Fálkinn - 23.06.1944, Blaðsíða 3

FÁLKIN'N
3
t
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ritstjóri: Skúli Skúlason.
Framkvjt/óri: Svavar Hjalteoted
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavik. Simi 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1-6
BlaðiÖ kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðis fyrirfram
HERBERTSprenf.
Lýðveldishátfðin
mikla
SKRADDARAÞANKAR
Hrifningaralda hefir gengið yfir
landiÖ undanfarna daga. Hin lang-
þráða stund er runniii upp, stund
sú sem beðið hefir verið eftir og
barist fyrir í hundrað ár.
Það er skemmtileg tilviljun, að
síðasta skrefið i sjálfstæðismálinu
skuli vera stigið á því ári er hundrað
ár voru liðin frá endurreisn Alþingis
og þingfnenskubyrjun Jóns Sigurðs-
sona^. En þó að Jón Sigurðsson yrði
þjóðhetjan, sem mestan bjarma lagði
af þá var hann engan vegin frum-
höfundur íslenskrar sjálfstæðisbar-
áttu. Margir voru á undan gengnir.
Eggert Ólafsson var einn í flokkn-
um, Skúli Magnússon annar, Bald-
vin Einarsson, Tómas Sæmundsson,
Jónas Hallgrímsson og fleiri. Og
fleiri. Og eftir daga Jóns Sigurðs-
sonar á ísland einnig syni, sem
eigi verður gengið fram hjá jjegar
endurheimt sjálfstæðisins er minst.
Hvernig er hægt að minnast barátt-
unnar á þessari öld og loka hinnar
fyrri án þess að nefna Benedikt
Sveinsson sýslumann, Hannes Haf-
stein, Björn Jónsson, Bjarna frá Vogi
og Skúla Thoroddsen. Og þegar frá
líður mun nafn sumra þeirra, sem
stóðu í eldinum á lokahriðinni verða
letrað i sögu.
Það er hollt ungri þjóð að kunna
að meta sina bestu menn og minn-
ast þeirra. Það eru þessir menn,
sem hafa sett svip á þjóðina áður,
og það eru nýir og nýir arftakar
þeirra, sem eiga að setja svip á
þjóðina í framtiðinni um allan
aldur. Þjóðin þarf að þekkja þessa
menn og kynna sjer starf þeirra.
En hún þarf einnig að kynnast
mönnunum úr flokki Gissurar jarls,
og láta sjer vítin að varnaði verða.
Framtíð íslands er og verður
alltaf komin undir sonum hennar
og dætrum. Þeir sem óttast um fram-
tið íslands vegna þess að landið
sje ekki nógu gott og jsjóðin svo
litil, mæla eigi af rjettum skilningi.
Það er margsannað, að vegur þjóðar
byggist ekki fyrst og fremst á
höfðatölunni heldur undir mann-
gildi einstaklinganna í þjóðfjelaginu.
íslendingar hafa löngum þótt vel af
guði gefnir, og það hafa þeir fengið
tækifæri til að sýna, þar sem þeir
hafa lifað í þjóðfjelagi með sjer
fjölmennari ættbálkum annara þjóða.
Forseti íslands undirskrifar eiffstafinn.
Hans Petersen
Forsetinn ávarpar þingheim aff Lögbergi.
Hans Petersen
Siðan Fálkinn kom út siðast hafa
gengið um garð merkustu dagar,
sem eigi aðeins núlifandi kynslóð
heldur jafnvel allar kynslóðir ís-
lenskrar þjóðar hafa lifað. Miklar
vonir voru tengdar við þessa daga'
og þær hafa allar ræst, og betur cn
það. Og minningin um jjessa daga
mun lifa, eigi aðeins hjá núlifandi
kynslóð heldur berast í sögunni
til ókominna kynslóða um aldir
fram. •
Þó var veðrið sem svo mikið er
undir komið, alls ekki hagstætt
þann daginn, sem mest reið á, nfl.
á Þingvallahátíðinni 17. júní. Dag-
urinn rann upp með rigningu, en
hægviðri var, svo að eigi var liægt
að segja, að veðrið væri siæmK
Þetta varð til þess að ýmsir settust
aftur, sem ætlað höfðu sjer á hátíð-
ina. Samt var mannfjöldinn meiri
á Þingvöllum, en nokkurn hafði órað
fyrir. Nákvæmar tölur er ekki hægt
að segja, en fullyrða má að milli 20
og 25 þúsund manns hafi verið
saman komið ó Þingvelli, eða fullt
eins margt og á Alþingishátíðinni
þegar flest var. Yfir 1500 tjöld,
stór eða smó voru i tjaldborginni á
efri völlunum, handa fólki, sem fór
á hátíðina á föstudaginn og gisti
þar nóttina fy^ir eða eftir. Sýnir
þetta hve almennt það er orðið að
fólk liafi tjöld og viðleguútbúnað og
gætir jjar áhrifa frá hinni miklu
ferðamennsku, og útileguhreyfingu,
sem svo vel liefir dafnað síðustu
fimtán árin. 1930 hefði ekki verið
hægt uð gera slíkt, en þá barg við
málum, að Alþingishátiðarnefndin
hafði tjöld til leigu. — Annað var
eftirtektarvert í sambandi við þetta:
hve mjög bifreiðakostur landsmanna
hefir aukist siðan 1930. Þá liefði alls
ekki verið hægt að flytja nærri eins
margt fólk til Þingvalla á jafnskömm-
um tíma og nú var gert. Og þess
má geta sem gleðifrjetta, að ekki
varð eitt einasta bílslys til þess að
draga úr ánægjunni yfir hátíðinni.
Eitthvað af bifreiðum heltist að visu
úr lestinni í ferðinni, einkanlega
á veginum niður í Grímsnes, en slys
urðu engin og meiðsli ekki teljandi.
Hátíðin hófst i Reykjavík með þvi
að forseti Sameinaðs þings, Gísli
Sveinsson lagði krans á fótstall líkn-
eskis Jóns Sigurðssonar á Austur-
velli. Hafði rikisstjóri, ríkisstjórn,
Alþingismenn og erlendir sendi-
menn safnast saman i Alþingisliús-
inu og gengu þeir klukkan 9 árdeg-
is út að styttunni, með ríkisstjór-
ann og Alþingisforsetann í farar-
broddi, en ó eftir koniu sendiherr-
arnir, sem fylktu sjer á suðvestur-
reit Austurvallar, en þingmenn voru
á suðausturreitnum. Alþingisforset-
inn mintist með fáum orðum af-
reksmannsins Jóns Sigurðssonar og
þýðingar hans fyrir það málefni,
sem nú væri að komast í fram-
kvæmd. í lok ræðu sinnar lagði hann
blómsveiginn á fótstall líkneskisins,
en tveir stúdentar afhentu hann, í
nafni Stúdentafjelags Reykjavíkur.
En ó eftir ljek Lúðrasveit Reykja-
víkur undir stjórn A. Klalin „ó,
Guð vors lands.“
Klukkan 9% til 10 fóru ríkis-
Viff stgttu Jóns Sigurðssonar 17. júní, forseti Alþingis
talar. Ríkisstjóri tit hægri.
Lögbergsgangan.
Fremstir fara rikisstjóri og biskup.
Hans Petersen