Stúdentablaðið - 01.11.1983, Blaðsíða 8

8
STÚDENTABLAÐIÐ
UTANRÍKISMÁL í STÚDENTARÁÐI
Með fundarboði síðasta
Stúdentaráðsfundar fylgdi álykt-
unartillaga frá fulltrúum Félags
vinstri manna í utanríkisnefnd.
Efni hennar var m.a. vopnakapp-
hlaup stórveldanna, sjálfsákvörð-
unarréttur þjóða, barátta stúdenta
og allrar alþýðu í rómönsku Ame-
ríku gegn fasískri heimsvalda-
stefnu, ógnarstjórn á Kýpur, árásir
„zíonista" á palestínska stúdenta
og fleira sem þessu tengist. Loka-
orð tillögunnar voru:
„Friður og frelsi er í hœttu.
Stuðlum að því að slík luetta hverfi.
Stuðlum að friði, frelsi og mann-
réttindum öllum til handa. “
Allsnarpar umræður urðu um
þessa tillögu sem Vökumenn töldu
einkennast af einhæfum málflutn-
ingi. Að því kom þó að Þorsteini
Húnbogasyni og öðrum umbum
leiddist þófið og bar hann upp frá-
visunartillögu með svohljóðandi
greinagerð:
„Forsendur fyrir því eru þœr að
Umbótasinnar eru ekki kosnirí SHÍ
til að fjalla um þessi mál og eru
skuldbundnir gagnvart kjósendum
sínum tilað svona mál séu ekki tekin
fyrir hér á fundinum. “
Tillaga þessi var samþykkt með
11 atkvæðum Vökumanna og
umba gegn 10 atkvæðum FVM.
Undir Iok fundarins komust mál
þessi aftur á dagskrá þegar Elín
Margrét Lýðsdóttir umbi lagði til
að tillögunni yrði vísað til utanrík-
isnefndar til frekari umfjöllunar.
Því næst lögðu fulltrúar FVM í
utanríkisnefnd fram nýja tillögu.
Fjallaði sú um innrás Bandaríkj-
anna í Grenada, sem er þar harð-
lega fordæmd. Til þess að koma í
veg fyrir langt málþóf lögðu vinstri
mennirnir Jóna Hálfdánar og
Halldór Birgis fram dagskrártillögu
þess efnis að þessi tillaga skyldi
borin undir atkvæði strax. Það var
samþykkt og tillagan síðan felld
með 8 atkvæðum gegn 8. Þá báru
sömu menn upp aðra tillögu um
Grenada, svipaða en heldur styttri
og ef til vill ekki eins róttæka. Þá
kom enn ein Grenadatillagan. nú
frá Antoni Pjetri Þorsteinssyni
Vökumanni. þar sem íhlutun
Bandaríkjamanna eru hörmuð.
Enn vildi Þorsteinn Húnbogason
vísa þessum utanríkismálum frá en
nú var tillaga hans felld. Þessu næst
var seinni tillaga vinstri manna um
Grenada felld með atkvæðum
Vöku og umba, 8 á móti 9. Sáu nú
vinstri menn að í óefni horfði með
utanríkismálaafskipti SHÍ og sam-
þykktu einum rómi tillögu Antons
Pjeturs sem ekki mætti nema
þremur mótatkvæðum frá um-
bótasinnum.
Tillaga Antons og sem sagt
ályktun SHÍ um Grenada er svo-
hljóðandi:
SHÍ harmar íhlutun Banda-
ríkjamanna og rikja i Karíba-
hafinu í málefni Grenada. Hér
er um að rœða fullvalda ríki og
ber að fordœma óeðlileg af-
skipti erlendra þjóða af þeirra
málefnum. Jafnframt er hvatt
til þess að erlendar hersveitir
verði dregnar sem fyrsl til baka
og efril til kosninga þar sem
Grenadabúar velja um sína
eigin framtíð.
Félag vinstri manna þykir jú
hafa farið nokkuð halloka í þessari
afgreiðslu.Stúdentablaðiðbarþetta
og eins hversvegna þessar tillögur
koma fram nú, undirannan fulltrúa
FVM í utanríkisnefnd, Ólaf Sig-
urðsson. Hann taldi alla þessa af-
greiðslu hið versta mál. „Ástæðan
fyrir þessum tillöguflutningi nú var
að utanríkisnefnd hafði borist all-
mikið af bréfum frá erlendum
stúdentasamtökum. Má þar nefna
stúdenta á Kýpur, Líbanon,
vesturbakka Jórdanár svo og al-
þjóðleg stúdentasamtök þar
sem SHÍ er beðið um að gera eitt-
hvað í málunum. Nokkurs konar
neyðaróp sem við teljum að
stúdentum hér sé skylt að svara.
Hvað Grenadatillöguna snertir eru
það mál sem eru í deiglunni nú.
Mál þessi voru rædd á fundi í
utanríkisnefnd, farið í gegnum
bréfin og ályktanirnar samdar. Þess
má geta að hvorki fulltrúar Vöku i
nefndinni né sá eini umbótasinni
sem þar situr sáu ástæðu til þess að
mæta á þann fund. Engu að síður
voru þessar ályktanir bornar undir
þennan umbótasinna sem lýsti yfir
velþóknun sinni yfir þeim. Það
kom okkur því mjög á óvart að
Þorsteinn Húnbogason skyldi með
fulltingi annarra umbótasinna og
Vöku visa þessum málum frá.
Hvað ætlast maðurinn til; að við
endursendum þau bréf sem okkur
hafa borist og segjum því miður, en
þetta vesen ykkar kemur íslenskum
stúdentum ekki við. Þetta eru
stúdentasamtök sem leita til okkar
með neyðaróp en eru svikin.
Að lokum vil ég taka fram að ég
tel Anton Pjetur hafa bjargað and-
liti SHf fyrir horn með tillögu-
flutningi sínum. Þó hans tillaga
hafi alls ekki verið eins og við
hefðum helst viljað er hún þó
skárra en ekkert," sagði Ólafur
Sigurðsson fulltrúi FVM í Utan-
ríkisnefnd SHÍ.
-b.
SKÓLAFÓLK FER HULDU HÖFÐI
— lítiö eitt um stöðu
stúdenta og kennara
í E1 Salvador
Hinn tíunda októbersl. voru þrjú
ár liðin frá stofnun FMLN, sem er
hernaðarlegur armur þjóðfrelsis-
aflanna I El Salvador. Þennan dag
fyrir þremur árum sameinuðust
allar skæruliðahreyfingar, sem
berjast gegn ógnarstjórn hægriafl-
anna í E1 Salvador, undir eitt
merki, FMLN/FDR.
Innan FMLN og FDR sem er
hinn diplómatíski armur þjóð-
frelsishreyfingarinnar eru m.a.
flokkar Sósíaldemókrata, komm-
únista. mestur hluti Kristilegra
demókrata ásamt samtökum
verkalýðsfélaga. stúdenta, bænda
og millistétta, raunar öll stjórn-
málaleg og félagsleg öfl sem ekki
eru öfgasinnuð hægriöfl.
í tilefni alþjóðlegu E1 Salvador
vikunnar (10.—15. okt.) vegna
stofnunar FMLN var boðið hingað
til lands Gabriel Lara, fulltrúa
þjóðfrelsisafla E1 Salvador á
Norðurlöndum. Tólf flokkar og fé-
Gabriel Lara og Ingibjörg Haralds., túikur hans á fundinum í Ganila bíó.
lagasamtök stóðu að komu hans
hingað til lands og dvaldi Lara hér í
eina viku. Margt var á stundaskrá
hans. en hvað stærstur liður í hing-
aðkomu hans var ávarp á fundi í
Gamla bíó, laugardaginn 15. októ-
ber. Á þeim fundi var einnig sýnd
kvikmynd frá El Salvador urn
uppbyggingu þjóðfrelsisaflanna á
hinum svo kölluðu frelsuðu svæð-
um, en það eru landsvæði sem þau
hafa á sínu valdi og stunda um-
fangsmikið fræðslustarf á sviði
hjúkrunar. lækninga auk kennslu
lesturs og skriftar. Gamla bíó var
vel setið þennan laugardag og virt-
ust allir vera mjög ánægðir með
útkomu fundarins.
Gabriel Lara talaði við fulltrúa
verkalýðssambanda og félaga sem
og fulltrúa þingflokka. Honum var
boðið að ávarpa þing verka-
mannasambandsins (haldið í Vest-
mannaeyjum) en komst ekki vegna
veðurs. Auk þessa þá heimsótti
Lara nemendur í kennslustund I
Háskóla íslands, námskeiðs I sögu
Mexico og Mið-Ameríku og var
það góð uppfylling í námið. Einnig
heimsótti hann forseta fslands,
Vigdísi Finnbogadóttur, er veitti
honum móttöku á skrifstofu sinni.
Undirritaður var á nokkrum
fundum með Gabriel Lara og var
ég beðinn um að segja eitthvað frá
komu hans og spyrja um stöðu
stúdenta í El Salvador í dag. Ég
mun reyna að verða við þessum
óskunr ritstjórans og tína til nokkra
þá mola er mér áskotnuðust á
þessum fundum. Forvitni mín
beindist vissulega fyrst og fremst að
því er varðar háskólastúdenta í E1
Salvador þó margt athyglisvert
kæmi franr á þessum fundum um
ástandið í landinu síðustu vikurog
mánuði.
„Mið-Ameríku háskólinn er lok-
aður,“ sagði Gabriel Lara, „en
hann er til húsa í höfuðborginni,
San Salvador, og því hefur engin
kennsla farið þar fram um langan
tíma. En það er ekki þar með sagt
að háskólanemar sitji auðum
höndum og fái enga kennslu, öðru
nær. Bæði kennarar og nemendur
hafa kennslustundir í sínum náms-
greinum hér og þar út um borgina.
Þeir hittast í smákompum eða
íbúðum til að halda áfrarn þarsenr
frá var horfið þegar skólanum var
lokað. Þannig að háskólanámið
gengur áfram þó við allt aðrar að-
stæður sé. En því miður grisjast
þessi hópur ört því stjórnvöld beina
spjótum sínum mjög að kennurum
og stúden(um og er nú svo komið
að stúdentar eru annar stærsti
hópur fallinna í El Salvador á eftir
smábændunum. Fyrir svo utan þá
sem eru horfnirog enginn veit um.
Kennarar eru ekki langt undan svo
þú skilur að ástandið í kennslu-
málum er slæmt. Við þessar sí-
felldu aðfarir stjórnvalda að kenn-
urunum þá þora nrargir þeirra ekki
að kenna og reyna að fara huldu
höfði. Ég get sagt þér dæmi af ein-
um kennara sem var að kenna
þegar hópur þjóðvarðliða ruddist
inn í kennslustundina og myrtu
hann fyrir framan nemendurna
eftir að hafa svívirt hann fyrst.
Svona atburðir draga vissulega
mátt og þor úr mörgum en samt
halda flestir kennaranna áfram
kennslu. einsog ég sagði, hérog þar
um borgina. Þetta á iíka við um
landsbyggðina en þar eru kennarar
og nemendur ekki síður ofsóttir."
Eftir þessar upplýsingar var
maður nú töluvert sleginn en for-
vitnin varð yfirsterkari svo ég
spurði hann hvort stúdentar tækju
mikinn þátt í skæruliðabaráttunni.
„Stúdentar eru stór hluti af
þjóðfrelsisöflunum í E1 Salvador"
sagði Gabriel og hélt áfrarn „ekki
bara í skæruhernaðinum. heldur
einnig í kennslu og öðru uppbygg-
ingastarfi á frelsuðu svæðunum. Ég
get líka nefnt það strax, svona áður
en þú spyrð að þvi, þá taka konur
mikinn þátt í starfinu. Þæreru meir
en helmingur uppistöðu þjóðfrels-
isaflanna og þær eru mun djarfari
og árásargjarnari en karlmennirnir
í baráttunni."
Að lokum spurði ég hann út í
stöðu FMLN/FDR í E1 Salvador í
dag og kvað hann stöðu þeirra í
landinu vera það sterka og hljóta
það mikinn stuðning meðal alþýð-
unnar að stjórnin væri löngu fallin
ef hún nyti ekki stuðnings Banda-
ríkjastjórnar. Bandarísk stjórnvöld
hafa m.a. viðurkennt það.
Ég vona að lesendur séu nokkuð
fróðari um stöðu stúdenta í EI
Salvador og skilji ástand það sent
samstúdentar þeirra eiga við að etja
í landinu. Þessir punktar sem hér
eru á prenti eru teknir úr viku
skammti af minnisblöðum frá því í
október og hef ég tínt til þau atriði
sem mér fannst að þyrftu að korna
fram í málgagni okkarstúdenta. Að
auki setti ég þetta þannig saman að
úr gæti koniið nokkuð samstæð
heild spurninga og svara en þetta er
aðeins lítið brot af því sem alþýða
El Salvador má þola dag hvern af
hendi stjórnvalda, sem nota hvað
sem þeir geta til að kveða niður
raddir frelsisins.
Jón Gunnar Grjetarsson