Fálkinn - 26.06.1937, Blaðsíða 6

6
F Á L K I N N
Jeanna Leuba:
n, AMLI GREIFINN, d’Herlev-
^ or stóð upp frá borðinu.
Núna í ellinni borðaði liann
ekki nieira en fugl. Ofurlítinn
grænmetisrjett, þeyttan rjóma
ineð einhverjum ávexti það
var nóg næring banda hinum
lirörnaða líkama, enda var liann
orðinn áttatíu og níu ára gam-
all. Það eina sem hann aldrei
gleymdi, var ofurlitið glas af
gömlu úrvalsvíni, sem fremur
öllu öður gat baldið lifsþrótti
lians við, þessu lífi sem gat
slokknað hvenær sem vera
skyldi.
Þjónninn sem dró stólana frá
fyrir hann og lineigði sig og
bauð honum arminn, var orðinn
75 ára. Hann hafði verið í vist
lijá greifanum frá því að hann
var kornungur og hafði þjón-
að honum með trú og' undir-
gefni í öll þessi ár, jafnframt
því að sýna hina mestu sjálfs-
afneitun í öllu dagfari sínu. Þessi
liái, granni og teinrjetti herberg-
isþjónn, sem enn var hinn rösk-
legas)ti maður ásýndum,1 var
eiginlega það eina, sem gamli
maðurinn hafði haft frá gam-
alli tíð — eina veran, sem öld-
ungurinn er beið dauða síns,
umgekst. Hann hafði þekl hann
alla æfi hans. Hann hafði þekt
foreldra hans og' vini, hann
liafði verið þjónn hans meðan
konan hans lifði .... Og greif-
inn hafði fundið, að hann tók
þátt í raunum hans — á þann
hljedræga og hógláta hátt, sem
stöðu lians liafði. Þessvegna
hafði liann haldið upp á þjón
sinn ÖII þessi ár og vildi ekki
missa hann fyrir nokkurn lif-
andi mun.
Nú, þegar svo mikið var af
okunnum andlitum kringum
hann, sem altaf voru að skifta
var gamli þjónninn orðinn hon-
um ennþá nauðsynlegri, og
hann taldi hann fremur stall-
hróður sinn og andlega sloð,
en undirgefinn þjón.
„Þú ættir að gifla þig, Con-
stant“, sagði Guy d’Herlevor
slundum við hann. „Jeg fer
hráðum að deyja. Og livað ætl-
arðu þá að gera við alla pening-
ana, sem jeg arfleiði þig að?
Þú ert farinn að verða fullorð-
inn. Þú átt enga fjölskyldu og
enga erfingja .... Þú hefir
fórnað þjer fyrir mig, og sá
jiakklætisvottur sem jeg ælla
að sýna þjer, kemur þjer ekki
að haldi nema stutta sund ....
Gæturðu ekki fundið þjer heið-
arlega ekkju, sem á efnileg
hörn og gifst henni og trygt
framtíð þeirra. Og um leið eign-
aðist þú heimili og fengir að-
hlynningu í ellinni“.
En Constant Ferval fór altaf
kringum þetta eins og köttur
kringum heitan graut. Það var
Játningin.
eins og hann vrði feiminn eins
og ferniingardrengur þegar greif-
inn mintist á þetta og' hann fór
altaf að tala um eitthvað annað.
Þegar d’ Herlevor greifi stóð
upp frá borðinu í þetta skifti
settist hann ekki í hægindastól-
inn eins og vant var.
„Fylgdu mjer úl í laufskál-
ann“, sagði hann við þjóninn.
Þetta var yndislegt júníkvöld.
I'unglið var að koma upp hak
við aldargömul trje i garðinum.
Karlarnir háðir gengu liægt
milli trjáraðanna, með þjett
laufþakið yfir höfðinu. Ennþá
voru þeir all hnarreistir til að
sjá gömlu mennirnir sem gengu
þarna um garðinn, þvi að jafn-
vel þó að greifinn fyrir aldurs-
sakir væri orðinn máttlítill, þá
dró hann samt ekki á eftir sjer
fæturnar eða gekk hoginn í
haki, eins og hann væri orðinn
skar.
Þessi laufskáli sem hann kall-
aði, hafði í fyrstu verið bónda-
bær og stóð i rjóðri í skóginum.
Þaðan var útsýni yfir fagúrl
hjeraðið, með skrúðgrænum ás-
um og dölum, brosandi bænda-
hýlum og i fjarlægð gömlum
kirkjum með háum turnum.
Greifafrúin sáluga hafði fyrr-
um haldið mikið upp á þennan
laufskála og dvalið þar þegar
hún gat.
Og hingað var d’Herlevor
vanur að fara, þegar liann vildi
sökkva sjer djúpt niður í end-
urminningamar um hana. Það
var ekki langur gangur en eftir
því sem árin færðust/yfir hann
j revttist hann þó meir og meir
á þessari stuttu leið. Hann var
veikur fvrir hjartanu og þoldi
illa að leggja á sig áreynslu.
Þegar þeir komu á áfanga-
slaðinn settist greifinn á hekk
og gaf þjóninum merki.
„Sestu hjerna hjá mjer, Con-
slant“, sagði hann.
D’Herlevor greifi sat um stund
og starði þögull út vfir sveit-
ina, sem var með hátíðasvip í
rökkrinu. En hvað þjóninn
snerti þá hafði hann augun á
ákveðnum slað í fjarlægð, lil-
inn bæ, þar sem hann hafði
fæðst, og þar sem nú átli heima
lólk, sem hinn vissi engin deili á.
Þegar greifinn hafði hvílt sig
um stund fór hann að tala afl-
ur — mcð rödd sem var eins og
visið laufblað og sem fyrir löngu
var orðin hreimlaus.
„Constant . . . . á morgun eru
fimtju ár síðan .... fimtiu ár.
Hálf öld! .... Þó að jeg hefði
ekki mist hana þá, mundi jeg
sjálfsagt vera orðinn einn núna.
Hún var svo fingerð, svo við-
kvæm, svo ólíkleg til þess að
verða gömul . .. . á morgun áttu
að gera, eins og þú gerir þann
dag á hverju ári — þú átt að
fylla stofuna he'nnar af hlóm-
um. Blómum utan al' enginu
.... Henni þótti altaf svo vænl
um villihlóm manstu það ekki?
Þjónninn svaraði hvíslandi:
„Já, herra greifi“.
Svo varð hljótl um stund.
Guy d’Herlevor grjet ekki.
Maður grætur ekki á lians aldri
og eftir að hafa horið sorgina
jafn mörg ár. En i huganum
leit hann með lotningu aftur i
tímann, þegar hann, þrjátíu og
sjö ára gamall hafði hitt þessa
guðdómlegu ungu stúlku í fvrsta
sinn, sem þá var tæplega full-
þroska — leil aflur og mintist
gagnkvæmrar ástar þeirra þrátt
fyrir nær tuttugu ára aldurs-
mun — til trúlofunar þeirra,
hrúðkaupsins og tveggja ára
sælu. Og til hins hræðilega at-
burðar.
Hann skeði á haustdegi i
rökkrinu.
Guy kom heim af veiðum og
furðaði sig á, hve hljótt var í
húsinu.
Hann spyr eftir konunni sinni
og kallar á hana.
Enginn hefir sjeð greifafrúna
síðan hún hafði farið úr höll-
inni um klukkan þrjú og sagst
ætla að ganga dálitla stund.
Einkennilegt að hún skuli
ekki vera komin aftur og nú er
klukkan orðiil sex nóvemher-
])okan, myrkrið, skógurinn
alt vekur þetta ótta hjá honum.
Greifinn kallar á all fólk sitt
sendir það í allar áttir með ljós-
ker og fer sjálfur að leita í
skóginum með Feveral, sem þá
er ungur kraftajötun, aðeins
luttugu og fimm ára. Og það er
hann sem finnur hana.
í skógarkjarri liggur hún i
hnipri, vot af áfállinu, hattlaus,
ferleg ásýndum, afmynduð
andlitinu — dauð, kyrkt ....
Ilún hafði verið myrt! Blóm
hans, ástmev hans, sól hans, líf
hans!
Enginn hefir fengið að hreyfa
við henni — hann hefir sjálfur
tekið hana upp og' í sturlaðri
örvænting borið hana heim i
höllina og lagt hana í rúmið.
Öll hjálp var árangurslaus ....
Hún var lögð til hinstu hvíldar
í grafhýsi d’Herlevorsættarinn-
ar, og i marga mánuði starfaði
þessi maður, yfirkominn af
sorg og sturlun, með óþreytandi
ákafa að því að ljósta upp
glæpnum og ljet einskis ófreist-
að til þess að hafa uppi á morð-
ingjanum. Já, hann hætti í raun
og veru aldrei að leita, og það
var því líkast, að það væri
hefndarþorstinn sem hjeldi við
í honum lífinu ....
Þetta var í sannleika óskiljan-
legur viðburður! Engu hafði
verið slolið af hinni myrtu
nema ofurlítilli pvngju af gulli,
sem hjekk við helti hennar, og
sem ekki hafði meira að geyma
en tæpa lnindrað franka. Við
skartgripum hennar hafði ekki
verið hreyft, þó að hún m. a.
væri með mjög verðmæta hringi
á fingrunum og hálsfesti og
armhand, sem hún har dags-
daglega.
Smásaman læknaði timinn
sárin. Tilvera greifans var eins
og hrunið hús, en hann hjelt þó
áfram að lifa. Hann lokaði sig
inni eins og munkur og sagði
að fullu skilið við heiminn og
varð smámsaman gamall mað-
ur þarna innan þöglu veggjanna.
Og nú voru fimtíu ár síðan!
„Þú manst víst eftir lienni,
Constant! Hvað hún var falleg!
Hvað hún var hlíð og alúðleg
og góð við alla! Og svo lífsglöð!
Svo hamingjusöm og glöð! Þú
mansl víst eftir henni, er það
ekki?“
í slað svars heyrði liann þung-
an ekka.
/>«<? var Ferval, sem þá var ungiir þjónn, sem fann hana