Fálkinn - 15.02.1946, Blaðsíða 11

Theodór Árnason:
FÁLSINN
11
Merkir tónsnillingar
Beniamino Gigli
f. 1890.
Söngvarar „af Guðs náð“ slíkir
sem hinn heimskunni og vinsæli
ítalski tenor-söngvari Beniamino
Giffli eru harla fágæt fyrirbrigði,
— svo fágæt, að það má heita ör-
læti af hálfu náttúrunnar, ef hún
gefur hverri kynslóð einn slíkan
eða svo. Okkar kynslóð, eða sú
kynslóð, sem þekkir Gigli og dáir
hann, og krýnt liefir hann, sem
„konung söngvaranna“, á bágt með
að fallast á, að nokkurntíma liafi
til verið jafn dásamlegur tenor-
söngvari og hann. Eldri kynslóðin
heldur þvi hinsvegar fram, að
Caruso, (1873 - 1921) sem einnig
var ítali, hafi verið Gigli fremri.
Og þetta mun vera sannleikur. Báð-
ir höfðu þeir afburða fagra rödd.
Báðir voru þeir frábærlega vel
þjálfaðir. En ýmsa yfirburði mun
Caruso þó hafa liaft fram yfir Gigli,
smáa og stóra. Áberandi munu þeir
yfirburðir þó einkum liafa verið í
sjón. Caruso var miklu meiri „per-
sóna“ en Gigli, framkoma hans öll
fágaðri og að honum hefur sópað á
leiksviði, meira en Gigli. Og enn er
„teknik“ Carusos talin að hafa ver-
ið meiri. Þp er það nú svo, að
„teknik“ Giglis er harla aðdáunar-
verð. Það er t. d. sagt um hann,
að þegar licnn beitir sér sem mest
á háum, sterkum tónum, þá finnist
áheyrendum lians jafnan, að enn
muni hann eiga talsvert eftir af
þrótti, eða með öðrum orðum: svo
gott vald liefir hann á sinni fögru
og glæsilegu rödd, að hann lætur
aldrei verða þess vart, að hann
sé nálægt þrotum. Að þessu er mik-
ið dáðst vegna þess, hvernig háttað
er skapgerð hans. Þvi að þótt hann
sé ekki talinn leikari, þá kemst
hann venjulega í slíkan æsing í
hlutverkum sínum, „að á leiksvið-
inu verður liann oft líkastur æstum
slagsmála-hana, og er þá eins og
hann syngi með öllum Iikamanum.“
Sagt er að tilburðir hans séu þó
oft ærið skringilegir, því að hann
er maður smávaxinn (5 fet og 5
þuml. á hæð). Og menn furðar á
því, að þrátt fyrir hinn mikla geð-
ofsa, skuli honum aldrei skeika
eða fatast.
Hann er fæddur í borginni Re-
canali á Ítalíu, 20. mars 1890, og
var faðir hans skósmiður. í drengja-
kór dómkirkjunnar þar i borginni
var hann tekinn kornungur. Hann
mun þá þegar hafa verið talinn
söngvaraefni og fékk nokkra undir-
stöðutilsögn í söng þar heima. En
svo fór snáðinn á flakk og komst
til Rómaborgar. Þar reyndi hann
að fá upptöku í söngskóla Sixtinsku
kapellunnar, en var vísað frá. En
tilsögn fékk hann engu að siður
í Róm, hjá góðum kennara (Agnesi
Bunocci) og komst siðar i ágætan
skóla, Liceo Musicale (sem nú nefn-
ist Conservatorio di S. Cecilia) og
naut þar Lilsagnar merkra kennara
(Cotogni og Rosati). Það þótti þá
engum vafa bundið, að hann mundi
geta orði afbragðs söngvari, því
að honum var svo frábærlega mikið
gefið af náttúrunnar liendi, röddin
dásamlega fögur og hæfileikar til
söngnáms svo góðir og miklir sem
verða mátti. Létu kennarar lians sér
því ant um, að gera hann sem
best úr garði, enda bar söngur lians
þess vitni siðan, að svo vel hafði
verið „unnið úr“ hæfileikum hans,
að eindæmi þykja. Þó háði það
Gigli, og er talið að hái honum enn,
t. d. ef hann er að einlxverju leyti
illa fyrir kallaður, að hann var
að öðru leyti ómenntaður maður,
— hrjúfur alþýðumaður, og átti
erfitt með að semja sig að siðum
þess fólks, sem hann varð nú að
umgangast, og málfar lians reyndist
einnig erfitt að fegra, og enn er
sagt að því bregði fyrir i söng hans,
þegar liann er kominn í æsing.
Árið 1914 tók hann þátt i alþjóð-
legri söngvarakeppni, sem fram fór
í Parma og hlaut þá fyrstu verð-
laun úr sjóði, sem Elísabeth Mac
Cormick stofnaði og 14. október
s. á. þreytti hann frumraun sina
sem óperusöngvari i „La Gioconda“
eftir Ponchielli (í Rovigo). Árið
1915 söng hann Faust-hlutverkið
i „Mefistofele“ eftir Boito, bæði í
Bologne og Neapel og þótti takast
með ágætum. En á Spáni hlaut hann
hina fyrstu viðurkenningu utan ít-
aliu, árið 1917. Upp frá því fór
hróður hans sívaxandi og er talið
að hámarki sínu hafi frægð hans
á þessu skeiði listaferilsins náð
með glæsilegum sigri lians í Faust-
hlutverkinu á Scala-leikhúsinu i Mil-
ano, er „Mefistofele“ var leikinn
þar, undir stjórn Toscaninis 26.
des. 1918.
Hefst síðan nýtt tímabil í sögu
Giglis, með þvi að hann fer til
Suður-Ameríku og syngur þar í
ýmsum stórborgum 1919 - ’20 við
hinn glæsilegasta orðstír, og hinn
26. nóv 1920 þreytti hann frumraun
sýna i Metropolitan-leikhúsinu i
New York og tókst svo vel, að síð-
an voru endurnýjaðir við hann
samningar ár eftir ár og söng hann
samfleylt 12 leikár á Metropolitan
við vaxandi vinsældir. Um Mið-
Evrópu og Norðurlönd ferðaðist
hann árið 1929, og allsstaðar var
sömu söguna að segja: „Hann kom,
sá og sigraði.“ En árið 1930 söng
hann i fyrsta sinn i Covent Garden
í Lundúnum, og siðan hefir hann
sungið þar oftar en einu sinni (t.
d. 1931 og 1938).
Árið 1932 sleit hann samningum
við óperuna í New York vegna þess
að hann vildi ekki ganga að kaup-
lækkun sem þá var farið fram á
við alla söngvara og leikara. En laun
lians voru þá 20 þús. sterlingspund
fyrir leikárið.
Gigli varð um skeið mjög vinsæll
í Lundúnum. Hann efndi til svo-
nefndra „alþýðu-hljómleika“ nokkr-
um sinnum (fyrst í marz 1933) sem
urðu ákaflega vel sóttir.
Hann giftist ungur og gekk að
eiga umkomulitla stúlku af verka-
fólki komna og eiga þau tvö börn,
dreng og stúlku, Enso og Rina. Sagt
er að árum saman hafi Gigli haft
að meðaltali 50 þús. punda árstekj-
- TizKiiinTiDm -
Sir JOHN ANDERSON.
Framhald af bls. G.
Sir John þykir ekki alúðlegur í
viðmóti. Það sem fólki gremst mest
við hann er hve viss hann þykist
ávalt í sinni sök og hve gersam-
lega hann lætur sér standa á sama
um gagnrýni og blaðaskammir. —
Hann á fáa vini en góða. Þeir spara
ekki að hæla lionum, og ef allt
sem þeir segja um liann er satt, þá
hlýtur sir Jolin að vera maður fyr-
ir sinn hatt. Og þó að ekki sé nema
helmingurinn sannleikur þá er hann
áreiðanlega einstakur afreksmaður.
ur. Skrauthýsi eitt mikið hefir hann
látið reisa sér skamt frá fæðingari
borg sinni, og er sagt að þar séu
hvorki meira né minna en 60 her-
bergi.
Turgenjef sagði:
„Ættjörðin getur verið án hvers
okkar, sem vera skal, en enginn
okkar getur verið án ættjarðarinnar.
Vei þeim, sem enga ættjörð á. Heims-
borgarahátturinn er ótæti. Heims-
borgarinn er núll. Utan þjóðernis-
ins er livorki til list, sannleikur
eða líf — þar er ekki neitt“.
Carlyle sagði:
„Það er dökkur blettur i sólskin-
inu þínu — gættu að livort það er
ekki skugginn af sjálfum þér!“
Einfaldur kvöldkjóll. — Á meðal
margrc, ngjunga i hausttískunni er
þetta snotra snið með leðurblökn
ermum, V-mynduðu hálsmáli með
hornum og lóðréttuni. ídrætti, sem
tekur treyjuna saman að franmn.
Ágætur léttur höfuðbúnaður.
Hinn litli hollenski hattur er í
miklum metum- í ár og er sýndur
ýmist í rúðóttum, röndóttum eða
rósóttum gerðum — hér dílóttur,
léttur og liðugur og fer vel við
dökka hárið.
Frá París. — Það er ekki að sjá að
efnið sé spc,vað í þennan fallega
Ijósa regnfrakka.
Eftirlíking stúdentshúfu. — Urn þess-
ar mundir er húfan vinsælli en
nokkurníma áður. Þessi húfc, er
komin frá London, þar sem ein-
kennishúfan er lögð niður og þörfin
er fyrir eitthvað nýtt i staðinn.