Vikan - 30.01.1958, Blaðsíða 8

Sendum
FAGKIK MUNBR
tJR GULXI
OG SILFRI
gegn póstkröfu.
Guðlaugur Magnússon
SKARTGRIPAVERZLUN
Laugavegi 22 A. — Sími 15272.
Valur- Vandar - Vöruna
SULTUR — ÁVAXTAHLAUP
MARMELAÐI — SAFTIR
MATARLITUR — SÖSULITUR
EDIKSÝRA — BORÐEDIK
TÓMATSÓSA — ÍSSÓSUR
— Sendum um allt land —
Efnagerðin Vaíur h.f.
Box 1313. — Sími 19795 — Reykjavík.
TRICHLORHREÍNSUN
(ÞURRHREINSUN)
SÖLVALLAGÖTU 74 • SÍMI 13Z37
BARMAHLÍÐ B SIMI 23337
Prjónastofan Hlín h.f.
Skólavörðustíg 18. Símar 12779 og 14508.
Prjónavörur höfum við framleitt í
síðastliðin 25 ár úr íslenzku og er-
lendu gami.
Höfum ávallt á boðstólum fyrsta
flokks vinnu, og fylgjumst vel með
tízkunni.
Sendum gegn póstkröfu um land allt.
Ég þakka þeim sem verzlað hafa í
Sölutuminum við Arnarhól ánægju-
leg kynni, og bið þá um að beina við-
skiptum sínum í
Hreyfilsbúðina.
Pétur Pétursson.
Alla vikuna í
skóm frá
HECTOR
Laugaveg 11
Laugaveg 81
írd mínum bœjardyrum
skrifar fyrir kvenfólkið, um
kvenfólkið og hugðarefni þess
SVONA LEIT Um UT
þegar hún leit inn á skrifstofu Vikunnar
1 gráum jerseykjól frá prjónafyrirtœki í London og með
háfu úr sama efni.
EG sé ekki eftir því að
hafa farið í fegurðar-
keppnina suður í Tívolí ár-
ið 1956, sagði Rúna Bryn-
jólfsdóttir, þegar hún leit
inn á skrifstofuna til mín
um daginn." Hefði ég ekki
gei-t það, þá seldi ég senni-
lega hatta ennþá og hefði
ekki tækifæri til að ferðast
og sjá mig um.“
Já, það má með sanni
segja að Rúna hafi séð sig
um á síðasta ári. Eftir feg-
urðarkeppnina í Baden-
Baden, ferðaðist hún um
allt Frakkland með sýning-
arflokki, sem sýndi tízku-
fatnað og þjóðbúninga í
hverri borg í sambandi við
fegurðarsamkeppnir til
þátttöku um titilinn ungfx'ú
Frakkland. Eftir það fór
hún í ferð um Þýzkaland og
svo til Hollands og loks til
London, þar sem hún er
núna setzt að, sem sýning-
arstúlka hjá sport og tweed-
fatafyrirtæki. Auk þess sit-
ur hún fyrir hjá Ijósmynd-
ururn og vinnur við aðrar
sýningar, þegai' til fellur.
„Því miður hef ég enga
möguleika til að komast að
hjá stærstu tízkuhús-
unum," segir Rúna.
„Til þess er ég ekki nógu
há og svo get ég ekki orðið
grennri en 57 sm. í mittið
og 91 sm. um brjóst og
BÓKAHILLUR
mjaðmir. Hitt eru bein.“
Ég horfi undrandi á hana.
1 mínum augum er Rúna há
og tággrönn. En hún full-
vissar mig um að 168 sm.
hæð dugi enganveginn.
Stóru tíZkufrömuðirnir líti
ekki við sýningarstúlkum.,
sem ekki séu a. m. k. 172-
173 sm. „En ég hugsa að
Vigdís Aðalsteinsdóttir hafi
möguleika. Hún er svo há,“
bætir Rúna. við.
„Hvað hefurðu gert af
dokka hái’inu?" spyr ég,
því þegar Rúna fór hafði
hún svart og mikið hár.
„Hvítt og svai't fer svo
illa á sjónvai’pstjaldinu, og
þegar ég kom fram í sjón-
varpinu í Hollandi, gerðu
þeir mig rauðhæi’ða. Með-
an ég beið svo eftir at-
vinnuleyfinu mínu í Eng-
landi, þurfti ég auðvitað að
vinna fyrir mér, svo ég
gerði það eina sem var
leyfilegt, sat fyrir sem hár-
greiðslumódel hjá hár-
gx.'eiðslustofunum, og þá
var tekið til við að lita á
mér hárið aftur. Dökkt hár
varpar skuggum á andlitið
og þar sem tízkumyndirnar
eru aldrei lagfærðar, er
betra að vera ekki dökk-
hæi’ður."
Já, maður getur víst ekki
bara labbað til ljósmyndar-
ans og litið svo út eins og
Ar ÐUR fyrr keyptu menn
sér bókahillur ein-
göngu undir bækurnar sín-
ai'. Nú er það í tízku að
hafa stórar bókahillur, sem
helzt þekja heilan vegg, og
stilla upp alls kyns skraut-
munum milli bókanna. Oft
er komið fyrir vínskápum,
og skrifborðsskápum með
skrifborði sem opnast út,
milli hillanna.
Hér á landi eru fram-
leiddar slíkar bókahillur,
svokallaðar Hansa-bóka-
hillur, sem hengdar eru á
þar til gerða lista. Listana
verður auðvitað að skrúfa
vel í vegginn og er það að-
alókosturinn við hillurnar,
fyrir þá sem ekki eiga neina
veggi, því húseigendur eru
sjálfsagt ekkert hrifnir af
shkri meðferð á veggjun-
um þegar leigjendurnir
hverfa úr íbúðunum. Hill-
urnar eru úr mahogany og
sýningarstúlka á mynd-
inni. Rúna er nýbúin að
vera á námskeiði hjá Max
Factor og læra að nota
andlitsfarða fyrir ljós-
myndatöku. Fyrir sjónvarp-
ið þarf annars konar
snyrtingu, en hana sjá
stai’fsmenn sjónvai-psins
um. A næstunni mun Rúna
koma fram í bi-ezka sjón-
varpinu á vegum Loftleiða
Isamt Önnu Guðmundsdótt-
ur, sem var nr. 2 í síðustu
fegurðarkeppni hér.
Anna er lögð af stað á
sömu braut og Rúna, en í
þetta sinn stendur til að ís-
lenzka stúlkan fái þjálfun
eins og allar hinai- fyrir
Evi’ópukeppnina. Anna á að
fara í sýningarferð með
sýningarflokki, áður en hún
fer í keppnina til að læra
að ganga, losna við feimn-
ina og svo framvegis.
Rúna var á módelnám-
skeiði í Danmörku, áður en
hún fór til Baden-Baden,
en segir að undirbúningur
sinn hafi verið alls ófull-
nægjandi. Hún segir að
stúlkur þui’fi að kunna a.
m. k. þrjú tungumál, til að
geta lagt upp í sýningar-
ferðir út um heim, þær
þurfi að kunna að ganga
og snyrta sig, kunna ofur-
lítil skil á fjármálum til að
geta gert samninga, kunna
teakviði, eru 80 sm. langar
og í tveimur breiddum
(verð kr. 169,00 hillan).
Auk þess er hægt að fá
skápa og skrifborðshólf til
að hengja inn á milli.
En auðvitað má komast
af með ódýrari og óvand-
aðri hillur af þessari gerð,
og útbúa þær sjálfur. Lítið
þið t. d. á myndina. Þar
eru notuð löng kústsköft
eða rör, sem hillurnar eru
þræddar upp á. Síðan er
stungið nöglum eða einhver j-
um stautum í skaftið til að
stöðva hverja hillu á rétt-
um stað. En auðvitað verð-
ut að festa sköftin vand-
lega ef raða á þungum bók-
um í hillurnar. Að sjálf-
sögðu má nota þessa aðferð
við smiði á minni bókahill-
um og er þá betra að hafa
tvö sköft samhliða til end-
anna, svo að ekki þurfi að
festa sköftin í loftið.
að pakka niður og mai’gt
fleira. Sjálf segist hún vera
hætt að fei’ðast með annað
en jerseyföt.
Og hvernig eru svo
vinnuskilyrðin ? Sýningai’-
ferðir eru vel borgaðar,
enda er allt uppihald þá
frítt. Auk þess er stúlkn-
anna gætt mjög vandlega,
svo þær eyða sjálfsagt ekki
miklu. Þær mega t. d. ekki
fara út á kvöldin. 1 London
er sýningarstúlkum vel
borgað fyrir þær stundir
sem þær vinna, en svo geta
komið dagar þegar ekkert
er að gera. En Rúna segist
bjai-ga sér. Stúlkurnar fá
líka oft sýningax-fatnaðinn
fyrir lítinn pening. Starfið
er misjafnlega erfitt. Það
ex t. d. ákaflega erfitt að
sitja fyrir hjá ljósmyndur-
um og þurfa kannski að
standa grafkyrr í annar-
legum stellingum i upp und-
ir 20 mínútur. Það getur
lika verið erfitt að máta
pelsa í 45n hita, eins og
Rúna þui’fti að gera í París
í íyrrasumar. Að öðru
leyti er stai-fið heldur létt,
og Rúna er ákveðin í að
halda áfram á þessari braut
enn um sinn.
Rúna skrapp hingað heim
í viku og er nú farin aftur
til London. Hún vonast til
að fá tíma til að koma aft-
ur í sumar og aðstoða við
fegui’ðarsamkeppnina í
Tivoli, því hún er búin að
fá talsvei’ða æfingu í öllu
því sem að slíkum sýning-
um lítur.
Ör síðasta blaði
Lausnin hér fyrir neðan
átti að fylgja þessum dálk-
um í síðasta tölublaði, en
hún féll niður. Viljum við
biðja lesendur velvirðingar
á þessu, en efumst ekki um
að þeir séu fyrir löngu bún-
ir að finna rétta svarið við
spurningunni um rammana.
Lausnin: Minni ramminn
er sá rétti, því hann gefur
kyrralífsmyndinni dýpt og
fer auk þess prýðilega vel
við nútímamyndir. Hinn
ramminn þykir aftur á móti
of kvenlegur og eyðileggur
því stílinn i þessari einföldu
kyrralífsmynd. Og þar sem
hann er líka full áberandi á
lit, eyðileggur hann litina í
sjálfri myndinni.
Eru fingraför „óskeikul64
sem sönnunargögn? Eftir Francis Beii
^ÉRFRÆÐINGAR segja, að
^ líkurnar fyrir því að tveir
menn geti skilið eftir sig ná-
kvæmlega samskonar fingra-
far, séu heldur minni en einn
möguleiki af septilljón. Þar sem
septilljón táknar einn með 42
núllum fyrir aftan, og þar sem
sú tala er auðvitað mun hærri
en íbúatala allrar veraldar, má
segja, að líkurnar séu svo hverf-
andi litlar, að þær séu í rauninni
alls ekki fyrir hendi.
Edgar Wallace, hinn heims-
kunni reyfarahöfundur, þekkti
sennilegast meira til starfsað-
ferða glæpamanna og lögreglu
en nokkur maður utan Skotland
Yard.
Tveir vina hans — báðir rit-
höfundar — tjáðu mér, að hann
hefði alla tíð haldið því fram, að
fingraför væru ekki óyggjandi
sönnunargögn, eins og lögregl-
an vildi vera láta. Wallace hélt
þeirri kenningu mjög á lofti, að
það væri kænskubragð lögregl-
unnar, þegar hún léti í veðri
vaka, að fingrafarasönnunin
gæti ekki brugðist. Slík skoðun
hlyti nefnilega að flýta fyrir
játningu sakborninga, þegar
hægt væri að hampa þesskonar
.,sönnunargagni“ framan í þá.
Var nokkuð hæft í þessari
kenningu Wallace ? Um það eru
skiptar skoðanir. En í London
einni saman hafa allmörg ó-
venjuleg ,,fingrafaramál“ kom-
ið fyrir.
í janúar 1930 var Arthur
nokkur Johnson handtekinn og
sakaður um að hafa komist yfir
gull-sígarettuveski og aðra muni
í Lundúnaverzlun með því að
gefa út falska ávísun.
Johnson var settur í gæzlu-
varðhald. I varðhaldinu var
hann myndaður, fingraför hans
tekin og auðkenni hans athug-
uð. Þetta var gert svo vandlega,
að mistök virðast algjörlega úti-
lokuð. Reyndar var athöfn þessi
endurtekin tveimur dögum
seinna til öryggis. Hinar tvær
persónulýsingar mannsins voru
síðan bornar saman, enn til þess
að tryggja, að ekkert hefði far-
ið úrhendis. Því næst skrifaði
fangelsisstjórinn undir bæði
plöggin. Annað eintakið var
sent afbrotamannasafni Scot-
land Yard, hitt var geymt í
skialasafni fangelsisins.
í marz 1930 var Johnson
dæmdur til sex mánaða fangels-
isvistar, og afplánaði hann refs-
ingana í Wormwood Scrubs
fangelsinu. Þegar þar var tekið
við honum sem dæmdum manni,
var hann enn Ijósmyndaður og
fingraför hans tekin. Tvenn
„sett“ af fingraförum voru tek-
in, og var annað spialdið enn
sent til Scotland Yard.
Tuttugu árum seinna, eða í
ágúst 1950, var Johnson, sem
þá var búinn að skipta um nafn
með leyfi yfirvaldanna, aftur
handtekinn og sakaður um svip-
aðan þjófnað. Hann var úr-
skurðaður í gæzluvarðhald.
Áður en hann var sendur til
Norwich fangelsis, voru fingra-
för hans enn einu sinni tekin og
ljósmyndir af honum. Þegar
hann var spurður, hvort hann
hefði áður komizt í kast við lög-
regluna, skýrði hann frá fyrra
afbroti sínu. Eins og í hitt skipt-
ið, var lýsing hans, ljósmynd og
fingraför send til Scotland
Yard. Um viku seinna var John-
son kvaddur til yfirheyrslu.
„Hversvegna ertu með þessi
skrípalæti?“ spurði leynilög-
reglumaðurinn, sem stjórnaði
yfirheyrslunni. „Þú ert ekki
Arthur Johnson fremur en ég.
Þetta eru allt önnur fingraför“.
Þegar málið var tekið fyrir
og dómarinn spurði, hvort nokk-
uð væri vita,ð um fyrri hegðan
hins ákærða, svaraði ákærand-
inn því til, að þótt sakborning-
urinn játaði, að hann hefði áð-
ur verið dæmdur fyrir þjófnað,
væri lögreglan búin að ganga
úr skugga um, að það væri
rangt.
Það er aðeins hægt að draga
eina ályktun af Johnsonmálinu,
nefnilega,, að þótt því sé mót-
mælt af hálfu hins opinbera, geti
það átt sér stað, að fingraför
breytist með árunum.
Annað athyglisvert mál er í
sambandi við ungan sjómann,
sem var staðinn að verki, þegar
hann gerði tilraun til innbrots í
Essex. Þar sem í Ijós kom að
hann var bæði með mislinga og
kíghósta — en síðarnefndi sjúk-
dómurinn virðist vægast sagt ó-
heppileg fylgja í innbrotsleið-
angri^ — var hinn handtekni
ekki ákærður fyrir opnum rétti,
heldur við sérstök lokuð réttar-
höld til þess að fyrirbyggja
smithættu. Að svo búnu var
hann umsv.ifalaust lagður inn á
sjúkrahús Brixton fangelsis, án
þess að lögregla,n á staðnum
tæki af honum hinar venjulegu
Ijósmyndir, fingraför o. s. frv.
í Brixton kom hann fingra-
faramanninum á óvart með því
að skila fingraförum, sem voru
gjörsamlega gagnlaus. För hans
reyndust „ólæsilegar“ klessur;
á þau vantaði bókstaflega öll
einkenni.
Þegar fingur hans voru bornir
undir stækkunargler, kom í ljós,
að fingurgómarnir voru egg-
sléttir. Þó eáust þess engin
merki, að um brunasár eða önn-
ur meiðsl væri að ræða.
Sérfræðingamir urðu auðvit-
að furðu lostnir, og einn af
frægustu „glæpafræðingum“
Breta, Sir Bernard Spilsbury,
var kvaddur til.
Sjómaðurinn kvaðst heita Ge-
orge Smith en aftók að gefa aðr-
ar upplýsingar um sjálfan sig.
Þá kom tilviljunin til skjalanna.
Leynilögreglumaður að nafni
Deighton þurfti að heimsækja
fangelsissjúkrahúsið í sambandi
við annað mál. Hann sá George
Smith af einskærri tilviljun og
sagði: „Ertu nú aftur kominn i
klandur, aulinn þinn?“
„Kannastu við hann?“ spurði
s júkrahússt j órinn.
„Ég tók hann fastan fyrir
átján mánuðum fyrir að stela
demantshring frá konu í Ox-
fordstræti. Hann fékk þrjá mán-
uði“.
Athugun leiddi í ljós, að Scot-
land Yard átti fullkomna lýs-
ingu á hinum handtekna — og
fingraför hans. Og við þau var
ekkert að athuga!
Þar sem yfirvöldin hugðu, að
Smith hefði gert eitthvað við
fingurgóma sína til þess að af-
má öll einkenni, var honum hald-
ið í fangelsissjúkrahúsinu í níu
mánuði. Ætlunin var að fylgjast
með því þegar nýtt „læsilegt"
skinn myndaðist á gómunum.
En ekkert skeði. Þegar honum
var sleppt, var hann jafn gjör-
samlega „fingrafaralaus" og þá
hann var handtekinn.
Lögreglulæknar fullyrða, að
fingurgómum sé a,lls ekki hægt
að breyta til langframa. Þeir
segja, að jafnvel þótt skinnið sé
numið burt og nýtt grætt á í
staðinn, komi gömlu förin aftur
fram innan tíðar. Þó er sú stað-
reynd óhagganleg, að för Smiths
hurfu — og þau birtust vissu-
lega ekki aftur þá níu mánuði
sem hann var í sjúkrahúsinu.
Þriðja málið viðvíkur manni
að nafni Edward Moore, sem
lögreglan í Weston-super-Mare
handtók í sambandi við bílþjófn-
að. Á Moore fundust tvö fölsuð
vegabréf, annað brezkt, hitt
franskt. Scotland Yard gerði al-
þjóðalögreglunni 1 París viðvart,
sem upplýsti að maður með
samskonar fingraför hefði hlot-
ið dóma í Hollandi og Belgíu
fyrir eiturlyfjasmygl og hvita
þrælasölu, og að frartska lög-
reglan hefði auk þess lýst eftir
honum árið 1934 fyrir peninga-
fölsun.
Þessar upplýsingar komu
Scotland Yard frnjÖg á óvart, því
að Moore hafði margsinnis ver-
ið dæmdur í Bretlandi og hægt
var að sanna, að hann hafði ver-
ið fangi í einu stærsta fangelsi
Bretlands frá 1933 til 1935. En
við nánari athugun kom hið ó-
trúlega á daginn, nefnilega að
Moore hafði nákvæmlega sams-
konar fingraför og margdæmd-
ur hollenzkur Gyðingur.
8
VIKAN
VIKAN
9