Fálkinn - 02.12.1949, Blaðsíða 8

8
FÁLKINN
★ ★ ★ ★ ★ ★
Svíar
r’
a
slæðingi
★ ★ ★ ★ ★
Framhald frá síðasta blafíi.
ist skilja til hvers þessi öskur
eiginlega væru, og þegar þeir
skildu það, létu þeir sér standa
á sama. Það var af því að þetta
voru eintómir Svíar. Það skipti
engu máli hvað Svíi öskraði
um; það var nóg til að koma
honum í æsing ef hann fékk að
opna kjaftinn.
Eg hefi aldrei lieyrt önnur
eins óhljóð fyrr; en hérna i
Mainefylkinu niður við flóann
er engin ástæða til að verða
forviða á neinu sem maður sér,
því að hér hendir allt hugsan-
legt milli himins og jarðar,
hvort lieldur er á nóttu eða
degi.
Tökum nú Finnana til dæm-
is. Það er kynstur af þeim í
skógunum, þar sem þú átt síst
von á þeim, — þeir höggva timb
ur og þess háttar. Þegar vinnu-
sveit skiptir um verustað verð-
ur ekki annað séð en að einn
Finni sé fyrir hvert tré í land-
inu, en þeir æða ekki um og
gera hávaða eins og Svíarnir
með öll sín öskur og væl og
skot. Finnarnir ólátast svo ró-
lega. Portúgalar eru líka ró-
legir. Maður sér til þeirra þegar
þeir eru að flytja — þeir passa
sig sjálfir og taka að sér erfið-
isvinnu við fyrirhleðslu eða þess
háltar, en maður heyrir þá al-
drei öskra og væla og skjóta
klukkan fimm—sex á sunnu-
dagsmorgni. Það er ekki sam-
bærilegt við þann hávaða sem
fullt hús af Svíum getur gert,
þegar þeir fara að tala saman
á morgnana.
Eg stóð þarna hreyfingarlaus
og horfði út um gluggann á
Svíana fyrir handan götuna
þegar Jim kom inn í eldhúsið
með viðarfang og slengdi því
i kassann bak við eldavélina.
„Svíarnir eru á hverju strái,
Stjáni,“ sagði Jim. „En þeir
skulu nú ekki ná í þetta viðar-
fang samt.“
Frú Frost kom fram í dyrn-
ar og stóð þar og leit út eins
og hún skildi ekki að það
væri hennar verk að taka til
morgunmatinn handa Jim og
mér. Eg kveikti upp i eldavél-
inni og setti ketilinn yfir. Jim
var alllaf að fara út í glugg-
ann til að horfa út, og það var
engin von -til að frú Frost tæki
sér fyrir hendur að hugsa um
matinn, nema hann segði lienni
að gcra það, — í því ástandi
sem hún var núna — með alla
Svíana kringum sig. Hún var
svo úr greinum gengin að það
var raun að horfa á hana. En
við Jim urðum að fá mat, svo
að ég fór til hennar og tók liana
undir arminn og leiddi hana
að eldavélinni, og setti hana
svo nærri henni, að liún hefði
brunnið til ösku ef hún hefði
ekki farið að hugsa um matinn.
„Þetta er nú meira, Stjáni,"
sagði Jim. „Þessir Sviar eru
með nefið alls staðar. Þéir eru
í hlöðunni og út á túni með
kýrnar og guð má vita hvar
þeir hafa^ ekki verið síðan ég
leit út seinast. Þeir taka eflaust
amboðin mín og liestana og
kýrnar, og girðingarstólpana
líka, ef við komum því ekki
öllu undir lás.“
„Vertu óhræddur, Jim,“ sagði
ég og horfði út um gluggann.
„Þetta sem þú sérð þarna úti
eru smá—Svíar, og þeir fara
ekki með neitt frá þér og frú
Frost. Fullorðna fólkið er að
bera inn húsgögnin og 'farang-
urinn. Þessir Svíar hreyfa ekki
við neinu, sem þið frú Frosí
eigið. Þeir eru fólk, svipað og
við. Þeir stela ekki öllu steini
Iéttara. Nú skulum við sitja
hérna við gluggann og horfa á
þá meðan hún frú Frost mall-
ar morgunmatinn.“
„Sussu-jú, Stjáni, þeir eru
Svíar,“ sagði Jim, „og nú flytja
þeir inn í húsið hérna á móti.
Eg verð að læsa allt niðri áður
en — —
„Vertu rólegur, Jim,“ sagði ég
við hann. „Þeir flytja inn í sitt
eigið hús. Það er ekki eins og
þeir séu að flyta inn í ykkar
hús, — finnst yður það, frú
Frost?“
„Jim,“ sagði frú Frost og lyfti
vísifingrinum, liún horfði á mig
með trylltu augnaráði, „Jim,
láttu nú ekki hann Stjána telja
þig af að hjarga skepnunum og
amboðunum. Stjáni þelckir því
miður ekki Svíana eins og við
gerum. Stjáni kemur frá Back
Kingdom og hefir ekkert vit á
Svíum.“
Að vissu leyti hafði frú Frost
rétt fyrir sér, því að ég hafði
aldrei á ævi minni séð neitt líkt
þvi sem ég sá hérna. En mér
fannst ekkert vit í, að Amerík-
anar eins og Jim og frú Frost
skyldu vera hrædd við Svía.
Eg liefi séð nóg af Finnum og
Portúgölum uppi í Back King-
dom til þess að vita, að Ameríku
menn eru ekki öðruvísi en aðr-
ir menn.
„Vertu rólegur, Jim,“ sagði
ég. Svíar eru ekkert öðruvísi
en Finnar. Finnar gana ekki
um til að stela skepnum ann-
ara og amhoðum. Uppi í Back
Kingdom eru engir eins góðir
nágrannar og Finnarnir.
„Það getur verið svoleiðis
uppi í Back Kingdom, Stjáni,“
sagði Jim, „en Sviarnir hérna
suður í Bugtinni líkjast ekki
neinu, hvorki fyrr né síðar.
Svíarnir þarna hinu megin
vinna í treslipuninni í Water-
ville í þrjú—fjögur ár, og þeg-
ar þeir hafa safnað dálitlu af
peningum eða eytt aleigunni,
eins og líka getur komið fyrir,
þá flytur öll torfan aftur á þeSsa
jörð sína hér í East Joloppi og
er þar tvö—þrjú ár í einu.
Svona hafa þeir það. Og það
liafa þeir gert síðustu þrjátiu
—fjörutíu árin, svo langt sem
ég man, og þeir hafa elcki breyst
neitt allan þann tíma. Eg man
þegar þeir komu til East Jol-
oppi. Það var þá sem þeir
byggðu húsið fyrir handan, og
ef þú hefir séð Svía hyggja hús
i flýti þá er fátt annað, sem
vert er að sjá. Svíarnir byggðu
þetta hús á fjórum—fimm
dögum! En hver hefir séð ann-
að eins hús fyrr — þrjár hæðir
og hara sex herbergi í allt! Og
svo gulmálað! Þú veist það þó
Stjáni, að livítt er eini liturinn
sem maður getur haft á húsi,
og svo mála þessir Svíar það
gult, og bæta svo gráu ofan á
svart með því að mála hlöðuna
rauða! Og annað eins öslcur og
læti á öllum timum sólarhrings-
ins hefir engin heyrt eða séð. Sví-
arnir höguðu sér eins og þeir
væru kolbrjálaðir menn i fjóra
—-fimm daga, og það voru þeir
líka og eru enn. En gula máln-
ingin er þó verst af þessu öllu,
og svo þessar þrjár liæðir, með
einum sex herbergjum í öllu
húsinu.Engir nema Svíar gætu
tekið upp á slíku; Ameríku-
maður mundi hafa byggt sveita-
hús ,sem stóð föstum fótum á
jörðinni, eina hæð eða kann-
ske hálfa aðra, og svo málað
það gráhvílt. En þessir Svía-
bjálfar urðu að byggja þrjár
hæðir með sex herbergjum, og
svo máluðu þeir liúsið gult!“
„Svíar eru stundum dálítið
skrítnir,“ sagði ég. „En það eru
Finnar og Portúgalar líka, Jim.
Og Ameríkumenn líka stund-
um -—.“
„Dálítið skrítnir!“ sagði Jim.
„En heyrðu, Stjáni, Svíarnir eru
skrítnustu mennirnir á hnett-
inum, ef maður getur kallað þá
það. Þú þekkir ekki Svíana,
Stjáni. Þetta er í fyrsta skipti
sem þú sérð þá þvert yfir veg-
inn, og þess vegna veistu ekki
hvernig þeir eru þegar þeir liafa
verið lokaðir inni í tréslípun-
inni i Waterville í fjögur—fimni
ár. Þeir eru kolbrjálaðir, skal
ég segja þér, Stjáni! Þeir láta
sig aldrei með neitt, sem þeir
hafa tekið í sig. Ef þú færir
út til þeirra núna og hæðir þá
að flytja bílana og vagnana
sína, svo að annað fólk gæti7
komist fram hjá án þess að aka
út í kjarrið, þá mundu þeir
rífa þig i tætlur, svo manneygð-
ir eru þeir, eftir að liafa verið
lokaðir inni í tréslípuninni í
Waterville i þessi þrjú—fjögur
eða kannske fjögur—fimm ár.“
„Finmjirnir verða eins,“ reyndi
ég að skýra út fyrir Jim. „Þeg-
ar Finnar hafa verið í skógar-
vinnu allan veturinn þá gera
þeir alltaf uppistand þegar þeir
koma aftur. Allir sem þræla
haki brotnu í þrjú—fjögur ár
vilja gera það sem þeim dettur
i lnig, þegar þeir losna. Taktu
nú Portúgala til dæmis, Jim —“
„Sittu nú ekki þarna, Jim, og
láttu ekki hann Stjána fá þig
til að gleyma amboðunum,“
sagði frú Frost. „Stjáni þelckir
ekki Svíana eins og við gerum.
Hann hefir átt heima þarna
norður í Back Kingdom lengst
af ævi sinni, og hann hefir al-
drei séð Svía —.“
„Jæja, Stjáni!“ sagði Jim og
stóð ujjp, hann var orðinn órór
og æstur. „Svíarnir flæða yfir
allt. Eg skal veðja uin að það
eru fleiri Svíar hérna i East
Joloppi en alls staðar annars
slaðar i landinu. Allir vita að
það eru fleiri Svíar í Meine en
í Svíþjóð. Það morar af Svíum,
þeir eru eins og flær ■— —
„Sittu ekki þarna og láttu
liann Stjána tefja þig, Jim,“
sagði frú Frost aftur. „Stjáni
þekkir ekki Svíana eins og við.
Sljáni hefir verið 1 Back King-
dom lengst af ævinni.
í þessu fóru nokkrir uppkomn
ir Svíar að öskra til smá-Sví-
anna og kven-Svíanna. Eg skal
bölva mér upp á að stóru Sví-
arnir voru alveg eins og full
rétt af hásum nautum í maí-
lok, þegar flugan bítur þau sem
verst. Þeir öskruðu eins og
þeir ætluðu að fara að drepa
alla smá-Svía og kven-Svía,
sem þeir gátu náð í. En það
varð ekkert af því, þvi að smá-
Svíarnir og kven-Svíarnir öskr-
uðu á móti, eins og þeir væru
stórir Svíar líka. Smá-Svíarnir
og kvenfólkið gat ekki öskrað