Fálkinn - 05.05.1939, Side 8
8
FALKI.NN
Pierre d’Ancourt:
„Rose
du Provence“
jþJER þekkið eí' til vill franskt
smálag, sem lieitir „Rose du
Provence"? (sveitarrósin).
Rað er ofur einfalt lítið lag
l)arnslegt, en þó ekki viðkvæmt
Rað ber boð um eittbvað i
mannshuganum, sem lireint er
um of.
og frumlegt. Það kallar ekki tár
úr augum áheyrendanna en það
döggvar augun. Og það kemur
hjartanu til að tilra.
En eins og þeir eru margir
sem þekkja þessa litlu fögru
þjóðvísu, þá er liitt eins víst, að
þeir eru fáir, sem þekkja skáld-
söguna með þessu sama nafni.
Og Jiað er ekki undarlegt. Hún
náði aldrei heimsfrægð, þó að
það væri góð og merkileg bók.
Hún stóð þegar vel var að-
gætt — i nokkru sambandi við
lagið. Það mun liver verða var
við, er þekkir bæði sögu og lag.
Það var höfundur sögunnar,
sem sagði mjer eftirfarandi sögu
suður í Sviss. Jeg ætla ekki að
nefna nafn lians, en svo mikið
get jeg sagt, að mörg af ritum
bans liafa blotið hylli erlendis.
„Rose du Provence" ein vakti
ekki mikla atliygli. Hann sagði
sjálfur við mig að það væri af
því, að liún væri of góð. Þetta
eru rithöfundar vanir að segja.
Jeg liefði heldur kosið að segja
að efnið væri ekki beppilegt fyr-
ir skáldsögu. Það fór betur í
ljóði, lagi eða þá smásögu. Það
er ástæðan. Nú ætla jeg að leit-
asl við að endursegja það, sem
franski rithöfundurinn trúðimjer
fyrir.
1 endurminningum mínum er
þetta all saman eins og lílið,
yndislegt ástarlag, eða öllu lield-
ur smámálverk málað með fín-
um, angurblíðum hamingju-
gjöfulum þurlitum.
Það er sagan um Isobel, sem
jeg ætla að segja og það er
fyrst og fremst saga um unga
konu, sem átti svo hreina og
saklausa sál, eins og Iagið, en
var semt sem áður raunveruleg
kona.
Isobel dró andann djúpl, í
fyrsta sinn sem hún sá opið haf.
Fyrstu áhrifin urðu nærri því of
sterk. Hana bafði að vísu oft
dreymt um liafið, liún bafði sjeð
stór og falleg málverk af því, en
þrátt fyrir það varð hún alveg
gagntekin af stórfengleik þess.
Taugar liennar voru þar að
auki í ekki sem bestu lagi.
Þær voru lialdnar af eftirvænt-
ingum, vonum, spenningi og
ekki svo iitlum kvíða.
Síðasta misserið bafði í raun
og veru verið einn óslitinn und-
irbúningur fyrir liana undir það
sem við bar í dag: Komu lienn-
ar á fjöísótta baðstaðinn.
Þegar mainma liennar hafði
dáið fyrir tveimur árum liafði
henni tæmst dálítill arfur, sem
gerði bana óháða öðru fólki
fjárhagslega. Þegar sofgin við
dauða móðurinnar bafði byrjað
að lijaðna, fór bin innibyrgða
skap og gcrði liana taugaóstyrka
í senn alveg eins og unga
stúlku, sem er að fara á fyrsta
stefnumótið eða á fyrsta
dansleikinn.
Hún liorfði vfir ströndina,
yfir livítan sandinn, sem næst-
um því skar i augun, sem vön
voru öðrum og mýkri litum.
bólelinu, þár sem luin liafði
pantað herbergi. Hún var mjög
alúðleg við dyravörðinn, sem
tók á móti farangri hennar, og
gaf liún bonum þjórskildinga
strax á fvrsta degi. Henni þótti
allur varinn góður bún vildi
ekki að sagl yrði um sig, að bún
væri ofan „úr sveil“.
Hún var ánægð með herbergið.
Það var rúmt, breint og loft-
gott, og það ljek bressandi og
heilsubætandi blær um það, blær
sem endurnýjaðist stöðugt gegn-
um opnar dvr á svölunum. Hún
tók upp úr töskunum. Hún lagði
alla fallegu kjólana sína á rúm-
ið. Hún setti hattana sína, strand
búninginn og baðfötin liingað og
þangað um herbergið, svo að það
leit seinast út eins og einhver
tískuverslun — eða öllu heldur
eins og lilauðugur æfintýrahell-
ir með einkennilegum blómum
og ávöxtum. Og svo fór hún að
máta öll þessi föt — hún gekk
fram og aftur fyrir spegilinn
livað eftir annað, og æfði sig í
allskonar dömulegum breyfing-
um, sem koma mættu benni að
góðu liði þessa dagana sem bún
ætti að dvelja á baðstaðnum.
Hún var fulkonxlega sannfærð
um það, að ,,tækni“ hénnar væri
í góðu lagi. Hún bafði lesið ótal
Frumleg, yndisleg smásaga
eítir íranskan rithöfund.
Við eigum úirejðanlega
eftir að hafa mikla þýðinga
livort fyrir annað, hafði hann
sugt, verið þjer vissar um
það. —
Hún liorfði með gagnrýni og
aðdáun i senn á ungdóminn,
sem var að baða sig, og liló og
hrópaði at' gleði. En hvað sem
nú olli því fann bún það ofur
vel, að það var lífið sjálft, sem
skolaði sínum hættulegu og bá-
líðlegu bylgjum til hennar.
Hún bafði talsverðan hjart-
slátt, þegar bún gekk upp að
móður sína. Tilveran bið
raunverulega líf og vandamál
þess höfðu verið fullkomlega
fjarri lienni.
Nú fyrst stóð hún á þröskuld’
veruleikans.
Nú fyrst álti bún að Iæra að
þekkja lieiminn.
Og þetta gerði liana órólega.
Það hleypti henni í liátiða-
lífslöngun Isobel fyrst að láta á
sjer bæra.
Árin, sem hún hafði lifað liing-
að til, höfðn liðið i sakleysi
bernskunnar og vímu unglings-
draumanna.
Hún bafði alist upp í litlu
sveitaþorpi í hinu mesta tilbreyt-
ingaleysi. Á heimilinu hafði hún
liaft þann starfa að stunda sjúka