Fálkinn - 26.03.1932, Blaðsíða 6
c
F Á L K I N N
Mesta fljót Evrópu
Uppdrútlur þessi, af þeim hluta Rússlands, sem Volga nær til, sýnir
vel, hve gegsilega þýöingarmikið fljótið er, sem samgönguæð. Það
sameinar rússneskar bygðir norðan frá Hvitahafi og suður til Kaspia-
hafs og greinar þess ná til alls miðbiks Rússlancls.
Sunnudaoshuyleifling.
Eftir síra Sigurð Gíslason.
HIMNESKA AUÐLEGÐIN
„Safnið yður fjársjóðum á
himni“. (Matt. 6,20.
E'yrir nokkrum árum bar svo
til:
Lítill drengur lá í rúmi sínu
aú inorgni dags. Sólin skein inn
um gluggann og' stafaði brenn-
lieitum og björtum geislum sín-
um á beð drengsins. Veðrið var
yndislegt, bliða og kyrð, er vitn-
aði um undramátt hinnar guð-
dómlegu sólar. Drengnum þótti
leitt, að verða að liggja í rúm-
inu í slíku sólskini og veðri, en
ástæðan var ekki veikindi, held-
ur fátælct. Hann var svo fátæk-
ur, að hann komst ekki á fætur
fyr en móðir hans hafði gert við
fötin hans. Hann barmaði sjer
undan fátækt sinni — að geta
ekki notið sólarinnar og veður-
blíðunnar, sökum skorts á jarð-
neski-i auðlegð. Hann tók að ó-
kyrrast, heimtaði föt og fjekst
ekki um, hvort móðir hans gæti
fullnægt þeirri kröfu eða ekki.
Þá tók móðir hans það til ráðs
að rjetta drengnum sínum
barnablað, ef ske kynni, að
hann sefaðist við lestur ein-
hvers, er hann fyndi þar fall-
egt. Og það varð. Drengurinn
fann þetta vers:
Hvers, sem á himneska auðinn,
frá lionum stelur ei dauðinn;
þótt eigi hann ekki á sig kjólinn,
þá er hann þó ríkari en sólin.
Þetta las hann — og með gaum-
gæfni, því að versið vakti hon-
um margar hugsanir. Hann fór
að hugsa um það, að þótt hann
ætti ekki föt til að vera í, gæti
hann samt verið sæll og rílcur
— ríkari en sjálf sólin, sem
hann einmitt hafði æðrast yfir
að geta ekki notið meir en nam
skini hennar inn um gluggann.
Hann fann að sjálfur gæti hann
orðið hærra á miklu liærra sviði
en því, þar sem bjó sá blessun-
argjafi, er hann þó hafði, um
morguninn, talið sjer liina
mestu sælu að mega lúta. Hann
skildi, að ef hann gæti eign-
ast himneska auðinn, þá skyldi
hann ekki mögla, heldur glað-
ur bíða, þar til bann kæmist
með eðlilegu móti út í góða
veðrið. „Mamma, mig langar til
að. eignast liimneska auðinn.
Viitu segja mjer eitthvað um
Jiann?“ — sagði drengurinn.
„Já, drengur minn“ svar-
aði móðir hans, þú getur t. d.
eignast himneska auðinn, með
]iví að vera góður drengur og
elska móður þína, sem er að
slríða i því að koma þjer á fæt-
ur og ef þú möglar ekki gegn
henni eða heimtar af henni það
sem henni er’ um megn, heldur
ert fús á að hjálpa henni og
skilja hana“.
„Gef mjer þá himneska auð-
inn, mamma“.
„Guð gefúr þjer af honum, ef
þú biður hann þess með hóg-
værð og trausti en heimtar ekk-
Ef Volga rynni út í opið haf
mundi hún án efa liafa orðið
merkasta fljót heimsins og
landflæmin meðfram henni
teljast með þrautræktuðustu
bygðum veraldar. Því að veiga-
meiri samgönguæð er ekki til í
Evrópu, þrátt fyrir það, þó að
ísinn byrgði Jiana langan tíma á
liverju ári.
En nú rennur Volga út í
Kaspíaliaf. Og þó að það sje
slærsta stöðuvatn heimsins,
ert. Hans er liimininn og jörð-
in og allir hlutir. Sólin, sem þú
liugðir áðan að væri hin eina
sæla að njóta, er aðeins lítið
brot af auðlegð lians. Ilátt ofar
lienni ríkir guð í auðlegð dýrð-
ar síns liimneska ríkis, sem er
rjettlæti, friður og fögnuður í
heilögum anda. Biddu guð, á
morgnana er þú vaknar og á
lívöldin áður en þú sofnar, að
að gefa þjer af þessari auðlegð,
og þá munt þú livorki vakna nje
sofna til kvörtunar og áliyggna
um fátækt þína og föt“.
„Elsku mamma mín“, sagði
drengurinn og vafði sig um
háls hennar — „jeg ætla að á-
setja mjer, að keppa ekki eftir
jarðneskum auði, jeg ætla að
biðja guð að gefa mjer liimnesk-
an auð kærleika, liógværðar,
friðar og fagnaðar, reyna að
verða í öllu mínu lífi, góður
drengur og gott guðsbarn“.
Guð gefi þessum dreng náð
til þess að rækja lieit sín. Hann
er nú úti í heiminum. Guð gefi
oss öllum löngun til að fylgjast
með honum á vegi þessarar
lielgu þrár.
rúmlega fjórum sinnum stærra
en ísland, þá vantar það til-
finnanlega eitt, sem stöðuvötn
eru vön að Iiafa, sem sje af-
renslið. F'jölda margar ár renna
í Kaspíaliafið, og þó að sumar
þeirra sjeu ekkert smásmíði,
eins og t. d. Volga, þá rennur
enginn dropi þaðan aftur. Svo
mikil er uppgufunin úr þessum
rússneska „Stórasjó“, að árnar
geta ekld einu sinni haldið
vatnsborðinu í sömu hæð og
sjávarins, heldur er það 26
metrum lægra. Og verður þá
skiljanlegt liversvegna Kaspía-
liafið er afrenslislaust.
En vatnsmegnið, sem Volga
flytur Kaspíaliafinu er þá um
10 þúsund rúmmetrar á sek-
úndu, enda tekur þetta fljót á-
samt kvíslunum, sem í það
renna, við afrensli af landsvæði
sem er nálægt því fjórtán sinn-
um stærra en Island. Áin er
365)0 kilómetra löng og af þess-
ari óralengd eru 3570 kílómetr-
ar skipgengir og veldur það vit-
anlega mestu um, hve stórkost-
lega þýðingu liún hefir liaft sem
samgönguæð. En um ])að, live
áin er vel skipgeng ræður það
mestu, live vatnsmikil liún er
og live liallalítil hún er. Upptök
liennar eru aðeins 236 metrum
Jiærri en ósarnir og mest af fall-
inu kemur á efsta liluta árinn-
ar, þar sem liún fellur ofan úr
Valdaihæðum, tæpum 300 km.
fyrir sunnan Leningrad. Legg-
ur liún fyrst leið sína í norðlæg-
an boga til austurs, þangað til
komið er að Kasan, en siðan er
aðalstefnan í suður, alt til
Kaspíaliafs. Þannig liggur leið
þessarar miklu elfu um hjarta
Rússlands, og þegar litið er á,
að fjölmargar al' ám þeim sem
í Volga renna eru skipgengar
líka, getur það ekki dulist, live
afar mikla þýðingu þetta mikla
fljót liefir haft fyrir samgöng-
ur víðlendasta ríkis Evrópu, fyr
og síðar. Eftir þvi sem vatns-
megnið vex og hallinn minkar á
árfarveginum flæmist áin út.
Við Tver, rjett fyrir norðan
Moskva, er Iiúii aðeins 210
metra l)reið, en við Astrakan,
rjett áður en liún fellur í
Kaspíaliaf, 2400 metrar. Loks
myndar hún, þar sem liún fell-
ur í Kaspíaliaf, deltu, sem er
120 kílómetrar á breidd.
En gallar árinnar frá sam-
göngusjónarmiði eru þeir lielst-
ir að liún liggur víða undir is
nærfelt hálft árið, svo að livað
])ungavöruflutninga snertir,
eru margir þeir sem upp á liana
eru komnir, inniluktir þanu
tímann. Verða þeir að koma
vörum til sín og frá þann tím-
ann, sem áin er auð, en eru
liinn tímann líkt staddir og
norðlendingar, þegar ísinn lok-
ar öllum fjörðum. En sá er
munurinn, að ibúarnir við Volga
gera ráð fyrir ísnum og eru við
honum búnir, en íslendingar
Svona lita farþegaskipin á Volga út. Þau eru hrein og þolckaleg segja
úttendir ferðamenn, en vistirnar um borð eru orðnar lakari en áður
var.