Fálkinn - 01.07.1933, Side 7

F Á L K I N N
7
liann fann svo til sín, þó lit-
lægur væri þú oróinn frá Kína,
a'ó ckkert var upp úr honum aó
liafa.. Hinsvegar sagði mr. Jolm-
ston mjer margt lun lærisvein
sinn, sem hann hjelt mikið
upp á.
„Hefði keisarinn ekki haft
hestheilsu og tamið sjer tor-
trvgni við þá sem hann um-
geksl þegar frá barnsbeini hefði
hann aldi’ei komist af þarns-
aldrinum. Það liggur i lund Kín-
verja, að liala altaf smugu opna
til þess að bjarga sjer úl um
þegar á liggur. Það var gott og
hentugt að liafa einhverja keis-
ara-hræðu í bakhendinni, sem
hershöfðingjarnir gæti hrætt
hver annan með. Ög jaliivel
þegar „vondi Búda“ sálaðist var
margt af fólki til sem lil' keis-
arans var dýrmætt og þetta fólk
tijelt vörð um hann þó haim
væri eins og fangi og innprent-
aði honum, eins og satl var, af
þjóðin inundi fagna ef hann
kæmist í hásætið aftur, el' land-
ið yrði þá friðað og skipulag
kæmist á stjórnina. Annars var
keisarinn einn af þeim læri-
sveinum, sem liæði gleðja kenn-
arann og koma honum i vanda,
af því að þeir vilja vita ineira
en kennarinn getur svarað.
Hann hefir eigi verið duliim
þess hvað gerðist i Kína og hve
öllu hrakaði og oft spurði liann
þá: „hvernig verður það orðið
eftir 10 ár?“ Og þá slap]) mað-
ur ekki með að svara því, að
maður væri enginn spámaður,
því að keisarinn taldi að liægt
væri að spyrja spámennina 100
ár fram í timann en tiu ár væri
svo stutt tímabil, að allir hlytu
að sjá fyrir sem þættust geta
kent öðrum“.
Ungi keisarinn sjálfur mátti
ekki koma út fyrir hallarmúr-
ana í Peping. Samkvæmt siðun-
um mátti hann ekki stíga í fæl-
urna, þó hann brynni í skinninu
eftir að fá að hreyfa sig, heldur
var hann borinn gulum burð-
arstól silkiklæddum stað úr
stað, af 20 geldingum. Kennarar
lians urðu líka að t'ara á milli
í burðarstólum, en þeir voru
rauðir og báru þá ekki nema
fjórir menn. í þá daga var keis-
ariun með fljettu, sem þjónarn-
ir lögðu mikla rækt við, svo að
hún varð gild og falleg.
Þegar hann varð 15 ára (eða
i rauninni 14, þvi að Kinverjarn-
ir telja nýfætt barn eins árs)
langaði forsetann til að vita,
hvers keisarinn óskaði sjer helst
og kvaddi Johnston á fund sinn
!il að spyrja hann, hvað hent-
ast væri að gefa lionum í af-
mælisgjöf. Johnston þótti viss-
ast að spyrja keisarann sjálfán.
Nú var svo ástatt, að for-
ráðamenn keisarans höfðu ekki
sóað þeim fjórum miljónum
dollara, sem stjórnin liafði gefið
keisaranum og „vonda Búdda“
og hann átti því nóg fyrir sig
að leggja. Og þessar voru óskir
hans: 1) að fá að fara til Ev-
rópu og læra, 2) að fá að vera
frjáls maður í Peping og 5)
ef ekki væri hægt aði verða við
þessum óskum að eignast
rilvjel til þess að dundá við.
Keisarinn fjekk ritvjelina.
Ilann vissi fyrirfram að tvær
fvrri óskirnar mundi hann ald-
rei fá og varð stórglaður er
hann fjekk þetta nýja leikfang,
sem allir hristu liöfuðið að. „Og
hver veit nema hann hafi ein-
hverntima gagn af að kunna að
fara með ritevjel“ sagði mr.
.lohnston að lokum.
Keisarinn er liinn geðslegasti
maður að ytra útliti. Ilár og
herðibreiður augun gulbrún og
stór af kínverskum augum að
vera. Hann er mjög bjartur á
hörund.
Fofráðamenn keisarans ljelu
liann gifta sig þegar hann var
íí) ára og konan var prinsessa
af mansjúa-ættum. En svo lang-
aði þau hjónin i brúðkaupsferð
og stjórnmálaandstæðingar keis-
arans notuðu þessa ósk til þess
að fá átyllu til að koma honum
út úr stofufangelsinu. Iionum
var sagt að hann fengi að fara
lil Evrópu, ef hann gæfi sann-
anir fvrir, að bann kærði sig
kkert um keisaratignina i Kina.
Og þá Ijet hann skera af sjer
fljettuna og afsalaði sjer keis-
aranafninu. Þannig hvarf síð-
astakeisarafljettan í Kína og
„sonur himinsins“ Hsuan Tung
hvarf, en i staðinn kom óbreytt-
u r Pu-yi. En þegar þetta var
gert komu óvinir hans og sýndu
fram á, hve lítt keisarinn hirli
um eríðii’ sínar og um Kina og
með þessu móti gátu þeir gert
hann óvinsælan í augum hinna
afturhalssömu Kínverja.
Ástandið i Kína fór síversn-
andi og þegar þjóðernissinna-
herinn náði Peping á sitt vald
haustið 1924 varð Pu-yi að flýja
lil Tientsin sem er aðeins fjögra
líma leið lrá Peping. Hann var
þá allslaús, því að svo margir
fjárlialdsmenn liöfðu verið sctt-
ir vfir fjórar miljónirnar lians,
að þær voru orðnar að engu.
En i Tientsin var honum tek-
ið opnum örmum af japönsku
yfirvöldunum og fengin liöll til
umráða í japanska borgarhlul-
aiuun, lika var honum gefinn
ríkulegur lifeyrir. Skorti þvi
ekki á gestrisnina og Pu-vi og
kona hans tóku þessu fengins
liendi, enda var ekki i ömuir
hús að venda. Og þarna í jap-
önsku höllinni, undir japönsku
"ftirlili og' japönskum álirifum
Iiefir þessi ungi maður átl
heima í mörg ár og beðið þess
að hans tími kæmi. Og þegar
japanskar falibvssur höfðu und-
irbúið uppreisnina i Mansjukuo,
spilaði stjórnin í Tokíó út góðii
trompfi. Mansjú-þjóðín fjekk
iansjú-furst^nn til höfðingja
fir sig, og nú er það hann
yrverandi keisarinn í Kína, sem
í styrjöld við Kína.
Samkvæmt áiiti iþróttámanna
voru þessir menn laldir bestu tíu
hnefleikamenn heimsins í þyngsta
flokki og i þeirri röð sem þeir eru
taldir h.jer: Jack Sharkey heimsmeist
ari, Max Schmeeling, Priino Carn-
era, Max Baer, Tommy Laughrun,
Stanley Poreda, King Levinsky, Otto
von Poral, Jolinny Hisko, Tuffy
Gritfiths og Arl Lasky.
Nýlega er dauður í hæ einum í
.lugoslavíu horgarstjórinn þar, Kos-
lie ofursti. Hann lifði lengst af þeim
fimm morðingjum, sem drápu Alex-
ander konung og Drögu drotningu,
konungshjónin i Serbíu, fyrir 30 ár-
um.
•----x---
Nýlega hefir ráðstjórnin rúss-
neska fundið merkilegt brjefasafn í
hinn gömlu sumarhöll keisarans í
Zarkoje Selo, skamt l'rá Leningrad.
Eru það brjef, sem farið hafa milli
Nikulásar keisara og Vilhjálms
Þýskalandskeisara 1911 11) 14 og
fundust þau innmúruð i vegg í höll-
inni. Sagt er að brjel' þessi munu
Várpa nýju ljósi á millrikjastjórn-
málin i Iivrópu fyrir strið.
Ný hegningarlög hafa nú verið sett
i Þýskalandi. Hefstu breytingarnar
frá þeim göinlu eru þær, að fyrir
föisun og fjársvik er nú þyngri refs-
ing en áður, þrælkunarvinna í slað
tugthúss. Sjerstaklega há refsing er
lögð við ef glæpurinn „skaðar þjóð-
ina“. Hegningarvinna liggur við þvi
að misþyrma börnum, gamalmenn-
um og lötluðum og sömuleiðis við
þvi að pynta dýr. ;— Þá hafa stful-
entaeinvígin gömlu „mensúrurnar"
verið leyfðar á ný, „til þess að efla
þrótt þjóðarinnar“.
----x----
Dr. Abbot, ritari Smitsonian insti-
tut, hinnar l'rægu vísindastofnunar
Bandaríkjamanna spáir því, að
næslu tvö árin muni sölin verða
kaldari en undanfarin ár og inuni
þetta Imfa áhrif á veðráttuna á jörft-
inni. Þó sje eigi þar með sagt, að
veðráttan verði kaldari, því að mörg
önnur öfl hafa áhrif á veðráttuná,
en liitt þvkist hanri viss um, að þessi
sólarkuldi muni hafa áhrif á ein-
hvern hátt. Dr. Abbot hefir rannsak-
að breytingarnar á hita sólarinnar
árum saman. Hefir hánn fundið að
sjö mismunandi tímabil sjeu um
bitamagni sólarinnar, 7, 8, 11, 21,
25, 45 og (i8 mánuðir. Hefir hánn
bygt spádóm sinn á þessum öldu-
hreyfingum. — Það er vissara að
nota vel sólskinið i ár.
----x----
Kostnaðarreikningurinn fyrir
málarekstur Norðmanna í llaag út
af Grænlaiuli hefir nú verið gerður
upp. Kostnaður Norðmanna varð alls
950.000 krónur. Talið er að kostuað-
ur Dana hafi orðið miklu nieiri.
------------------x----
Danski iþróttamaðurinn Johan
Tranrum, sem er orðinn frægur
fyrir fallhlífarstökk sin, hljóp ný-
lega út úr flugvjel í 8000 metra
hæð á sýningu í Englandi. Ljet
hann fallast 5800 metra niður án
þess að fallhlífin spentist út, en
loks þegar hann var rúma 2000
metra frá jörðu ljet hann fallhlíf-
ina opnast og lenti heilu og höldnu
án þcss að hafa orðið nokkuð meinl
við þessa einkennilegu og glæfra-
legu loftsiglingu. Það þarf sterkar
táugar til þessa, enda þykir það
frækilegasta fallhlífarstökkið, sem
gert hefir verið i heiminum.
----x-----
Þýskur vísindamaður er að reyna
aft sanna, að máðurinn hafi einu
sinni verið fiskur og að geisparnir
sjeu leyfar frá þeim tímum. Bæði
menn og t'iskar glenna upp munn-
inn til þess að ná i súrefni.
----x-----
Marlene Dietrich tók upp á því
fyrir nokkru að ganga í karlmanns-
fötum, lil þess að láta taka eftir
sjer. Nú hefir hún verið í París um
tíma en þar hefir lnin orðið að
be.vgja sig f'TÍr tískunni og áliti
kvenfólksins og fara í pilsinn aftur.
Dóttir hennar átta ára gömul, sem
kom lil París í drengjafötum er lika
komin á kjól.
-----x----
Síðasta ríkið í Bandaríkjunum,
sem hefir greitt löglegan meirihluta
með afnámi bannlaganna er New
Jersey. Eru þau þá orðin fimm
sambandsrikin, sem ekki viljn hafa
neitt bann..
----x-----
Blaft eitt í London birti nýlega
þrjár myndir saman meft stuttum
texta undir hverri mynd, sem er
talandi vottur um ástæður sumra
hiuna „gamalríku“ Englendinga.
Fyrsta myndin er af hertoganum
af Manchester. Hann á 3000 tunnur
lands en ekki rauðan eyri í pen-
ingum. Onnur er af hertoganum af
Leinster, sem hefir verið stefnt af
skuldunautum sínum en lýsl þvi
yfir, að hann geti ekki borgað. Fjekk
hann frest lil 19. júní. Þriðja mynd-
in er al' jarlinum af Krimoull, sem
er giftur dóttur hinnar alræmdn
„nátt klúbbadrotningar“ Kate May-
rick. Hefir verið hótað að gera hann
gjaldþrota ef hann geti ekki borg-
aft 250 krónur i tveimur máriaðui-
legum afborgunum.
Ef þjer viljið eignast
GÓÐA BÓK
þá kaupið
SAMLÍF-
ÞJÓÐLÍF
eftir
Dr. (Juðm. Finnbogason.
Fæst hjá bóksölum.
Seiid gegn póstkröfu um
alt land.
VerÓ kr. 5.50 bundin og
kr. 4.00 óbundin.
heitmann's
kaldur lítur til
heimalitunar.