Fálkinn - 29.11.1961, Blaðsíða 36
SNITTVERKFÆRI
Nr. 65RP l”—2”
Stærð 6”
Nr. BC410 y8”—4”
Umboðsmeim:
Prlll3£at,E>
. Þorsteinsson & Johnson h.f.
Grjótagötu 7 — Sími 24250.
Krossfískar og...
Frh. af bls. 15
skyldi draga til tíðinda. Vissu þeir, sem
úti fyrir stóðu, ekki fyrr til en hinn ein-
kennisbúni hnefaleikari birtist öfugur
í gættinni. Á eftir fylgdu strákar tveir,
se.n hrundu vaskmenninu fram af pall-
inum og kom hann niður á bakið.
Dyrapallurinn fylltist þegar af fólki
að baki strákanna og þótti áhorfendum,
er vanist höfðu lengri og harðari senn-
um, sem þeir hefðu of lengi og mikið
til lítils hlakkað, að sjá viðureign norð-
firzkra áflogamanna og reykvísks
hnefaleikara. Var ekki trútt um að
stöku maður léti lögregluþjóninn heyra
það, er hann var staðinn upp, að miklu
atkvæðameiri væru kerlingar þar á
staðnum í handbragði sínu, er þær
sæktu bændur sína fulla í áflogaþvög-
una.
Ekki anzaði Sunnlendingur þeim
hnjóðsyrðum, en hvarf á brott sem
skjótast. Hugðu Norðfirðingar hann nú
bíða fars suður. En þar skjöplaðist þeim,
því sami hópurinn stóð enn á dyrapallin-
um og strákarnir tveir fremstir er hann
kom aftur. Bætti hann nú úr tíðinda-
skortinum, brá á loft lítilli skammbyssu
og skaut í einni bunu sex skotum á
fólkið.
Særðust þar fjórir menn, einn á læri,
annar á hendi, hinn þriðji á kálfa og
sá fjórði á síðu. Nutu menn þess, að
lagavörðurinn átti ekki stóra byssu, en
þó hefðu þessi skeyti nægt sex manns
til bana ef þau hefðu gengið á hol.
Þar hvarf efi Norðfirðinga um það,
að Sunnlendingurinn væri heimakon-
um fremri í einurð, lögðu því enn hend-
ur á manninn er hann tók að hlaða byssu
sína á ný og afvopnuðu.
Eftirmál urðu þau að Sunnlendingur-
inn var kvaddur til Reykjavíkur og
fengið annað embætti en löggæzla, en
strákarnir hlutu biðdóm fyrir aðför að
einkennisbúnum lögregluþjóni.
Þessi tíðindi munu hafa gjörzt miðja
vegu milli Alþingishátíðar og stríðs-
byrjunar og héldu Norðfirðingar ó-
breyttum aðferðum við að skemmta
sér enn um sinn.
En svo var það í stríðsbyrjun að nýr
maður kom í plássið. Sá hafði verið á
Spáni í her lýðveldissinna, barist gegn
Hitler, Mússólíni og Frankó og skotið
menn. Sjálfur bar hann ör eftir byssu-
kúlur, miklu stærri en þau, sem Sunn-
lendingurinn úthlutaði forðum úr bauna-
byssunni sinni.
Þetta var Halli heitinn Spánarfari.
Og ofan á allar fyrrgreindar dáðir bætt-
ist svo haldgóð hnefaleikakunnátta með
slíkri einurð og snerpu, að það skeði á-
vallt samtímis ef til bar, að einhver
reiddi til höggs gegn honum, að sá hinn
sami lá flatur undan kjaftshöggi.
Við Halla Spánarfara tjóaði engum
að slást. Hann hafði orðið mannsbani.
Það var óvéfengjanlegt að Halli Spán-
arfari var þá svalasti kall á Austurlandi
og helzt eftirbreytnisverður fyrir unga
menn. Var þá ekki verið að hneykslast
á því, fyrst út í það var komið á annað
borð, þótt Halli Spánarfari væri frábit-
inn slarki. Menn höfðu nú gert annað
eins á Norðfirði, til að teljast menn með
mönnum, og það að vera allsgáðir.
Liðu ekki margar vikur frá heim-
komu Halla Spánarfara áður en sú
fregn barst út um gjörvalla Austfirði,
að haldig hefði verið ball á Norðfirði
og enginn sleginn niður. Að þeim tíð-
indum sannspurðum urðu menn ekki
eins hissa er það fréttist enn nokkrum
vikum síðar að dansleikur hefði verið
haldinn á Norðfirði og enginn verið
fullur.
Vitaskuld var Halli Spánarfari mikill
kommúnisti, sem prédikaði yfir Norð-
fjarðaræskunni boðskap hinnar rúss-
nesku byltingar og fullvissaði áfjáða til-
heyrendur sína um að þessháttar bylt-
ing yrði ekki gerð á fylliríi.
Og án þess að varpa rýrð á hlut Lúð-
víks alþingismanns, Bjarna bæjarstjóra
né annarra forsprakka sósíalismans á
Austurlandi, leyfi ég mér að staðhæfa
ag Halli Spánarfari hafi átt drjúgan
þátt í því geð-eðlisfræðilega afreki, að
lita sprittlogann, sem lengi hafði borið
sína bláu birtu á mannlíf Norðfirðinga,
rauðan.
Eftir nokkurra ára reglusemi komust
sósíalistar svo í meirihluta í stjórn Nes-
kaupstaðar. í valdi Áka og Brynjólfs
nýsköpunarmanna tókst þeim að mynda
sósíalistiskt ríki í ríkinu. En þá var Halli
Spánarfari löngu allur. Hann fórst með
norsku kaupfari snemma á stríðsárun-
um.
Norðfirsku sósíalistarnir náðu eignar-
haldi á sameignartogurum og öðru því,
sem til þurfti að gera hina miklu til-
raun til íslenzks kommúnisma, er í
framkvæmdinni tók þá vendingu, að
sósíaldemókratíið mun nú hvergi standa
fastari fótum á íslandi en í Neskaupstað.
Það þarf enginn að efast um gildi ein-
staklingsins í íslenzku þjóðlífi:
Þórbergur og Laxness stýra flestum
pennum á landinu þrátt fyrir fífldjarf-
ar tilraunir manna til að skrifa öðruvísi.
Sigurgeir heitinn biskup breytti radd-
blæ íslenzkra presta til frambúðar hvort
sem Káeffúmmistum líkaði betur eða
ver.
Lindi punktur viðhélt, einn og ó-
studdur, óværð í heilu byggðarlagi aust-
anlands í 62 ár, þrátt fyrir hatrammar
hreinsunaratlögur f jögurra héraðslækna.
Meg honum mun hafa dáið út konungs-
lúsin svonefnda, en hún var afbrigði að
því leyti, að blóðið myndaði ekki kross
á bakinu á henni, heldur stórt X eins
og það, sem Kristján konungur tíundi
skrifaði með rómverskum tölustaf á eft-
ir nafninu sínu, og enn getur að líta á
gömlum íslenzkum fimmeyringum.