Veðrið - 01.04.1967, Page 26

Þessi niðurstaða sýnist í fyrstu ekki falla vel saman við ályktanir Markúsar
hér á undan, en hann telur aðeins 59% spánna „réttar“ hvað viðvíkur vindinum,
og vísast til greinar hans um skýringar á því mati. En við nánari athugun er
ekki undarlegt, að þessi munur komi fram, og tel ég það stafa af óeðlilegum
reglum, sem hann setur sér við dóminn á sumum spám.
Samkvæmt mati Markúsar eru nefnilega allar vindáttarspár rangar, ef spáð
er hægviðri, en vindátt reynist samt sem áður greinanleg; ennfremur telur
hann þær rangar, ef spáð er tiltekinni vindátt, en hægviðri og breytileg átt
verður í reyndinni. Allar spár í þessum flokki að meðtöldum þeim, þegar hæg-
viðri er bæði í spánni og í reyndinni, einkennast sem sagt af því, að vindátt er
ekki sambærileg í spá og reynd. Ég hef ekki nákvæmar tölur frá Markúsi um,
hversu margar spár liann telur réttar í þessum flokki, en líkur benda til, að
þær séu aðeins 20—25% af öllum spám í flokknum. í hinum flokknum, þar
sem vindátt er sambærileg í spá og í reynd, bendir þá allt til, að hlutfall „réttu“
spánna sé 65—70, eða afar líkt og hlutfall „góðu“ spánna reyndist i eigin mati
veðurfræðinganna. Niðurstöðu Markúsar virðist ntega taka saman á eftirfar-
andi hátt:
Vindátt Vindátt Allarspár
sambærileg ósambærileg
Alveg réttar + „réttar" 65—70% 20—25% 59%
Það eru sem sagt spárnar í flokknum „Vindátt ósambærileg", sem draga niður
útkomuna í athugun Markúsar.
Nú kemur það fram í grein Markúsar, að mat hans á spánum, þar sem hæg-
viðri kemur fyrir, byggist fremur á því, hvernig þægilegast er að vinna úr
gögnunum, heldur en á hinu, að með þessu sé búizt við sambærilegum mæli-
kvarða á allar spárnar. Ef slíkur mælikvarði væri notaður, hygg ég að niður-
stöðurnar mundu breytast, og skuiu nú færð rök að því.
Af handahófi voru teknar 360 spár og skipt í tvo flokka eftir því, hvort til-
greind vindátt var bæði í spánni og í reyndinni, eða ekki. Vindátt var tiltekin
í spá og reynd í 286 spám, en í hinn flokkinn kontu 74 spár. Eigið mat veður-
fræðinganna á þessum spám varð sem hér segir:
Vindátt Vindátt
sambærileg ósambærileg
Cóðar spár 72% 67%
Sæmilegar 16% 25%
Lélegar 12% 8%
Eftir þessu að dæma sýnist heildarárangur af spánum mjög svipaður í báðum
flokkunum, en hér er ekki einungis farið eftir skekkjum í vindaspá, lieldur
einnig eftir afleiðingunt þeirra um úrkomu, skýjafar og fleira. Er engin ástæða
að ætla, að þessi samanburður sé hlutdrægur, öðrum flokknum í vil.
26 — VEÐRIÐ