Fálkinn - 12.03.1948, Qupperneq 6
6
FÁLKINN
Framhaldssaga
með myndum
Oliver Twist
Endursögð eftir skáldsögu Charles Dickens
Theodór Árnason
Merkir tónsnillingar:
Eitt kvöld bar falleg'a, en fátæka
og veika konu að garði í húsi einu
skammt frá London. — Af Jjví að
)iún var öreigi var hún sett á fá-
tækrahælið, og þar lagðist hún.
Skömmu síðar fæddist henni barn
— fallegur lítill drengur.
Læknirinn tók á hendinni á
lienni. Þar var enginn giftingar-
liringur. Þetta var gamla sagan. —
Lofið mér að sjá barnið mitt áður
en ég dey, sagði hún. Svo kyssti
hún barnið, og skömmu síðar sofn-
aði hún og' vaknaði aldrei aftnr.
Sveitarstjórnin hafði fengið nýj-
an ómaga, sem alls ekki var vel-
kominn. Hún kom barninu fyrir á
uppeldishælinu hjá frú Mann, sem
tók börn í fóstur fyrir 8 pence á
viku. Það nægði tæplega fyrir lé-
legum mat livað þá meira. — Þar
ólst Oliver litli upp við sult og
seyru. Og þarna liittum við Iiann
nú á afmælisdaginn hans þegar hann
er að verða níu ára. Hann var læst-
ur inni í kolakjallaranum ásamt
jafnöldrum sínum, sem höfðu verið
svo frekir að kvarta um sult.
Sveitarstjórnin lagði sig í frain-
króka að reyna að komast að nafni
foreldra drengsins en það var á-
rangurslaust. — Afmælisdagurinn
leið án þess að frú Mann gerði
nokkurn dagamun, en sveitarstjórnin
tók eftir deginum. Og nú kom ineist-
ari Bunible, erindreki hennar, í
fullum skrúða og bað um að fá að
tala við drenginn. Frú Mann bauð
honum brennivín og talaði við liann
meðan verið var að sækja Oliver
í kjallarann, þvo honum og færa
hann í ný föt.
Það var venjan að ])egar börnin
voru niu ára áttu þau að sjá fyrir
sér sjálf og verða matvinnungar.
Og nú kvaddi Oliver fóstru sína.
Hann vatnaði músum, ekki beinlínis
af þvi að hann sæi eftir frú Mann
heldur þótti honum leitt að skilja
við liina drepgina. Svo labbaði
hann á burt með sendimanninum,
er fór með liann til sveitarstjórnar-
innar. Hún átli að ráða livað gert
yrði við hann. — Oliver var lítill
og veiklulegur og þótti þvi ekki fær
til erfiðisvinnu. Það var afráðið
að hann skyldi byrja að tægja sund-
ur hamp.
Á vinnustofunni var Oliver með
ýmsum öðrum drengjum frá fátækra
liælinu. Sveitarstjórnin hafði ákveð-
ið matarskammtinn handa drengj-
unum í samráði við forstöðumann-
inn og gát var liöfð á þvi að liann
væri ekki of stór. Drengirnir fengu
disk af þunnri hafrasúpu þrisvar á
dag og urðu aldrei saddir. Var
Oliver gerður út af örkinni til að
biðja um meira. •— Forstöðumaður-
Emil Ml/narski
(1870—1935).
Hann var fæddur í Kibarty í Pól-
landi, hinn 18. júlí 1870. Óvenju
mikilla tónlistarhæfileika gætti hjá
honum kornungum og fékk hann á-
gæta undirstöðutilsögn í fiðluleik
heima fyrir og síðar í Varsjá, en
þar lagði liann einnig stund á hljóm-
fræðinám og „komposition“. Svo
efnilegur fiðluleikari var hann þá,
að til þess þótti kostandi, að senda
hann til Pétursborgar, til hins lieims-
fræga kennara, Leopolds Auer, en
hann tók ekki að sér að kenna öðr-
um en þeim, sem hann taldi hafa
afburða hæfileika, enda ól hann upp
hvern fiðlusnillinginn á fætur öðr-
um, sem heimsfrægir urðu síðan,
og má þar til nefna Mischa Elman,
Heifetz, Zimbalist, Kathleen Parlow,
Isolde Menges o. fl. Varð Mlynarski
snillingur á borð við þetta fólk, en
fór aðrar leiðir. Hann hélt að vísu
hljómleika víða, bæði í rússneskum
og pólskum borgum, og var dáður
mjög. En hæfileikar hans voru fjöl-
þættari, því að hann var tónskáld
gott og liafði ágæta hljómsveitar-
stjóra-hæfileika. Og' þegar hann kom
til Varsjár 1893, eða aðeins 23 ára
gamall, var hann kjörinn vara-hljóm
sveitarstjóri sýmfóníuhljómsveit-
innar En aðalhljómsveitarstjóri
Varsjár-óperunar og fílharmóniska
félagsins var hann árin 1901—1905.
Árið 1907 stjórnaði hann London
Symphony Orchestra og 1910 tók
hann að sér endurskipulagningu og
stjórn The Scottish Symphony Or-
cliestra og er ]iað ef til vill einn
merkasti þátturinn í tónlistarstarfi
hans. Þessi hljómsveit var upphaf-
lega stofnuð árið 1891 í því augna-
miði „að kynna og glæða áhuga í
Skotlandi á sigildri hljómsveitartón-
list“, og' skyldi hljómsveitin halda
hljómleika víðsvegar um landið eftir
því sem við yrði komið. Voru hljóð-
færaleikarar i sveitinni 80 talsins.
Aðalbækistöðvar hennar voru í
Glasgow og haust og vetur voru
hljómleikar haldnir þar og í Edin-
borg, og öðru hvoru einnig í Aber-
deen, Dundee, Paisley, Greenock
og víðar. Gekk á ýmsu fyrir hljóm-
sveil þessari og voru fyrir hcnni
margir liljómsveitarstjórar áður en
Mlynarki tók við henni árið 1910.
Hafði hann stjórn sveitarinnar með
höndum í 0 ár og er mjög til þess
tekið, hversu miklum stakkaskipt-
um og góðum hljómsveitin hafði
tekið undir stójrn hans og hversu
mikla alúð og elju hann hafði lagt
í starf sitl fyrir liana. (Þess skal
getið, að við liljómsveitinni tók
Landon Ronald, þegar Mlynarski
lét af starfinu).
Til Póllands kom Mlynarski ekki
aftur fyrr en árið 1919 og tók þá
aftur við stjórn óperunnar og tón-
rh.F á bls. 10.
inn varð fyrst mállaus yfir þessari
frekju, en þegar hann fékk málið
náði hann í Bumble og kærði og
nú var gerð skýrsla um þetta fá-
lieyrða brot!