Vikan - 13.03.1958, Blaðsíða 6

Þið eruð farin að kannast við sögurnar um pabba eftir Clarence Day. Hér er ein:
JPabbi
og eldabuskurnar
EGAK við fórum í sveitina á
surnrtn, vorum við vön að ráða
eidabusku um stundarsakár til að
fara með okkur, svo að Margrét gæti
orðið eftir í bænum. Okkur var mein-
illa við að skilja hana eftir, en ein-
hver varð að vera heima til að gæta
hússlns, og það var ástæðan fyrir
því að hún var skilin eftir. 1 þá daga
voru eliki til neinar þjófabjöUur og
Htlð um sérstaka varðmenn. Margrét
litla var æði smávaxinn varðmaður,
þvi hún var svosem ekki neitt, en
hún hafði alveg óbugandi kjark. Við
sldldum hana því eftír á verði, þegar
við héldum upp í sumarbústaðinn
okkar í Harrison með eldabusku til
að hlaupa í skarðið.
Eki þetta gekk ekki sem bezt. Það
var sama hversu fáa galla þessar
igripastúlkur höfðu, pabbi hafði
enga þolinmœði með þeim. Eitt sum-
arið man ég að við höfðum indæla
stúlku, Delíu aö nafni, sem mömmu
féll ákaflega vel við, af því að hún
var bæði lipur og skemmtileg, en hún
hentaði pabba engan veginn. ,Mér
er fjandans sama hversu lipur hún
«r,“ endurtók hann í sífellu. ,,Ef hún
getur ekki þóknast méi' og eldað eitt-
itvað ætílegt, þá má hún sigla sinn
sjó.“
Þetta virtist ekki ósanngjarnt, en
DeJJa bjó bara tíl nógu góðan mat
handa okkur hinum, og mömmu var
meiniUa við að fara nú að hætta á
*ð fá einhverja aðra, sem kannski
vaeri skapvond. Þessvegna broyttist
borðstofan okkar nú kvölds og
morgna i vigvöll. Við morgunverðar-
borðlð skellti pabbi venjulega með
viðbjóði niður bollanum sínum og
öskraði: „Skolp! Andskotans skolp!
Kallar hún þetta fjárans sull kaffi?
Kiann engin lifandi sála í Westches-
tersýslu að búa tíl kaffi nema ég?
Það get ég svarið að ég hef enga hug-
mynd um hvemig hún fer að því að
brugga annað eins eitur. Á hverjum
morgni kem ég glorhungraður hing-
að niður i boröstofuna og hún reyn-
ir að koma ofan í mig öðru eins
skolpi! Ég segi burt með það!“ Þetta
var hann vanur að öskra framan í
þjónustustúlkima. „Farið með þetta
fjandans sull!“ Og meðan hún og
Delia flýttu sér í ofboði að laga á
aðra könnu, hámaði hann græðgis-
lega i sig eggjakökuna sína og flesk-
ið, og lýsti því yfir að búlð væri að
gereyöileggja fyrir sér morgtmverð-
inn.
Því lengur sem Delía vann hjá
okkyr, þeim mun æstari varð pabbi.
Hann át eins og hestur, eins og
mamma var sífellt að benda honum
á, en hann sagðist ekld finna að hann
fengi fylli sína. Það væri tilgangs-
laust að vera að deila um það, sagði
hann, hann væri allur úr lagi genginn
innvortis. ICvöld nokkurt, eftir að
hann var búinn að borða fjögurra
rétta máltíð, reis hann nöldrandi
upp frá borðinu, skundaði inn í bóka-
herbergið með vindilinn sinn, og
kveinaði þar yfir að hann væri ban-
hungraður. Eins og venjulega kvein-
aði hann fullum hálsi og af innilegri
sannfæringu. öðru hverju, þegar
þessi ömurlega líðan hans virtist
ssekja að honum með endurnýjuðum
krafti, lagði hann frá sér bókina
og gaf frá sér harmþrungin hljóð:
„Sveltur! Sveltur!“
Þegar mamma kom inn í bókaher-
bergið tíl hans, til að þagga niður í
honum, lýsti hann því yfir að fjand-
inn mætti hirða sig ef hann létí bjóða
sér þetta. „Dg neita þvi að láta
þennan fjárans, irska fábjána, sem
þú hefur í eldhúsinu hjá þér, leggja
mig í gröfina, heyrirðu það?“
„Svona nú Clare, ég er búin að
segja þér að það kemur Japani á
morgun. Þetta er siðasta kvöld Delíu
hjá okkur. ÍJg vona bara að þór liki
við Tobo. Hann þekkir auðvitað ekki
venjur okkar alveg undir eins, en
hann er mjög góður matsveinn.“
Brottrekstur Delíu friðaði pabba
um stundarsakir. En kvöldið eftir,
þegar hann komst að raun um að
fyrsti rétturinn var of austurlenzkur,
sagði hann gremjulega við mömmu:
„Viltu ekki gjöra svo vel og út-
skýra það fyrir þessum Tobo þínum
að ég sé ekki kínverskur verkamað-
ur?“ Og eftir að hann var búinn
að borða allan matinn sinn, ýtti hann
fiá sér diskinum og skundaði upp í
svefnherbergið, um leið og hann lýsti
því yfir með miklum þunga að búið
væri að eitra fyrir hann. Hann af-
klæddist, lagði sig á legubekkinn og
stunurnar í honum fylltu herbergið.
Öðru hverju þagnaði hann og rann
í brjóst, eða hlustaði eftir þvl sem
hann gat heyrt af samræðum okk-
ar. 1 hjarta sínu fannst honum að
við ættum alls ekld að tala sam-
an. Við ættum að sitja þegjandi og
niðurdregin þangað til hann væri bú-
inn að ná sér. „Eitur!" þrumaði hahn
svo skyndilega, til að minna okkur
á. „Ó, guð minn góður! Það er
búið að eitra fyrir mig.“
Þegar hér var komið hló mamma.
Hún var stödd niðri í bókaherberg-
inu. Pabbi heyrðl til hennar. Hann
stökk upp af legubekknum og
þrammaði sárgramur út úr svefn-
herberginu og fram í anddyrið. „Eg
er fárveikur!" þrumaði hann fullum
hálsi. „Og allir á þessu heimili kæra
sig kollótta."
Mamma flýttí sér upp, til að vita
hvað hann vantaði. Hann krafðist
þess að hún nuddaði á honum bakið
Hvort sem hann var veikur eða
frískur, hafði það alltaf róandi áhrif
á hann, og hann hefði helzt viljað
að hún gerði það klukkutímunum
saman. Honum þótti yndislegt að
loka augunum, meðan einhverjar
hendur strukust laust um hann og
1 formála fyrir bókinni „Ldfe with Father“, sem þessi sögukafli
er tekinn úr, rita höfundar leikritsins sem samið var upp úr henni
og hefur verið sýnt um allan heim, m. a. i Reykjavík: „Það er engu
líkara en að Clarence Day hafl ekki aðeins skrifað um sinn eigin
föður, sína eigin móður og sína eigin fjölskyldu — heldur um alla
feður, mæður og fjöiskyldur ............ Af öllum þeim milljónum
Bandarikjamanna, sem séð hafa „Life with Fathcr“ á sviði, hafa
hundruð þeirra, og þar á meðal Franklín D. Rooseveit, komið til
að segja okkur að nokkur andartök að minnsta kosti Iiafi leikur-
inn minnt þá á einhvem eöa eitthvað úr þeirra eigin lífi ... Skömmu
eftir að byrjað var að sýna leikritið, kom hinn frægi franski kvik-
myndastjóri Rene Clair til að sjá það. Eftir leikinn gerði hann boð
fyrir okkur og fyrsta spuming hans var: „Heyrið þið, hvemig
þekktuð þið pabba minn?“ Við fullvissuðum hann um að við hefð-
um aldrei hitt pabba hans. Eftir það skemmti hann okkur klukku-
timum saman með sögum, sem Clarence Day hefðl getað skrifað —
og sem hann reyndar skrifaði, með þeirri undantekningu að heima
hjá Pére ClaJr var það sunnudagskjötsúpan en ekki kafflð, sem
var búið til eins og handa einhverjum fjandans villlmanni, og allar
þjónustustúlkurnar, sem áttu leið rnn hið umbrotasama heimili hans
rétt utan við Parls, hétu bara öðrum nöfnum". Síðan segja þeir
frá þvi að pólsk kona hafl spurt þá að því hvemig þeir vissu svona
mikið um pólskt fjölskyldulíf, að Kinverji nokkur hafi komið bak
við sviðið og frætt þá á þvi að Clarence Day væri lika persóna úr
fomri kínverskri menningu, og að tveir norskir flóttamenn hafi á
striðsárunum séð lelkinn í Neto York og fengið svo mikla helmþrá,
að þelr hafi flýtt sór nlðurlútir á næsta bar og skálað þar fyrir
alltof mörgum kærum minningum, eftir þvi sem þelr sögðu sjálfir.
Hvað um ykkur, kannist þið nokkuð við pabba?
makindaleg tílfinning hríslaðist um
hugskot hans og taugakerfi.
En mamma var bara ekkert hrif-
in af þessu nuddi. Henni fannst sjálfri
ekki gott að láta nudda sig. Ef ein-
hver nuddaði hana, var hún strax
komin í mótstöðu og orðin stif. Af-
leiðingin var sú, að hún hafði enga
hugmynd um hvernig átti að fara
að því. Þegar hún varð að nudda
pabba, uppgafst hún alltaf á þvt
áður en margar mínútur voru liðnar.
Hún nuddaði hann og kleíp í flýti
nokkrum sinnum eins vel og hún
kunni, en rétt þegar hann var að
byrja að slappa af, sagði hún: „Svona
nú, Clare, þetta er orðið nóg.“
Pabbi varð fyrir svo miklum von-
brigðum af þessu að það rifjaðist
aftur upp fyrir honum að hann hefði
orðið fyrir eitrun, og einasta lækn-
isráðið sem honum hugkvæmdist var
að láta reka Tobo.
Daginn eftir voru send skilaboð tii
Margrétar gömlu, og henni sagt að
koma umsvifalaust út í sveit til okk-
ar. Húsinu okkar i bænum var Iæst,
og það var látið sjá um sig sjálft.
Hún kom I leiguvagni frá stöðinni
i Harrison. Og hún var skrýtin á að
líta. Andlitið kom okkur kunnug-
lega fyrir sjónir innan í litlu svörtu
kjusunni, sem bundin var undir
kverk, en hún sýndist svo undarlega
útblásin og fyrirferðarmikil; hún stóð
út á undarlegustu stöðum; og um
leið og hún tróð sér inn í gegnum
bakdyrnar, hruflaði hún mig með
beinaberu, hörðu mjöðminni á sér.
Það átti bara eftir að koma 1 Ijós, að
þetta var alls ekki mjöðmin á henni;
það var bezti skaftpotturinn henn-
ar, sem bundinn var við mittislind-
ann undir pilsinu. Annars staðar und-
ir því voru festar nokkrar stórar
sleifar, ausa, panna og par áf skór.
í fanginu bar hún nokkra böggla,
vafða í dagblöð. Mamma hélt fyrst
að þetta væru fötin hennar, en þeg-
ar Margrét tók bréfið utan af, kom
í ljós að í þeim voru ostar, melónur,
nýtt kaffi, lambalæri, svolítið af
sætum kartöflum og aðrar vistir.
Margrét hafði enga trú á því að hún
gæti keypt það sem hún kynni að
þarfnast i sveitinni. Hún hafði þvi
komið með álíka miklar og marg-
breytilegar vistir til Harrison, eins
og við væru á Norður-Pólnum.
„En komstu ekki með nein föt,
Margrét ? Ekki einu sinni svuntu?“
spurði mamma.
Margrét litla klemmdi saman var-
irnar og svaraði engu fyrst í stað.
En þegar mamma stóð bara og
beið, sagði hún treglega: „Eg er í
binum fötunum mínum."
Hún hafði, að því er virtist, vilj-
að hafa hendurnar lausar, til að geta
Framhald á bls. 14
c
VTKAN