Vikan - 29.01.1987, Blaðsíða 54

Smásaga eftir Oddnýju Björgvinsdóttur
reyndi árangurslaust að teygja sig eftir honum,
fannst að sjálft gildi lífsins væri falið í þessum
rauða silkihjúp. En skýið varð alltaf þynnra
og færðist lengra frá henni. Að lokum leystist
það upp og kjóllinn kom svífandi yfir hana.
Hún greip hann á lofti og ætlaði að klæða sig
í hann, en hann flæktist fyrir henni, silkið
þrengdi sér meira og meira inn í hana, þræð-
irnir særðu hana og skyndilega fannst henni
að hún væri föst í köngullóarvef sem var að
kæfa hana. Hún vaknaði með andfælum og
átti erfitt með að ná andanum.
Öll löngun hennar og skynjun beindust í
eina átt þegar hún var búin að fá útborgað
daginn eftir. Hún vissi varla af sér fyrr en hún
stóð fyrir framan búðargluggann og þorði
tæplega að líta upp. Skyldi hann vera ennþá
í glugganum? Jú, þarna sveif hann fyrir ofan
hana, ekki á bleiku skýi í fjarlægum draumi,
heldur nálæg draumsýn í finni, dýrri verslun
sem hún hafði aldrei stigið fæti sínum í fyrr.
Hún tók i sig kjark og gekk inn. Fín af-
greiðsludama mældi hana út hátt og lágt og
sagði með hátignarlegum svip: „Ertu að tala
um silkikjólinn í glugganum? Þetta er módel-
kjóll frá París, sem er í rauninni aðeins keyptur
inn fyrir dömur sem vilja fylgja hátískunni.
Það var fastur viðskiptavinur hérna inni í
morgun sem mátaði hann, ég veit ekki nema
hún komi á eftir og kaupi hann.“ „En má ég
fá að máta hann? Hann er ekki frátekinn, er
það?“ Fína daman virti hana fyrir sér aftur
og sagði náðarsamlegast: „Jú, þú getur það
ef þú ert í hreinum nærfötum. Það verður að
vera hreinn þegar verið er að máta svona
dýra og fma vöru.“
Var það lítillækkunin í orðum afgreiðslu-
stúlkunnar eða draumur næturinnar, kannski
sært stolt eða þessi unaðslega tilfinning að
finna svalt silkið veijast um sig? Hún vissi
ekki af hverju, en hún komst fyrst til meðvit-
undar um hvað hún var búin að gera þegar
hún stóð fyrir utan búðina með fint innpakk-
aðan pakka undir hendinni. Hvernig átti hún
að lifa þennan mánuð þegar hún var búin að
eyða mestöllu mánaðarkaupinu og varasjóðn-
um? Hún átti ekki einu sinni skó við kjólinn.
Hún tali peningana sem eftir voru, kannski
gæti hún keypt sér skó fyrir þá? Meinlokan
sem náð hafði tökum á henni varð að fá fulla
útrás og hún tók stefnu á næstu skóbúð.
Stundin er runnin upp. Hægt og hikandi
nálgast hún uppljómaðan steinkastalann, þar
sem ævintýrið bíður. Af hverju hikar hún
núna? Hún skilur ekki sjálfa sig. Er hún hrædd
við að ánetjast einhverjum töfraheimi sem hún
getur ekki losnað úr? Ljósbrotin úr gluggun-
um heilla hana en gera hana um leið hrædda.
Ósjálfrátt fær hún svipaða tilfmningu og þeg-
ar hún sem lítil stelpa horfði á hamravegginn
og ímyndaði sér að þar inni byggju álfar og
huldufólk. Þá hafði hún óskað sér inn í berg-
ið. Núna var hún að ganga inn í óþekktan
hulduheim sem hún var lengi búin að líta löng-
unaraugum.
Hún réttir fram töfralykilinn. Vængjadyr
glers og stáls renna mjúklega til hliðar og hún
gengur inn í gegnum rammann. Er hún að
ganga inn í fallegt ævintýri eða hvað bíður
hennar inni í hamrinum?
Glæst salarkynni blasa við henni. Hvítur
marmari með dýrum mottum klæðir gólfið,
leðurhúsgögn, kristalsljósakrónur með tindr-
andi ljósbrot, seiðandi tónlist og fólk, meira
fólk, fullt af fólki virðist fylla salinn og dýrð-
in margfaldast i þrívidd spegilveggjanna.
Kliðurinn eftir rökkurregnið og kyrrðina úti
gerir hana ringlaða, mýkt stólanna dregur
hana til sín og hún sekkur ofan í einn þeirra.
Hún lokar augunum til að jafna sig og heyrir
framandi tungur hljóma allt í kringum sig.
Hún andar ótt og títt, er búin að reyna mikið
á sig án þess að gera sér grein fyrir því. Það
hafði verið mikil áreynsla fyrir hana að ganga
inn í framandi heim, fjarlægan hennar dag-
lega, fábrotna umhverfi.
En hún getur ekki setið kyrr lengi. Hún
verður að hleypa í sig kjarki, líta í kringum
sig og athuga hvort hann er kominn. Hún
opnar augun hægt og varlega. Fyrst er um-
hverfið óraunverulegt eins og hún sé að horfa
á kvikmynd á tjaldi. Þjónar í grænum búning-
um svífa um í þokukenndri móðu, með
klingjandi glasabakka. Ljósin speglast í gulln-
um vökvanum svo alls konar kynjamyndir
koma í ljós. Grænklæddu mennirnir bukka
sig og beygja fyrir framan fólkið sem tekur
við glösunum, horfir dreymandi á drykkjar-
föngin. Lygnir aftur augunum og lætur
mjöðinn renna mjúklega inn fyrir varirnar.
Skyldi það sjá alla speglunina sem hún sér í
vökvanum?
Fólkið handleikur glös sín í augljósri sælu-
vímu og starir á Ijósið brotna í leiftrandi
endurskini. Gullveigarnar höfðu sýnilega
áhrif. Á bak við há afgreiðsluborð standa
þjónar með frosin bros og halla sér mjúklega
á móti gestum sem nálgast þá og orðin virð-
ast streyma vélrænt af vörum þeirra.
Allt í einu finnst henni að allir gefi sér horn-
auga. Hún horfir í einn spegilinn og hrekkur
við. Hvernig hafði henni dottið í hug að ganga
svona til fara beint inn í hulduheiminn? Hví-
líkt hrópandi ósamræmi við umhverfið. Hún
hafði ekki þorað að koma gangandi í rauða
kjólnum, átti heldur enga kápu sem passaði
við hann. Að hugsa sér, ef hann kæmi og sæi
hana svona til fara á þessum stað. Hvar getur
hún skipt um ham? Hún nálgast hikandi dyr
með postulinsmynd af konu með mikið hár
og í síðum kjól. Hún opnar dyrnar varlega
og sér að hún er stödd inni í glæsilegu snyrti-
herbergi þar sem speglar hylja alla veggi. Hún
grípur andann á lofti þegar hún sér þreytulegu
stúlkuna á trosnuðu gallabuxunum og upplit-
uðu peysunni. Hrikaleg sjálfsmyndin verður
svo stór að hún fyllir út í herbergið. Líkami
sjálfsins ýtir oft öllum öðrum til hliðar. Nú
varð að hafa skjót handtök. Á svipstundu
smeygir stúlkan sér úr peysu og buxum og
lætur kalda vatnsbunu hressa sig. Álfkonan
hefur veifað töfrasprota sínum og öskubuska
er risin upp úr stónni. Stúlkan tekur dansspor
fyrir framan spegilinn og rautt pilsið sviptist
i kringum hana. Augun taka lit af kjólnum
og verða eldheit og rómantísk. Hún brosir
framan í spegilinn og blikkar hann. En hvað
það er annars spennandi að vera svona fin og
vera að ganga inn í ævintýri.
I annað sinn gengur hún inn í salinn og
núna í takt við fólkið sem fyllir hann. Glæsi-
leiki hennar endurspeglast i augnatilliti þeirra
sem hún mætir og hún fyllist öryggiskennd
um eigin yndisþokka. Hún réttir snjáða tösk-
una yfir afgreiðsluborðið og segir brosandi:
„Viljið þið vera svo góðir að geyma hana
fyrir mig, ég tek hana á eftir.“ Áugu, sem
fyrir augnabliki höfðu mælt hana út með fyrir-
litningarsvip, mæta henni nú brosandi og
stimamjúk kurteisi þess sem aðeins sér hjúp
fólksins segir: „Að sjálfsögðu, frú.“ Fötin
skapa manninn og viðmótið sem hann fær.
Brosið, orðin og stimamýktin bera hana svif-
létta að dúnmjúkum stól sem hún sest virðu-
lega í, meðvituð um athyglina sem rauði
hjúpurinn vekur. Augu hennar leita um allan
sal, en finna ekki það sem þau vilja sjá. Sár
stingur skerst inn í hjartað. Af hverju kemur
hann svona seint? Vill hann láta hana bíða
eftir sér? Kemur hann kannski alls ekki, ætlar
að svíkja hana? Spurningarnar þyrlast upp í
hugann og gera hana dapra.
Meðvituð nálægð fær hana til að líta upp.
Grænklæddur þjónn stendur hjá henni og rétt-
ir fram glas. „Herrann við næsta borð sendir
þetta með kærri kveðju.“ Hún lítur til hliðar
og finnur heit, brún augu stingast óþægilega
segjandi inn í sig. Undarleg tilfinning kemur
yfir hana eins og hún svífi í lausu lofti. Hún
þorir ekki að líta aftur í þessi ókunnu, sterku
augu en freistast til að dreypa á veigunum af
því að hún veit ekki hvað hún á af sér að gera
á meðan hún bíður. Hún er búin að drekka
niður i hálft glasið áður en hún veit af. Og
skyndilega er öll þreyta og kveljandi biðtil-
finning horfin. Heit sælukennd fer um hana
og fagnandi tilhlökkun yfir því að vera til og
geta notið þess að vera á þessum framandi
stað. Núna er hún komin inn í ævintýrið og
lætur berast óðfluga á vængjum þess út í óra-
víddir ímyndunaraflsins. Þráin eftir honum
sem lætur bíða eftir sér blundar ennþá dýpst
í sálinni, en áhrif umhverfis og drykkjarfanga
deyfa sársaukann og smám saman færist hún
lengra og lengra inn í hulduheiminn, þó að
hann sé allt öðruvísi en hana hafði dreymt um.
Annað glas er komið á borðið til hennar
sem geislar enn sterkar og hlý nálgun heits
líkama firrir hana einmanaleika. Marglit
Ijósakróna snýst yfir dansgólfinu og breytir
urn lit við hvern hring. Dansfólkið verður svo
einkennilega fjarlægt.
Dansandi fætur birtast og hverfast inn í lit-
ina. Er þetta ekki kristalskúla sem snýst í
ljósbrotinu fyrir framan hana og sem allir
54 VI KAN 5. TBL