Fálkinn - 11.03.1933, Blaðsíða 6

()
F A L K T N N
Sunnudags hugleiðing.
Salt jarðar og ljós heimsins.
Efti'r //. //. fírandl.
Matth. 5:13—14.
I'jer eruð sult jarðarinnar;
en ef .sallið dofnar, með
ltverju á þá að sella það?
I'að er þá til einskis nýtt
i'rainar, lieldur er því kastað
út ot< það fótum Iroðið af
inönnum. Þjer eruð Ijós heims-
ins; borg, sem stendur á
fjalli, fær ekki dulist.
Þjer eruð sall jarðar — þjer
eruð ljós heimsins. Þar stend-
nr ekki: Þjör skuluð vera sall
og ljós - nei, ltjer er ekki að
ræða uin lögmálsboð, heldur
dýrðlegt l'agnaðarerindi fyrir
vini Jesú. Þegar hann liefir á-
kveðið og kvatt okkur lil starfs,
og þegar við í raun og verti
erum fyrir trú rjettlættir og
helgaðir, þá hvílir starfið ekki
á okkur sem þreytandi byrði
eða skyldukvöð, nei, það er
þá dýrðleg náðarvelgjörð, að
mega vera sem sall á þeim stað
þar sem Drottinn hefir sett
okkur, fá að varpa geislum
náðarsólarinnar til þeirra, er
í skugganum sitja. Og þelta
verður okkur svo ljúft og eðli-
legt, þegar við lifum sjálfir í
nálægð Guðs og fáum daglega
ljós og kraft frá honum.
Meðan saltið liggur í biug
hjá kaupmanninum, eða ljós-
straumurinn haminn í rafstöð-
inni, hefir enginn af því gagn
eða gleði; saltið kemur ekki
að tiiætluðum notum fyrr en
það er komið út til kaupend-
anna, og ljósstraumurinn ekki
heldur, fyrr en búið er að leiða
hann til notendanna. Viljir þú
að Drottinn noti þig, þá er
ekki mesl um það vert, að fá
að hýrast í hóp trúaðra manna,
eða þar sem trúariífið er öfl-
ugt. Fel þig Drotni hiklaúst;
lát þú hann leiða aflstraum-
inn, og þá munt þú reynast að
vera á rjettum stað og njóta
þín vel, verða hamingjusamur
og til mikillar blessunar.
Íiúyndaðu þjer ekki lieldur,
að þú, með því að taka þált í
veraldlegu fjelagslífi, munir
geta iireytt því til batnaðar.
Nei, reyndin mun verða sú, að
]ni missir sjálfur kraftinn: salt-
ið í þjer dofnar og verður einsk
is nýtt.
Minnumst þess líka, sem sagt
er um Guðs börn: Þjer eruð
ekki yðar eigin (I. Kor. (5:19).
Það er eins og við búum i gler-
sal, þar sem ávalt er hægt að
athuga okkur frá öllum hlið-
um. Þessvegna er um að gera,
að við sjeum í sannleika ljóss-
ins börn, uppljómaðir af Ijósi
Guðs, „og þá lýsir það öllum
í húsinu“.
(„Tag og læs“). Á. Jó.h.
Fel Drotni vegu þína
og treystu honum,
Hann mun vel fyrir sjá.
Sálm. 37:5.
Frá Bandaríkjunum.
I SÍÐASTA BLAÐI FÁLKANS VAR SAGT FRÁ NÝJA BANDA-
RÍKJAFORSETANUM OG STEFNUSKRÁ HANS. HJER Á
EFTIR SEGIR NOKKUÐ FRÁ STJÓRNARSKIPUN RÍKJ-
ANNA OG ÝMSUM ELDRI FORSETUM.
Ríkjasamband það, sem í
daglegu tali er kallað Banda-
rikin eða United Sifites of Am-
erica var myndað af 13 rikjum
með stjórnarskránni 17. sept.
1787. Smám saman urðu fleiri
ríki hlutgengir aðilar í sam-
bandinu, svo að nú eru þau 18
alls, þó að mjög sjeu þau mis-
mundandi að stærð og íbúatölu.
I aðalatriðunum hefir stjórnar-
skrá ríkjanna lítið hreysl þá
hálfu öld sem liðin er síðan
hún var sett, enda var hún á
undan sinum tíma í öndverðu
og bygð á frelsishugtökum
frönsku stjórnarbyltingarinnar
og samin af inönnuni, sem ný-
lega höfðu barist fyrir sjálf-
stæði sínu.
Flestum hættir lil að skoða
Bandaríkin sem eina heild,
með sameiginlegri löggjöf og
samstarfi i öllum greinum. En
það er fjarri því að svo sje.
Þau mál sem heyra undir sam-
bahdsstjórnina, þ. e. forsetann,
þingið i Wasliington og hæsta-
rjettinn, eru utanríkismál, lier-
mál, rikisborgararjettur, versl-
u n, tollmál, póstmál, mynl,
mælir og vog. Þetla all er sam-
eiginlegt fyrir öll ríkin og ]>ví
allstaðar eins og að vísu er
það þetta, sem einkum veit að
umlieiminum. Hinsvegar hefir
hverl sambandsríkið löggjöf
fvrir sig í öllum öðrum málum
og framkvæmd laga, svo sem
um kirkju- og kenslumál, verka-
inannalöggjöf og fátækramál
og fjármál að miklu leyli. En
])(’) getur sambandslöggjöf ríkj-
aiina sell útmörk fyrir löggjöf
hinna einstöku ríkja, sem eigi
megi fara yfir. í reyndinni er
vald hinna einstöku ríkja
miklu meira, cn það virðist
vera.
Þingið eða kongressinn i
Washinglon er í tveimur deild-
um: senatinu, eða öldunga-
deildinni, sem er einskónar
Viriirnir A1 Smith og- Franklin D.
RooseveK.
Til vinstri er mynd af Capitol í Washington, en lil hægri af Hvíta
húsinu, forsetabústaðnum.
el'ri málstofa þingsins og sitja
þar Iveir fulltrúar fyrir hverl
ríki, án tillits til hvort þau eru
stór eða smá. Eru senatorarnir
því 96 talsins, og eru kosnir
annað livorl ár til sex ára,
þannig að þriðjungur er kosinn
í cinu. En þingmenn neðri
deildarinnar eru kosnir 2. lvverl
ár og er þmgmannatalán fyr-
i r hvert riki i rjettu hlutfalli
við íbúatöluna, svo að stærsta
rikið, New Ýork kýs 40—50
þingmenn, en smæstu ríkin eins
og Nevada og Wyoming ekki
ncma einn þingmann. Þing-
mennirnir eru 435, en tala
þeirra getur breyst eftir mann-
fjölda, á hverjum tíu ára fresti.
Um kosningar tit sambands-
þings setur hvert ríki sínar eig-
in reglur og í flestum ríkjum
fá menn kosriingarrjett 21 árs.
í sumum ríkjunum hafa kon-
ur kosningarjett, en sunnim
ekki.
Forsetinn er kosinn til 4 ára
í senn af kjörmönnum, sem
koma saman hver í sínu ríki,
þriðjudaginn eftir fyrsta mánu-
dagi'nn i nóvember. Verður for-
setinn að vera 35 ára minst,
fæddur í Baridaríkjunum og
hafa alið þar aldur sinn síð-
ustu 1 1 ár samfleylt. Samtímis
er kosinn varaforseti. Forset-
iiin er yfirmaður liers og flota.
Ilann útnefnir ráðherra og set-
ur þá af (með samþykki senat-
sins) og sönmleiðis alla æðri
embættismenn. Ráðherrarnir
hera ekki ábyrgð gagnvart
])inginu, heldur aðeins forseta.
Forsetinn ber ábyrgð á fram-
kvæmd laga og þessvegna er
]>að regla, að nýr forseti hafi
mamiaskifti í a'ðri embættum
um leið og hann tekur við
stjórn. Hann getur neitað að
sainþykkja Iög og gildir neitun
in þangað lil þingið hefir á ný
samþykl frumvarpð með % at-
kvæða, i livorri þingdeild um
sig. Fyrir störf sin fær hann
75.000 dollara árslaun, auk ó-
keypis hústaðar i Hvita húsinu
og 25.000 dollara lil l'erðalaga.
Nú skal minst nokkrum orð-
um á þá forseta, sem liafa hal't
völdin í Bandaríkjunum síðaii
um aldamótin síðustu. Er þar
fvrstur McKinley, sem drepinn
var á sýningu í Buffalo árið
1901. Umlieimurinn l'jekk ó-
sjálfrátt samúð með ínahninum
vegna þess hvernig liann skildi
við veröldina, en þá samúð átli
liann varla skilið, ])ví að liann
og stjórn lians var ein mesta
fjeglæfrastjórn, sem Bandarik-
in hafa átt. Hann og foringi
meirihlutans í senatinu, Mark
Ilannah voru handbendi auð-
hringanna og ljetu þá hafa sig
lil hverra óþverraverka, sem
vera skyldi. Máttugasti and-
stæðingur þessarar siðspilling-
arstjórnar var Randolph Hearst,
eigandi „gulu pressunnar“ svo
nefndu og ljet hann háðl'ugla
blaða sinna liúðstrýkja MeKin-
ley og hyski haris í blöðunum.
Frægastur i þessu efni varð
skopteiknaflokkur eftir Fred-
rie Offer, sem sýndi þá Mc-
Hoover I'orseli og kona hans.