Fálkinn - 20.06.1947, Síða 9
FÁLKINN
9
áhuga fyrir málinu og mundi
láta heyra frá sér undir eins og
hann hefði tóm til. Með þetta
símskeyti í vasanum læsti Sch-
ullz Parabella-myndina inni í
eldtryggum skáp og sneri sér
að annarri kaupsýslu, senr ekki
var jafn gróðavænleg.
Tveimur vikum síðar sagð-
ist Vanderbeck ætla að fara á
fætur og fara að mála aftur.
Hann hafði hugsað um svo
margt annað meðan hann var
veikur, en ekki trúði liann hús-
móður sinni fyrir því. Þetta með
bifreiðina — var þetta ekki refs-
ing forsjónarinnar fyrir glæp-
inn, sem liann hafði drýgt? Tizi-
an mundi hafa séð helgiránið
ofan af liimni sinum, og guð
liafði sent refsivöndinn á hann.
Það lá við að maður yrði að
trúa þessu, úr því að mvndin
var óskemmd.
Hvað sem öðru leið þá var
Vanderbeck staðráðinn i einu —-
þó að hann yrði að sitja á safn-
inu þangað til liann yrði gam-
all inaður og gráhærður skyldi
liann ekki gefast upp fyrr en
liann liefði fengið tækifæri á
að hafa skipti á myndunum aft-
ur. Hann hafði drýgt glæp, og
varð að afplána liann aftur. Og
c-nginn skyldi fá að vita, að
dýrasta málverk heimsins hefði
komist í Jietta bifreiðaslys
enginn nema sjálfur hann.
Hann spurði húsmóðurina
livort blöðin hefðu liafl frá
nokkru merkilegu að segja með-
an hann var veikur. Hún taldi
ýmislegt upp, en ekkert hafði
verið minnst á stolna málverkið.
.íæja, það var nú gott og blessað.
Meðal annarra orða, sagði
hann, þessi mynd, sem ég liafði
með mér þegar ég varð undir
bílnum! Viljið þér rétta mér
hana?
Hvað gal húsmóðirin gerl ann-
að en að meðganga. Hún hafði
selt myndina — selt Schultz
hana. Schultz, sem kom svo oft
hérna og keypti af honum mynd-
ir. Hún hafði þurft peninga fyr-
ir mat og meðulum og ýmsu
öðru og.... og....
Áður en liún hafði talað út
var Vanderbeck kominn út á
götu á leið til Schultz. Hann
heyrði livorki né sá núna, frem-
ur en slysdaginn, en hver veit
nema að Tizian hafi séð úr
himni sínum, að nú var ungi
maðurinn á réttri leið, og hafi
þessvegna haldið verndarhendi
yfir honum. Svo mikið er vist
að hann komst lieilu og höldnu
til Scliultz.
Málverkið! hrópaði hann.
— Málverkið!
— Hvaða málverk?
— Hvaða? Vitanlega Para-
bella-myndin mín Tizian-
myndin!
Schultz hristi höfuðið.
— Kæri Vanderbeck, hún er
seld. Það er að segja, sagði hann
— hún er lofuð, — það er einn
af bestu skiptavinum mínum
í Ameriku, sem. . . .
Hann liafði hætt sér of langt,
og Vanderbeck var fljótur að
sjá það.
— Seld, sagði hann. Seld!
IíejTÍð þér, kæri herra Schultz,
ég hefi hugsað svo margt með-
an ég lá veikur, já, ég hefi liaft
svo góðan tíma til að hugsa,
og ég liefi verið að hugsa um
hvert hinar eftirmyndirnar mín-
ar hafa farið. Nú skil ég það.
Þér hafið selt þær til Ameríku
— en ekki sem eftirmyndir. Og
Iilustið þér nú á! í fyrsta lagi
hefir liúsmóðir mín engan rétt
lil að selja neitt, sem ég á, en
eftirmyndin er óneitanlega min
eign, og í öðru lagi ætla ég að
láta umheiminn vita hvílíkur
prakkari þér eruð, ef þér ekki
.... já, ef ég fæ ekki Parabella-
myndina aftur. Nú getið þér
hugsað vður um í fiinm mínút-
ur.
Já, en heyrið þér, maður,
- ég liefi kaupanda og ......
Heyrið þér, Vanderbeck, ef þér
fáið tíu þúsund gyllini, hvað
segið þér þá?
Vanderbeck slóð um stund og
hugsaði. Ekki um þessi tíu þús-
und gyllini, sem í boði voru —
og sem gátu gefið honum tæki-
færi til að verða frægur málari
— og ekki heldur um það hvern-
ig Scliultz hafði prangað á öll-
um eftirmyndunum hans —
heldur um allt annað. Honum
hafði dottið nokkuð í hug. —
Dottið snjallræði í hug, og ef
hægt væri að framkvæma það
þá gæti liann slegið tvær flugur
í einu höggi — liaft skipti á
myndunum og um leið snúið
á bæði Schultz og ameríska
maurapúkann. Þrjár flugur, öllu
heldur — því að sjálfur ætlaði
hann að græða á þessu.
— Schultz, sagði hann. Mér
dettur nokkuð í hug. Hlustið þér
nú vel á! Hugsið þér um mynd-
ina á safninu, sem þessi er gerð
eftir. Ef ég sæi mér færi að
Iiafa skipti á inyndinni og þeirri
sem hangir á málverkasafninu,
svo að enginn vissi, þá munduð
þér fá virkilegan dýrgrip til að
selja ameríska milljónamæringn-
um. Er það ekki? Með öðrum
orðum: þegar ég verð einn i
salnum skal ég hafa skipti á
myndunum, setja þessa liéma í
umgerðina á safninu og af-
henda yður frummyndina. En ég
vil hafa tuttugu þúsund gyllini
fyrir, en ekki tíu.
Schultz liugsaði sig um. Til-
laga Vanderbeck var glæpur, en
hann um það. Og hvernig ætti
hann að geta vitað hvað var
ekta og hvað var falskt? Það
voru svo mörg fölsk ekta mál-
verk í heiminum og svo mörg
ekta fölsk. Og liann hafði lofað
Ameríkumanninum dýrgrip. ■ -
Hann gæti grætt stórfé á þessu.
Og það var ekki hann, sem stal
myndinni heldur Vanderbeck.
Og ef hann gengi ekki að tilboð-
inu þá stæði hann uppi Tizian-
laus, hefði hvorki falslcan eða
ekta .... og missti af mörg
þúsund gullpeningum.
— En, sagði hann, en.........
livernig á ég að vita hvort þér
leikið ekki á mig?
— Þér getið komið með mér
sjálfur og horft á meðan ég liefi
skipti.
Vanderbeck tók til óspilltra
málana við eftirmyndir sínar,
og' eitt kvöldið, nálægt tíu mín-
útum áður en safninu skyldi
lokað, kom Scliultz inn í Para-
bella-salinn. Úr einu gluggaskot-
inu liorfði hann á meðan Vand-
erbeck tók myndina úr ramm-
anum og setti hina í staðinn.
Hann var ekki nema rúma mín-
útu að þessu og nú liætti Sch-
ultz sér nær. t sama bili kom
umsj ónarmaðurinn.
— Ein eftirmvndin enn? —
spurði hann.
— Nei, sagði Vanderbeck
hlæjandi, en það var óróasvipur
á andlitinu, nei, ég var bara að
lagfæra svolítið á gömlu eftir-
myndinni. En nú er hún líka
orðin góð, finnst yður ekki?
Og umsjónarmaðurinn sagði,
eins og hann liafði sagt áður:
— Jú, ágætlega gerð, en þess-
ir litir og þessi blær. . . .
— Þér hafið rétt að mæla,
sagði Vanderbeck. En nú skal
ég segja yður nokkuð — nú
hætti ég að mála eftir Tizian,
það er svo erfitt. Nú ætla ég í
kynnisferð út í heim.
Hvernig fór svo? Scliultz tók
við myndinni, sem liann hélt
vera ekta Tizian, þvi að hann
hafði með eigin augum séð
Vanderbeck losa liana úr ramm-
anum. Og Schultz seldi liana mr.
Otis P. Hanks, ameríkönskum
svínaketsmilljónamæringi. Og í
málverkasafni þessa herramanns
i Chicago dást gestirnir að þess-
ari ágætu eftirmynd og kalla
hana ekta Tizian.
En Vanderbeck tók við þess-
um tuttugu þúsund gyllinum og
það gat hann gert með tiltölu-
lega góðri samvisku, af þvi að
liann hafði aldrei gert annað
en liafa skipti á tveimur mynd-
um. Og hann virti eftirmyndina
sína á 20.000 gyllini. Hvorl Sch-
ultz héldi.... hann um það.
Hann vissi ekkert um hvað hafði
gerst fyrir bílslysið.
Og Vanderbeck — nú er hann
stórfrægur maður, og myndirn-
ar lians hanga á öllum helstu
söfnum veraldar. Hver veit nema
mr. Otis P. Hanks segi einhvern-
tima við sjálfan sig: Þessi Vand-
erbeclc — ég má til að eignast
málverk eftir liann einhvern-
tíma, því að ég á ekkert eftir
hann.
Lítill knapi. — I Englandi er
börnunum snemma kennt að
sitja á hestbald, og eftir dálitla
æfingu fá þau að taka þált í
mjög vinsælum veðreiðum, sem
haldin eru oft. Reiðskjótarnir
eru litlir hestar, eins og mynd-
in sýnir, en ekki hinir liáfættu,
rennilegu veðlilaupahestar, sem
notaðir eru á Derby-veðreiðun-
um og víðar. Hér sést litil stúlka
fá númer sitt áður en veðreiðar
byrja.
Tréplógar í Júgóslavíu. —
Vélaiðnaðurinn er enn mjög
skammt á veg kominn í Júgó-
slaviu, og gamaldags verkfæri
mikið notuð enn. Bændurnir
nota töluvert tréplóga, sem Zig-
aunarnir framleiða fyrir þá. —
Hér sjást nokkrir bændur velja
sér plóg hjá Zigauna-kaúpmanni.