Vikan - 23.03.1939, Blaðsíða 16

16
VIKAN
Nr. 12, 1939
inn. Það kemur enginn hingað. Einn lít-
inn koss, Anna, — bara systurlegan koss,
svo að þú hafir ekki samvizkubit út af
því. Því segir þú ekki já, kjáninn þinn?
Augu þín flóa í tárum. Á ég að kyssa þig ?
Ég veit, að það er það, sem þig vantar.
Svona. Var það mjög vont? Komdu og
lofðu mér að þrýsta þér að mér . . . svona!
Ég held, að enginn hafi kysst þig áður.
Anna hefir aldrei kysst nokkurn mann
áður. Þetta er fyrsti kossinn hennar, og
hann er yndislegur og hræðilegur — hann
brennur á vörum hennar. Anna sér István
vel núna, síðar mun hún ekki sjá hann
eins vel. Stundum mun hún halda, að Ist-
ván sé góður og heiðarlegur. í dag er hún
aðeins æst, dáleidd og dauðhrædd. Hún er
hrædd við István og eldinn — ástareldinn.
Hún berst við ástina, og fyrsti kossinn
dregur ekkert úr mótþróa hennar. István
verður að biðja um hvert handtak, hvern
koss. István er efalaust sterkari, hann er
fullur sjálfstrausts og drambs, —ogstund-
um leikur hann sér að Önnu, eins og kött-
urinn að músinni, — en í öllu sínu veik-
lyndi og óhamingju er Anna ákveðinn
andstæðingur hans . . .
Það er síðari hluta sunnudags, og fjöl-
skyldan er að fara út með István til
Montmartre á stað, sem heitir Cabaret de
Néante. Á hurðinni er spjald, sem á stend-
ur: Inngangur fimm frankar. En það
borgar sig ekki. Á öðru spjaldi stendur:
Hugsið yður tvisvar um, áður en þér eyðið
peningum yðar í þetta.
Anna hlustar varla á fólkið. Hún er
hætt að vera svo barnaleg, að hún undr-
ist, og hún er orðin svo veraldarvön, að
hún brosir ekki vingjarnlega að öðru eins
og þessu. Og í dag verður hún, guði sé
lof, að fara til Bardichinov frænda til að
hitta ungu ítölsku stúlkuna. Annars hefði
hún farið með hinum eins og hún er vön,
þó að hún telji István og sjálfri sér trú
um, að hún megi ekki vera að því, hún
þurfi að þvo af sér, teikna eða sauma,
en það ber aldrei neinn árangur. I dag
verður hún að hitta ítölsku stúlkuna, —
það er skylda, umtalað mál, sem ekki er
hægt að fresta, svo að hún lætur István
og fjölskylduna fara. Henni léttir mikið,
en samt er henni um og ó.
— Ég elska hann ekki, segir hún við
sjálfa sig, og endurtekur í sífellu: — Ég
elska hann ekki.
Hún stendur oft fyrir framan spegilinn
og horfist í augu við sjálfa sig um leið
og hún segir: — Ég elska hann ekki.
Hún gengur oft eftir götunum í takt við
þessi orð, og hún heyrir þau í suði vél-
arinnar, þegar hún fer með sporvögnunum.
Síðan fer Anna í splunkunýjan og mjög
fallegan kjól, sem hún lauk við að sauma
Seint í gærkveldi, — hún hefir ekki farið
í hann fyrr, til þess að István sjái hana
ekki í honum. Hún hefir þrjóskazt við
sjálfa sig, hún hefir staðizt freistinguna
eins og hetja. Hún fór ekki í hann, nei,
hún fór ekki í hann . . . Og þó vissi hún,
að hún hafði saumað hann Istváns vegna,
bara til að þóknast István. í rauninni hafði
hún ekkert að gera við nýjan kjól. En hún
fór að minnsta kosti ekki í hann. Nú fer
hún í hann.
— Ég elska hann ekki, endurtekur hún,
— ég elska hann ekki, — og síðan fer
hún yfir götuna til Bardichinovs frænda.
Þau sitja inni í herberginu hans og bíða
eftir ungu, ítölsku stúlkunni.
— Þú lest ekki mikið núna, segir Bar-
dichinov frændi ásakandi. — Teiknitímarn-
ir hafa auðvitað mikla þýðingu, en samt
sem áður, menntun . . .
Anna viðurkennir ekki, að hún hefir líka
vanrækt teiknitímana mikið upp á síðkast-
ið. Hún er á saumastofunni þangað til
klukkan sex, svo að hún hefir aldrei getað
lesið og teiknað nema á kvöldin, og nú er
István alltaf hjá þeim á kvöldin. Þegar
hún var nemandi, kom hún aldrei heim
fyrr en klukkan hálf átta og átta á kvöld-
in, því að hún varð að sópa stofuna eða
fara út í bæ með kjóla, og samt hafði hún
þá haft meiri tíma til að lesa en nú, —
meiri tíma til þess að halda sér til. Líka
til að gera við skyrtur Bardichinovs. . . .
Anna skammast sín, og ákveður að fara
með þær heim strax í kvöld og gera við
þær.
— Ég saumaði þennan kjól, segir hún
afsakandi. — Hvernig finnst þér hann?
Bardicliinoy frændi skoðar hann vand-
lega.
— Mjög fallegur! Það er rétt af þér
að fá þér nokkra fallegri kjóla . . .
Bardichinov frændi hallar sér að henni
og hvíslar:
— Lenin er dauður. Sovét reynir að
halda því leyndu, en hann er dauður. Hann
var með krabbamein, eins og ég sagði þér.
Mig langar til að þú komir með mér til
Petrograd, Anna. Ég ætla að taka þig að
mér. Viltu koma með, Anna?
— Auðvitað, Bardichinov frændi, svar-
ar Anna kurteislega í hundraðasta skipti.
Það er nákvæmlega hundrað sinnum, sem
henni hefir verið sagt, að nú væri Lenin
dauður, og alltaf hefir það verið jafnmikið
leyndarmál. Á eftir hefir farið tilboðið um
að annast hana.
Það er barið að dyrum.
— Kom inn! segir Bardichinov frændi,
og Anna og hann standa upp. Pia Monica
er komin.
Auðvitað þekkjast stúlkurnar ekki aft-
ur. Það eru líka rúmlega fimm ár síðan
þær sáust á stöðinni í Buchs í nokkrar
mínútur. Af Önnu sást ekkert nema dökk-
brún augun fyrir ofan barm mjólkurkönn-
unnar, og Pia Monica var aðeins sýn, álfa-
barn, fiðrildisflug fegurðarinnar,hinlíkam-
lega tilvera hennar kom ekki málinu við.
Anna hefir gleymt sýninni, og jafnvel þó
að hún væri minnt á hana, myndi hún ekki
muna eftir einum einasta andlitsdrætti.
Bardichinov frændi hefir ekki haft á
röngu að standa: Pia Monica er yndisleg.
Anna horfir dálítið vandræðalega á hana,
en með gagnrýnandi augum, og henni
finnst stúlkan vera fullkomin. Ekkert ill-
fýsið auga mundi geta fundið nokkurn
galla á henni. Það væri ágætt að fá að
sjá hana á bakið líka . . . Þó að vöxtur
hennar sýni, að hún hljóti að hafa fallegt
bak. Augu saumakonunnar láta ekki
blekkjast . . . En samt sem áður gæti
maður . . . Jæja, eftir dálitla stund, því
að það er ekki hægt að ráðast á mann-
eskju um leið og maður er kynntur fyrir
henni.
Þær sitja hvor á móti annarri og eru
dálítið vandræðalegar. En Bardichinov
frændi hjálpar þeim að halda við samtal-
inu. Það er líka nauðsynlegt, einkum fyrir
Önnu, sem starir hugfangin á hið Ijósa
hár ungu stúlkunnar, hið fíngerða hörund
og hin stóru, brúnu augu. Hún er önnum
kafin við að öfunda Pia Monica. Ef hún
væri aðeins svona fögur sjálf . . . Nei,
Anna getur ekki sagt, hvað það er, sem
þá mundi verða öðruvísi og betra . . . Það
er Gretl . . . Gretl er næstum því eins
falleg og þó . . . Anna slítur hugsana-
þráðinn.
Pia Monica er orðin kát og hætt að vera
feimin.
— Ég vildi óska, að ég fengi eitthvað
að gera, segir hún áköf. — Ekki eingöngu
af því, að ég þarfnist peninganna, nei, það
er ekki það eitt. Ég hefi hingað til verið
í menntaskóla, en ég kærði mig ekkert um
það. Ég var ekki dugleg, og stúlkurnar
eru svo ólíkar stúlkunum heima. Þær eru
ekki vitund lítillátar og meta aðeins þær,
sem eru frekar og trana sér fram.
Anna kinkar brosandi kolli og hugsar
til Klárí, sem alltaf hefir verið fremst í
flokki í sínum bekk. Henni finnst, að at-
hugasemd Pia Monica hafi hitt naglann á.
höfuðið. Bardichinov gefur glögga skýr-
ingu á frönskum anda.
Það fer inn um annað eyra Pia Monica
og út um hitt.
-— Það skiptir heldur engu máli, segir
hún og bandar fjörlega með hendinni. —
Það er ágætt, að þetta er liðið hjá. Við
höfum ekki meiri peninga til að eyða í
skóla. Það er ljótt af mér að tala svona,
þar sem pabba og mömmu leiðist það. . . .
Pabbi vildi, að ég héldi áfram að læra,
mamma, að ég lyki námi í Sviss . . . Það
hefði hvorugt komið ■ að nokkru gagni.
Hefði ég vitað, að við vorum svona fátæk,
mundi ég alls ekki hafa látið þau senda
mig í svona dýran skóla. Við höfum verið
hér 1 þrjú ár, — ef ég hefði lært að dansa
eða farið í leikskóla, hefði ég vel getað
unnið fyrir okkur nú.
— Langar yður til að verða leikkona?
spyr Anna.
— Ég veit ekki, svarar Pia Monica. —
Ég skal segja yður, hvernig þetta er . . .
Ég get ekki gert neitt ærlegt handartak.
Aðrar ungar stúlkur vilja lesa lögfræði
eða efnafræði, eða finna upp vélar . . .
eða læra að sauma, bætir hún við í flýti
og horfir um leið á Önnu til að vita, hvort
hún hafi sært hana með því að vera nærri
búin að gleyma hinni lítilmótlegu stöðu
hennar. — Anna hlær.