Fálkinn - 09.09.1933, Qupperneq 4

4
F Á L K I N N
Sunnudags hugleiðing.
Stjórnarbyltingin í Kúba.
Hörð ræða.
Jóh. 6:53. Ef þér etið ekki
hlóð hans, hafið þér ekki líf
í yður.
Tak þú eftir þessu, þú, sem
ekki gengur til aitaris. Jesús
segir þjer að ef þú ekki etir
iiold Manns-sonarins og drekk-
nr bióð lians, ])á hafir þú ekki
líf i Guði.
fín eg geng til altaris, segir
þú.
Já, reyndar, en það stendur i
Biblíunni, að menn geti „etið
og drukkið sjáifum sjer ilt
dóms“.
Veit jeg það, svarar ])ú, cn
jeg trúi á þjáningar og fórnar-
dauða Jesú.
Það er gott. En þú manst, að
Biblían talar um tvenskonar
trú: dauða trú og lifandi trú.
Hefir þú aldrei verið neitt
hræddur um það, að trú þín
kynni að vera dauð ?
1 textanurn er Jesús að tala
um það, hverning umhorfs er
í því hjarta, sem á líf i Guði,
en það er sama sem að eiga
lifandi trú. Slíku lijarta er Jesús
alveg eins ómissandi, eins og
maturin líkamanum. Og þú
kannast vel við þá þörf og
hvernig henni er íullnægt: Þú
ert svangur, horðar, og verður
saddur; verður svangur aftur
og borðar — og þaunig geng-
ur það dag eftir dag.
Á nú þetta við þig og sam-
band þitt við Krist?
Vertu nú hreinskilinn!
Er Kristur þjer ómissandi?
Eða líður máske allur dagurinn,
og jafnvel vikan líka, án þess
að þú liugsir til Jesú? Lík þarfn-
ast ekki matar, veistu. Ef þú
skyldir nú vera andlegt lík?
Þetta er hörð ræða, segir þú.
Já, þeir sögðu það líka í
Kapernaum forðum. Og svo
fóru þeir i hurtu frá Jesú.
En jeg les og hið á hverjum
degi, segir þú.
Það er ágætt. En hvernig
verður þú við þann lestur? Er
hann þjer jafn kærkominn eins
og matur þegar þú ert svangur?
Eða ertu máske þeirri stundu
fegnastur er lestrinum er lokið?
Sje svo, hefir þig þá aldrei furð-
að á því, að þú skulir enga
sanna löngun hafa til að lesa
og biðja?
Iiugsaðu uin þelta af alúð.
Játaðu með lireinskilni það
sem ábótavant kann að vera.
Guð er fús að fyrirgefa þjer
og lijálpa þjer.
O. H. Á. Jóh.
Leiðrjetting. í sunnudagshugl.-
dálkinum í síðasta blaði voru ýms-
ar prentvillur, svo sem: „við“ yð-
ar, í stað: með yður; „að“ kvöld-
ináltiðarborðið, i stað: við kvöld-
máltiðarborðið; vegna „stuðarins
í stað: vegna safnaðarins.
Þetta eru lesendur beðnir að
afsaka.
Um miðjan síðasta inánuð
varð stjórnarbylting á Kúha.
Forsetinn, Machado þrjóskaðist
í lengstu lög við að segja al'
sjer, en neyddist loks lil þess,
er mikill hluti hersins hafði
gengið i andstöðu við hann og
miðað fallbyssukjöftunum á
forsetabústaðinn. Nú hefir ver-
ið mynduð ný stjórn undir for-
ustu Herrera fyrverandi her-
málaráðlierra, en nýi forsetinn
heitir Cespedes. Með afsetningu
Machado er lokið einkennilegu
og í flestu lítt eftirsjárverðu
timabili í sögu lýðveldisins í
Kúba, þó ekki sje að vita hvað
við tekur, því að stjórnarfar
Mið- og Suður-Ameríkuríkjanna
hefir löngum gengið skrykkjótt.
Hvað er Machado forseti?
Og hvað liggur að baki þessu
nafni? Langt líf í sífeldu stríði,
og æfintýralegur lifsferill. Undir
nafninu felst karlmenni, valda-
gráðugur maður og alls ekki að-
laðandi.
Gerardo Machado fæddist 1871
í Santa Glara og var faðir hans
ofursti. Þegar liann var ungur
hófu Kúbamenn frelsisslyrjöld
sína gegn Spánverjum, árið 1895
og rjeðist hann þá í uppreisn-
arherinn. Machado náði fljótt
metorðum í hernum, svo l'ljótt,
að sagt var um hann, að klæð-
skerarnir hefðu ekki við að
sauma á hann einkennisbúning-
ana. Hann varð hersliöfðingi
áður en ófriðnum lauk. Eftir
friðarsamningana varð hann
borgarstjóri í Santa Clara. En
honum gasl ekki að stefnu hinn-
ar ráðandi stjórnar og hvarf þvi
frá starfi sínu og bar ekkert á
honum þangað til 1906, að hann
er orðinn foringi frjálslynda-
flokksins í haráttu hans gegn
stjórninni. Hann hafði þegar
verið i svo miklu kúlnaregni að
merkilegt mátti lieita, að hann
skyldi vera í lifenda tölu, en
þeir eru ekki jafn heinskeyttir
í Kúba og sumstaðar annars-
staðar.
Viðureigninnni við stjórnina
lauk þannig, að frjálslyndi liers-
höfðinginn Jose Miguel Gomez
varð forseti og Maehado var
gerður hersliöfðingi á ný, og
varð aðalforingi hersins. Síðar
varð hann innanríkisráðherra í
stjórn Goinez.
En Gomez fjekk hrátl að
reyna, að tvö stór höfuð komast
illa fyrir i sama hatti, Machado
var ósáttur við hann og sagði
af sjer ráðherraembætti og safn-
aði saman her sínum í nýjan
flokk, samhandsflokkinn. Hanu
býður sig þó ekki fram til for-
seta um sinn og hefst ekki að
næstu ár.
En 1914 er hann foringi í
nýrri uppreinsn, sem gerð er til
þess að mótmæla endurkosningu
Menoclas lil forseta. Og í nýrri
uppreisn, 1917 umkringja stjórn
árherirnir hann og taka hann
höndum ásamt nokkum áliang-
endum hans. Hann var dæmdur
í fangelsi og sat þar i mörg ár,
og það er talin mikil þraut að
sitja lengi i fangelsi á Kiiha.
En timarnir breytast. Árið
1923 kemst flokkur Maehado,
l'rjálslyndi flokkurinn, til valda
og 1924 býður Machado sig fram
til forseta, eftir að áhangendur
Iians hafa sótt hann í fangelsið.
Fangelsisárin liafa sett sitt mark
á hann, hann er orðinn harður
og hitur en kænni en áður.
Undir eins og hann er orð-
inn forseti hyrjar hann á ýms-
um þarflegum umhótum. Með-
al annars hófst hann handa um
mikla vegagerð eftir endilangri
Kúba, frá Pinar del Rio lil San-
liago. Sló hann þar tvær flugur
í einu höggi, að bæta samgöng-
urnar og ljetta af atvinnuleysinu
Andstöðuflokkarnir höfðu sig
liæga þessi ár, til 1927, enda
vann hann að þvi að bæta hag
almennings, en ljet einveldis-
drauma sína liggja í lágiuni.
En árið 1927 fer að líða að
nýj um forsetakosningum; Mac-
hado er hræddur um, að völd-
um hans sje lokið og breytir
stjórnarskránni eftir eigin geð-
þótta til þess að trygg'ja sjer
völd áfram. Hann framlengir
kjörtímabil sitt án þess að
spyrja þjóðina og afnemur
varaforsetaembættið. Og þá hóf-
ust andstæðingar handa fyrir
alvöru, sem eigi var furða. En
árið eftir uppleysir hann alla
stjórnmálaflokka og gerist í
raun rjettri einvaldsherra á
Kúha eftir fordæmi Mussolini.
Og nú fara kúlurnar að þjóta
kringum Machado. Tilræðin
sem honum voru sýnd þessi ár-
in voru eigi færri en lijá Alfons
Spánarkonungi. Kúlurnar þjótp
hvar sem liann fer, þegar hann
fer í leikliúsið eða kemiir af
hljómleikum; hann fær sprengi-
kúlur sendar í pósti og eitri er
smyglað inn í eldhúsið til hans.
En engin kúlan liittir Machado.
Það er nærri því ótrúlegt
hvernig forsjónin þyrmir lion-
um.
Og hann er ekki á þvi, að
lála ógna sjer frá þvi að segja
af sjer stjórn. Árið 1931 hófst
svo alvarlcg uppreisn í landinu,
að flestir hjeldu að dagar hans
sem forseta væru taldir, og meira
að segja að hann hlyti að verða
drepinn þá og þegar. En Macha-
do varð yfirsterkari og hældi
uppreisnina niður með svo mik-
illi grimd, að leitun er á hlið-
stæðu dæmi í sögu nýrra tíma.
Það er ekki fyr en nú, að and-
stæðingar lians hafa sjeð sjer
fært að hefjast handa á ný til
]iess að steypa þessum harð-
stjóra.
Og nú hefir það tekist. Macha-
do er flúinn úr landi. En þeir
sem þykjast þekkja hest lil
mannsins spá því, að hann sje
ekki af baki dottinn heldur
muni hann safna liði á ný og
freista þess enn að ná völdum,
þó að mikill meiri hluti þjóðar-
innar hati liann og vilji ekki
sjá hann framar. Það var her-
inn sem tók af skarið. Hann setti
Machado úrslitakosti 12. ágúst
svo að hann varð að láta undan
síga. En lierinn var í þessu til-
felli málpípa þjóðarinnar sjálfr-
ar.
A MEIUKÖNSK BLAÐASAGA.
Rilstjóri að slóru ameríkönsku
dagblaði kom inn til blaðamann-
anna, sem voru að undirbúa sið-
degisútgáfuna: „Þið hangið hjer og
gerið ekki neitt“, segir hann. „Hvar
eru frjettirnar aí' vígstöðvunum?"
„Hvaða vígstöðvum?" spyr einn
blaðamaðurinn.
„Heyrið þjer, aumingja maður“,
svaraði ritstjórinn. „Þegar prest-
urinn hefir heyrt frjettirnar þá
ættuð þjer sannarlega að hai'a
heyrt þær tíka. Jeg heyrði rjett áð-
an lil prestsins i útvarpinu og hann
var að segja i'rá því, að egyptskur
her hefði t'arisl í Rauðahafinu, en
við höfum ekki eitt einasta orð um
þetta á morgun. Þið verðið að
gæta hetur að ykkur næst þegar
stórtíðindi gerast“.
ALFONS FJÓRtil
Spánarkonungur, sem var mesti
ærslabelgur, var einu sinni í heim-
sókn i Róm meðan hann var krón-
prins. Fjekk hann áheyrn hjá páf-
anum að viðstöddu kardínálaráð-
inu og hinn heilagi faðir útnefndi
spanska prinsinn til konungs yfir
Egyptalandi.
Prinsinn hlutsaði á, er allir við-
staddir klöppuðu til samþykkis er
páfinn hafði lokið máli sínu, en
hann botnaði ekkert i hvað væri
að gerast og spurði túlkinn sinn að
því.
— Herra, sagði túlkurinn, — hinn
heilagi faðir hefir útnefnl yður
konung yfir Egyptalandi.
Er það satt? Þá verð jeg að
sýna þakklæti mitt, svaraði kon-
ungur og brosti. —- Gangið fram
og útnefnið hinn heilaga föður
kalifa af Bagdad.
Mollison er Skoti, en um þá eru
sagðar ýmsar sögur um hve naumir
þeir sjeu á fje. Þykir Moltison
kippa í kynið, er hann segir frá
því í nýútkomnum endurminning-
um, að á fyrsta flugi sínu yfir At-
lanthaf hafi hann komisl af ineð
I I pund 1 shilling og 3 pence fyrir
hensín og áburð. Ameríkanskur
blaðamaður bætir því við fregnina,
að nú sje annar Skoti kominn í leik
inn og ætti að fljúga frá Edinborg
til New York fyrir hálfan shilling.
-----------------x----
Á sundmóti í Detroil 4. ágúst
setti stúdentinn James Gilhula frá
Galiforníu tvö ný heimsmet á sundi
með frjálsri aðferð, sem sje 300
yards á 3 mín. 6% sek. og 300
metra á 3,24,8. Fyrri metin átti
Johnny Weismúller og Jean Taris.