Fálkinn - 18.04.1931, Síða 7
7ÁLKINN
7
MÁLAGJÖLD
Jeg símaði til Hazen Kincli. „Ætlið
þjer í bæinn i dag?“ spurði jeg.
„Vitanlega", svaraði hann, stuttur
í spuna eins og vant var.
„Jeg á erindi í bæinn“.
„Þá getið þjer' orðið samferða“,
svaraði liann stutt en ekki óvingjarn-
lega.“ Jeg var sá eini í margra milna
fjarlægð, sem hann hefði gert svona
hoð.
Meðan jeg klofaði snjóinn í bítandi
næðingnum óleiðis til hans, var jeg
að brjóta lieilann um, livaða tilgang
Guð hefði eiginlega með Hazen Kinch.
Hann ótti alla lægstu og ljelegustu
eiginleika mannsins — liann var
vondur maður og óþjáll, ágjarn og
sjergóður, en skorti hvorki dugnað
nje þor og hafði því tekist að eign-
ast bæði auðæfi og völd, þarna í
þessu afskekta bygðarlagi. Enga vini
átti hann en marga óvini: jeg var
víst eini maðurinn, sem hann sýndi
svo mikla velvild, að bjóða að,- aka
með sjer til bæjarins.
Þegar jeg kom heim til hans stóð
hesturinn úti, með aktýgjunum.
„Komið þjer inn og fáið eitthvað
volgt!“ Jeg fór með honum inn í eld-
liúsið. Konan var lítil og veikluleg
og liafði beig af honum. Það var al-
talað, að Ilazen hefði tekið hana af
föður liennar upp í skuld. Þau óttu
eitt barn, dreng tveggja óra gamlan,
sem sat á gólfinu og var að leika sjer.
Jeg gat ekki að því gert, að mjer leist
afar illa á snáðann. Það skein grimd
út úr litlu brúnu glyrnunum á lion-
um. Hann var vanskapaður, annar fót
urinn boginn og kreptur. Kerlingarn-
ar í nágrenninu sögðu, að hann hefði
betur aldrei fæðst. En Hazen Kinch
elskaði strákinn.
Við drukkum sjóðheita injólk og
romm út í og svo gekk Kinch að
snáðanum og lyfti honum upp. Hann
horfði á hann með ástríku og á-
stríðufullu augnaráði. Þegar móðirin
færði sig nær þeim hvæsti krakkinn.
„Far þú frá“, rumdi í Hazen. Jeg
þagði en hann hélt áfram að gæla
við krakkann með rámimi rómi. Svo
setti hann hann á gólfið og sagði við
konuna. „Gættu lians nú vel“.
Hún kinkaði kolli. Andlit hennar
lýsli kúgun og liarðstjórn og úr
flóttalegu bláu augunum skein þján-
ing og sorg.
Við ókmn inn í hæ. Snjóinn liafði
skafið og stórir skaflar lagst þvert
yfir veginn. í einum þeirra valt sleð-
inn um og við hrutum út úr. Iiest-
urinn prjónaði og frísaði, liann hafði
orðið hræddur. Við komum sleðanum
á rjettan kjöl aftur. Hazen barði klár-
inn og svo lijeldum við áfram. Þegar
við loks staðnæmdumst fyrir utan
skrifstofu Hazens inni í bænum var
komin blind liríð.
„Við förum lieim klukkan þrjú“,
sagði hann. En mjer var ljóst, að það
náði ekki nokkurri átt, að fara heim
aftur þann daginn.
Jeg lauk erindum mínum á skömm-
um tíma og svo fór jeg þangað sem
liestur Hazens var og fór að skoða
hann. Það var stórt blæðandi sár á
öðrum framfætinum og jeg sá, að
hesturinn var alls ekki brúkunarfær
eins og stóð. Rétt fyrir klukkan þrjú
kom jeg inn á skrifstofu Hazens. Það
var lítil og dinnn kompa með brenn-
heitum ofni, einu borði, tveimur stól-
um og peningaskáp. Hazen var með
hattinn á liöfðinu og fór niður að
sima þegar jeg kom inn, en kom aft-
ur að vörmu spori, fjúkandi vondur.
„Bölvaður snjórinn hefir tengt
saman símalínurnar“, sagði hann.
„Jeg get ekki náð sambandi heim.
Við getum ekki farið í dag. Þjer verð-
ið að nó yður i herbergi á gistihúsinu.
„Það verðið þjer víst að gera líka“,
sagði jeg.
„Nei, jeg sef hjerna".
Jeg leit i kringum mig. Þarna var
enginn legubekkur, hvergi hægt að
halla sjer. Hann sá furðusvipinn á
mjer. „Jeg liefi legið á gólfinu fyr“,
sagði hann.
„Þjer munuð hafa ætlað að síma
heim, til þess að konan yðar skyldi
ekki undrast um ýður“, sagði jeg.
„Þvaður! Nei, jeg ætlaði að heyra
livernig drengnum liði“. Hann njeri
saman lófunum og augu hans tindr-
uðu. „Yndislegt barn, yndislegt barn“,
tautaði hann.
Það lieyrðist stígið þungt fyrir utan
og einhver þuklaði ó dyrunum. Hurð-
inni var lokið upp og Marshey kom
inn. Marshey átti heima í koti ekki
Iangt frá bæ Hazens ásamt konu sinni
og fimm börnum. Hann þrælkaði og
stritaði í sveita síns andlitis til þess
að draga fram lífið, en árangurinn
var lítlli. Magur var hann og þraut-
lúinn, andlitið hrukkótt og augun
þreytuleg.
„Komdu inn fyrir og lokaðu liurð-
inni!“ rumdi í Hazen. „Heldurðu að
jeg ætli að liita upp allan bæinn?“
Marshey lokaði liurðinni. „Góðan
daginn, lierra Kinch“, mælti hann
auðmjúklega.
„Hvað var erindið?“ spurði Hazen.
„Vextirnir eru fallnir i gjalddaga fyr-
ir löngu“.
„Jeg veit það, herra Kinch. En jeg
get ekki borgað þetta alt“.
„Jeg þekki þessi svör. Hvað gel-
tirðu borgað mikið?“
„Ellefu dotlara og fimtíu cent“.
„En þú verður að borga tuttugu
dollara!“
„Jeg skal borga afganginn þegar
hænurnar fara að verpa.“
Hazen liló gikkslega. „Ef það væri
nokkur eign í kotinu þínu mundi jeg
fleygja þjer og hyskinu þinu út i snjó-
inn, það máttu hengja þig upp ó“.
„Nei, það gerið þjer ekki“, sagði
Marshey í bænarróm. „Jeg skal
borga“.
„Komdu með það sem þú liefir,
þorpari!" Hazen barði hnefanum i
borðið. „Og afganginn verður þú að
horga fyrir mánaðarlokin“.
Marsliey þokaðist hægt fram að
borðinu. Jeg sá að hann var krók-
loppinn af kulda. Hann gat varla náð
af sjer vetlingunum, svo þuklaði hann
á innvasanum á slitna frakkanum sín-
um og tók fram lítinn ljereftspoka.
Þegar hann lagði hann á borðið datt
eitthvað út úr honum, það leit út eins
og samanbrotinn pappírsmiði, en áð-
ur en jeg hafði beint athygli Mars-
heys að þessu hafði Hazen lagt hönd-
ina yfir miðann.
Marshey taldi saman 11 dollara og
fimtíu cent. Hann fjekk kvittun sína
og fór við svo búið.
Jeg spurði Hazen: „Hvað var þetta
sem hann misti á borðið?“
„Dollars seðill“, svaraði Hazel
kátur.
„Þjer látið hann víst liafa hann
aftur“. Hazel hló. „Það dytti mjer síst
í liug. Úr því að hann getur ekki gætt
auranna sinna sjálfur verður hann
að sæta sig við, að aðrir hirði þá“.
„En þetta eru hans peningar! Hann
getur kært yður fyrir þjófnað!“
„Það þorir hann ekki. Og svo laug
liann að mjer. Hann sagðist aðeins
liafa IÍV2 dollar“.
Nokkrum augnablikum seinna kom
Marshey aftur. Hann rendi þreytu-
legum augunum yfir horðið og yfir
gólfið. „Jeg liefi tapað dollarsseðli“,
sagði hann. „Mjer datt í hug, að hann
liefði glatast hjerna".
Hazen linyklaði brúnirnar. „Og þú
sagðist ekki liafa nema ellefu dollara
og fimtíu cent!“
„Jeg átti ekki þennan dollar. Jeg
átti að kaupa meðul fyrir hann“.
„Þú ætlar þó ekki að fara að þjóf-
kenna mig?“
„Nei, það geri jeg ekki“.
„Jæja, snautaðu þá út. Dollarinn er
ekki hjer“.
„Jeg liefi þá týnt honum í snjóinn“,
sagði Marshey og fór.
Morguninn eftir var liætt að snjóa
og við ókum heim. „En hvað jeg
hlakka til að sjá snáðann minn“,
sagði Hazen. „Yndislegur strákur!“
Hesturinn var haltur enn, en stirð-
leikinn hvarf smám saman. Hazen var
að tala um strákinn sinn, en jeg sat
liljóður. Þegar við vorum komnir að
garðshliðinu hjá honum sagði liann:
„Littu inn snöggvast og sjáðu strák-
inn“.
Þegar við konium inn i eldhúsið,
sem að vetrarlagi var jafnframt notað
fyrir svefnherbergi stóð kona Hazen
liægí upp af stól við rúmið. Hún var
eins og skuggi af sjálfri sjer, náföl
og eins og vofa.
„Gott að vera kominn heim aftur“,
sagði Hazen. „Hvar er dengsi?“
Hún liorfði á liann og varir lienn-
ar bærðust en ekki beyrðist nokkurt
liljóð. Hún opnaði munninn og lok-
aði honum — loksins gat hún talað.
„Drengurinn er dáinn!“ sagði hún.
Það var steinhljóð í eldhúsinu.
Jeg dróg andann þungt og liorfði á
Hazen Kinch. Það var eins og hann
liefði allur kiprast saman og væri
orðinn langtum minni og eldri. Svo
reyndi hann að tala. Jeg veit ekki
livað hann hugsaði eða ætlaði að
Ilazen greip í bord'ið, svo fast aó' hnúarnir hvítnuöii . .
segja — hann spurði bara eins og
áður:
„Hvar er drengurinn?“
Hún leit á rúmið. Hazen reikaði
þangað og jeg með honum. Þar lá
veslings auminginn. Konan hafði haft
hann í fanginu svo að hann var ekki
orðinn kaldur, hún hafði verið með
liann í fanginu þangað til við kom-
um.
Hazen horfði á líkið, liann gerði
ekki neina tilraun til að snerta það.
Jeg heyrði að hann hvíslaði: „Yndis-
legur drengur!“
Svo sneri hann sjer að konunni:
„Jeg gerði alt sem jeg gat“, svaraði
hún.
„Hvernig atvikaðist þetta?“ spurði
hann hásum rómi.
„Hann var með hósta — jeg vissi
að það mundi vera kíghósti. Þú manst
að jeg hað þig um daginn að kaupa
meðul. En þú sagðir, að það þýddi
ekkert. Svo fór jeg til liennar Önnu
Marsliey — börnin hennar höfðu kíg-
liósta i vetur, en meðulin sem liún
hafði fengið, voru búin. Maðurinn
hennar ætlaði inn i bæ og hún bað
liann um að kaupa meðul, en liún
þorði ekki að segja honum, að það
væri handa okkur — liann hefði ekki
gert það þá, þó liann hefði ált lífið
að leysa. Jeg fjekk lienni einn dollar
fyrir meðulin.
Hann kom heim aftur i blindhríð-
iniii í gærkvöldi. Drengurinn var fár-
veikur og jeg stóð við gluggann á
gægjum eftir að Marshey kæmi. Þeg-
ar hann kom hljóp jeg niður á veg-
inn til þess að taka á móti meðulun-
um. En hann liafði engin meðul. Ann-
ars hefðum við getað bjargað lífi
barnsins. Hann dó klukkutíma seinna,
drengurinn“.
Jeg þekti ekki aftur raust Ilazens
er liann spurði:
„Hversvegna — hversvegna kom
liann ekki með meðulin?“
„Marshey hafði týnt peningunum i
snjóinn", svaraði konan liægt. „Og
hann gat ekki fengið meðulin til láns
í lyfjabúðinni“.
Hazen greip í borðið svo fast að
linúarnir hvítnuðu, hann leit upp.
Andlitið var náfölt og augun liorfðu
æðisgengin upp i þakið. Svo opnaði
hann munninn — og æpti.
Þegar jeg kom út úr dyrunum, út í
sólskinið sem glampaði á drifhvítum
snjónum skyldi jeg til fulls, að rjett-
látur Guð er tih.
Skygni maðurinn.
Mynd þessi er af Þjóðverja að nafni
Erik Jan Hanussen. Það var til hans,
sem lögreglan sneri sjer til þess að
finna Dúseldorf-morðingjann svo-
kallaða. Maður þessi er skygn og
kvað hafa mjög sjaldgæfa eiginleika.
Hefir hann oftar aðstoðað lögregluna
við vandasöm glæpamál.
——x------