Fálkinn - 14.04.1939, Qupperneq 5

F A L K I N N,
a
l'NDIRKONUNGURINN í
ABESSINÍU.
Graziani marskálkur liefir nú
fengið sig fullsaddan á konungstign-
inni í Abessiníu og hefir verið kall-
aður heini. Eins og menn muna var
lionum sýnt banatilræði í hitteðfyrra
og drápu ítalir þá fjölda Abessiníu-
manna í hefndarskyni og yfirleitt
liefir stjórn Graziani verið hin
mesta blóðstjórn en ítöium gengið
illa að koma fram lögunt i landinu.
Kunnugir fullyrða, að í raun rjettri
sje Abessinia alls ekki undir stjórn
Itala ennþá, þegar frá eru taldar
nokkrar borgir, einkum Addis Abeba
og Harrar, sem eru aðalsetur ítalska
setuliðsins.
Nú hefir nýr maður verið kjörin.i
til þess að koma lögum yfir Abess-
iníumenn og jafnframt halda ítalir
áfram að flytja herlið til Abessiníu
og þó einkuni til Lybíu, þar sem
Balbo ræður. Mussolini hefir nú tek-
ið sjer það hlutverk að gerast
„verndari'* Múhameðstrúármanna í
Afríku og Suðvestur-Asíu og lætur
útvarpsstöðina í Harrar básúna fórn-
fýsi sína og góðvilja til Araba á
tungu þeirra, jafnframt þvi sem
Bretar eru affluttir á hinn svívirði-
legasta liátt. Með því móti hygst
hann að vekja Araba til uppreisnar
gegn Bretum, bæði í Sudan, Arabiu
og Irak og hnekkja á þann hátt veldi
Breta gegn ítölum í Spánarmálinu
og Miðjarðarhafsmálunum. Og til
þessa fyrirtækis hafa ftalir leitað
Breta i hefndarskyni fyrir andóf
bandalags við Japana. Hæfir þar
skel kjafti.
Hinn nýi undirkonungur í Abess-
iníu er italski prinsinn hertoginn
af Aosta. Langafi hans var Victor
Emanúel II. Sardiniukonungur 1849
-61 og síðan konungur Itala 1878.
Sonur hans var Amadeus, sem var
konungur á Spáni 1870—73, en leidd-
ist svo sú staða, að hann sagði af
sjer og fluttist aftur lil ftaliu en
sonur Amadeusar var Emanuel Phili-
bert hertogi al' Aosta, faðir hins
nýja undirkonungs í Abessiniu.
Voru þeir því bræðrasynir Victor
Emanúel III. núverandi konungar
oj; Philibert Aostahertogi, er hinn
nýi konungur að öðrum og þriðja við
konunginn, og stóð næstur til ríkis-
erfða eftir Umberto krónprins, þang-
að til hann eignaðist son í fyrra-
vetur. —
Það er alkunna, að konungsfjöl-
skyldan italska er ekki í neinu vin-
fengi við Mussolini, enda hýrist hún
í skugga hans og konungdómur Vict-
ors Emanuel er litið nema nafnið
tómt. Einkum hefir Umberto krón-
prins margt við Mussolini að at-
huga og hygst að lækka í lionum
drambið þégar hann verður konung-
ur sjálfur. Hefir það l>ví vakið al-
hygli, að Mussolini skuli hafa gert
mann af konungsfjölskyldunni að
undirkonungi. En hinn ungi Aosta-
hertogi er eldheitur fasisti — og
var orðinn það, áður en fasistar
komust til valda. ög nú hefir hann
fengið laun fyrir.
Sve
l'all en þokkalegt.
Æskulýðitr I göngnför fleslir i stuítbuxiim mei) ber hnjen.
og passa og með ljósmynd eigandans,
sem veitir þeim aðgang að hælunum
meðan rú.rn leyfir. Fyrir gistingu
verður fólk að borga 50 aura á nóttu
og hlýða reglum þeim sem um þau
eru sett. Þegar gestur kemur á gisti-
hæli afhendir hann göngumiða sinu
eftirlitsmanni hælisins og er skráður
í gestabókina. Gistinguna borgar
hann fyrirfram. Gestir eiga að vera
komnir i bólið áður én dimt cr orð-
ið og aldrei seinna en kl. 11. Á-
fengisnautn og reykingar eru bann-
aðar á gistihælunum og eftirlitsmað-
ur hefir leyfi til að vísa á burt gest-
um, ef þeir halda ekki reglurnar.
Heldur hann þá eftir göngumiðanum
og sendir stjórninni skýrslu tun mál-
ið og getur hún vísað viðkomandi
manni úr fjelaginu. Fjelagið gefur
út blað, sem flytur allar tilkynning-
fólksfjölda, enda hefir Svenska Tur-
istföreningen lagt sjerstakt kapp á
að greiða götu þessarar hreyfingar.
Þessi gistihæli eru með öðru fyrir-
komulagi en hin eiginlegu gistihús
og sæluhús fjelagsins og ódýrara að
nota þau. Víða hafa skólahús og
fundarhús verið tekin á leigu, en
sumstaðar hafa hús verið keypt eða
bygð af stofni handa „umrenning-
unum“.
Eðlilegast hefði verið, að þessi
gönguhreyfing hefði verið stofnuð
innan vjebanda Ferðafjelagsins hjer
á landi, því að áhugamálið er það
sama og viðfangsefnin, sem fram-
kvæma þarf, falla mjög saman. ög
þegar á það er lilið hve landið er
l'áment en stórt um leið, þá gæti
það beinlínis orðið báðum fjelögun-
um til niðurdreps að hafa þau tvö
inn“ verður oftast gangandi. Fyrst
i stað munu það verða skólahúsin,
sem ferðalangurinn hallar sjer að, en
líka er hægf að nota hlöður og önn-
ur útihús til gistingar, ef að sjeð er
fyrir rúmstæðum þar og einhverjum
viðleguútbúnaði. Það er fyrsta boð-
orðið: að spara fólki að bera „húsið
sitt á bakinu" eins og tjaldfólk verð-
ur að gera. Tjaldbúnaður kostar líka
allmikið fje ef hann á að vera í lagi
og hentar best þeini, sem ætla að
dvelja í lengri tíma á sama stað og
geta þvi búið vel um sig og þurfa
ekki að bera flutninginn á staðinn.
En þess ber að gæta, að það er
víðar en í sveitum og óbygðunt, setn
gistihæli þurfa að vera. Þeirra þarf
ekki síst við í kaupstöðum og kaup-
túnum. Því að það er sjaldnast, að
gesturinn getur flúið á náðir ættingja
Um víða verold.
ar og leiðbeiningar, sem á þarf að
halda. Árið 1935 voru 57.277 gist-
ingar á gistihælum danska sambands
ins, en alls hafði fjelagið yfir að
ráða 32.000 rúmstæðum, svo að
meðaltali hafa komið 18 gistingar á
rúm. í þýsku gistihælunum voru
þær um 100 sama árið.
í Svíþjóð er gönguinannahreyfing-
in deild úr hiþum volduga fjelags-
skap „Svenska Turislforeningen'
sem hefir ntikið á annað hundrað
þúsund meðlima. Hvergi eru jafn-
mörg gistihæli göngu- og hjólreiða-
fólks og í Svíþjóð, að tiltölu við
í staðinn fyrir eitt. Bæði fjelögin
þurfa fasta starfsmenn og mikið fje
til l'ramkvæmda og það er drerfing
á þeim kröftum, sem til eru, að þau
bauki sitl í hvoru lagi í stað þess að
vinna sem ein heild.
Iljer á landi yerður það vitanlega
fyrsla viðfangsefni „farfuglanna“,
að koma sjer upp gistihælum eftir
samfeldu kerfi, þannig að þeir geli
komist allar helslu leiðir urn landið
án þess að þurl'a að gista annars-
staðar en í gistihælum fjelagsins,
hvort heldur farið er gangándi eða
hjólandi. Og islenski „umrenningur-
og vina þegar hann kemur i ókunn-
an kaupstað. Hann verður þá ann-
aðhvort að fara á gistihús og það
kemur við buddúna eða standa uppi
eins og hestur á gaddi. En í fíestum
kaupstöðum og kauptúnum eru til
bús, sem með litlum kostnaði má
lagfæra og skipa húsgögnum, svo að
hægt sje að sofa þar. Má eflaust með
litlum tilkostnaði koma upp slíku
gistihæli að sumrinu til i hverju
einasta kauptúni á landinu.
Ekki til að hlæja að!
Það var einu sinni þegar lífeðlis-
fræðingurinn Karl Ludwig var við
tilraunir sínar ásamt mörgum stúd-
entum og var að taka part úr lifandi
froskheila, að froskurinn losnaði og
hoppaði milli stúdentanna, sem sátu
á frentsta bekk. Þetta vakti mikinn
hlátur meðal þeirra. Ludwig sleit
fyrirlestrinum um augnablik og
sagði ofur rólegur: „Herrar minir,
nú getið þið sjeð hvað þarf litinn
heila til þess að koma heilum niann-
söfnuði til að hlæja“!