Fálkinn - 06.12.1930, Blaðsíða 3

P Á L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM.
Ritstjórar:
Vilh. Finsen og Skúli Skúlason.
F'ramkvœmdastj.: Svavar Hjaltested.
A ðalskrifstofa:
Bankastræti 3, Reykjavík. Sími 2210.
Opin virka daga kl. 10—12 og 1—7.
Skrifstofa í Oslo:
Anton Schjöthsgade 14.
Blaðið kemur út hvern laugardag.
Áskriftarverð er kr. 1.70 á mánuði;
kr. 5.00 á ársfjórðungi og 20 kr. árg.
Erlendis 24 kr.
Allar áskriftir greiðist fyrirfram.
Augiýsingaverð: 20 aura millimeter
Herbertsprent, Bankastræti 3.
Skraddaraþankar.
Einu sinni kom gamall maður, sem
þótti mesti greindarkari, til læknis.
Hann var mjög alvarlegur þegar
hann fór að tala við læknirinn og
gaf í skyn að hann mundi eiga skamt
eftir ólifað. Læknirinn fór að toga
úl úr honum sjúkdómslýsinguna og
hún var þá sú, að hann hafði „mist
lúsina“. Hann hafði verið meira eða
minna lúsugur alla æfina, það vissi
á feigð er lúsin hvarf, alveg eins og
það veit á skiptapa þegar rottan
flýr skipið. Hvorttveggja góð og
gömul þjóðtrú.
En það eru fleiri en þessi maður,
sem halda sig feiga þegar þeir
„missa lúsina“. Þegar hrotið er í
bága við eldgamlar kreddur og venj-
ur, til þess að ryðja braut þvi, sem
nýrra er og betra, þá hlaupa menn
upp til handa og fóta og láta eins
og óðir menn. „Nú stendur heimur-
inn ekki lengi!“ segja menn þegar
þeir verða hissa.
Og ýmsir menn eru svo gerðir,
að þeir temja sjer að fjandskapast
við alt sem heitir bregting, án þess
að gera sjer grein fyrir því, eða gefa
sjer tíma til að athuga, hvort hún
sje til góðs eða ills. Þeir hafa aðeins
eitt orðtak: Allar breytingar eru til
ills; þær hoða feigð og dauða. Og
það gildir einu hvort breytingin
verður á því, sem ilt er eða gott,
þvi að fyrir sjónum þeirra manna,
sem engu vilja breyta, er vitanlega
alt gott. Það eru menn, sem hafa
„svo vanist illu að gott þyki“.
„Þangað sækir klárinn sem hann
er kvaldastur“, segir al-íslenskt mál-
tæki. Ef þetta máltæki er rjett, likist
mikill fjöldi íslendinga heslunum
sínum. Og fleira er líkt með þeim,
að því er sagt er: íslendingurinn er
allra manna greindastur og íslensk-
ur heslur allra hesta vitrastur.
Þess er ekki getið, hvernig mann-
inum, sem „misti lúsina“ reiddi af.
E1 til vill hefir læknirinn talað svo
í hann kjarkinn að hann lifir aldrei
betur en nú.
En væri ekki þörf á lækni, sem
getur talað svo kjark í fólkið, að það
hætti að æðrast þó að það „missi
lúsina?“ Manni, sem getur komið al-
menningi til þess að íhuga breyting-
arnar, sem verða, áður en hann fer
að fjandskapast við þær. Manni, sem
getur sannfært þjóðina um það, að
andlegar kláðakindur eru feigari en
heilbrigðar og að þjóðin lifir betur,
ef að hún losnar við óþrifin.
Zeiss Ikon-myndavielar íást í ölium betri Ijósmyndavöru-
verslunum. I heildsölu hjá
fi. M. BJÖRNSSON, sk“rJ“S£n.
Hlífar-
stígvjel
í afarstóru og fjölbreyttu
úrvali.
Verð við allra hæfi:
kr. 6.00, 8.75, 9.75 o. s. frv.
Hvannbergs bræður
Merk bók ð islensku.
Þegar MenningarsjóÖur var
stofnaður var honum m. a. ætl-
að það verkefni, að greiða fyrir
útgáfu góðra bóka og nytsamra,
bæði innlendra og erlendra. Nú
er fyrsta erlenda bókin komin
út í íslenskri þýðingu: Á fslands-
miðum, hin fræga skáldsaga
franska höfundarins Pierre Loti.
Fyrir allra hluta sakir er lík-
legt, að bók þessi verði mikið
lesin hjer á landi. Hún er fyrst
og fremst mikið listaverk, bæði
að efni og orðfæri. í öðru lagi
gerast þættir úr lienni lijer á
landi og við strendur landsins.
í þriðja lagi er þýðingin gerð af
meiri kunnáttu og vandvirkni en
títt er um skáldsöguþýðingar og
loks er frágangur bókarinnar,
liið ytra, mjög prýðilegur, skýrt
og fallegt letur á svellþykkum
pappír. Verður eigi á kosið hent-
ugri bók til tækifærisgjafar.
Lýsing sögunnar á lífi frönsku
sjómannanna við Island og til-
finningum ættingja og vina, sem
beima sitja, er gerð með svomik-
illi listfengi en þó látleysi, að
hún hlýtur að hrífa lesandann.
Og liún ætti eigi livað síst að
koma við hjartað á íslenskum
lesendum, sem þekkja flestum
betur aðstöðu sjómannsins við
Islandsstrendur og aðbúð þá sem
liann liefir í vetrarbyljum úti á
hafi og á þó engan óvin hættu-
legri en ströndina, sem hremmir
skipið miskunarlaust ef það kem-
ur of nærri. Og íslenskar mæður
cg systur, sem lika eiga sina á
sjónum geta flestum betur sett
sig í spor stallsystranna í Bre-
tagne, sein áttu sína vini við
framandi strendur lands, sem í
þeirra augum var einskonar út-
sker og mesta veðravíti veraldar,
með dauðann á hverju nesi en
fiskinægtir, sem einskonar agn,
í fjörðunum.
Þýðandinn hefir ritað stuttan
inngang að bókinni. Segir þar frá
höfundinum og frá bókinni, en
þrjár myndir af höf. fylgja.
Slcýringar ýmsar fylgja textan-
anum, þ. á. m. á framburði
franskra lieita í bókinni, en þau
eru rituð með íslenskum fram-
burði eða svo nærri honum sem
komist verður.
Með bók þessari hefir þýðinga-
útgáfa Menningarsjóðs farið vel
af stað og er vonandi að almenn-
ingur taki þessari byrjun svo vel,
að bækur sem þessar komi sem
tíðast. Hafi Menningarsjóður og
þýðandi bestu þakkir fyrir bók-
ina.
Fáijætt afmæli. Bástjórn í 75 ár.
Elsti bóndi mun
þaS vera, sem átti
90 ára afmæli 3.
ág. s.l. Oddur
Loftsson heitir
hann, bændaöld-
ungurinn, og hef-
ir ekki þekt liS-
hlaup eða lands-
hornarekstur.
Bundið hefir
hann trygð við
fæðingarstað,
æskuleikvöll og
heima liaga, að
Þrándarholti í
Gnúþverjalir. Áð-
ur hann yrði 15
íra (fermingar
vorið) misti hann
föður sinn, og Frá v.: Steinunn, 76 ára, Guðný 86 ára, Oddur 90 ára.
þaðan frá, stýrði
hann búi móður sinnar um hálfa öld, kinanna, um fjórðung aldar. Sjálf-
og þar eftir fjelagsbúi þeirra syst- sagt þröng í búi framan af, en varð
löngum sveitarprýði og þjóðarsómi.
Girðing um túnið og sljettun þess, hef-
ir tvöfaldað afnotin og útsýnisfegurð-
ir,a i Þrándarholti. Sjómaður var
Oddur jafnt og bóndi — eins og
þá var títt — og rjeri út á vetr-
arvertíðum langt fram eftir búskap-
arárum sínum. (Fjallkóngur og
nieðhjálpari lengi). Búhagur vel á
trje og járn, svo fleiri bú fengu not-
ið þess. Góð urðu og gnæg efnin, og
hjálpin jafnfarmt handviss, hverjum
þeim, er eitthvað skorti. — Erfiði
og örlæti, en ekki auðsöfnun.
Á þessu tvöfalda afmæli öldungs-
ins, sóttu hann heim sveitungar
hans, og glöddu hann með gjöfum
og góðum þakkarorðum. Fótavist
hafði öldungurinn þá, sem fyr, og
hrausta heilsu. Var ern og árrisull,
ljettlyndur og hlálurmildur eins og
barn, málhreifur og minnugur, með
sjón og heyrn í góðu gengi. Alt er
nú þetta jafn ágætt og æskilegt til
frambúðar, eins og það er fágætt
vegarnesti fram á tiræðisaldur. Og