Fálkinn - 13.03.1959, Page 8

8
FÁLKINN
ÞaS var ekki oft sem livítur maSur
stóS fýrir rétti, sakaSur um morS, á
þcssum hletti hnattarins, þar sem ör-
íáir hvitir menn höfSu rutt sér braut
inn í frumskóginn, plantaS ekrur og
grætt fé. Og nú hafði fólk komiS iang-
ar leiSir. Þvi að hér voru nágrannar,
jafnvel þó aS þrjátíu til fimmtiu kíló-
metrar væri milli bæja, og allir livít-
ir menn i íylkinu höfðu einhvern tima
liitt ákærða, Gil Murray, og faliiS vel
við hann. Þeim fannst hrein og bein
fjarstæða, að iiann gæti fengið af sér
að drepa mann.
Hann hafði komið í kaupstaðinn
við luifið einn góðan veðurdag án þess
að þekkja nokkurn mann. Samkvæmt
bréfi er hann hafði meðferðis frá föð-
ur sínum átti hann að gerast meðeig-
andi í plantekru Mclntyra ... Það
var sagt að hann hefSi orSið aS víkja
á burt frá Oxford fyrir þátttöku i
nokkuð „gráu gamni“, sem stúdent-
arnir höfðu gengist fyrir, og háskóla-
ráSið hefði látið þetta bitna á honum
og nokkrum fleiri. Hann harmaði það
aldrei, og varð ekki betur séð cn hann
kynni vel við sig i hitabeltinu.
Hann var eins og víkingur, með
ljóst hár, sem liann hristi burt þegar
það lafði niSur í augun. Og augun
hans virtust aðeins sjá björtu hlið-
arnar á lífinu. Það hafði verið
skemmtilegra þarna á plantekrunum
síðan hann kom. Sarroway liafði þótt
vænt um, að Madena, unga konan
lians, fékk félaga sem var á hennar
reki. Enginn lét sér til hugar koma
að Sarroway væri afbrýðisamur eða
að Madena væri honum ótrú. En allir
voru sammála um, að konur eins og
hana ættu menn að varast að liafa
með sér í hitabeltið. Hún var eins og
brothætt gyðja, með mjúka hárið,
stóru augun og grannan líkamann. En
það var ekki láandi þó Sarroway, sem
var oröinn hálffimmtugur piparsveinn,
giftist henni. Hann var viðkvæmur
gagnvart öllu þvi sem veikt var fyrir,
hann vildi hjálpa og vernda.
Hve oft hafði liann og Madena ekki
boðið Murray og Labbish lieim i skál-
ann til sín og hlustað á sögur Labbish
um nöðrur og aðrar hættuskepnur,
sem hann hafði veitt, og um frásagnir
hans af sálnareiki, sem Murray liafði
lilegið og gantast að. Og nú hafði
Labbish verið myrtur — og Murray
sakaður um morðið.
Sarroway var eins og gefur að skiija
mjög hryggur yfir þvi að vinur hans
skyldi vera sakaður um morðið. AUir
vorkenndu honum þegar hann var
kallaður fram til að bera vitni í mál-
inu. Hann gerði sitt besta til að bjarga
piltinum. En ýmsir tóku eftir því, að
hann leit aldrei á konuna sína meS-
an á þessu stóS. Gil Murray lcit til
hennar öðru hverju, eins og hann
væri að biðja fyrirgefningar á þvi að
hann ætti sökina á þvi að lnin kæmi
á þennan stað.
— Hve lengi hafið þér þekkt
ákærða? spurði dómarinn.
■— Sjö mánuði, svaraði Sarroway,
— og það hefir varla liðið svo dagur,
að hann hafi ekki gefið sér tíma til
að líta inn til mín. Við höfðum gaman
af að ha/in kom lil okkar — hann
minnti okkur alltaf á England.
— Og Labbish?
— Hann þekkti ég i þrjú ár, áður
en Murray kom. Hann við viðfelld-
inn maður, en þoldi illa ef honum
var andmælt.
— Ilaldið þér að liann hefði getað
reitt mann eins og Murray til reiði?
— Ja, Labbish var nú kominn af
æskuskeiði, en Murray bara ungling-
ur. Labbish hafði mjög einkennilegar
skoðanir á lífi og dauða, og það kann
að vera að stundum hafi hann um-
gcngist Murray eins og hann hugsaði
sem svo: — Hvað ætli grænjaxl eins
og þú liafir vit á alvörumálum?
— YSur og konunni yðar féll vel
við Labbish?
— Já, nema þegar liann fór að tala
um nöðrurnar sínar, svaraði Sarrow-
ay. — Þá gerði hann mér gramt i
geði. Venjulega lét ég Murray verða
fyrir svörunum þá. Ég hefi ekkert
gaman af að tala um nöðrur. Eg veit
ekki hvers vegna.
— Ilvaða undarlegu skoðanir á lifi
cg dauða voruð þér að tala um?
Sarroway vissi ekki hvernig hann
átti að koma orðum að svarinu. Hann
fiktaði við hnappana á jakkanum sín-
um og hristi höfuðið.
— Endurholdgun og þess háttar,
sagði hann loksins. — Þegar hann
talaði um æskuna og skólaárin hafði
ég gaman af að hlusta á hann tímun-
um saman, cn þegar liann fór að tala
um annað, fannst mér eins og ekki
væri þorandi að stíga nokkurt skref
án þess að hafa byssu með mér. Eg
gerði mér ekki grein fyrir að hann
hræddi konuna mína meS sögunum
um, að eftir dauðann mundi hann
koma aftur sem naðra — kobra eða
pythonslanga. Hann kvartaði aldrei,
og ég hugsaði ckki út í þetta. Hann
gat orðið talsvert hrottalegur þegar
hann hafði fengið dálítið í staupinu.
— Var hann lengi lijá ykkur þegar
hann kom?
— Nei, liann kom á kvöldin en að
morgni fór hann oftast út i skóg til
að leita að nöðrum. Hann dvaldi
hérna til þess að kynna sér líf skrið-
dýra og ætlaði að skrifa vísindarit um
þetta, eins og þér vitið.
— Hafið þér nokkurn tima heyrt
ákærða liafa í liótunum við Labbish?
Sarroway yppti breiðum öxlunum
og gaut hornauga til ?iturrays. — Ekki
beinlínis. Hann gat auðvitað reiðst
stundum, en hann var aldrei lang-
rækinn. Það var aðeins einu sinni .. .
Hann hikaði og dómarinn herti á
honum að halda áfram.
— Einu sinni, sagði hann með
semingi, — lagði Labbish kobraslöngu
á svalirnar. Það kann að vera að
hann liafi tekið úr henni eiturtenn-
urnar fyrst, en það veit ég ekkert
um. Svo mikið er víst að konan mín
varð afar hrædd.
Allir renndu hluttekningaraugum
til Madenu, en enginn vöðvi bærðist
i andliti hennar. Hún var svo óhreyf-
anleg að hún hefði getað sýnst vera
goðmynd i musteri.
— Það var aðdáunarlireimur í
rödd Sarroways er hann hélt áfram.
— Hann gerði það sem ég hefði ekki I
þorað að gera þótt mér liefðu verið
boðin milljón pund. Hann beygði sig,
tók í skottið á nöðrunni, veifaði henni
eins og keyri og liryggbraut hana. Eg
hefi einhvern tíma lieyrt ávæning af
að þeir innfæddu dræpi nöðrur svona,
en ég hefi aldrei séð það gert fyrr.
Maður verður að vera ótrúlega snar
í snúningunum ef það á að takast.
Dómarinn leit til Murrays og það
var bæði aðdáun og vorkunnsemi í
augnaráðinu. — Og hvað sagði ákærði
við Labbish?
— Það sama sem ég hefði átt að
segja, ef ég liefði ekki verið of rag-
ur og látið mér fallast hendur. Ég
held að ég hafi verið liræddari en
konan mín. Gil Murray lamdi dauðu
nöðrunni í andlitið á Labbish og
sagðist mundu hýða hann ef liann
gerði þetta oftar.
Dómaranum virtist falla þetta vel.
— Sættust þeir svo á eftir?
— Já, ekki veit ég annað.
— Var Labbish liefnigjarn? Er
hugsanlegt að hatur geti hafa falist
undir vinsamlegu látbragði, og að
hann hafi beðið eftir tækifæri til að
hefna sín?
Allir skildu þetta svo að dómarinn
væri að opna srnugu fyrir Murray. Ef
liann hefði drepið Labbish vcgna
þess að hann átti hendur sínar að
verja ...
— Það held ég ckki, svaraði Sarr-
oway hægt. — En ég vildi óska að ég
hefði ekki hvatt Labbish til að heim-
sækja okkur svona oft.
Nú var honum sýnd einkennilega
löguð skammbyssa. — Þekkið þér
þessa skammbyssu?
Það kom eymdarsvipur á Sarroway
er hann sá vopnið, en hann varð að
viðurkenna að hann hefði oft séð
liana í fórum Gils Murray. Skamm-
byssan bafði fundist nokkra metra
frá liki Labbisli í skóginum, og
Labbish hafði verið drepinn með kúlu
úr þessari byssu.
Það var sjáanlegt að Sarroway var
að bugast, því að allt sem liann sagði
styrkti líkurnar gegn vini hans. Rödd
dómarans varð vingjarnlegri. — Þess-
ir tveir menn höfðu hitst á lieimili
yðar kvöldið áður en morðið var
framið?
— Já, og það varð ekki annað séð
en að þeir væru bestu vinir.
— Voru þeir allsgáðir?
— ÞaS kann að vera að Murray
hafi drukkið meira en honum var
hollt, en hann var óvenjulega skemmti-
legur þetta kvöld.
— Og þeir fóru frá yður samtímis,
báðir ríðandi?
Sarroway kinkaði kolli. Illjótt var
í réttarsalnum. Loks rétti Sarroway
úr sér og sagðist vera fús til, ef hægt
væri, að senda soldáninum beiðni um
að málið yrði tekið upp að nýju i
Englandi. Hann vildi gjarnan verja
aleigu sinni til þess.
Þá bærði Murray á sér i fyrsta
skipti. — Nei, sagði hann, — það vil
ég ekki.
Madena var ekki beðin um aS bera
vitni — liún gat ekki haft neitt að
leggja til málanna, og þaS var ljóst,
að þessi atburður hafði fengið mikið
á hana. Hún hafði komið hingað ung,
nýkomin úr skóla, og ekki haft nema
þrjá hvíta menn að umgangast, auk
mannsins síns. Og nú var einn þeirra
dáinn og annar sakaður um morð.
Loks úrskurðaði kviðdómurinn að
Gil Murray væri sekur um manndráp
og refsingin varð þriggja ára fangelsi.
Það var lægsta refsing, sem liægt var
að dæma í. Murray hafði kynokað sér
við að svara öllum spurningum, það
var hvorki hægt að fá neitun né játn-
ingu, — hann steinþagði. Hann var
beinn í baki er liann hlýddi á dóminn,
en yfir höfuðin á áheyrendunum
renndi liann augunum lil Madenu og
brosti.
Það hefði verið hægt að pexa um
þennan dóm eftir á, það liefði verið
liægt að segja, að ekkert liefði sann-
ast á Gil, en enginn gerði það. Sagan
um nöðruna á svölunum liafði vakið
andúð á Labbish, þótt hann væri
dauður.
Enski læknirinn, Swanson, sem
hafði komið vegna málaferlanna,
varð þarna í viku. Sarroway kvartaði
undan kvölum í höfðinu, og það var
ekki um að villast, að Madena hafði
líka þörf fyrir læknishjálp. Hún var
föl og þögul, og þá sjaldan luin leit
framan í þann, sem liún var að tala
við, skein þjáningin úr andlitinu.
— Madena hefir tekið sér þetta
ákaflega nærri, sagði Sarroway. —
Ilún er svo viðkvæm. Ég vildi óska
að ég gæti sell minn hlut í plantekr-
unni og farið lieim. En það er ekki
liægt ennþá.
Læknirinn sagði ekki neitt. Hann
var gestur Sarroways og féll vel við
hann. Auðsjáanlega tóku bæði lijónin
sér þetta ákaflega nærri. En það var
engin skýring á höfuðverk Sarro-
ways né örvæntingu Madenu.
Allt í einu lirökk Sarroway við.
— Hvað er þetta? spurði læknir-
inn.
Sarroway hló. — Ég er liklega far-
inn að fá ofskynjar. Merkilegt! Með-
an cinhver lifir hirðir maður ekkert
um allar fjarstæðurnar sem liann seg-
ir, en þegar liann er dauður skýtur
jiessu upp í hugá manns og maður
tekur það alvarlega. Ég hefði getað
svarið að Labbish horfði á mig frá
angsenatrénu þarna. Yitanlega er það
fjarstæða! Hann yppti öxlunum og
saup á viskíglasinu. — Þetta hefir far-
ið i taugarnir á mér. Maður er lika
farinn að eldast. Ég hefi i rauninni
aldrei fengið að vera ungur — ég
H3RMS3C3__________
ÚR HITABELTINU