Fálkinn - 11.03.1933, Síða 7
F Á L K I N N
/
Skýjakljúfahverfið í New York. í þessum kaupsýsluhöllum er riú alí í kalda koli, þrátt fyrir miljarða-
gróða Ameríkumanna fram til ársins 1929. Batnar eða versnar ástandið á kjörtímabili nýja 'fórsetans?
Kinley og Hannah og brall
þeirra. Æstist landslýðurinn
injög gegn forsetanum og svo
fór að lokum áð McKinley var
skotinn. Morðingin'n sagði í
rjettarprófunum, að hann hefði
sannfærst um það, af teikning-
um Offers, að þjóðinni væri
fyrir bestu að losna við Mc-
Iíinley. En þá sneri almenn-
ingsálitið við blaðinu: McKin-
lev varð píslarvottur en Hearst
var kallaður morðingi!
Theodore Roosevelt varð
eftirmaður McKinleys. Var
hann sannkallaður landhreins-
unarmaður og óþreytandi í því
að veikja :áhrif auðhringanna
og vernda almenning gegn yf-
irgangi þeirra. En þetta var
hægra ort en gjört, því að
bringarnir höfðu gagnsýrt em-
hættismennina með mútugjöf-
Ltm. Þó tókst honum að fá
numin úr gildi ýms forrjett-
indalög hringanna og setja lög,
sem vernduðu þjóðina gegn yf-
irgangi þeirra. Þetta vaisð til
þess að fjöldi áhrifamanna og
auðmanna lagðist gegn honum
en á hinn bóginn aflaði bar-
átta hans lionum svo mikilla
vinsælda af öllum þorra þjóð-
arinnar að örð var á gert. Hann
var endurkosinn forseti 1904,
en við næstu kosningar var
Taft kosinn. Var hann hæg-
fara maður og fremur atkvæða-
lítill. Þegar kjörtímabil hans
var úti 1912 vildu margir gera
Roosevelt að forseta á ný, svo
miklar voru vinsældir hans. En
flokkurinn vildi ekki tilnefna
hann, vegna þess að það væri
brot á venjum að láta sama
mannin gegna forsetaembætti
meira en tvö kjörtímabil. Roose-
velt stofnaði þá nýjan flokk,
fyrir tilmæli vina sinna og voru
þeir því tveir í kjöri republik-
anarnir; tvístruðust atkvæðiii
svo við þetta, að demókratinn
Wodrow Wilson náði kosningu.
Wilson var fræðimaður, pró-
lessor við háskóla og hafði litt
við stjórnmál fengist. Var hann
tullkomin andstæða Roosevelts.
Ef heimsstyrjöldin hefði ekki
dunið yfir mundi Wilson lík-
lega liafa skilið svo við forseta-
stólinn, að enginn hefði tekið
eftir honum. En við styrjöld-
ina bárust að honum svo knýj-
andi verkefni að hann varð að
áta til sín taka. Honum varð
starfið um megn og varð að lok
um auiningi vegna ofreynslu.
•'r almælt að kona hans og vin-
ir hafi ráðið mestu um gerðir
lians síðustu árin. Hann gegndi
embættinu tvö kjörtímabil, með
því að ótækt þótti að. skifta
um forseta meðan á ófriðinum
stóð. En þegar heim kom al'
Versalafundinum ónýtti þing-
ið allar gerðir hans.
Þá konr næstur Harding, senr
ráðið hafði mestu í stjórninni
síðustu forsetaár Wilsons.Stjórn
Hardings er engin frægðarsaga,
þvi að hann bendlaðist við ým-
isleg hneyxlismál, sem ekki
eru að fullu rannsökuð enn í
dag. Hann dó á dularfullan hátt
og er haldið að annaðhvort
liafi hánn framið sjálfsmoi'ð
eða hans nánustu grandað hon-
um. Ver'ður hinna svonefndu
steinoliuhneyxla lengi minst i
sambandi við hann. Þá tók við
C.oolidge sem nú er nýlátinn.
Ilefir hann að svo stöddu feng-
ið góða dóma; þótti rjettvís
maður en var mjög fáskiftin
og hafði sig ekki í frammi.
og loks kom Hoover, en saga
lians er i svo fersku minni að
luin verður ekki rifjuð upp
lijer, enda var á hana drepið
í síðasta blaði.
Stjórnarferill liýja forsetans,
Franklin Delano Roosevelt er
enn óskrifað blað. Hann tekur
við ríkinu sem nokkurskonar
þrotabúi og er alls ekki öfunds-
verður af hinu veglega em-
bætti. Og þess mun enginn
ganga dulinn, að hvort hahn
verður talinn stórmenni eða ó-
menni eftir fjögur ár, er ekki
eingöngu undir því komið livort
liann verður dugandi stjórn-
ndi eða ekki, heldur fremur
indir því hvort liann verður
heppin'n eða óheppinn. Hvort
heimurinn fer batnandi eða
■ersnandi á næstu árum. Flest-
iim mun finnast, að ástandið
geti ekki versnað úr því sem
'i' og spá því bata. En lengi
getur vont versnað.
Frægasti hársnyrtingamaður heims-
ins, Antoine, sá sem ruddi drengja-
kollinum braut á sinni tið er i þann
veginn að flytja sig frá Paris, en
þar hefir liann starfað til þessa, og
ætlar að setjast að í Bandaríkjunum.
Það eru kvikmyndirnar sem freista
hans. Hann á framvegis að nostra
við liárið á kvikmyndastjörnum
Metro-Gohlwyn.
ílalski verkl'ræðingurinn Lombar-
dini þykist hafa gert teikningar að
einskonar „flugskipi“ sem geti far-
ið með 250 kilómetra hraða og rúm-
að 2000 farþega. Skip þetta er knú-
ið áfram með loft skrúfum og strýkst
aðeins við liafflötinn. Sjerfræðing-
unum ber saman um, að ómögulegt
sje að smíða svona skip.
----x-----
Nú þurfa menn ekki að vera
liræddir við svæfingar framar. A
spitála i l.omlon kvað vera farið að
nota alveg nýja svæfingaraðferð,
sem er svo meinlaus og þó örugg,
að fólk kvað yfirleitt ekki hafa hug-
mynd um fyr en því er sagt það eft-
ir á, að það hafi verið svæft og skor-
ið. Sjúklingurinn fær fyrst meinlausl
svefnmeðal og þegar það hefir verk-
ao er honum gefið dálítið at' svæf-
ingarmeðali. Þegar liann váknar
verður hann ekki var neinna ó-
þæginda eftir svæfinguna.
----'X----
Á upboði sem haldið var í Lon-
don nýlega var selt eintak af hin-
inn 95 setningum Lúthers. Kaup-
andinn var ungfrú ein og verðið var
.'130 pund. Þetta er eitt af fáum upp-
runalegum eintökum þessa fræga
skjals og er svo sjaldgæft, að Lúth-
; rssafnið í bókasafninu i Hamborg
á það ekki einu sinni til.
----x-----
Þýski flugmaðurinn Josep Húber
hafði nýlega flogið 500.000 kíló-
metra samtals í áætlunarferðum.
Eftirtektarvert þykir það, að hann
hefir flogið 400.000 ldlómetra í sömu
vjelinni, Messersmitt-vjel og þykir
|)að talandi dæmi um, hve flugvjel-
arnar sjeu orðnar haldgóðar.
----x-----
Á uppboði, sem haldið var í Lon-
í Paris var hin fræga mynd Renoirs
af Richard Wagner seld fyrir 257.000
franka. Kaupandinn var listamaður-
inn Alfred Cordot. Fleiri l'ræg mál-
verk voru seld þarna, enda hlupu
myndirnar á-3% miljón franka alls.
------------------x-----
Prófessor einn í dýrafræði við
háskóla i Californíu virðisl ekki
hafa mikið að gera, því að hann
hefir verið að dunda við að telja,
hve mörg hár sjeu á kanínunni
Hefir hann komist að þeirri niður-
stöðu, að á fullþroska og heilbrigðri
kanínu sjeu nálægt 46.400 hár á
hverjum ferþumlungi af bjórnuru.
------------------x-----
Hve gamlar eru kvikmyndahetj-
urnar? George Arlise 62 ára, Maríe
Dressler 61, Lionel Barrymore 54,
Wallace Beery 43, Jack Buchanan,
Adolpe Menjou og Lewis Stone 42,
Clive Brook og Ronald Colman 41,
Ricliard Barthelmess 36, Neil Ham
ilton og Gloria Swanson 33, John
Boles, Gary Cooper og Clark Gamble
,31, Norma Shearer 29, Greta Garbo,
Constance BenetL Charles F'arréll,
Janet Gaynor og Marlene Dietricli
27, Joan Crawford, Nancy Caroll.
og Kau Francis 26, Lily Damita 25,
Sue Caroll og Joan Blondell 23,
Sylvia Sydney, Maureen O’Sulivan,
Joan Bennett og Dorothy Jordan
22, Lorette Young 19, Marian Marsl)
og John Marsli 18, Mitzi Green 11,
Jackie Cooper 8.