Fálkinn - 25.10.1961, Page 5

eáóan utnu
lu
ÁRIÐ 1844 fann prófessor Er-
ik Pasch við Karolinu sjúkra-
húsið í Stokkhólmi upp örygg.
iseldspýtur, sem ullu á þess-
um tíma gerbyltingu á sviði
eldspýtnagerðar. Hinar gömlu
fosfóreldspýtur voru mjög
hættulegar í meðförum, og
urðu oft slys af völdum þeirra,
þess vegna tók fólk þessari
uppgötvun fegins hendi. Pasch
fór nú að framleiða þessar eld-
spýtur sínar og voru þær brátt
komnar í almenna notkun
bæði í Svíþjóð og svo erlendis.
En samt voru ýmsir vankantar
á gerð þeirra, því að mönn-
um tókst illa að fá fram loga
á þeim, enda fór svo að lok-
um, að þær hurfu alveg úr
notkun. Seinna endurbætti
landi Paschs þessa uppgötvun
og eru það hinar hentugu og
þægilegu eldspýtur, sem við
getum ekki verið án í dag.
Þessi maður hét J. E. Lund-
ström og bjó í Jönköping.
~k
Ótrúle

t en iatt
Kínverskur hirðmaður við
hirð hins mikla keisara Yung
Lo (1360—1424) var dæmdur
til dauða fyrir að hafa móðg-
að keisarann sjálfan með því
að kalla hans hátign svikara.
Meðan sent var eftir böðlinum
á aftökustaðnum, skoruðu
nokkrir áhorfenda á hirð-
manninn að iðrast orða sinna
og falla á kné fyrir hans há-
tign og grátbiðja hann um
náðun. En hirðmaður þessi
hafnaði þessu boði og sagði:
„Jafnvel eftir dauða minn mun
ég halda áfram að kalla keis-
arann svikara.“ Stóðst það á
endum, að þegar höfuðið féll
frá búknum, duttu tveir blóð-
dropar á jörðina og mynduðu
hin kínversku staftákn, sem
þýddu svikari. Keisarinn
horfði á þetta angistarfullur
og sagði: „Hann átti síðasta
orðið.“ Nokkru seinna flutti
svo keisarinn höfuðborgina frá
Nanking til Peking, og þar hef-
ur höfuðborg Kínaveldis staðið
ætíð síðan.
★
Hanawa Hokiichi, sem uppi
var á síðari hluta 18. aldar,
var einn hinna undursamleg-
ustu fræðimanna í heimi fyrr
og síðar. Hann var alla ævi
blindur, en gat þó skrifað og
kennt, og var hann frægur
kennari og mikið sóttur og
virtur. Minni hans var svo
gott, að hann mundi innihald
yfir 400 þúsund handrita, sem
'hann hafði safnað um ævina.
Hann tók saman ritverk, sem
var um sögu Japans, og taldi
það 2820 bindi. Nota japanskir
stúdentar það enn í dag sem
handbók.
★
Pandolfo Nabonna frá Lusca
á Ítalíu var mikill aðdáandi
Napoleons, enda skírði hann
börn sín fimm í 'höfuðið á hon-
um. Þau hétu: Etrapanoup,
Panoubetra, Noubetrapa, Be-
noupatra og Oubetrapan, en öll
þessi nöfn eru stafavíxlun á
nafni Napoleons Bonaparte.
★
Ferskeytlan:
Halda enn í horfi má
hefjum Braga þætti
Feðra tungan flýtur á
ferskeytlunnar mætti.
Árni Erasmusson.
Baldvin Halldórsson hét á-
gætur hagyrðingur norðlenzk-
ur. Hann var eitt sinn við öl
á Blönduósi og hrasaði og datt
fyrir framan Sæmundsensbúð
og kvað þá þar sem 'hann lá:
Hált er á skötu háðungar
hrakar hvötum sveinum.
Á slorgötu Ósbúðar
ek eg flötum beinum.
Gísli Konráðsson, sagnfræð.
ingur, þótti stundum vera
nokkuð utan við sig. Eitt sinn
sem oftar var Gísli í skreiðar-
ferð suður eins og títt var á
þeim tíma. Mætti Gísli þá
manni nokkrum í nágrenni

Sd bezti,
óem
e%

ef
rt

BANDARÍSKUR ferSamaður fór einhverju sinni
með enskri lest. Lestin var yfirfull og hvergi var
sœti að fá. Bandaríkjamaðurinn gekk nú aftur í
klefann og sér þá, að við hlið holdugrar konu er
sœti laust, en í því liggur hundur einn heldur hold-
ugur og loðinn. Maðurinn bað nú konuna að setja
hundinn á gólfið, svo að hann gœti fengið sœti.
— Látið hundinn í friði, hrópaði konan og vildi ekki
láta hundinn á gólfið. Bandaríkjamaðurinn gekk nú
lestina á enda, en fékk hvergi sœti. Hann sneri því
aftur til konunnar og bað hana kurteislega um að
láta hundinn niður á gólf. — Ég sagði y'ður að láta
hundinn í friði, sagði konan. En Bandaríkjamaður-
inn lét það ekki á sig fá, greip hundkvikindið, opn-
aði gluggann og henti honum út. Þá þagnaði skyndi-
lega allur kliður í klefanum og farþegarnir göptu
af undrun. Gamall og tiginmannlegur Englendingur
leit þá upp úr dagblaðinu og sagði við Bandaríkja-
manninn: — Þið eruð dálítið furðulegir, Ameríku-
menn. í fyrsta lagi borðið þið með gaffalinn í vit-
lausri hendi. í ö'ðru lagi akið þið vitlausu megin á
akbrautinni — og nú dœtt alveg yfir mig, ég held,
að þér hafið hent rangri tík út um gluggann.

Reykjavíkur. Var þá farið að
hallast á hjá Gísla og kastaði
hann fram stöku þessari:
Þó að vitið víst þér hjá
vera nóglegt kunni,
báðum megin berðu ei á
bagga af aðgæzlunni.
Árið eftir hitti Gísli sama
mann og segir:
Fyrir seinast samin þín
svörin meinahögu,
skal ég reyna rýjan mín
að raula eina bögu.
★
ræðu í lítilli kirkju og hrópaði
út yfir söfnuðinn: „Kæru börn,
hvert ykkar getur með sanni
sagt, að það eigi enga óvini?“
Samstundis stóð hinn þrek-
mikli Mac upp aftast í kirkj-
unni og svaraði: ,,Það get ég.“
„Það hljómar dálítið undar-
lega í eyrum,“ svaraði prestur-
inn. „Ertu alveg viss um, að
þú eigir engan óvin, Mac?“
„Já, það megið þér bóka,
prestur sæll, því að ég er bú-
inn að skjóta þá alla.“
Lygari þarf að hafa gott
minni. Quintilian.
Fegurð án yndisþokka er
eins og öngull án beitu.
Ninon de Lenclos.
Yndisþokki er leiðin til þess
að fá jákvætt svar án þess að
spyrja nokkurs.
Albert Camus.
★
Saga þessi gerðist á hinum
gömlu góðu dögum í Texas,
þegar siðmenningin var ekki
enn komin þangað. Prestur
nokkur var að halda þrumandi
DDNNI
Gerðu ávallt það, sem
þú álítur réttast. Það
mun vekja velþókn-
un sumra, og undrun
annarra.
□E HEYRT