Vikan - 05.09.1974, Page 32

HVERS VEGNA SEUA F
SKAR KONUR BÖRN S
Nokkuð algengt er, að nýfædd finnsk
börn séu seld til Sviþjóðar. Hvers vegna?
Tvær finnskar konur segja hér frá því
hvers vegna þær seldu bömin sin.
Þegar Saara Pernu hitti Matti
fyrir þremur árum, var hún full
gleði og vona. Hún yfirgaf for-
eldra sina og systkinin sjö og hélt,
að ástin yröi eilif.
Saara vann við sauma hjá vefn-
aðarverksmiðju, þegar Matti
kom til bæjárins. Verksmiðju-
stúlkurnar voru vanar að fara á
dansleiki á föstudagskvöldum.
Stundum slóst Saara i hópinn, en
oft kaus hún þó fremur að vera
heima.
Hinar stúlkurnar voru flestar
sex'til sjö árum eldri en hún og
miklu reyndari.
En kvöld eitt I október 1971 fór
hún meö þeim á dansleik, þvi að
hana langaði til að vera innan um
fólk og njóta þess að skemmta
sér.
Matti var á dansleiknum. Hún
tók strax eftir honum, þvi aö hann
hvorki drakk eins mikið og félag-
ar hans né hafði eins hátt. — Hann
bauö mér upp og viö dönsuöum
saman. Eftir nokkra dansa settist
hann við boröið hjá mér.
Matti kunni ekki sænsku og ég
kunni ekki finnsku. Hann var frá
Kareliu, þar sem finnska er töluð,
en ég er úr sænskumælandi
byggðarlagi. Þess vegna töluðum
viö saman á ensku.
Matti sagði mér, að hann væri
rafvirki og væri kominn til
Gamlakarleby til að vinna þar i
eitt ár.
Eftir dansleikinn leyfði ég
Matti að fylgja mér heim. Ég
hafði aldrei verið með karlmanni
fyrr. Viö héldum áfram aö vera
saman næstum á hverju kvöldi,
og Matti jós yfir mig rauðunt rós-
um og gjöfum.
Stundum fór hann heim til sin i
Nurnes i Kareliu, og þá grét ég af
einmanakennd og hafði ekkert til
að hugga mig nema bréfin frá
honum.
Viö trúlofuðum okkur eftir sex
mánuöi. Það var á páskakvöldiö
1971. Við vorum mjög hamingju-
söm og tveimur mánuðum siðar
fórum við að búa saman.
I eitt ár dansaöi ég á rósrauðum
skýjum. Matti fékk fasta vinnu i
Gamlakarleby. Hann þurfti ekki
að fara frá mér.
Matti vildi aldrei, að við hotuð-
um getnaðarvarnir. 1 fyrstu tók
ég pilluna, en hætti þvl, þegar við
trjílofuðum okkur opinberlega.
Þá þráði ég að eignast barn og
heimili með Matti.
Svo rann upp dagurinn, sem ég
vissi að ég var með barni. Ég grét
af hamingju.
Matti varð mjög glaður. Hann
fór út og keypti stóran rósavönd.
Ég fór aö telja dagana til fæð-
ingarinnar. Við Matti gengum um
göturnar og skoöuöum barnaföt i
búðargluggunum, en keyptum
ekki neitt.
— Það liggur ekkert á, sagði
Matti. — Það er enn langt þangaö
til barnið fæöist.
Ég gildnaöi og gildnaði og fór
að finna hreyfingar hjá fóstrinu.
Þá fór Matti að breytast. Hann
varð eitthvað svo dulur.
Ég skildi ekki hvað hafði gerzt.
Við höfðum verið svo hamingju-
söm saman i næstum tvö ár, en nú
var eins og við fjarlægðumst
hvort annað.
Þegar ég kom heim úr vinnunni
einn daginn, var Matti farinn. A
eldhúsborðinu lá miði frá honum.
Hann var farinn og haföi skilið
mig og barnið eftir.
Þaö var eins og allt lif mitt
hryndi til grunna. Ég skildi ekki,
hvers vegna hann fór frá mér, og
ég skil það ekki ennþá.
Við höfðum aldrei rifizt. Við
höfðum gert allar áætlanir varð-
andi barnið I sameiningu og spar-
að við okkur peninga til þess að
geta keypt allt það bezta handa
þvi.
Matti hafði ekki tekið einn eyri
af sparifénu meö sér og ekkert
nema fötin sin. Ég hringdi til for-
eldra hans, en þau gátu ekkert
sagt mér.
Við Matti höfðum búið I eins-
herbergis íbúð, og ég haföi efni á
aö halda henni, en þá gat ég ekki
haft barnið hjá mér. Ég vildi ekki
leita á náöir foreldra minna eða
systkina.
Tvær vikur liðu. Ég var á átt-
unda mánuði, þegar ég rakst á
ættleiöingarauglýsingu I dag-
blaöi.
Ung hjón I Gautaborg gátu ekki
eignazt barn, og barnleysið var i
þann veginn að eyðileggja hjóna-
bandshamingjuna. Mér fannst ég
geta hjálpað þeim.
Það var ákveðið, aö ég skyldi
ala barnið hjá einkalækni i
Gautaborg. Hjónin sendu mér
peninga til ferðarinnar og ég fór
þangað viku áður en ég vænti
mln.
Fjöldi fólks varaði mig við að
fara. Kannski kæmist upp um
mig og ég yrði kærð. Þetta var
verzlun meö barn!
En ég á aldrei eftir aö iörast
þess að hafa fariö til Gautaborg-
ar. Sænska fjölskyldan tók mér
tveim höndum eins og ég væri
dóttir þeirra og annaöist mig af
stakri gætni og umhyggju. Það
var áreiðanlegt, aö barnið yrði I
góðum höndum.
Eftir fimm daga dvöl I Gauta-
borg, ól ég rétt skapaðan dreng.
Ég fékk aö annast hann sjálf
fyrstu vikuna — á heimili fóstur-
foreldra hans.
Ég efaðist ekki um, að hann æl-
ist upp hjá góðu fólki. Eftir viku
fór ég heim og byrjaði að vinna i
vefnaðarverksmiöjunni aftur.
Nú er liðið hátt á annað ár, og
ég hugsa sjaldan um drenginn
minn.
Matti hefur aldrei látið heyra
frá sér.
Þegar Lillian Lindh fóstra var
komin rúma fimm mánuði á leið,
hitti hún finnska konu, sem bjó I
útborg Stokkhólms og lifði á að
selja sænskum fjölskyldum ný-
fædd finnsk börn.
Lillian Lindh var hrædd við aö
veröa móðir. Hrædd viö fjöl-
skyldu slna og hrædd við samfé-.
lagiö. Börn utan hjónabands njóta
litilla réttinda I Finnlandi. Horf-
urnar voru því ekki sérlega glæst-
ar hjá Lillian.
Hún haföi haft þungar áhyggjur
frá þvl hún gerði sér ljóst, aö hún
var með bami. Hún sleit sam-
bandi við foreldra slna og systlfin,
þvl aö hún óttaöist, aö þau kæm-
ust að raun um þungun hennar.
Lillian lokaði sig inni I tveggja-
herbergja Ibúðinni, sem hún hafði
á leigu.
Barnasölukonan hafði fast
skipulag á verzlun sinni. Hún
borgaöi 20 þúsund krónur fyrir
stúlkubörn, en nokkru meira fyrir
sveinbörn.
Akveðið var, að Lillian æli barn
sitt i Stokkhólmi og færi þangað
tveimur vikum áður en hún átti
sin von og byggi á einkaheimili I
útborginni.
Lillian Lindh fór til Stokk-
hólms. Hún sagði foreldrum sln-
um ekki frá raunverulegu erindi
sinu og vinkonum slnum ekki
heldur.
— Ég veit, að verzlpn með börn
er ólögleg, en ég var hrædd viö að
veröa móðir. Ég hefði aldrei get-
aö borið ábyrgðina á þvl að vera
móðir, þvl að ég gat ekki vænzt
neinnar hjálpar.
Mér var lofað þvl, að barniö
færi til góörar fjölskyldu i Boras.
Þar bjuggu barnelsk hjón, sem
ekki hafði orðið barna auðið sjálf-
um.
Mér veittist ekki erfitt að
ákveöa mig, þvi að ég átti engra
kosta völ. Og mér veittist ekki
mjög erfitt að láta barnið frá
mér.
Barnið, sem var tólf marka
stúlka fæddist hjá einkalækni. Ég
tók hana aldrei i faöminn og vildi
ekki fá að sjá hana, þó aö læknii*-
inn byði mér það.
Kannski finnst ýmsum, að ég
hafi gert rangt með þvi að selja
barnið, og sjálfsagt finnst enn
fleirum, að ég sé ómanneskja
vegna þess.
En ég kæri mig kollótta um
slikt.
Ég fékk 20 þúsund krónur og
fria ferð til Stokkhólms og heim
aftur, en ég seldi barnið ekki
vegna peninganna. Þetta var ekki
barnaverzlun. Konan, sem kom
barninu á framfæri viö fjölskyld-
unal Boras, fékk tlu þúsund krón-
ur.
Hún „selur” átta til tlu börn á
mánuöi og flest þeirra eru frá
Norður-Finnlandi. Hún vinnur
fyrir sér með þessu og gerir þjóð-
félaginu greiða um leið, og fyrir
það á hún rétt á þóknun — eöa
hvaö?
Aöaláhugamál Lillian Lindh er
börn. Annarra börn! Hún starfar
á barnaheimili og reynir aö hafa
þroskandi áhrif á börnin.
— Samfélagið verður aö breyt-
ast. Konur framtiöarinnar veröa
að fá betri umönnun en ég og min
kynslóö. Þær veröa að ráða
llkama slnum sjálfar. Og það er
kominn tlmi til, aö samfélagið
viðurkenni börn, sem fædd eru ut-
an hjónabands.
Lillian telur, að fjöldi fólks lföi
vegna þess, að það hvorki vill né
getur farið slnar'eigin leiöir eftir
að það eignast börn utan hjóna-
32 VIKAN 36. TBL.