Fálkinn - 17.09.1943, Blaðsíða 2
2
F Á L K I N N
Hjálparstarfsemi Svía
meðal margra þjóða
Svíar sjá fyrir þúsundum af bág-
stöddum finskum og norskum
börnum. Ennfremur halda þeir
uppi hjáiparstarfsemi í Grikk-
landi, Belgíu og Frakklandi.
Þrátt fyrir erfiða aðstöðu Svía,
að því er snertir mutvæli og aðrar
nauðsynjar, reyna þeir eftir megni
að halda uppi ýmiskonar hjálpar-
starfsemi við saklaus fórnarlömh
slyrjaldarinnar í ýmsum löndum.
Eðlilega hefir þessari sturfsemi fyrst
og fremst verið haldið uppi meðal
hinna norðlægu nágranna, en einnig
hefir öðrum þjóðum verið veitt
hjálp í all verulegum mæli. Sam-
kvæmt könnun, sem sænska Gallup-
stofnunin gerði i vor hafa 76% af
sænsku þjóðinni stutt þessa starf-
semi beinlinis eða óbeinlinis. Af
þessum fjölda hafa 62% lagt fram
peninga, en gefið vörur, eftir-
vinnu o. s. frv. Sænska hjálparstarf-
semin beinist nú einkum að því að
hjálpa börnum, sem liða neyð. Alls
njóta nú um 50.000 finsk og norsk
börn hjálpar frá Sviþjóð, en auk
þess er frönskum og belgiskum
börnum hjálpað. Ennfremur liafa
Svíar með þvi að leggja fram flutn-
ingaskip og flytja matvæli til Grikk-
lands, átt þátt í því að bæta úr
neyðinni þar.
Á fyrra skeið styrjaldarinnar beind-
ist sœnska hjálparstarfsemin eink-
um að Finnlandi, sem fjekk lijálp
i ýmsum myndum bæði i fyrra og
síðara striðinu. Meðal almennings
var safnað miklu fje og sömuleiðis
allmiklu af fatnaði og öðrum nauð-
synjum, sem Finnar fengu. Til þess
að íjetta undir endurreisninni við
ófriðinn við Rússa voru og gefin
áhöid og vjelar, en margir sænskir
menn buðu sig fram i sjálfboða-
vinnu í Finnlandi. Einnig fengu
Finnar að gjöf frá Svíum nokkur
liúsund af tilhöggnum timburhús-
um, sem voru sett upp í þeim hjer-
uðum, sem voru verst útleikin eftir
Bókaverslnn
Sig. Kristjánssonar
Bankastræti 3
styrjöldina, og reyndist þetta góður
stuðningur til þess að bæta úr hús-
næðisleysinu. Bændur, sem fluttust
frá Karelen, sem Finnar mistu í
greipar Rússa ,fengu landbúnaðar-
vjelar, áhöld og útsæði frá Svíþjóð.
30.000 finsk börn á sænskum
heimilum.
Eins og sakir standa beinist
sænska hjálparstarfsemin við Finna
nær eingöngu að börnunum. Alls
hafa um 30.000 fátæk börn í neyð
verið tekin í fóstur til Svíþjóðar,
og þar hefir þeim ýmist verið kom-
ið fyrir á heimilum eða á sjerstök-
stökum barnahælum. í vor voru um
20.000 finsk börn í Svíþjóð. Enn-
fremur hefir. verið komið á sænsk-
um mötuneytum fyrir börn víðs-
vegar í Finnlandi, þar sem um
10.000 börn fá kjarngóða máltíð á
hverjum degi. Mikil hjálp hefir
börnum verið veitt fyrir tilstilli
fjelagsins „Bjargið börnunum“, sern
starfar samkvæmt hinu svonefnda
Godchild-skipulagi. Með því að
greiða ákveðna uppliæð á mánuði
hverjum liafa einstaklingar, stofn-
anir og fjelög veitt inikla hjálp fyr-
ir milligöngu áðurnefnds fjelags-
skapar, og hefir sú hjálp náð til
12.500 barna alls. Ennfremur liefir
fjöldi veikra barna verið fluttur til
Svíþjóðar til lækninga.
Vaxandi hjálparstarfsemi í
Noregi.
Norðmenn liafa og fengið tals-
verða hjálp frá Sviþjóð. Með því að
skortur matvæla og annara nauð-
synja hefir farið mjög vaxandi í
Noregi liafa Svíar eftir megni reynt
að bæta úr þeim þörfum, sem bráð-
ast knýja á. Og fyrst og fremst er
þessari starfsemi beint að börnun-
um, eins. og í Finnlandi.
Undir eins og vopaviðskifti hættu
í Noregi, vorið 1940, varð það kleift,
fyrir milligöngu Rauða krossins og
margra lijálparstofnana, að senda
fatnað, meðul og matvæli i þau
hjeruð, sem harðast voru leikin eftir
striðið. Þangað voru líka send til-
höggvin timburhús, svo þúsundúm
skifli. Eins og nú standa sakir er
hjálparstarfsemi Svía i Noregi aðal-
iega í því fólgin að iialda uppi ná-
lægt fimtán barnamötuneytum á-
samt allmörgum „dagheimilum“ og
sjúkrahúsum fyrir börn, í bæjum
þeim, sem verst er ástatt í. Ennfrem-
ur liefir verið leitast við að auka
matgjafir til barna með þvi að gefa
hádegisverð í skólum víðsvegar um
landið.
Fram til þessa (þetta er skrifað
i vor sem leið) nemur kostnaður-
inn við starfsemina í Noregi um 14
miljónum króna. Hefir verið efnt til
alþjóðarsamskota í Svíþjóð í þessu
augnamiði og það gefið góðan ár-
angur. Á sama hátt og gagnvart
Finnlandi, meðan þeir áttu í stríði
við Rússa, og það erfiða tímabil,
sem kom eftir það stríð, hafa sænsk-
ir verkamenn unnið marga helgi-
daga og aðra frídaga í þágu Nor-
egs. Alt kaup þessara manna fyrir
þá vinnu hefir runnið í sjóð hinna
sænsku lijálparstofnana, og þær
sjálfar getað lagt fram álíka upphæð
ALMENNAR TRYGGINGAR H.F.
AUSTURSTRÆTI 10
Símar: 2704 og 5693. - Símnefni: Altrygging
Leitið upplýsinga um tryggingar
hjá þessu nýstofnaða íslenska
vátryggingafjelagi
ALMENNAR TRYGGINGAR H.F.
AUSTURSTRÆTI 10
Símar: 2704 og 5693. - Símnefni: Altrygging
Frú Margrjet Geirsdóttir, Kárastíg
6, varð 70 ára 16. þ. m.
á móti í þágu sama málsstaðar.
Sænska fjelagið „Bjargið börnun-
um“ ber einnig umhyggju fyrir (5000
—7000 norskum börnum, með að-
ferðum Godchildskipulagsins. Hins
vegar hefir það ekki tekisl, þrátt
fyrir ítrekaðar tilraunir við norsku
yfirvöldin, að fá leyfi til þess að
taka norsk börn í fóstur til Sví-
þjóðar. -— Fjölskyldur norskra sjó-
manna, þar sem fyrirvinnan starf-
ar fyrir handan bannsvæðið, og
sem þess vegna eiga við bág kjör
að búa, fá lijálp frá sænskum stofn-
unum. En það er ekki nerna lítið
brot af því, senr með þarf, sem
Svíar geta miðlað. Annað dæmi um
það hvernig Svíar reyna að miðla
bágstöddum nágrönnum lijálp, má
Framhald á bls. 15.
Jón S. Bjarnason kaupmaður á Bíldu-
dal i verður sextugur 22. þ. m.
Pálína Jónsdóttir, Hverfisgötu 89,
verður 85 ára 21. þ. m.