Iðnneminn - 01.02.1934, Side 2
2
IÐNNEMINN
eru þeir líka komnir af sinni
braut. Til þess að fá betri
skýringu á þessu þarf ekki
annað en líta á málgögn og
starf íslenskra þjóðernissinna
og þýskra nasista.
Að skemtiskránni lokinni
hófsí dans, fvrst var leikinn
»Inter national i nn«. Nú fóru
boðsgestir upp á loft, settust
að borðum og nutu þess sem
fram var reitt. Ræðuböld voru
eigi mikil, töluðu aðeins tveir,
en samræður því meiri. Yar
nú dansað fram eftir nóttu og
skemti fólk sér hið besta.
A undanförnum árum hafa
árshátíðir skólans, ekki verið
þannig úr garði gerðar að þær
á neinn hátt hafi sýnt það, að
að baki þeirra hafi staðið stétt
manna, sem er að vakna *il
meðvitundar um það, að hún
hefir það hlutverk að vinna,
að verða einn liður í þeirri
máttugu samtakakeðju verka-
lýðsins, sem heyir baráttu,
harða baráttu fyrir hinum ein-
földustu lífsskilyrðum, fyrir
bættri aðbúð og sem að síðustu
hlýtur óhjákvæmilega að leysa
sitt sögulega hlutverk af hendi
endur gáfu samninganefnd Járn-
iðnaðarmannafélagsins í jan.
1933, þegar hún samdi um
launákjör nemenda. En þetta
loforð hafa atvinnurekendur al-
veg þverbrotið, um leið og
þeir lækka við nokkurn hluta
nemendanna, eins og skýrt er
frá hér að framan.
Járnsmíðanemar hafa staðið
vel saman í baráttunni og ekki
látið bilbug á sér finna. Þegar
deilan hafði staðið um hálfan
mánuð, fóru nemendur fram
á það að Járniðnaðarmannafé-
lagið veitti þeim styrk í bar-
áttunni, sem væri í því fólg-
inn að sveinar gerðu samúðar-
verkfall með nemendum. En
sem er að skapa ríki hinna
vinnandi stétta hér á landi.
Þessi skemtun hefir sýnt það,
að iðnnemar eru vaknaðir til
meðvitundar um það, að þeir
eru forvígismenn sinna eigin
nauðsynjamála og aðeins þeir
í bandalagi við annan verkalýð.
Þeir eru farnir að þekkja sín-
ar stéttarskyldur, farnir að
þekkja, gagnrýna og meta hinn
feiskna grundvöll þjóðfélagsins,
sem hlýtur ólijákvæmilega að
hrynja fyrir þekkingu, gagn-
rýni og styrk hinna vinnandi
stétta.
Það er þessi stéttarvitund,
stéttarskyldan sem setti svip
sinn á skemtunina.
Ungir menn þrá starfsemi,
þekkingu og þá óhjákvæmilega
framrás þróunarinnar, en berj-
ast á móti hverskonar aftur-
haldi. Ein kynslóðin tekur við
af annari, arftakar hins gamla
tíma — unga kynslóðin byltir
sér og hristir um leið rykið
af fornfálegum erfðavenjum,
sem síðan standa naktar eftir
og hverfa fyrir stormsveipum
framsækins æskulýðs.
Þessi skemtun er talandi
eins og vitað er, þá var það
fellt, en þess í stað kosin nefnd
til þess að fjalla um málið, en
hún hefir verið starfslaus fram
að þessu og eiga nemendur að
nokkru sök á þessu; þeir létu
ekki nefndinni í té þau gögn,
sem þeim bar fyr en seint og
síðar meir, en nú hefir nefnd-
in haft þau plögg með hönd-
um nær hálfan mánuð en þrátt
fyrir það ekkert aðhafst. Með
þessu hefir nefndin verið hem-
ill á frekari baráttu nemenda
og sveina.
í fyrsta lagi vegna þess að
nemendur báru ekki traust til
hennar, sökum þess að hún
var undir forustu kratanna, og
tákn þeirra afla, sem eru að
skapa straumhvörf, sem eru
að skapa grundvöll fyrir nýju
lífi, fullkomnu lífi, sem veitir
hverjum einstaklingi þjóðfé-
Iagsins fullkomin skilyrði til
óhindraðra vaxtarmöguleika.
Hinn nýi tími setur á hreyf-
ingu hinar síðustu leyfar aftur-
haldsins, og hreyfingar þess í
fálmandi vörn, koma fram í
ópum, sem tákna rökþrot og
vantandi lífsmöguleika hins
rotnandi þjóðskipulags.
Að lokum vil ég geta þess,
að þessi árshátíð hefir fært
iðnnemum heim sanninn um
það, að þeir eru færir um
að halda uppi sínum skemtun-
um sjálfir og gefa þeim það
stéttarlega gildi, sem nauðsyn-
legt er td þess að þær geti
jafnframt orðið lyftistöng til
þess að lyfta hugum iðunema
inn á brautir þeirra nauðsynja-
mála, sem að bíða óleyst eftir
»vakandi önd« og yvinnandi
hönd, til að velta í rústir og
byggja á ný «.
Skemtanirnar fyrir stéttina!
Kollega.
i öðru lagi sökum þess að
»beðið hefir verið eftir« áliti
frá nefndinni, þannig hefir
hún orðið hemill á frekari
baráttu sveina og nemenda.
Járnsmíðanemnr! Þetta verð-
ur að kenna okkur margt. í
fyrsta lagi það, að til þess að
launadeilan geti unnist þá
verður henni að aukast styrkur
og hún verður að færast upp
á pólitískt hærra stig, eftir því
sem lengra líður. Yið höfum
ekki gert okkur það nægilega
vel ljóst að það erum við sem
verðum fyrst og fremst að
standa okkur, það erum við,
sem verðum að skapa deilunni
þann kraft og það pólitíska