Vikan - 24.08.1989, Side 24

FOLK
Lysette Anthony fækkaði fötum fyrir Playboy. Hvað hefur það gagnað henni? Notum við hinar
kynþokkann til þess að flytja okkur upp metorðastigann? í síðustu VIKU fjölluðum við um
klækina sem karlmenn geta notað gegn konum í valdaaðstöðu. Hvernig klæki nota konur?
A ð fækka fötum fyrir framan mynda-
/» vél eða sofa hjá yfirmanni til þess
/ % að fá stöðuhækkun ætti hvort
-Á. JL tveggja að vera einungis bitrar
minningar og heyra sögunni til. En í hörð-
um og vægðarlausum kvikmyndaheimin-
um, þar sem vinsældir ráðast í klippingar-
klefanum, getur munað öllu að vekja at-
hygli á sér og halda henni.
Lysette Anthony er falleg kona og hún
er ekki heimsk. Hún er líka leikkona sem
vill láta taka sig alvarlega. Hún trúir því að
hún hafl margt á móti sér vegna þess ein-
mitt að hún lítur út eins og „uppstoppuð
dúkka“. Þess vegna var það að á síðasta ári
ákvað hún að taka meðvitað skref í átt að
auknum vinsældum með því að koma fram
nakin í myndaröð hjá Playboy. Áður en
siðavendnin í okkur tekur til við að dæma
hana skulum við athuga að hún er ekki ein
um að nota útlitið til þess að koma sér
áleiðis upp metorðastigann. Það er til mik-
ið af konum, sem ekki eru í sviðsljósinu,
sem velja þennan kostinn til þess að koma
sér áíram. Það er ef til vill auðveldast að
skilja þetta í heimi fyrirsæta og auglýsinga
en jalfiffamt væri mjög heimskulegt að
gera ráð fyrir að ekki sé algengt víða um
heim að nota líkamann til að koma sér
áfram í atvinnulífinu.
Lysette Anthony er auðvitað ekki fyrsta
leikkonan sem kemur fram í Playboy. Af
leikkonum, sem eru breskar eins og hún,
má nefna Stephanie Beacham og Sarah
Miles. En ákvörðun Lysette vekur margar
spurningar. Annars vegar segir hún af
festu: „Ég vil fá erfið verkefhi. Ég vil vinna
með fólki sem ég ber virðingu fyrir. Á
næstu tíu árum vil ég einnig taka þátt í
framleiðsluhlið kvikmynda." í næstu andrá
réttlætir hún Playboymyndirnar með því
að segja: „Auðvitað er ég að notfæra mér
útlitið. Það hefur tekið mig langan tíma að
sætta mig við útlit mitt og ég er rétt byrj-
uð að njóta þess að vera falleg. Ef ég vil
ganga inn í kvikmyndaheiminn verð ég að
draga andann djúpt og ganga í verkið."
Hún er fljót að benda á að myndirnar í
Playboy séu mjög smekklegar. Þær eru
það. Þær eru undurfögur listræn stúdía á
fögrum líkama effir Matthew Rolston sem
er ljósmyndari á heimsmælikvarða. Thom
Eberhardt, sem stjórnaði Lysette, Ben
Kingsley og Michael Caine í kvikmyndinni
Without a Clue, segir: „Þegar ég sá mynd-
irnar stóð ég mig að því að horfa á það
sem ég sé alltaf við Lysette, nefnilega aug-
un. Kynferðislega orkan, sem er í myndun-
um, kemur ffá augunum. Hún sýnir hæfi-
leikann til þess að geisla ffá sér kynorku,
sem er notaður í mörgum kvikmyndum.
Myndirnar eru sýningarefhi. Hefðu þær
ekki verið í Playboy heldur í Museum of
Modern Art í New York, hefði fólk sagt:
Sjáið lýsinguna, sjáið þessi stórkostlegu
augu.“
Lysette neitaði að hafa þá stellingu sem
Hugh Hefner vildi ffaman á blaðinu svo
hún kemur aðeins ffam inni í blaðinu.
„Þeir reyndu að vefja mig inn í sellófan
með stóra bleika kanínu í slaufu. Ljós-
myndari blaðsins, ekki Mathew, spurði
hvort ég vildi krossleggja handleggina. Ég
sagði honum að ég vissi að hann væri að-
eins að vinna sitt starf en að ég neitaði að
kreista brjóstin saman. Ég er ekki svoleiðis
stelpa.“
En verður ekki þessi myndaröð í
Playboy, hversu listræn sem hún er, til
þess að ýta undir ímynd hennar sem
heimskrar ljósku? „Nei,“ segir Lysette.
„Fólk virðist ekki skilja það. Þetta hefur
öfug áhrif. Fólk er farið að taka eftir. Jafh-
vel fólk sem var ósammála ákvörðun
minni segist skilja það núna hvers vegna
ég er farin að fá tilboð um góð verkefhi."
Engu að síður eru margir af aðalfram-
leiðendum og stjórnendum kvikmynda
áhugalausir eftir sem áður. Þegar þeir voru
spurðir hvort þeir álitu hana hafa tekið
rétta ákvörðun höfðu þeir ekki áhuga á að
svara, til dæmis David Puttnam og Sir Ric-
hard Attenborough. Aðeins Michael Winn-
er hafði eitthvað um þetta að segja. „Hún
fer ekki endilega fleiri hlutverk. Það má
vera að einhverjir í Bandaríkjunum firétti
af henni, sem annars hefðu ekki gert það,
en ég á erfitt með að trúa því að nakin
fyrirsæta sýni leikaraltæfileika sína á mynd-
unum.“
Lysette lítur ekki þannig á sjálfa sig. „Ég
álít mig ekki vera Playboystelpu. Mér
finnst leikferill minn gera mér kleift að
vinna að því með miklum listamanni að til
verði listrænar ljósmyndir. Ég hefði verið
ánægðari ef myndirnar hefðu birst í annars
konar blaði — og þær munu gera það. En
þá hefðu þær ekki vakið alla þessa athygli
sem hefur verið mér svo gagnleg. Þær hafa
sett mig aftur á A-listann.“
En var hún ekki á leiðinni inn á listann
hvort eð var? Hún lék á móti Michael
Caine í sjónvarpsmyndaröðinni um fjölda-
morðingjann Jack the Ripper og leikur
með honum í kvikmyndinni Without a
Clue. Hún hefúr hlutverk í myndaröð
BBC, Three Up, Two Down. Hún er einnig
stjarnan í sjónvarpsmyndaröð sem heitir
The Lady and the Highwayman. Hún bygg-
ist á skáldsögu eftir Barböru Cartland og
var frumsýnd í Bandaríkjunum. Að auki
hefúr leikur hennar í hollensku myndinni
Eileen vakið talsverða athygli.
Lysette er greinilega á báðum áttum um
réttmæti þess að hafa komið ffiam í
Playboy, þótt hún hafi tekið ígrundaða á-
kvörðun um það ferils síns vegna. Þrátt
fýrir að hún fúllyrði að hún myndi gera
það sama aftur viðurkennir hún fúslega að
hún vakni stundum í köldu svitabaði og
hugsi með sér hvað hún sé eiginlega að
gera.
Þennan vef andstæðna, sem hún er flækt
í, þótt tímabundinn sé, þekkja margar kon-
ur þótt í smærri sniðum sé. Eins og Lysette
vinnum við flestar störf þar sem karlmenn
eru í meirihluta og flestir bregðast við
okkur sem konum fyrst og sem starfsfélög-
um á eftir. Þetta á einkum við áður en þeir
hafa metið starfsgetu okkar.
Það er auðvelt að fúllyrða með festu að
við myndum aldrei notfæra okkur þá
staðreynd að við erum konur til þess að
auðvelda okkur leið, en ég efast um að við
segðum allar satt.
t sagnffiæðibókum er fullt af konum sem
hafa notað líkamann og kyntöffiana til þess
að ná völdum, ffiama eða hvort tveggja.
Nell Gwyn er sögulegt dæmi og Mandy
Smith er dæmi úr nútímanum. Hefði hún
ekki átt í sambandi við Bill Wyman úr
Rolling Stones hefði nafn hennar ekki
komist á hvers manns varir svona fyrir-
hafnarlaust. Hún notferði sér frægð sína út
í ystu æsar og gerði það gott.
Hversdagslegu vandamálin eru miklu
smærri í sniðum. Þrátt fýrir að okkur sýn-
ist þróunin vera í átt að jafnrétti höfum við
flestar einhvern tímann unnið með konu
sem okkur grunar að hafi komið við í ból-
inu hjá einhverjum hátt settum á leið sinni
upp metorðastigann. Það er ekki óþekkt
fyrirbæri að sofa hjá forstjóranum og það
væri fráleitt að halda öðru fram. Venjulega
berum við enga virðingu fýrir konunni
sem gerir það, okkur finnst jafnvel við
vera sviknar og erum himinlifandi ef hún
einangrast þegar yfirmaðurinn snýr sér að
einhverri annarri eða ef hún veldur ekki
starfinu sem hún ávann sér á svo óheiðar-
legan hátt.
Ámóta pirrandi og oft hættulegar eru
þær konur sem vilja að samstarfsfólkið
haldi að þær séu í sérstöku sambandi við
yfirmanninn þótt þær séu það ekki. Þær
vilja láta líta á sig sem æðri en aðrar, að
þær geti notað kyntöfrana sem vopn á
þann hátt sem okkur hinum er ekki kleiffi,
okkur sem erum ekki eins aðlaðandi í út-
liti.
Og þótt yndislegt væri að geta fullyrt að
áratuga barátta kvenréttindahreyfinga
hefði borið endanlegan árangur þá væri
það algjörlega óraunhæft. Ekki síst vegna
þess að konur eru ennþá til í að leika
þennan leik. Þegar ég hóf starf sem blaða-
maður var ég sífellt á varðbergi gegn kynja-
misrétti og veittist að fólki út af því en svo
komst ég að því að ég var að eyða tíman-
um til einskis. Karlmennirnir, sem ég vann
með, flokkuðu allar konur, án nokkurs til-
lits til hæfni þeirra, undir girnilegar eða
forljótar og ekkert þar á milli. Þeir heyrðu
ekki það sem ég var að segja og ég gerði
22 VIKAN 17. TBL 1989