Fálkinn - 23.08.1930, Blaðsíða 14

14
FÁLKINN
fara að hátta, skaut zia Tatana inn í. Farið
þið nú bæði; það er orðið framorðið.
Hún ýtti hinni ölvuðu konu varlega fram.
A meðan var hún að biðja um að fá eitthvað
að drekka áður en liún færi. Bustianeddu fylti
skál með vatni og rjetti henni; hún tók þakk-
lát við henni, en strax og hún kom auga á
hVáð í henni var hristi hún höfuðið og fjekk
honum hana aftur. Síðan slangraði hún leið-
ar sinnar. Zia Tatana sendi Bustianeddu einn-
ig burtu og lokaði hurðinni.
Nú ertu víst orðinn þreyttur, hjartað
mitt, nú skal jeg liátta þig, sagði hún við
Anania, fór með hann inn í stórt herbergi
innar af eldhúsinu og hjálpaði honum til að
klæða sig lir. Vertu ekki hræddur, drengur-
inn minn, á morgun kemur mamma þín, eða
við förum að leita að henni. Kantu að signa
þig? Kantu trúarjátninguna? Já, þú verður
að lesa trúarjátninguna á hverju kveldi.
Seinna skal jeg kenna þjer margar aðrar
bænir, eina til San Pasquale, sem lætur okk-
ur vita hvenær dauðastundin nálgast. Já,
bara að hennar væri ekki langt að bíða. Jæja,
svo þú hefir þarna rezetta (verndargrip) ? En
hvað hann er fallegur? Jájá, það er ágætt,
San Giövanni mun vernda þig; hann er út-
burður eins og þú, en þó skírði hann Herrann
vorn Jesú. Sofðu nú hjartað mitt, i nafni
Föðurins, Sönarins og hins Heilaga anda.
Amen.
Anania lá nú i stóru rúmi með rauðum
kodda; zia Tatana tróð rúmfötunum vel um
hann, fór síðan leiðar sinnar og skildi haun
einan eftir i myrkrinu. Hann lagði hendina
á verndargripinn, Ijet aftur augun. Hann
hætli að gráta en ætlaði ekki að geta sofnað.
Á morgun . . á morgun. . . En hve mörg
ár voru ekki liðin frá því hann vai' i Fonni?
Hvað hugsaði Zuanne eiginlega þegar vinur
hans ekki kom aftur?
Ruglingslegar hugsanir, undarlegar mynd-
ir flugu um hinn litla heila; en andlit móð-
ur hans hvarf aldrei úr huga honum. Iivert
hafði hún farið? Skyldi henni ekki vera kalt ?
Á morgun fjekk hann aftur að sjá hana . .
á morgun . . Og færu þau ekki með hann
til hennar þá skyldi hann strjúka .. á morg-
un ..
Hann heyrði olíupressarann koma inn og
skiftast orðum á við konu sína; ótuktar karl-
inn hrópaði upp yfir sig:
— Jeg vil ekki hafa hann hjá mjer! Jeg
vil það ekki!
Svo varð þögn aftur. Alt i einu opnaði
einhver djTnar, og laumaðist inn á tánum,
færðist að rúminu og mjakaði varlega á-
breiðunni ofan af Anania. Skeggbroddar
strukust við kinn drengsins en hann ljest
sofa, opnaði þó svolítið annað augað og sá
að sú, sem kysti hann var faðir hans.
Nokkrum augnblikum seinna kom zia
Tatana inn og lagðist í breiða rúmið bak við
Anania, sem lengi nætur heyrði hana biðjast
fyrir muldrandi og andvarpandi.
III.
Enginn tilkynti yfirvöldunum að Anania
litli hefði verið skilinn eftir einn síns liðs í
Nuoro og Oli gat komist undan án þess nokk-
ur skey11i um það. Það komst aldrei upp
hvert hún hefði farið; en nokki’ir þóttust
hafa sjeð hana á gufuskipinu, sem fór milli
Sardiniu og Civitavecchia; og nokkru seinna
staðhæfði kaupmaður frá Fonni, sem verið
hafði í verslunarerindum á meginlandinu,
að hann hefði liitt Oli í Rómaborg, fína til
fara og með ljettúðugum kvenpersónum og
að hann hefði verið með henni í nokkra
klukkutíma.
Um alt þetta var talað i pressuhúsinu svo
di’engurinn heyrði, og hlustaði hann á sam-
ræðuna með hinni mestu gaumgæfni. Hann
var eins og lítið villidýr, sem ekki var tam-
ið nema í ytri hegðun. Hann var altaf að
hugsa um að flýja til Fonni; á sama hátt
eins og hann á meðan hann var i Fonni hjá
móður sinni var altaf að hugsa um að flýja
til þess að leita uppi föður sinn, en nú þegar
þessi draumur hafði ræst var honum ekki
um annað meira hugað en hvernig hann ætti
aftur að finna OIi. Það myndi vera ennþá
auðveldara ef liún væri langt í burtu hinu
megin við liafið; þvi lengra, sem hún væri í
burtu þeim mun auðveldara hjelt hann að
það væri fyrir sig að finna hana. Þrátt fyrir
þetta fann hann ekki til neins kærleika til
hennar. Hann elskaði hana ekki, því hún
hafði oftar barið hann en klappað honum,
og hún hafði vfirgefið hann, og það fanst
honum inst inni vera stórkostlegur órjettur
gagnvart sjer. Hann elskaði ekki heldur föð-
ur sinn, þennan fituga karl, sem frá því fyrsta
hfði sýnt honum óvilja og komið inn hjá
honum hræðslu og ógeðskend, þennan mann,
sem þó kysti hann í leyni en misþyrmdi hon-
um og auðmýkti hann þegar aðrir sáu til.
Zia Tatana hjelt verndarhendi j'fir hon-
um og lionum þótti vænt um hana, og að
henni hændist hann smámsaman. Hún þvoði
honum, kemdi honum og klæddi hann, kendi
honum bænir og orðskviður Salómons, fór
með hann i kirkju, ljet hann sofa í rúminu
sínu og gaf honum góðan mat að boi’ða.
Ilann varð á skömmum tíma allur annar,
sultarholurnar fyltust og hann fór að
líta út eins og dálítill herra eftir að liann
hafði skift á fonnisku fötunum sínum og
var koininn í hversdagsföt úr dökku baðm-
ullarefni. Annars var hann nú bvrjaður að
tala nuoretisku og taka upp eftir Bustia-
neddu orðalag hans.
En hjarta hans breyttist ekki, gat ekki
breyst. Undarlegir draumar um flótta, um
æfintýr, um merkilega fyrirburði blandaðist
alt saman djúpri þrá eftir átthögunum, cftir
því fólki og þeiin lilutum, sem hann liafði
mist, og blandaðist þránni eftir liinu óbundna
frelsi, sem liann hafði hingað til notið ásamt
hálf óljósum vanmáttar og blygðunartil-
finningum og leyndum þrám eftir móðurinni,
sem var langt i burtu.
Hugur hans stefndi að einhverju óþektu
liann vildi fara til móður sinnar af því að
allir aðrir átlu mæður og af því að móður-
leysið auðmýkti hann meira en liann bein-
línis saknaði hennar. Hann skildi, að hún
gat ekki verið hjá oliupressaranum, sem átti
aðra konu, en þó kaus hann heldur að vera
hjá konunni en honum. Ef til vill fann hann
þegar óglöggt að hún var máttarminni en
hann og dró þess vegna liennar taum.
Eftir því sem tíminn leið dofnuðu þessar
tilfinningar, en hurfu þó aldrei alveg úr
lijarta hans; í huga hans brcyttist myndin af
móðir hans, bæði hvað snerti ytra útlit og
ciginleika, þó án þess nokkurntima að hverfa.
En dag nokkurn sagði Bustianeddu honum
frá merkilegu málefni. Bustianeddu hafði
fljótlega bundist vinfengi við hann, var það
frekar fljóttekin en beinlínis ánægjuleg
AÚnátta.
— Móðir mín er ekki dauð, sagði liann
drengnum í trúnaði næstum því yfirlætis-
lega. Hún er líka á meginlandinu, eins og
mamma þín, hún strauk einusinni þegar
pabbi sat í fangelsi. En þegar jeg verð stór
skal jeg fara og leita hennar; já það skal jeg
gera, jeg sver það! Auk þess á jeg föðurbróð-
ur, sem er við nám á meginlandinu; og hann
hefir skrifað að hann hafi sjeð móður mína
ganga framhjá sjer á götunni og hefði ætlað
að berja hana, cn fólkið liefði tekið hann og
haldið honum. Sjáðu hjerna, þessa rauðu
húfu hefir föðurbróður minn gefið mjer!
Þessi stutta frásögn hugbreysti Anania og
batt hann og Bustianeddu hlýjum vináttu-
böndum. Þeir flæktust saman svo áruni
skifti, í olíupressunni, i húsi zia Tatana, og
jiar í grendinni.
Bustianeddu var nær því jafnaldri Zuanne,
vinarins horfna, og var í rauninni göfuglyndur
og góður drengur. Hann gekk í skólann, eða
sagðist að minsta kosti gera það, en oft sendi
kennarinn smálappa til föður hans til jiess
að spyrjast fyrir um lærisveininn, sem hvergi
var hægt að finna. Og þá var faðirinn, scin
hafði dálitla ullar- og skinnbúð, vanur að
binda drenginn með nautshársreypi, loka
hann inni og skipa honum stranglega að lesa-
Og i livert skifti kom Bustianedda út aftur
forhertari og illari viðureignar en áður, eins
og fangi úr tugthúsi.
Aðeins þegar faðir hans var á hinum löngu
og mörgu ferðum sínum, og hann var einn
lieima, var hann duglegur; hann þóttist þá
finna til ábyrgðar á stöðu sinni, leit eftir hús-
inu, sópaði, bjó til mat og jivoði föt sín.
Olíupressarinn, sem eftir því hvaða árstíð
i staðinn gaf Bustianeddu honum góð ráð og
kencli honum ýmsa gagnlega liluti, og enriþá
fleiri óþarfa. Þeir eyddu miklum hluta dags-
ins og hinum löngu kveldum í pressuhúsinu,
Jiar sem stóri Anania, eins og hann var kall'
aður til aðgreiningar frá hinum, vann fyrir
eigaridann, liinn rika signor Daniele Carboni-
Olíupressarinn, se meftir Jiví hvaða árstíð
stóð yfir, ýmist var akuryrkjumaður, trjá-
ræktarinaður eða vínyrkjumaður, kallaði
signor Carboni liúsbónda sinn, af því að liariU
hafði unnið hjá honum svo árum skifli, en ■
rauninni var vinna hans mjög sjálfstæð, vcl
borguð og ekki fastbundin.
Oliupressuhúsið vissi öðrumegin að trjá-
garði nokkrum, sem lá upp að veginum frari*
dalinn. Það var fallegur garður, Jió hann vícri
fremur óræktarlegur, grýttur með J>\Tiii'
runnum og indverskum fíkjutrjesrunnuiri,
persika- og möndlurunnum, þar stóð einriig
stór eik, stofninn var fúinn og í honum
hjeldu til hvítmaðkar, engisprettur, lirfur og
fuglar. Trjágarður þessi var einnig eign
signor Carboni. Hann var draumaland allra
götustrákanna í nágrenninu; en Zio Pei'a
Sa(/atta (kötturinn), gamh trjágarðsvörður-
inn, sem altaf var með lurkinn í hendinriri
leyrfði aldrei neinum að komast inn fyrir-
Úr trjágarði Jiessum gat að líta fögru, li®'
legu nuorisku stúlkurnar þegar þær gerig11
út að brunninum til þess að sækja vatn riieð
krukurnar á höfðinu, alveg eins og konurnai
í biblíunni. Zio Pera gaut til þcirra gletnis'
legu hornauga, þegar hann var að sá baun-
unum sínum, Jiremur i hverja holu og hottaði