Nýtt kirkjublað - 01.04.1911, Síða 4

76
NÝTT ÖtlKJtnBLA©
til guðsbarnastöðu og eilífs lífs, — þar sem hin rétfu skilyrði
eru fyrir hendi. Þegar kristinn maður gjörir guðs vilja, eins
og Jesús Kristur hefir opinberað oss hann, þá þroskast hjá
honum þessi frumfræ til eilifs lifs, — og þegar heiðinn mað-
ur, sem ekki þekkir Krist, gjörir það, sem samviska hans
býður honum, þá þroskar hann líka hjá sér þessi frumfræ
til eilífs lífs. Munurinn er sá, að hinn kristni veit, hverja
þýðingu þetta hefir fyrir hann, en heiðinginn er sér þess ekki
meðvitandi. Hann „gjörir það ósjálfrátt sem lögmálið
býður,“ segir Páll. — En það sem heiðinginn veit ekki, það
veit þó guð, og guð er sá sem ræður'eiiífum forlögum vorum.
Þetta er þó ekki svo að skilja, sem hér sé að ræða um
réttlæti af verkunum sem einhver yðar kynni að halda; því
að það er ávalt náðin, sem réttlætir; en hún réttlætir fyrir
trima, af þvi að trúin er höndin, sem vér grípum náðina með.
Þessu hefir Jansen lýst mjög vel og skýrt er hann segir: „En
þegar eg segi að maðurinn (ekki-kristinn maður) nálgist guð
með verkum sínum, þá álít eg ekki, að maðurinn kaupi sér
fyrirgefningu guðs með verkum sínum, heldur á eg við það,
að i allri alvarlegri viðleitni slíkra manna felst hæn til guðs,
„bæn verkanna“. Og þá bæn muni guð heyra.“
Vitanlega drotnar syndin yfir hinum heiðna heimi. En
vér megum þó ekki gera ofmikið úr valdi syndarinnar þar, eins
og væri alt það sem gott er og guðlegt fullkomlega sloknað
hjá heiðnum, þ. e. ekki-kristnum mönnum, og síst af öHu tala svo
sem væri syndavaldið með öllu brotið á bak aftur í hinum
kristna heimi. Annars vegar finnum vér, þrátt fyrir allan heið-
indóm og þekkingarleysi, einnig hjá ekki-kristnum mönnum
krafta og hvatir til að ástunda hið siðferðilega, og það enda
á svo háu stigi að það vekur aðdáun vora. Vér dáumst að
Sókrates og Plató, að Plutarch og Seneca, — vér dáumst að
skáldinu Scliiller og ritsnillingnum Carlyle, að deistanum
Franklin og únítörunum Emerson og Channing, og verður eng-
inn þessara manna kristinn talinn í hinum þrengri skilningi rétt-
trúnaðarmanna. Hins vegar sjáum vér syndina, þrátt fyrir all-
an kristindóm og þekkingu á guðs vilja, hreyfa sér í lifi krist-
inna manna, þótt takast megi með alvarlegri haráttu að vinna
bug á henni svo að hennar gæti lítið hjá þeim, sem mestum
þroska hafa náð. — Það er að vísu satt, að hjá sannkristn-