Vikan - 09.07.1987, Blaðsíða 54

Unaður jarðar
Eg lagði bréfið í eldtrausta skápinn minn.
Það mundi ekki fylgja málsskjölunum.
Því næst sagði ég í hálfkæringi við sjálfan
mig: Það er sitt af hverju sem hefði getað stað-
ið í bréfinu. Það hefði getað leitt okkur á
rétta sporið. Hugsa sér að það skuli vera fram-
ið morð í rólegu héraði þar sem slíkt hryðju-
verk hefur aldrei gerst fyrr. Hér hefur
ónefndur sýslumaður fengið upp í fangið
stærsta tækifæri lifs síns. Og svo skilur hann
eftir sig bréf sem segja má að sé gamaldags
Ijóð! Og hann skrifar ekki einu sinni nafnið
á viðtakandanum!
Ég hefði gjarnan viljað vita hvar hann drakk
síðdegiskaffið.
Ég var töluvert taugaspenntur vegna þessa
máls en vinur minn, héraðslæknirinn, sagði:
Vertu bara rólegur. Konráð Hassel þurfum
við ekki að hugsa um lengur. Hin réttu dóms-
stig hafa nú tekið hann að sér. Þeir senda
hingað upp eftir sérstaka rannsóknarnefnd.
Allt verður upplýst eftir röð og reglu. Farðu
heim og fáðu þér töflu af líbríum og hugsaðu
um konuna og börnin. Þú ert hamingjusamur
maður, latur og duglítill. Þú ert laus við alla
erfiðleika í þessu máli - og sofðu nú vel.
Það var likskoðun á sjúkrahúsinu. Leyni-
lögreglumenn og sérfræðingar komu, menn í
einkennisklæðum og menn í venjulegum fatn-
aði, já, og auk þeirra ung og falleg stúlka.
Hún var einkaritari og hefði ekki átt að vera
í neinum tengslum við morð. Þau bjuggu á
hótelinu, athuguðu umhverfið ntjög gaum-
gæfilega, spurðu og skrifuðu hjá sér, sneru
við öllu í bílnum og öllu sem tilheyrt hafði
Konráði Hassel. Ég held að þau hafi ekki
orðið neins vísari.
En aðalvitnið kom til min og gaf sig fram,
ungur maður sem vissulega hafði frá ýmsu
markverðu að segja. Nafnlausi sýslumaðurinn
var enginn einmani, hann naut trausts allra í
héraðinu. Þeir vissu að hver sem var gat talað
við hann.
Dag nokkurn kom ungi maðurinn til mín
á skrifstofuna. Ég bauð honum sæti og gaf
honum vindil. Ég þekkti vel foreldra hans og
einnig piltinn. hann var skógarhöggsmaður
og dálítið áberandi hneigður fyrir dans, vín
og víf, enginn sérstakur gáfnagarpur en við-
felldinn og viljasterkur náungi. Hann sagði
svo frá:
Þennan dag vann ég rétt við veginn, unt
það bil sautján kílómetra frá staðnum þar sem
maðurinn var skotinn. Ég hafði nýlega lokið
vinnu, sat á trjábol og dundaði við að reikna
út hvað ég hefði unnið mér inn. Þá heyrði
ég að einhver kom gangandi eftir veginum.
Það var ungur maður á aldur við mig, ef til
vill dálítið yngri. Hann var húfulaus með sítt
hár, í rauðum flauelsbuxum og brúnum jakka,
með sígarettustubb í munni. Hann sá ntig
ekki. Þá kom allt í einu einhver akandi á fólks-
bíl. Pilturinn gekk út á vegarbrúnina, gaf
bílstjóranum merki, vildi greinilega komast
eitthvað með honum „á puttanum". Ljósblár
Opelbíll dró úr ferðinni, nam siðan staðar
og ég heyrði að karlmannsrödd mælti: Gjörðu
svo vel og komdu inn. Því næst hélt bíllinn
áfram.
Ég greip hjólið mitt og flýtti mér heim. Þá
hjólaði ég fram hjá bílnum nákvæmlega á
þeim stað þar sem þú fannst hann. Eldunar-
tæki var á vegarbrúninni. Þeir höfðu fengið
sér kaffisopa. Ég kom hljóðlega svo að þeir
heyrðu ekkert til mín. Ég sá að maðurinn gaf
piltinum hundrað króna seðil og heyrði að
hann sagði: Kauptu þér vinnubuxur og fáðu
þér eitthvert fast starf. Hér í grenndinni býr
gott fólk. Þú getur áreiðanlega fengið hér
vinnu, að minnsta kosti fyrir fæði og hús-
næði, og það er vissulega góð byrjun.
Meira heyrði ég ekki. Ég leit til baka þar
sem vegurinn beygir. Þá sá ég að pilturinn
gekk burt.
Leistu á klukkuna?
Nei, en það var rétt áðuf en tók að rökkva.
Heyrðirðu ekkert skot?
Nei, en þú veist að það rennur lítil á þarna
skammt undan og niður hennar er hár.
Lengri urðu samræður okkar ekki í það
sinn. En ég sagði við drenginn að lokurn: Þú
verður spurður spjörunum úr. En vertu alveg
óhræddur. Segðu bara frá því sem þú hefur
séð og heyrt, hvorki meira né minna.
Piltarnir frá sakamálalögreglunni athuguðu
öll gögn gaumgæfilega og sannfærðust um að
allt stóð heima. Málið leit mun betur út.
Hugsanlegur morðingi var kominn inn í
myndina. Silfurpappírnum með hassinu hafði
hann sennilega týnt úr vasa sínum. Það eina
sem ekki gekk upp var að Konráð Hassel
hafði enn tólf hundruð krónur í peningaveski
sínu. Um ránsmorð var því ekki að ræða.
Og morðinginn var horfinn án þess að þeir
gætu gert sér nokkra grein fyrir hver hann var.
Mál þetta var velkomin æsifregn á þessu
hausti. Margir stjórnmálamenn komu á vett-
vang og blaðamenn í stórum hópum. Það var
óvæntur viðskiptatími fyrir hótel og veitinga-
hús.
Konan, sem sá um heimilið fyrir mig, datt
dag einn illa og lærbrotnaði. Hún var efnuð
en hafði samt mikinn áhuga á að vinna fyrir
góðu kaupi og draga að sér meira. Hún fékk
aðra konu til þess að vinna störf sín hjá mér.
Mér brá þegar ég heyrði hver það var. Krist-
jana í Ási var miklu yngri og fallegri kona.
Hún var raunar óvenjugeðþekk kona, kannski
dálítið hættuleg fyrir ungan og fjörmikinn
sýslumann sem hafði verið konulaus í fjórtán
daga. O, jæja, það mundi nú áreiðanlega tak-
ast. Mér var kunnugt um að hún bjó í farsælu
hjónabandi með eiginmanni sínum.
Kristjana í Ási var ágæt ráðskona, fórst
allt vel sem hún gerði.
Dag einn, þegar ég veitti henni sérstaka
athygli er hún gekk um og undirbjó ntiðdegis-
verðinn - því að Kristjana var sannkallað
augnayndi 7 lá við að ég fengi alvarlegt
taugaáfall. Ég sá ákveðinn svip með henni
og rissmynd Hassels af konuhöfðinu.
Fleiri óljós atvik byggðu upp gleggri fyrir-
mynd í huga mér.
Síðdegis þennan dag bað ég hana að koma
til mín á skrifstofuna. Ég bauð henni sæti og
lagði pappírsblað fyrir framan hana: Hér er
bréf sem ef til vill er hugsað til þín...
Hún hrökk við þegar hún sá bréfið og roðn-
aði smám saman á áberandi hátt. Því næst
leit hún hræðslulega til mín en sagði ekkert.
Ég hugsaði undrandi: Enn einn hugsanlegur
morðingi.
Síðan sagði ég rólegur: Vertu ekki hrædd,
Kristjana. Það hefur enginn séð þetta bréf
annar en ég. Og það er ekki heldur víst að
nokkur annar fái að sjá það. En segðu mér
nú allt það sem þú veist um Konráð Hassel.
Hún leit upp og horfði hjálparvana til mín.
Ég hugsaði aftur: Hvílíkur þokki kringum
þessa konu - engin furða þótt hann yrði snort-
inn af honum. Það kemur sér betur að hún
á eiginmann sem hugsar vel um hana.
Kristjana sagði frá með lágri röddu: Við
vorum vel kunnug á æskuárum okkar og
bjuggum síðar saman i hálft annað ár. Kon-
ráð Hassel var þannig að það var ekki hægt
annað en að láta sér þykja vænl um hann.
Hun leit ut i bláinn og það var bæði fjarlæg
hamingja og sorg í svip hennar. Ég skil raun-
ar alls ekki hvers vegna við slitum sambandi
okkar. Ég man að ég hugsaði oft á þeim árum:
Hann getur veitt mér allan unað jarðarinnar.
Ég leit undan og andvarpaði lágt. - Já, þú
hefur alltaf verið Ijóðræn, Kristjana, og þann-
ig á það að vera.
Hún hélt áfram, dálítið þrjóskuleg: En hann
hvarf þó aldrei frá mér að fullu. Hann kom
alltaf til mín öðru hverju, einnig eftir að ég
giftist. Hann kom síðast til mín kvöldið áður
- áður en hann dó.
Hallvarður og drengirnir voru í veiðiferð.
Þeir höfðu aðsetur í sumarbústað okkar sem
liann hafði byggt sjálfur og var upp til fjalla.
En íbúðarhús okkar er í skógarjaðrinum, eins
og þú veist. Birki, linditré og hlynur mynda
trjágöng meðfram innganginum svo að auð-
velt er að koma þangað og fara án þess að
nokkur viti.
Hann var hjá mér þessa nótt.
Kristjana sneri sér undan. Því næst sagði
hún hátt, nánast kallaði: Heldurðu að þeir
komist að því?
Það er alls ekki víst. Þeir eru með allan
hugann við þennan umrenning.
En það gerðist meira. Hann kom aftur dag-
inn eftir því að ég sagði við hann: Komdu i
síðdegiskaffið til okkar á morgun og hittu
eiginmann minn um stund...
Ég skil raunar ekki hvað ég meinti með
þessu. Líklega hefur það verið einhver löngun
eftir því að sjá þá saman.
Drengirnir voru þá fjarverandi. Þeir sáu
hann ekki og ég hygg að enginn viti um þetta.
54 VIKAN 28. TBL