Vikan - 22.01.1981, Blaðsíða 22

Sigurður Hreiðar tók saman
Sagt er aö kötturinn hafi niu lif. En
hvað um mannskepnuna? Á hún fleiri
en eitt? Fæðumst við aftur og aftur, sem
ný persóna á nýjum stað? Er mögulegl
að meðal lesenda sé maður, annars
hvors kyns, sem eitt sinn var kannski
Georg VIII eða Egill Skallagrímsson?
Við vitum þetta ekki — ekki ennþá.
En á öllum timum hefur verið til fólk
sem hefur eitthvað sem sumir kalla
minni um fyrri jarðvist og sumar sögur
af því koma svo vel heim við þær
heimildir. sem hægt hefur verið að
kanna. að furðulegt má kalla ef ekkert er
þar á bak við, nema svo sem eins og fjar-
hrif, hvað þá ef hægt er að spinna þær
upp. svo góðar „heimildasögur" sem
sunit af þeim er.
Hefur þú nokkurn tima komiðá frant-
andi stað og verið gripinn þeirri bjarg-
föstu og undarlegu tilfinningu að þú
hafir komið þarna áður? Eða hefur þér
nokkurn tima fundisl reynsla, sem ætti
að vera þér ný, vera eitthvað sem hefur
borið fyrir þig áður?
Hvort tveggja mun nokkuð algengt og
ógleymanlegt þeim sem fyrir þvi verða.
Reynsla af þessu tagi er eitthvað svipað
þvi sem gerist með fólk sem man fyrri
jarðvistir. nema miklu óljósari. En hæfi-
leikinn virðist vera með mörgum. það
þarf aðeins einhverja ákveðna tengingu
til þess að hrinda minninu af stað.
1936 gerðist óvæntur atburður i
kvikmyndahúsi i Liverpool á Englandi.
Verið var að sýna kvikmyndina Tudor
Rose, þar sem Lady Jane Grey er leidd á
höggstokkinn. Það var grafarhljóð I
bíóinu þegar kom að aftökunni. en
þegar Lady Jane laut fram á högg-
stokkinn kvað við nistingsóp I áhorfenda-
salnum. Ung stúlka stökk á fætur.
baðaði út handleggjunum og hrópaði:
„Þetta er allt vitlaust! Allt vitlaust! Ég
sá aftökuna! Svo féll stúlkan í öngvit.
Viðstöddum brá heldur en ekki í brún.
því jafnvel þótt það hefði ekki verið
öllum Ijóst áður hafði komið glögglega
frant i myndinni á hvaða tíma hún átti
að gerast, svo enginn fór i grafgötur utn
að ef stúlkan hefði verið viðstödd af-
tökuna hlyti hún að vera orðin fast að
fjögur hundruðára gömul.
Stúlkan. Dorothy Jordan vélritari frá
Belfast á írlandi. var nú borin fram i
anddyri og þegar hún rankaði við sér
virtist hún mjög undrandi yfir fötunum
sem hún var i. Það var engu líkara en
hún byggist við að vera I fötum frá
Tudortímanum. Sniánt saman kom svo
saga hennar i Ijós.
Meðan hún horfði á myndina var eins
og hún flyttist I aðra tilveru. Í myndinni
var Lady Jane Grey látin veifa eigin-
manni sínum, Guilford Dudley lávarði,
þegar hann var leiddur á aftökupallinn.
Þetta gerði hún út um gluggann á
dýflissu sinni i Tower. Hv^ðer nú þetta?
hugsaði Dorothy. það er alls ekki hægt
að sjá út uni gluggann. hvað þá veifa út
/«j p||
œm
ÖSS5 =?3 I J • »4|
fí i~z r ■>? -■'■■ >":■ 1-S
Lady Jane Grey var
systurdóttir þess
frœga (eða illræmda)
Hinriks 8. og var
útnefnd drottning við
fráfall Játvarðs 6. árið
1553, þá nýgift Guil-
ford Dudley lávarði,
aðeins 16 ára að aldri.
Hún hafði aðeins rikt
i 10 daga þegar hún
var látin afsala sér
drottningartitlinum,
sem hún gerði með
glöðu geði, en síðan
var hún handtekin og
stungið i fangelsi — í
Tower of London —
þar sem hún mátti
dúsa i sjö mánuði. Þá
sá Blóð-María sár færi
á að taka eiginmann
Jane Grey af Kfi fyrir
uppreisnartilraun og
þótti vissara að Jane
Grey færi sömu leið.
— Myndin sýnir hluta
af teikningu sem
George Cruikshanks
gerði af atburðinum á
fyrri hluta 19. aldar.
HVE MÖRG
LÍF HEFUR
MAÐURINN?
Er minning um fyrri tilvist möguleg?
22 ViKan 4- tbl.