Vikan - 07.11.1974, Side 7

skemmtanaiönaðarins, og hann á
aö opna áriö 2004. Hvaö veröur
um hann veit vitaskuld enginn, en
gizkað er á, aö hann veröi
geymdur i glerskáp, þar sem allir
geta virt hann fyrir sér.
— 0 —
Hvergi á jöröinni eru trúar-
brögöin eins margvísleg og eins
margar og ólíkar kirkjudeildir að
finna og hér i Hollywood.
Mannvera sem orðið hefur fyrir
vonbrigöum, gripur oft I hálm-
stráiö, sem trúin getur veriö. Og
hér er nóg til af niöurbrotnu fólki
— bæöi andlega og likamlega,
bæöi kórnungu og öldruöu.
Mikiö hefur- veriö skrifað um
alls konar trúarbrögð i
Kaliforniu, allt fra svartri messu,
þar sem framin eru trúarmorö,
og upp i hættuminni og ihalds-
samari messugeröir, allt frá alls-
h e r j a r u p p h a f n i n g u á
samkomunum og upp i hákirkju-
legar og innilokaðar athafnir. Ég
ætla aö vera svolltið frumlegur og
segja frá tveimur trúardeildum,
sem eru i allt öörum dúr og þó
mjög ólikar hvor annarri. önnur
er Visindakirkjan og hin er
Bahátrúflokkurinn.
Visindakirkjur eru til viöa I
heiminum. Móðurkirkjan er i
Boston I Massachussets, en hver
söfnuður fyrir sig veröur að sjá
um sig sjálfur. Hafi hann I byrjun
komiö saman I litlum sal i félags-
heimili borgarinnar, en vilji allt i
einu fara aö reisa sér kirkju,
veröur hann aö afla fjármagns-
ins til byggingarinnar sjálfur.
Einu tengsl einstakra
kirkjudeilda viö móður-
kirkjuna, auk þess aö veröa aö
taka á móti fyrirlesurum hennar,
sem feröast viö og viö um landið
þvert og endilangt, eru, að sér-
hver söfnuöur veröur aö kaupa
allar bækur, sem afkastamikil
prentsmiðja móðurkirkjunnar
gefur út, allt frá bibliu
stofnandans Mary Baker Eddy,
sem er ný túlkun á gömíu
bibliunni og allir meölimir
visindakirkjunnar veröa aö læra,
og niöur I lítiö hefti meö llfsreglu
fyrír hvern dag, sem endurtaka á
á vissum timum dagsins. Stórt
ópólitlskt dagblaö er gefiö út, og
sérhver meölimur visinda-
kirkjunnar þarf aö lesa ýmiss
konar bókmenntir til þess aö geta
talizt trúaöur og veröa smám
saman fær um aö „reka af hönd-
um sér” tannpinu og aöra sjúk-
dóma og vitna um útreksturinn i
kirkjunni á miö vikudagskvöld-
um. Nái meölimur einhvers
vlsindakirkjusafnaöar góöum
árangri og reynist fær um aö
hamla gegn alls konar and-
streymi, atvinnuleysi og sjúk-
dómum meö „réttum
hugsunum”, eöa meö öörum
oröum, ef hann reynist vera búinn
hæfileikum til að vera „læknir
sálarinnar”, sem haft getur áhrif
á líkama sinn og umhverfi, þá er
hann sendur til móöurkirkjunnar
til frekara náms I fræöunum. Búi
meölimurinn I Evrópu, þá er
nægur starfsvettvangur I London,
og oft er meölimurinn aö lokum
útnefndur „þjónn” og fer aö
framkvæma það, sem viö venju-
legt og dauðlegt fólk köllum
kraftaverk. Einú lækningatækin
eru biblia stofnandans og önnur
slik rit auk „réttra hugsana”.
Allt er þetta einfaldara en viö
fyrstu sýn viröist. Svo að dæmi sé
tekiö: Meölimur visinda-
kirkjunnar fær allt i einu háan
hita og hóstar upp blóði. Viö
sllkar aöstæöur dettur lækni I hug
ýmsir alvarlegir sjúkdómar, en
nú er ekki hringt til læknisheldur
til „þjóns”. „Þjónninn” minnir
meöliminn á allt, sem hann hefur
lært.sem sé að hann er ekki efnis-
legur heldur andlegur og það,
sem sýnist vera, er einungis
sjálfsblekking, eins og þegar
strúturinn stingur höfðinu I sand-
inn. Auk þess á hann ekki jarð-
neska foreldra, heldur er guð
faöir hans og móðir, og þar eö guö
getur ekki orðið veikur og veit
ekki, hvaö sjúkdómur er, getur
meölimurinn, sem er afkomandi
guös I beinan ættlegg, ekki orðið
þaö heldur. Siðan ákveöa „þjónn-
inn” og sjúklingurinn að lesa
sama kaflann hvor I sinu lagi og
endurtaka hann siðan hvað eftir
.annaö. Þaö, að maðurinn er ekki
efnislegur, heldur andlegur, að
allt er missýning, og guð er faöir
mannsins og móöir hans, gera
það að verkum, aö enginn hiti
finnst, enginn blóðhósti, hvorki
sjúkdómar né dauði. Allt er af-
stætt eins og Einstein sagði vlst.
Þetta má sjálfsagt kalla
hugsanaflutning, þar sem
„þjónninn” flytur styrk sinn yfir
á sjúklinginn, en svo mikið er
vlst, aö lækningar sem þessi eru
geröar. Hitinn hverfur allt I einu
fyrir fullt og allt, blóðhóstinn
hættir, sjúklingúrinn er heill, og
allt tekur þetta tiu minútur,
klukkutíma, eða aðeins meira,
allt eftir þvi hve trú sjúklingsins
er sterk. Eöa þá trú „þjónsins”.
Móðir min var einu sinni
áhangandi vlsindakirkjunnar, og
þaö var sannarlega undarlegt að
heyra hana muldra fyrir munni
sér sannanirnar fyrir því, hver
hún var og hvað hún var. Dag
einn lagöist hún I rúmiö, hálsinn á
henni bólgnaöi, og hún fékk hita.
Hún hringdi til „þjóns” og fékk
hjá honum upplýsingar um,
hvaöa kafla hún og „þjónninn”
skyldu lesa sitt I hvoru lagi, og
lagöist síöan upp I rúm og las
kaflann aftur og aftur. En hitinn
hækkaöi bara, hálsinn bólgnaði
stöðugt meira og meira, og hún
átti öröugt meö aö kyngja. Brátt
fór hana aö sviða i auguri, svo aö
hún gat ekki lesið á bókina, og
þetta varö allt saman til heldur
Iltils gagns. Ég vildi hringja til
læknis, en þaö mátti hún ekki
heyra nefnt, og þegar faöir minn
kom heim, átti hún oröið erfitt
meö aö anda, og hann sagði: „Nú
er komiö nóg af þessum grillum
þlnum, ég hringi undireins til
læknis.” Hann geröi þaö, læknir-
inn kom og stakk á kýli I hálsinum
og sagöi, aö hann heföi ekki mátt
koma seinna. Eftir þetta ásakaöi
mamma sig fyrir, að þetta heföi
veriö hennar sök. Hún hefði ekki
veriö nægilega trúuö.
Og það er áreiðanlegt: trúin
flytur fjöll, þaö höfum við oft
heyrt um. Það hefur oft gerzt, að
fólk, sem hefur verið illa haldið af
krabbameini eða berklum og
læknarnir búnir að gefa upp alla
von um að geta hjálpað, hefur
komið til vísindakirkjunnar I ör-
væntingu sinni og orðið heilbrigt
meö hjálp „þjóna”. Lækningarn-
ar hafa verið kraftaverkum
llkastar, og þetta fólk hefur farið
aftur til læknanna alheilt , af þvi
hafa verið teknar röntgenmyndir,
og á þeim hafa engin merki um
fyrri sjúkdóma komið fram.
Læknarnir hafa oröiö hvumsa viö
og ekki getað gefið neina skýr-
ingu á lækningunni, ekki einu
sinni gizkað á neitt.
Viö Hollywood Boulevard á
horninu á La Brea Avenu stend-
ur stór og nýtizkuleg visinda-
kirkja. Söfnuðurinn hlýtur að
hafa verið vel stæður fjárhags-
lega, úr þvi að hann lét rifa gömlu
kirkjuna árið 1956 en hún var
byggð þrjátiu árum áður. Nýja
kirkjan var byggð enn stærri, þri-
hyrnd að lögun, og á henni eru
þrlr inngangar. Hún litur alls
ekki út fyrir aö vera kirkja, öllu
heldur nýtizkulegur tónleika-
salur.Ur forsalnum sem r.ær allt i
kringum bygginguna, er komið
inn i stóran sal, þar sem þykkar
mottur eru á gólfinu. Þar eru
þægileg sæti, enginn kross og
ekkert altari. Hins vegar eru
allar innréttingar úr eik, einnig
ræöupallurinn. A honum stendur
nýtlzkulegur sófi meö gulu
áklæði. öðru megin við hann
stenÖur orgelið i gryfju i gólfinu.
Þaö sézt ekki, en þó veit rnaöur,
að það er þarna vegna ljóssins
yfir nótnaborðinu.
Ekkert æöi gripur gestina við
guösþjónustuna, og engin
frelsunaráratta einkennir hana.
Þar er enginn prestur, sem legg-
ur út af textum bibliunnar að eig-
in smekk, og engin hallelujavein
trufla athöfnina. Eftir að dyra-
vöröurinn hefur visað gestinum
til sætisog hann hefur komið sér
fyrir I þægilegumstól með sálma-
bók, sem hann hefur tekið úr
rekknum á stólnum fyrir framan
sig, fer hann að hlusta á orgel-
spilið. Safnaðarmeðlimirnir
skiptast á um að gegna
dyravarðarstörfum á sunnudög-
um, og I þeim taka konur þátt
jafnt sem karlar. Organreikarinn
er eldri maður með snjóhvitt og
mikiö hár. Hann er snilldarorgel-
leikari, sem nær fögrum sam-
hljómum út úr stóra
Hammondorgelinu, og brátt gef-
ur hann klukkuspilinu tóninn, og
fyrsti sálmurinn er sunginn.
Bak við sófann er panelveggur
og þaðan koma allt I einu fram
maöur og kona og setjast sam-
tlmis á sófann. Bæöi setjast þau
og standa upp af þeirri ná-
kvæmni, sem kennd er I leik- og
tizkuskólum: standa upp lóörétt
eins og togað sé I háriö á þeim.
Þaö er meiri vandi en margur
hyggur að setjast og standa upp á
réttan hátt.
Nú þagnar orgeliö — maöurinn
og konan standa upp og ganga
rösklega fram á ræöupallinn, og
kveikja um leiö á leslömpunum
slnum. Þau eru klædd venju-
legum smekklegum fatnaöi, og
þau líta brosandi yfir samkomu-
gesti. Maðurinn býður nýja gesti
velkomna og biður þá um aö hafa
samband við kirkuvörðinn, sem
er kona, eftir guðþjónustuná, þvi
að hana langi til aö kynna þá fyrir
safnaöarmeölimunum. Sálmur er
sunginn, og siöan- hefst guö-
þjónustan, sem fer einfaldlega
þannig fram, aö konan les nokkr-
ar ritningargreinar úr bibliunni
og maöurinn les skýringar og út-
leggingar stofnanda vlsinda-
kirkjunnar viö þær. Ritningar-
greinarnar og útleggingar þeirra
eru lesnar blátt áfram eins og
þegar skýrt er frá staðreyndum.
Skýrt er kveöið að hverju orði, og
þaö hljómar kristaltært um
alla kirkjuna aftur á aftasta bekk,
og raddirnar eru þægilegar á aö
hlýöa og vel agaöar, aldrei ein-
tóná og óþægilegar. Margir leik-
arar bjóöast til aö lesa upp á sam-
komum vísindakirkjunnar, og sú
er skýringin á þvl, aö svo vel og
kunnáttusamlega er lesiö á sam-
komum hennar. Raddir upplesar-
anna eru hljómmiklar og ráöa
yfir allri þeirri taltækni, sem leik-
ara ber að ráöa yfir.
Faöir vor er lesiö snmeigin-
lega, og meira aö segja I þvi
grlpur upplesarinn inn I og les
skýringarnar.
Eftir upplesturinn kemur
baSsabarltónsöngvari og syngur
Ave Maria eftir Gounoud af
mikilli tilfinningu og kunnáttu, og
organleikarinn leikur undir.
Þarna kemur einungis hæfileika-
fólk fram.
Aö einsöngnum loknum er
slöasti sálmurinn sunginn og guö-
þjónustunni er lokið. Safnaðar-
meölimirnir hafa hlýtt á sjálf-
sagöar staðreyndir, aö þvi er
þeim finnst. Frammi I forsalnum
er mikið hlegið, og allir tala við
alla. t hópnum sé ég mann, sem
er allur I örum i andlitinu eftir
slys, annar maður er meö van-
skapaöan fót, eldri maður hefur
ákafan handskjálfta, og enn
annar safnaðarmeðlimur er með
bólginn skjaldkirtil. Einnig sé ég
þarna konu, sem hefur tekið van-
vita dóttur slna með sér. En eng-
inn veitir þessu athygli nema ég.
Safnaðarmeðlimirnir llta allt öör-
um augum á þetta. Nýir og
gamlir safnaðarmeðlimir tala um
eitt og hið sama: það illa, sem
þeir hafa unnið bug á I vikunni.
Baháitrúin er allt annars eðlis.
lún er trú trúarbragöanna, öll trú-
arbrögð undir einum hatti.
Baháiar hafa engar kirkjur og
hafa hvorki sálmasöng né lækn-
ingar um hönd, heldur safnast
þeir saman heima hjá hver öör-
um og ræða hvernig og hvers
vegna Baháíar ætla að sameina
allar þjóöir, þjóðflokka, stéttir og
trúflokka og bæta með þvi heim-
inn. Þó eru sex Baháimusteri til I
heiminum. Höfuðmusteriö
stendur á Carmelfjalli I Haifa I
Israel, eitt er skammt frá Frank-
furt I Þýzkalandi, eitt I Wilmette,
Illinois, U.S.A., eitt I Kampala i
Uganda og eitt I Panama City.
Lóöir undir áttatiu musteri til
viöbótar hafa verið keyptar viös
vegar um heiminn.
öll eiga musterin það sameig-
inlegt, að á þeim eru niu dyr,
einar dyr fyrir hver aðaltrúar-
brögö heimsins. A sunnudögum
eru musterin opin almenningi og
þar fer ekki annað fram en
upplestur úr niu ólikum trúarrit-
um-
Baháitrúin varð til i Persiu
fyrir rúmum hundraö árum, og
þegar frumkvöðull hennar,
Bahá’u’lláh lýsti þvl yfir áriö 1863
aö hann væi-i spámaöur guðs,
Jesús endurfæddur, lá viö, aö
hann væri myrtur, og hann sat i
fangelsi I 39 ár. Á þessum árum I
fangelsinu skrifaði hann meira en
hundrað bækur, og þær eru aðal-
námsefni áhangenda trúarinnar.
Bahá’u’lláh, sem þýöir dýrö
drottins, sagðist ekki einungis
vera eftirmaöur Jesú, heldur
kvaðst hann einnig vera útvalinn
spámaður annarra trúarbragöa
og sendiboöi annarra guöa. Pers-
ar veittust svo harölega aö
áhangendum Bahá’u’lláh, aö þeir
ákváöu að flytja musteri sitt frá
ÍPersIu til Landsins helga.
Þessi spámaöur sagöi fyrir
hundraö áruni, aö mikil styrjöld
myndi geisa milli þjóöa, rikja og
stétta, og aö henni lokinni yröi
komiö á mikilvirkri stofnun til aö
varöveita heimsfriöinn. Alþjóö-
legur her yröi settur á stofn og
hann yröi unnt aö senda til landa,
þar sem ófriöur geisaöi, og öll
lýsing hans á þessari stofnun
kemur heim og saman viö Sam-
einuöu þjóöirnar, en gengur þó
öllu lengra. Samkvæmt spádómi
Bahá’u’lláh veröur komiö á al-
heimsstjórn, sem öll rlki — stór
og smá — verða aö lúta. Og þar
meö er eilifur friöur tryggöur!
Aldrei strið framar. Og dýra-
slátrun verður einnig hætt, þvl aö
mannkyniö er allt oröiö græn-
metisætur.
Friöaráætlun hans gerir ráö
fyrir þvl, aö allir menn séu jafn-
réttháir, jafnrétti milli kynjanna
( einu trúarbrögðin, sem leggja
áherzlu á þaö), atvinnurekendur
og launþegar starfa saman,
menntun er öll með góöri skipan,
trúin og visindin vinna saman,
alþjóölegt tungumál er talaö, og
hvarvetna eru notaðir sömu
lengdar- og þyngdarmælikvarö-
ar.
Sonur hans Abdúl — Bahá
(þjónn dýrðarinnar), sem hélt
starfi fööur sins áfram, segir
eftirfarandi: „Svarti kynþáttur-
inn varö til i hitabeltinu vegna
stööugs sólarhita. A kaldari
svæðum varö hviti kynþátturinn
til, vegna þess að þar var svo kalt
og sólarinnar naut ekki nema tak-
markaö. Mitt á milli — I tempruö-
um beltum — uröu gulir, brúnir
og rauöir menn til. En I rauninni
er mannkynið allt einn og sami
kynflokkur og verður þvl aö vera
samrýmdur og vinveittur sjálfum
sér, en sýna ekki óvild og
sundurþykkju. Guö hefur aldrei
gert neinn mun á mönnum eftir
litarhætti. Maöurinn sjálfur er
valdur aö þvi.”
Ég fór á eina samkomu hjá
Baháíum, sem haldin var hjá fjöl-
skyldu einni I Hermosa Bench.
Gamlir og nýir áhangendur trú-
arinnar buöu mig velkominn og
reyndú aö útskýra fyrir mér hvaö
trúin snýst um. Kvöld sem þetta
eru mjög óformleg. Þarna er
samverustundin sett ofar ööru og
einn gesturinn kemur af öörum.
Sumir þekkjast áður — aðrir ekki.
Brátt er ekki lengur setiö á stól-
unum, þvi aö flestir vilja heldur
sitja á þykkri gólfábreiöunni. 1
einu horöinu stendur kaffikanna á
hitaplötu og hjá henni stórt fat af
smákökum, og allir hjálpa sér
sjálfir við framreiöslu góögætis-
ins. Brátt eru allir komnir og
gestgjafinn hefur samkomuna
meö þvi aö lesa stutta bæn. Siðan
er einn úr hópr- » eins konar
„svaramaöur”. Hann heldur
stutta tölu um trúna, hver til-
gangurinn er meö henni og hvaö
mun gerast i framtlöinni. Á eftir
eru frjálsar umræður og allir eru
ófeimnir viö aöspyrja. Einn spyr,
hvort Bahá boöi endurholdgun.
Svariö er neikvætt. Enginn á aö
koma aftur og lifa annaö llf hér
á þessari jörð, heldur fara allir
sjálfkrafa til næsta heims, þar
sem þeir eiga aö leysa af hendi
ný verkefni. Og aö þvl loknu halda
sálirnar áfram til næsta heims og
þannig áfram um eillfö.þvi aö
heimarnir eru óteljandi. Ung
stúlka, sem er komin átta mánuöi
á' leiö, spyr hvort fyrirfram sé
ákveöiö, hvort barnið hennar
muni deyja ungt eöa lifa lengi.
Svariö er játandi. Ef svo fer; ætl-
ar guö bárninu annað verkefni, og
þaö heldur áfram til næsta heims.
Kaþólskur maöur spyr, hvort
helvlti sé til samkvæmt kenning-
um Bahá’u’lláh. Nei! Helvlti er
aöeins til I manninum sjálfum, og
6 VIKAN 45. TBL.
45. TBL. VIKAN 7