Fálkinn - 27.03.1953, Blaðsíða 4

4
FÁLKINN
í apríl næstkomandi eru liðin 40 ár síðan „Titanic“ sökk, í fyrstu ferð sinni vestur um haf. 3574 farþegar
voru um borð, af þeim fórust um 1600. Slysið varð til þess að farið var að hafa gæsluskip fyrir sunnan
Grænlandsodda til að vara við hafis. Þá höfðu ekki nema fá skip loftskeytatæki og bergmálslóðið var ó-
fundið þá, en nú þykja siglingar óhugsandi án þessara tækja. — Lýsingin á síðustu — og fyrstu — ferð „Titanic“
er skrifuð af konu, sem var á skipinu í brúðkaupsferð. Hún kallar sig Dorothy Evans, en ekki er það
hennar rétta nafn. Hún er orðin 63 ára og á heima I London.
1. GREIN.
„Eg var farþegi á
Brúðkaupsferð út í opinn dauðann.
„Dorothy! Dorothy! Hérna er ég
meS þá.“ Með þessuni orSum kom
faSir minn hlaupandi inn til min 3.
janúar 1912 og lagSi ofurlítiS liefti
á horðiS. Eg hefi sjaldan séS þennan
rólynda mann í öSru eins uppnámi.
„HvaS er þetta, pa'bbi?“ spurSi ég •
„FarmiSarnir meS „Titanic". BrúS-
kaupsgjöfin mín til ykkar. Þilfar B —
klefi nr. 14. Eg var orSinn vonlaus um
að ná í þá. FólkiS lætur eins og þaS
sé vitlaust og 'borgar geypihátt yfir-
verS. Uppselt fyrir löngu á farþega-
deild White Star-línunnar, en sem
betur fór vissi ég um leynigötur, og
nú hefir Jolsen hjálpaS mér. Og þarna
eru miSarnir, barniS gott.
Eg var orSlaus og Harry, unnustinn
minn, hrirrgsneri mér i stofunni.
„Dorothy, Dorothy, hvílík brúS-
kaupsferS! MeS nýjasta og fullkomn-
asta s'kipi í heimi. ViS ímyndum
okkur aS viS séum greifar. Komdu,
viS skulum skoSa heftiS meS týsing-
unni.“
ViS settumst og fórum aS blaSa í
litri'kum heftunum og útgerSin lvafSi
sannarlega ekki sparaS skjatliS um
skipiS. Þessir auglýsingapésar höfSu
veriS sendir um allan heim, í hundr-
uSum þúsunda af eintökum. „Titanic"
var týst sem fljótandi ævintýrabötl,
46,300 smálesta risa meS 8 þilförum,
280 metra löngum, 30 metra breiSum,
meS 18 gufukötlum og 120 eldstæðum
ásamt 20 vatnsheldum milligerSum,
sem liægt var að toka meS einu hand-
taki uppi á stjórnpallinum.
„Þú þarft ekki aS óttast fyrstu sjó-
ferSina þína, elskan mín,“ sagði
Harry, „því aS „Titanic“ getur ekki
soikkiS. Líttu á hjálparvélarnar hérna,
sem framleiSa rafmagn handa 5000
lömpum.“
Harry var verkfræSingur og athug
aði þess vegna fyrst og fremst þaS
tæknilega, en ég skoSaSi myndirnar
af vistarverunum, skrautlegum sam-
kvæmissölum með kristallsljósakrón-
um, veggþiljurnar greyptar nveS jak-
aranda, viShafnarklefana á A1 og B-
þilfari.
„Eina íbúSina hefir John Jacob
Astor pantaS og önnur er lofuS auS-
kýfingnum Guggenheim frá New
York. MeSal farþega verSur líka
franski málarinn frægi, Millet, og
Strauss gamli, sem á aS minnsta kosti
20 milljón dollara," bætti pabbi viS
og hló ánægSur. „Ykkur leiSist varla
á leiSinni.“
„Og viS getum leikiS tennis og synt
um borS,“ skaut Harry inn í. „Eg er
viss um aS viS vinnum Bláa bandiS,
sem „Kronprinsessin Cecilie" frá
Norddeutscher Lloyd hefir núna.“
„Mér finnst þaS væri meira gaman
aS fara bægar,“ svaraði ég, „]iví aS
þá stæSi ferSin lengur.“ Mig grun-
aSi ek-ki þá hve örlagarík orS ég var
aS segja, þvi aS þaS var vitfirrings-
legt kappblaup um hraSametiS, sem
réS örlögum „Titanic“. Hinn 9. apríl
1912 giftum viS Harry Evans okkur
í London og fórum svo t-il Sout-
hampton og um borS í skipiS klukkan
10 morguninn eftir. Og þaS sem á
eftir fór man ég alla mina ævi.
Slæmur fyrirboði.
Klefinn okkar var á næstefsta þil-
fari, en i fyrstu leit ég aðeins lauslega
á hann, það var svo margt sem glapti.
Þetta var í fyrsta skipti sem ég kom
um borð i stórt skip, ung nýgift frú,
23 ára, óumræSilega hamingjusöm og
full eftirvæntingar um þaS, sem lífiS
hefSi aS bjóSa. IJarry hafi lagt hand-
legginn á öxlina á mér þarna sem
viS s-tóSum viS borSstpkkinn og horfS-
um á mannfjöldann á bryggjunni.
„Titanic" leit út eins og ÍJjótandi
skýjakljúfur meS tröllvaxna reykbáf-
ana fjóra, meS rauSri rönd og hvítri
stjörnu. 1’ólkiS á bryggjunni iSaSi
eins og maurar, hrópaSi og veifaSi,
og bljómsveitin lék. Nú kom ég allt
i einu auga á fjölda fólks meS pinkla,
sem var aS fara upp landgangana aS
útflytjendaþilfarinu. Flestar konurn-
ar voru meS hettuklút og sumar meS
barn á handleggnum.
„Þetta eru Ameríkufarar," sagSi
Harry, „706 manns sem ætla aS reyna
aS koma fyrir sig fótunum fyrir vest-
an. Þeir eru á neSsta þilfarinu i
tveimur stóru-m almenningum, og ]iar
liggja þeir í hengirekkjum — þaS er
ekki alveg eins n-ot-alegt og klefinn
okkar. En þaS -má ]>akka fyrir aS
byrja lífiS á „Titanic" ]ivi aS ]iaS
hlýtur aS vera góSs viti.“ — Nii var
klukku hringt.
ÞaS var fyrsta aSvörunin til fólks-
ins, sem -ha-fSi fylgt farþegum um
borS, aS fara í land. MaSurinn minn
hafSi gaman af aS útskýra allt fyrir
mér. Dráttarbátarnir sveimuSu eins
og flugur kringum skipiS. Þeir áttu
aS draga „Titanic“ úr hafnarkvínni,
sem var fremur þröng. Ska-mmt frá
„Tit-anic“ lá „New York“, sem hafSi
komiS aS vestan fyrir nokkrum dög-
Titanic“
um. En nú voru farþegarnir farnir
]ia3an og skipið fest viS bryggju ineS
digrum stálstrengjum. Harry hristi
höíuSiS.
„Mér finnst dallurinn liggja of
nærri ok-kur. Eg er aS vísu ekki sjó-
maSur, en vélar þekki ég. ÞaS hlýtur
aS myndast mi-kiS sog þegar „Tifanic"
hrey-fist, — en þeir ha-f-a víst gert
ráS fyrir því.“
Nú var hring-t i an-naS og þriSja
sinn, og svo sá ég geil myndast milli
„Titanic" og hafnarbakkans, og hún
varS breiðari og breiSari. „Harry,
Harry, nú erum viS komin af staS!“
hrópaSi ég frá mér numin, og hann
kyssti mig.
„Já, elskan mín, nú er hrúSkaups-
ferSin 'byrjuð." Eg -hafði hjartslátt
af geShræringu-nni. Sv-o sleppti Harry
mér allt i einu. Eg leit skelkuS á hann.
Hvað var aS?
„Var það ekki sem ég hélt!“ sagði
liann. ViS sáum aS „New York“ tók
dýfur, það tognaði á trossunum og
ein slitnaði. Skcrandi óp heyrSist frá
fjöl-danum á bak-kanu-m, ]ivi að tross-
an hafði slegist inn í hópinn. Harry
fór undir eins meS mig undir þiljur,
og það var ekki fyrr en cftir á sem
ég frétti aS vírinn ha-fði bókstaflega
hálshöggviS unga stúlku á hafnarbakk-
anum og að fimni m-ann-s höfðu hlotið
alvarleg meiðsli. En sjaldan er ein
báran stök. Þegar verið var aS draga
„Titanic" út úr kvínni straukst skipið
við annað skip, „Teutonia", svo aS
þaS krjál-aði'st. Vélsími-nn á stjórn-
pallinum gaf merki í sífellu og ég sá
E. C. Smit-h skipstjóra í bláa jakkan-
um meS breiðum gylltum borðum
skipa fyrir í -talpípunni. En nú var
sú -hættan liðin hjá. Nokkrar plötur
höfðu beyglast í „Teutoia“, en alvar-
legt tjóh hafði ekki orðið. Irnks vor-
um við komin út úr -höfninni í Sout-
hampton, sem virtist vera mikils til
of lítil fyrir nærri 47.000 smálesta
skip.
Hvítur rósavöndur.
Tíundi apríl 1912 var yndislegur
vordagur. H-vítu kle-ttarnir við Dover
sáust í fjarska, og ég brosti til Harry.
„Eftir má-nuð erum við komin til
Englands aftur!“ í sömu svifum vældi
í sírcnu og mér fannst það hljóma
líkast djöfullegu-m hlátri. „Iíomdu,
við skulum koma inn í klefann okk-
ar,“ sagði Harry, sem sá aS mér hafði
orðið bylt við.
Klofi nr. 14 á B-þiIfari var lúxus-
klefi og þegar ég opnaöi dyrnar barst
il-mur af hvítum rósum að vitum mér.
Maðurinn minn hafði fengið þær í
blómasölunni í „verslunargötunni"
um borð, og nú stóðu þær í blárri
glerkrukku með myndum af „Titanic“
á. Mér da-tt i hug að taka eina rósina
og pressa hana og geyrna til minja,
en ekki varð neitt af því. ViS höfðum
lika haðklefa fyrir okkur og þegar
skrúfað var frá fylltist kerið af sjó.
Rúm-ábreiSan var úr möndlugrænu
silki og fyrir kýraugunum voru litlar
gardínur úr „voale“.
„Hvað á ég að fara í í kvöld?“
spurði ég, ])v-í að ég vissi að við átt-
um að borða innan um dollarami'll-
jónamæringa og heim-sfræga sam-
ferSa-menn. En Harry sagði að það
væri ekki venja aS maður sainkvæis-
klæddist undir fyrsta miðdegisverð-
inn um borð.
„Þú færð nóg tæki-færi til að sýna
þig í fallegu kjólunum þínum, en i
kvöld skaltu verða í ferSafötunum."
Svo að ég var í dúfulitu silkifötun-
um minum. ViS fóru-m upp á A-þilfar,
þar sem „konungs-í-búðin“ svokallaða
var, en ekki var neinn lir ensku kon-
ungsfjölskyldunni með í þessari fyrstu
fcrS. Ensku konungshjónunum, Ge-
orge V. og Mary drottningu hafði
verið boSið í ferðina, en þau höfðu
afþakkað. Prinsinn af Wales var ný-
lega orðinn 18 ára. Hann langaði, en
faðir hans vildi ek-ki ley-fa honum
að fara til Bandaríkjanna.
Grunaði fólkiS í Buckingham Palace
að bann mætti vara sig á Ameriku?
í fyrstu ferðinni notaði forstjóri
White Star-líriunnar, mr. J. Bruce
Ismay, konungsí-búSina, en næst
-henni voru lúxusklefar John Jacob
Astors ofursta. Hin unga frú hans, sem
var með -barni, var líka i ferðinni. Um
96 tímum síðar fékk ég tækifæri til
að sjá þessa háu herra betur — þegar
„Titanic" var að faras-t. Forstjóri
White Star-linunnar hafði lítinn
hei-Sur af framkomu sinni, en amer-
iski auðmaðurinn reyndist sannarlegt
göfugmenni.
Þetta var formáli frú Evans að
harmleiknum mikla, sem hún lifði
af. Hún heldur frásögninni áfram
í næsta blaði.
DÍSIR Á SKAUTUM. Úrvals skauta-
fólkið frá heimsmeistaramótinu í
Davos, kom við í París á heimleiðinni
og lék þar listir sínar. Mesta aðdáun
vakti nýbakaði heimsmeistarinn,
Tenley Albright frá Bandaríkjunum.
Hún er aðeins 17 ára. Hún sést hér
t. v. á myndinni, en Gundi Busch, sem
varð nr. 2, er til hægri.