástandið er undanhald verkalýðs-
hreyfingarinnar síðustu árin,
- einkum og sér i lagi í tið
ríkisstjórnar Gunnars Thorodd-
sens þar sem Alþýðubandalagið
hefur setið flokka fastast.
Það eru þessir þættir sem valda
þvi að Framsóknarflokkurinn tal-
ar nú opinskátt um nauðsyn
kjaraskerðinga eftir kosningar
eins og ekkert sé sjálfsagðara.
Og Sjálfstæðisflokkurinn hefur
fyllst svo miklu sjálfstrausti að
leiðtogar hans tala nú ýmist
drýgindalega eða digurbarka- •
lega um að stefna á hreinan
meirihluta i næstu kosningum.
Reynsla samsteypustjórnar
Þegar Alþýðubandalagið gekk í
eina sæng með Gunnari Thor-
oddsen og Framsóknarflokknum
um mánaðarmótin janúar-febrú-
ar 1980 og myndaði með þeim
ríkisstjórn', var það rökstutt og
réttlætt með því, að þarna gæf-
ist sögulegt tækifæri til að
kljúfa og veikja Sjálfstæðisflokk-
inn. Um leið og þessi stjórn
var mynduð, benti Fylkingin á að
hér væri um mikla glámskyggni
að ræða. Hún benti á að rikis-
stjórnin og þátttaka Alþýðu-
bandalagsins í henni mundi
miklu frekar veikja verkalýðs-
hreyfinguna. I leiðara Neista i
mars 1980 má lesa eftirfarandi:
«Neisti hefur hamrað á þvi eins
og slaghamar á bryggjustólpa,
undanfarna mánuði og ár, að
verkalýðshreyfingunni verði ekki
meiri grikkur gerður en þegar
flokkar hennar taka upp á þvi
að setjast i borgaralegar sam-
steypustjórnir til þess að reka
það arðránskerfi sem þeir segjast
öðrum þræði berjast gegn. Hlut-
aðeigandi flokkar hafa jafnan
svarað þessu svo til, að þeir geti
miklu betur beitt sér verkalýðs-
stéttinni til hagsbóta sitjandi
sem innstu koppar i búri
embættismannakerfisins heldur
en standandi út i kuldanum i
stjórnarandstöðu. Reynslan sýnir
að þetta er þvi miður rangt og
meira að segja svo kolrangt að
engin undantekning finnst.»
(Neisti, 3.tbl.).
Það kom í Ijós að ríkisstjórn
Gunnars Thoroddsens hefur ekki
verið nein undantekning, alveg
eins og leiðari Neista spáði.
Það sannaðist á viðbrögðum
verkalýðshreyfingarinnar við
kjaraskerðingum þessarar stjórn-
ar l.mars 1981 og l.desember
1982. Fylgistap verkalýðsflokk-
anna í bæjar- og sveitastjómar-
kosningunum i fyrra vor sannaði
þetta líka. Það hefur lika sýnt sig
að Sjálfstæðisflokkurinn var ekki
klofinn i herðar niður með þvi
að mynda kaupránsstjórn Gunn-
ars Thoroddsens.
Sjálfstæðisflokkurinn:
Nú hefur gamli stjórnmálarefur-
inn Gunnar Thoroddsen tilkynnt
að hann muni ekki bjóða sig
fram í næstu kosningum. Frið-
jón Þórðarson og Pálmi Jónsson
hafa heitið flokki sínum tryggð.
Þar með er ljóst að Sjálf-
stæðisflokkurinn gengur að
mestu heill til kosninganna, ef
frá er skilið klofningsframboð á
Vestfjörðum.
Þessi sameining Sjálfstæðis-
flokksins og burtganga Gunnars
Thor... úr stjómmálunum verður
flokknum til framdráttar i
kosningunum. Undanhald og
niðurniðsla verkalýðshreyfingar-
innar ásamt kreppu verkalýðs-
flokkanna styrkir einnig stöðu
íhaldsins bæði í kosningunum
og eftir þær.
Þrátt fýrir allt þetta er samt
ólíklegt að Sjálfstæðisflokkurinn
fái hreinan meirihluta í kosning-
unum. Þess ber einnig að gæta,
þótt Sjálfstæðisflokkurinn gangi
heill til Alþingiskosninganna og
Gunnar hafi dregið sig í hlé,
þá er ekki þar með sagt að
kreppa flokksins sé leyst. Heim-
iliserjurnar munu halda áfram i
flokknum, því hann hefur ekki
enn leyst forystukreppu þá sem
hefur þjakað hann um árabil.
Þetta þýðir að Sjálfstæðis-
flokkurinn er ekki það afl og sá
brimbrjótur islensku auðvalds-
stéttarinnar sem henni er nauð-
syn i ólgusjó stéttabaráttunnar
og í þeim árásum á verkafólk
og lífskjör þess sem nú em i
bigerð.
Með öðrum orðum ætti verka-
lýðshreyfingin að geta varist
árásum þeim sem Sjálfstæðis-
flokkurinn mun blása til að kosn-
ingum loknum. En það verður
aðeins gert ef hún og flokkar
hennar beita sér rétt eftir kosn-
ingar.
Baráttustefna i stað
stéttasamvinnustjórna
I höfuðdráttum er boðskapur
verkalýðsflokkanna mjög líkur
um þessar mundir. Alþýðuflokk-
urinn talar nú um þjóðarsátt um
lausn á efnahagskreppunni og
þjóðfélagslegan kjarasáttmála.
Alþýðubandalagið boðar «ein-
ingu um islenska leið». I þeirri
stefnu má finna mörg klassisk
stefnumál Alþýðubandalagsins,
þótt ýmissi sérvisku þeirrar
stefnu sem kennd er við
Lúðvik Jósepsson sé sleppt.
Slagorðin eru gömul eins og:
íslensk atvinnustefna, meiri
framleiðsla og framleiðni, spam-
að í atvinnugreinum, beinar tak-
markanir á innflutningi, kjara-
jöfnun.
Alþýðuflokkurinn þefur áður
boðað þjóðarsátt og kjarasátt-
mála og Alþýðubandalagið hefur
áður boðað íslenska atvinnu-
stefnu. Þetta hefur litlu breytt að
kosningum liðnum, því báðir
flokkarnir stefna að því að setjast
i samsteypustjórnir með öðrum
hvorum eða báðum borgara-
flokkunum. Slík stjórn mun ekki
byggja stefnu sina á frasasafni
og slagorðaglamri verkalýðs-
flokkanna, heldur þvingandi
kröfum og þurftum efnahgslifs-
ins í landinu sem stjórnast
af gróðasókn.
Reynslan er ólygnust. Gangi
verkalýðsflokkarnir í eina sæng
með ihaldinu eða Framsókn að
kosningum loknum og ein stétta-
samvinnustjórnin enn kemst á
legg, þá verða varnir verkalýðs-
hreyfingarinnar brotnar niður.
Slik stjórn þarf jú starts-
frið og staða verkalýðsflokkanna
innan hinnar skipulögðu verka-
lýðshreyfingar er lykill auðvalds-
Framhald á bls. 11.