Fálkinn - 26.07.1946, Síða 8
8
PÁLKINN
MARTIN GRANT:
á 50 METRA DÝPI
RIGGJA daga óveður hafði
geysað við suðurströnd
Ástralíu, og niörgum skipum
hafði lilekkst á svo að björg-
unarfélagið Alliance hafði
meira að gera en það komst vfir.
John IJanson, einn hesti kaf-
ari suðurálfunnar, hafði verið
önum kafinn hæði fösludag og
laugardag — og nú, sunnudags-
kvöldið, liafði hann fengið boð
um að koma til yfirboðara síns
þegar í stað, því að hann hefði
áríðandi verk handa honum.
Annars hafði hann nú liugsað
sér að verja kvöldinu öðruvísi
— en um það var ekki að fást,
og nú stóð hann albúinn til
þess að fara um borð í björg-
unarskipið „Lukkuna“, sem átti
að flytja liann á strandstaðina
meðfram strödinni.
Unnusla hans, Greta Horn
veifaði lil hans að skilnaði, og
reyndi að bera sig hressilega.
Hún vissi vel að það voru síð-
ur en svo hættulaus hlutverk,
sem biðu Jolms. Það var á-
hættuspil að fara niður á liafs-
botn í þessu veðri, ekki síst eft-
ir að hann hafði farið erfiðar
köfunarferðir dagana áður. En
það var gull að sækja niður í
hafið — gull í tvöfaldri merk-
ingu.
„Takist mér þetta þá giftum
við okkur, Grela“, hrópaði hann
móti vindinum lil Ijóshærðu
ungu stúlkunnar, sem stóð og'
veifaði á bryggjunni.
T UIÍKAN“ hafði beðið eftir
John Hanson með að
leggja af slað. Þessu björgun-
arstarfi varð að hraða meir en
venjulegt var.
Eimskipið „Louise“, sem hafði
sokkið eftir árekstur i fárviðr-
inu í Bass-sundi snemma sunnu-
dagsmorguns, svo svo margar
milur frá Tasmania, hafði ó-
mótað gull um borð, og nú var
um að gera að ná gullinu —
fimm fullum kössum. Það varð
að gerast i flýti, því að hætta
var á að ægisandurinn i botn-
inum græfi skipið um tíma og
eilífð — og auk þess mátti bú-
ast við að keppinauturinn, björg-
unarfélagið Victoria, reyndi að
hjarga gullinu úr „Louise“. Hér
gilti gamla orðið, að sá fær
fyrstur malað, sem fvrstur kem-
ur í mylluna. En að því er
Hunt skipstjóri á „Lukkunni“
vissi hest, hafði Victoria hvorki
skip eða menn aflögu. ()g el'
þeir revndu að koma þá mundu
þeir koma of seint, vonaði
liann. Annars var skipstjórinn
af „Louise“, Franklin kapteinn,
Þarna um borð hjá þeim. Það
var í klefa Jægers kapteins,
sem John Hanson fékk að lieyra
forsöguna að skiptapanum.
„Ef yður tekst að bjarga gull-
inu, John IIanson,“ sagði Jæger
kapteinn, „þá skal fimin þúsund
króna aukaþóknun liggj a í lófa
yðar á morgun.“
„Og talcist mér það ekki,“
sagði Hanson, ungur, þreldegur
norðurlandarisi, „hva'ð verður
þá ?“
Franklin, skipstjórinn á
sokkna skipinu liélt nú áfram
að segja honum hvernig liagaði
um borð. Kassarnir fimm lúifðu
til vonar og vara verið látnir
í klefann hans ----- og nú gaf
hann kafaranum ílarlega lýs-
ignu. Han teikaði riss af skip-
inu, og sýndi livar klefinn var.
„En“, bætli hann við, „í klefa
stýrimannsins voru þrír kass-
ar með kopar — svo að um var
að gera að villast ekki á þess-
um tveim klefum. Koparpen-
ingarnir átlu að sitja á hakan-
um — ef á annað borð að það
svaraði kostnaði að bjarga
þeim. En bæði gullkassarnir og
koparkassarnir voru henslaðir
saman, eins og venjulegt er um
þessháttar sendingar. Og gæti
Jolm dröslað gullkössunum
upp á þilfarið mundi verða til-
tölulega auðvelt að hregða ut-
an um þá lykkju og draga þá
upp á „Lukkuna“. Lestin var að
öðru leyti steypujárn og svo
kyrfilega skorðað, að „Lousie“
mundi sennilega standa á rétt-
um kili í botni.
Franklin skipstjóri var svo
angurvær í öllum ákafanum,
er hann var að útskýra þetta,
að John Hanson kenndi í brjósti
um hann. Þó svo að hann ætti
enga sök á árekstrinum, sem
var ofsaveðri og þoku að kenna
þá varð þetta ávallt dagbítur á
sjómennskuframa lians, að hann
liefði stjórnað skipi, sem fórst.
Hver veit nema það bætli úr
slcák ef verðmætið bjargaðist.
Fimm þúsund krónur lianda
John Hanson sjálfum — auk
köfunarlaunanna — það var
sannarlega ekki á hverjum degi
sem slíkt var í boði. Og þegar
hann vann með gamla félagan-
um sínum, Nils Bolt, þá mundi
þetta vonandi lukkast.
C'N Nils Bolt var ekki um
borð, sagði Jæger skipstjóri
er binn spurði. Bolt liefði sam-
kvæmt starfsreglunum átt að
vera mæltur síðdegis á sunnu-
dag, en liafði ekki komið. Og
það var ekki líkt Nils — það
var vfirleitt ekki líkt kafara að
standa ekki í pallinn. Því að kaf-
arar, sem daglega leggja líf sitt
í liættu, vita livers virði áreið-
anleiki og' stundvísi er.
„En,“ sag'ði John Ilanson,
„við verðum að fara niður tveir
ef við eigUm að geta komið
gullkössunum upp á þilfar.“
„Já, vitanlega fáið þér að-
stoðarmann,“ sagði Jæger .„Þeg-
ar við vorum að leita að Bolt
kom atvinnulaus kafari og
spurði um vinnu. Hann hjóst
við að við þyrftum menn eftir
öll ströndin. Hann sýndi mér
plöggin sín, og þau eru í lagi.
Hann er eflaust duglegur kaf-
ari — annars mundi hann ekki
hætta ......“
„Hætta lífi sínu í nótt,“ bætti
Ilanson við. „Segið þér það
bara hreinskilnislega, skip-
stjóri! Það veit engin betur en
ég sjálfur, livað um er að vera.
En ég hefi starfað á meira dýpi
en fimmtiu metrum! Mér er
ljóst að J)etla getur orðið örð-
ugt, þó að „Louise“ sé ekki
nema á fimmtíu metrum. Mér
þykir slæmt að Nils Bolt skuli
ekki vera hérna! Hvað heitir
liann annars þessi nýi mað-
ur?“
„Hann heitir Arthur Green.
Og stór og' sterkur er hann.“
John Hanson hristi höfuðið.
„Eg Jjekki hann ekki. En heyr-
ið þér skipstjóri. Eg hefi þræl-
að í tvo sólarhringa og ef yður
er sama langar mig til að fá
að sofa J)angað til við komum
á staðinn.“
----- Þegar Hanson vaknaði
var farið að hirta af degi.
„Lukkan“ var komin á ákvörð-
unarstaðinn og' allt tilbúið til
að fara í djúpið. Kafarabúning-
urinn og mennirnir, sem áttu
að færa Hanson í hann, voru
til reiðu og innan skamms var
hann tilbúinn, Green, nýi fé-
laginn hafði sett á sig' lijálm-
inn þegar Hanson kom upp á
þilfar, svo að þeirra hluta
vegna lvefði J)að eins getað ver-
ið Nils, sem stóð þar. Jæger
skipstjóri leit sjálfur yfir alll,
livort búningarnir og loftæð-
arnar væru í lagi. Hann sagði
líka Hanson, að Green liefði
fengið nákvæmar fyrirskipanir
og vissi að Iiann ætti að hlýða
Hanson. Þeir urðu að fara nið-
ur á stjórnborða, en yrðu að
vara sig á loftnetinu á sokkna
skipinu, svo að þeir flæktu sig
ekki þar. Jolin Hanson próf-
aði sjálfur símtækið og merkja-
kerfið, fékk rafmagsljósker og
gaf fararmerki. Mennirnir við
vinduna og loftdæluna g'átu
byrjað. Svo sigu þéir niður, en
hægt fyrst í stað, til Jæss að
venjast þrýstingnum. Hanson
sá alltaf til aðstoðarmanns sins
rétt hjá sér — J)að var eins og
að sjá sjálfan sig í spegli. Ilon-
um fans skrýtið að liann skyldi
ekki hafa hugmynd um livern-
ig Green lili út.
CVEFNINN í klefa Jægers
^skipstjóra hafði hresst liann
og taugar hans komust í há-
spennu undir eins og æfintýr-
ið byrjaði. I rauninni var þetta
leikur, fannst honum, því að
nýtísku kafarabúningar væru
alveg eins og hús, kanske of-
urlítið þröngt, en þægilegl.
Hann hafði síma og fannst hann
svo léttur í höndum og fótum
stundum allt of léttur. Og
nóg fékk hann af loftinu. En
ef eitthvað yrði að sambands-
línunni, — ef t. d. bákall kæmi
og klippti liana sundur, þá var
úti um hann. Hann sá stóra
skugga hér og hvar i kringum
sig, og einu sinni fann hann
högg', sem hlaut að koma frá
einhverju hafdýri.
Nú sá liann allt i einu sokkna
skij)ið fyrir neðan sig. Hann
horfði á það með augum kaf-
arans. Stefnan var ekki rétt,
og hann gaf skipun í talsíman-
um til björgunarskipsins. Svona
—- svona — gott! Og Green?
„Eg sé hvergi aðstoðarmann-
inn!“ sagði liann í símanum.
Svarið að ofan var: „Green var
að tala við okkur í þessu. Ilann