Fálkinn - 10.02.1939, Blaðsíða 3

F Á L K 1 N N
3
LEIKFJELAG REYKJAVÍKUR:
Fljettuð reipi úr sandi.
Ellg Þorláksson og Lárus Ingólfsson sýna dans i öðrum þætti.
Leikfjelag Reykjavíkur hafði frum-
sýningu 2. J). m. á rússneskum gam-
anleik, undir nafninu Fljettuð reipi
úr sandi. Höfundur leiksins er Val-
entine Ivatajev, en þýðinguna gerði
Ólafur Halldórsson cand. phil. —
Stjórn leiksins annaðist Indriði
Waage.
Valentine Katajev er talinn vera
einn af snjöllustu leikritahöfundum
Rússa og sem dœmi um þá miklu
hylli er leikril lians njóta má geta
þess að fyrnefnt leikrit liefir verið
sýnt sjö hundruð sinnum á frægasta
leikhúsi Moskvaborgar. Og utan
Rússlands hefir það verið víða
sýnt.
Katajev er fremur ungur maður,
ættaður frá Odessa og uppalinn ]jar,
Hann byrjaði ungur að yrkja ljóð,
en þvi lengra sem leið hneigðist
hugur hans æ meira að leikrita-
gerðinni og hefir hann nú náð
heiðurssessi á því sviði.
Leikurinn, Fijettuð reipi úr sandi,
gerist i Moskva á vorum dögum, og
eru persónurnar sem leiddar eru
fram á sviðið kommúnistiskur æsku-
lýður er tekið liefir inn hugmyndir
kommúnismans, en hefir ekki melt
þær, svo að úr verða skoplegar og
óheilsteyptar persónur.
— Tveir félagar, Vasya og Abr-
am, búa í óvistlegri kytru, og telja
livorn um sig „destineraðan" pipar-
svein. En einn góðan veðurdag taka
báðir upp á því að fá sjer meðhjálp
og fara því ,til hjónabandsskrifstof-
unnar. En úr öllu saman verður
spaugilegt vandamál, og húsnæðis-
Emilian öreigaskáld.
spursmálið ekki síst. Og í leikslok
skifta þeir á konum. Aðrar persón-
ur leiksins en þeir fjelagar og kon-
ur þeirra, eru öreigaskáldið og
Flavius fjelagi.
Leiknum var mjög vel tekið af
áhorfendum og fóru leikendur all-
Indriði Waage og Regina Þórðani.
vel með hlutverk sín, þó að draga
megi kanske i efa hvort leikendurn-
ir hafi skilið þau nógu vel, enda
þess varla að vænta. Árni Jónsson
ljek Vasya. Árni er nýr maður á
sviði hjer og virðist fremur efnileg-
ur, þó að hann hafi enn nokkra
galla byrjandans. Svipbrigðin eru
ekki nógu eðlileg og fumið of mikið.
Indriði Waage ljek Abram og
vakti ánægju lijá áhorfendunum. En
það er spurning, hvort hann hefir
ekki gert Abram of skoplegan. Þóra
Borg ljek annað kvenhlutverkið,
'I'onyu, en Regína Þórðardóttir hitt,
Ludmillu. Leikur Þóru Borg var
góður, einkum framan af leiknum.
Vafalaust var leikur hennar sann-
astur. Regína var ljett og fjörug,
en ekki eins sannfærandi og Þóra.
Valur Gíslason ljek fjelaga Flavius,
nokkuð reyndan kommúnista, en
hlutverkið var ekki til þess „að slá
sjer upp“ á þvi.
Leikarinn sem „gerði mesta
lukku“ sem fýr var Har. Á. Sigurðs-
son, sem ljek Emilian öreigaskáld.
Húsið bergmálaði af fagnaðarlátum
meðan hann var á sviðinu. En án
efa átti Haraldur bróðurpartinn af
þeim en ekki Emilian.
Fjelagi Flavius.
Þau Elly Þorláksson og Lárus
Ingólfsson sýndu rússneskan daus
i öðrum þætti og tókst vel. Einkum
vakti dans Elly mikla aðdáun.
Það er óhætt að fullyrða að hægt
er að njóta góðrar skemtunar við
að horfa á leikinn, og væri vel ef
Reykvíkingar styrktu starfsemi Leik-
fjelagsins með því að sækja þenna
leik. Því að það hefir undanfarið
átt harða keppinauta í „Fornum
dygðum“ og „Meyjaskemmunni“. Og
liakkir miklar á fjelagið skilið fyrir
Smjörlíkisoerðin
„Smári“ 20 ára.
Eitt al' hinum eistu og merkustu
iðnaðarfyrirtækjum bæjarins, Smjör-
ljkisgerðin „Smári“, átti nýlega 20 ára
afmæli. Það var stofnað í janúarmán-
uði 1919.
Gísli Guðmundsson gerlafræðingur
átti hugmyndina að stofnun „Smára“,
en fekk í lið með sjer marga góða
menn til að hrinda henni í fram-
kvæmd. Þó að Gísli væri fyrst og
fremst vísindamaður, þá var hann
um leið hinn mesi áhugamaður um
iðnaðarmál og nýtasti framkvæmda-
maður á mörgum sviðum.
Og framkvæmdastjóri verksmiðj-
unnar var hann frá stofnun og þar
til hann ljest árið 1928.
Starf sitt hóf verksmiðjan í rann-
sóknarstofunni i Lækjargötu, og
hafði til þess að byrja með aðeins
4 starfsmenn. En það sannaðist hjer
Gisli Guðmundsson gerlafræðingur.
sem oftar, að mjór er mikils visir.
Vjelar til verksmiðjunnar voru keypl
ar frá Danmörku og nam kaupverð
þeirra 10 þúsund krónum.
Það kom brótt á daginn að smjör-
likisþörfin var brýn, þvi að strax
fyrstu árin hafði verksmiðjan ekki
við að fullnægja pöntunum fólksins.
Smjörlíkisgerðin hafði aðeins starf-
að stuttan tíma þegar það kom í
Ijós, að húsakynnin voru of þröng,
og því var ráðist í byggingu verk-
smiðjuhúss við Veghúsastíg og þar
er enn í dag aðsetur „Smára“.
Skömmu eftir lát Gísla Guðmunds-
sonar keyptu núverandi eigendur
verksmiðjuna, þeir Ragnar Jónsson
og Þorvaldur Thoroddsen, og hefur
lnin náð miklum vexti í höndum
þeirra, enda báðir hinir mestu á-
huga og atorkumenn, sem gengið
hafa á undan með endurbætur og
nýjungar i smjörlíkisiðnaðinum.
Vjelaumbætur hafa orðið miklar i
þeirra tíð. Afköst vjelanna er nú
500 kg. af smjörlíki á 50 minútum.
Önnur hönd framkvæmdastjóranna
á síðustu árum í ýmsum helstu end-
urbótunum er dr. Jón E. Vestdal,
sem lokið hefur doktorsprófi í efna-
frieði við háskólann í Dresden i
Þyskalandi. —
Það er smjörlikisgerðinni „Smára '
til mikils sóma að hún tók upp þá
nýbreytni að blanda smjörliki sitt
smjöri löngu áður en lög voru gefin
út um það enda mæltist það brátt
vel fyrir.
Fyrir 20 árum voru aðeins 4 fast-
ii starfsmenn við „Smára“, en nú
eru þeir nær 30, ef með eru talin
smærri fvrirtæki hans. Frá stofnun
og til þessa dags hefur verksmiðjan
Framh. á bls. 15.
það, hve vel það fylgist með nýjum
Ieikritum utan úr stóra heiminum
og færir þau hjer upp eftir því sem
föng standa til.
Öreigaskáldiff í hópi glaðvwrra ungkommúnista.