Vikan - 25.01.1940, Page 15
VIKAN, nr. 4, 1940
15
Snæbjörn Sumarliðason:
Hún sat við eldstóna, og stjörnurn-
ar tindruðu á köldum himninum,
sem var blár eins og augun . . . Uss!
Það var vondur maður. Ekki svo að skilja,
að þetta hafi verið fyrsta kvöldið. Nei, það
var langt frá því. I mörg kvöld hafði hún
setið svona alein við eldstóna og látið sér
líða illa. En þetta kvöld fannst henni lífið
eitthvað svo óskiljanlega erfitt. Eitthvað
svo dimmt, vonlaust og kalt, ískalt, þrátt
fyrir ylinn frá glóðinni. Nei, hún gat ekki
hugsað öðruvísi en illa til hans, þó að hann
væri ný dáinn, eða svo til. Hún vildi það
heldur ekki. Nei, hún vildi ekki vera öðru-
vísi en hún var. Það var líka réttast og
bezt. Hann hafði farið illa með hana. Svik-
ið hana og gert henni lífið eins og það var.
Einu sinni hafði hann strokið hendinni yfir
hár hennar, og hún hélt, að hann væri svo
góður, af því að hann sagðist elska hana
og af því að augun hans voru svo blá.
Hún særði sjálfa sig með því að hugsa um
hann, þó að hann væri ekki lengur til. Ekki
lengur til ... Augnablik langaði hana til
að gráta og verða falleg og góð manneskja,
eins og einu sinni, þegar henni þótti svo
gaman að lifa. Já, gráta yfir augum, sem
voru svo blá, en sem ekkert var að marka.
Gráta yfir hjarta, sem hún þafði einu sinni
fundið slá við brjóst sitt. Hjartað hans.
Hún skaraði harkalega í eldinn. Það var
rétt handa honum að vera vond eins og hún
var. Illmennið þetta, sem laug.
Hún sat við eldstóna, og stjörnurnar
tindruðu á köldum himninum, sem var blár
eins og augun . . . Uss! Svei honum! . . .
Hann var svo vondur maður. Allt í einu
fékk hún ákafan hjartslátt, og þó kom
ekkert fyrir hana. Enginn sagðist elska
hana. Enginn tók þétt utan um hana til
þess að kyssa hana á varirnar, hvað, sem
hún segði. En samt var það eitthvað. Hún
var ekki lengur ein. Það stóð maður við
dyrnar og horfði á hana. Það var hávax-
inn, ungur maður, með fölt andlit og djúp
augu. Hann var með rennvott hár og í
rennblautum fötum. Guð almáttugur! Það
var hann. Það var hann. Hún gat ekki
hljóðað upp yfir sig. Bara horfði á hann
galopnum augum. — Vertu ekki hrædd,
Klara, og það var röddin hans.
— Hvað? Ert það þú? stundi hún upp
og rödd hennar var eins og neyðaróp.
— Já, það er ég, sagði hann rólega. —
Ég er kominn til þín.
— Ég hélt, að þú værir dáinn?
— Dáinn! anzaði hann með fyrirlitn-
ingu.
— Já, við skulum hafa það svo, að ég
sé dáinn. Vertu ekki hrædd, bætti hann
Þessi litla saga fannst á minn-
isblöðum eftir höfundinn látinn.
við, þegar hann sá, að hún fölnaði upp. —
Ég er enginn draugur, með glottandi haus-
kúpu og maðkafesti um hálsinn. Þú verður
bara að hjálpa mér, Klara. Mér líður svo
illa. Þú verður að vera engillinn minn. Já,
frelsari minn.
— Frelsari þinn! sagði hún og hló kulda-
lega. — Nei, hættu nú.
— Nei, ég hætti aldrei, anzaði hann og
gekk nær henni. — Aldrei að eilífu. Fyrir-
gefðu mér Klara, og hugsaðu ekki svona
kuldalega til mín, eins og þú gerir. Gerðu
þig ekki að vondri manneskju. Þú lifir,
bætti hann við, með raunalegu brosi. —
En ég . .. Ég er horfinn og alls staðar
óboðinn gestur.
— Þú ert dáinn, Eilífur, tautaði hún
eins og í leiðslu, við sjálfa sig, — og föt-
in þín eru svo köld og blaut.
— Já, sagði hann. — ísköld. Um enda-
lausa nótt, hefi ég setið við hafið dauða,
þar sem engin alda rís, og grátið yfir því,
sem er liðið. Fyrirgefðu mér, Klara.
— Þú varst ekki góður maður, Eilífur.
Hefurðu þá iðrazt?
— Ég iðraðist áður en ég dó, sagði hann.
— En ég iðraðist bara skakkt. Það er allt
svo mikill vandi, Klara. Líka það að iðr-
ast. Og nú bið ég þig að fyrirgefa mér, og
hugsa hlýlega til mín.
— Farðu burt, sagði hún og huldi and-
litið í höndum sér, eins og hún væri hinn
iðrandi syndari. — Þú varst vondur mað-
ur, Eilífur, og það er nógur tíminn.
— Nei, sagði hann, og röddin var allt í
einu hvell og há. — Það er satt, að eilífðin
er óendanleg, en þó dugar ekki að segja
alltaf: Á morgun. Svo varð hann aftur
mildur og biðjandi. — Klara, aldrei sé ég
rofa fyrir neinum degi, fyrr en þú vilt
hjálpa mér. Það er enginn eins mikill ein-
stæðingur og sá, sem er synjað um fyrir-
gefningu, þegar hann biður af öllu hjarta
sínu.
— Hún tók hendurnar frá andlitinu.
— Nei, tautaði hún af þrálæti. — Ég
er enginn guð. Ég get ekki breytzt, Eilífur.
. Ég get ekki verið öðruvísi en ég er. Til
þess yrði ég að fæðast aftur.
— Nei, sagði hann rólega. — Þú ert ekki
svona „eins og þú segir. Hefurðu horft í
spegilinn ?
— Nei, anzaði hún. — Það er langt síð-
an ég hefi gert það. Ég veit ekki einu
Snæbjörn Sumarliðason.
sinni, hvað það er langt, því þegar þú sner-
ir við mér bakinu, þá braut ég spegilinn
minn og varð Ijót manneskja.
— Já, hvað gat ég annað gert? flýtti
hún sér að bæta við, þegar hún sá, að hann
ætlaði að fara að segja eitthvað. — Augna-
ráð þitt var orðið svo kalt og f jarlægt. Og
hvað gat ég annað en sveipað að mér káp-
unni og setið við minn eigin eld? Eilífur!
Ég hefi brotið það, sem brotnað getur, og
brennt því, sem brunnið getur. Og nú er
ég líka orðin eins og hafið dauða, þar sem
engin alda rís og nóttin er svo dimm og
eilíf.
En hann hélt áfram, og rödd hans kom
eins og úr fjarska.
— Klara, þú vilt þá ekki hjálpa mér?
Ég er búinn að hafa mikið fyrir að kom-
ast til þín og . . .
— Ég get ekki hjálpað þér, greip hún
fram í. — Ég get ekki hugsað hlýlega til
þín.
— Jú, maldaði hann í móinn. — Þú get-
ur minnzt nþn sem breiska drengsins
þíns. Aftur fól hún andlitið í höndum sér
og sagði:
— Þú hefir aldrei verið neitt barn, Eilíf-
ur. Þú vissir alltaf, hvað þú varst að gera.
Allar syndir þínar framdirðu með upplyftri
hendi.
— Ég veit það vel, að ég fór illa með
lífið. Ég níddist á tilverunni, en samt þótti
þér einu sinni ofurlítið vænt um mig, sagði
hann.
Þá reis hún á fætur og talaði framan í
nábleikt andlit hans. — Ofurlítið segirðu.
Ég elskaði þig. Skilurðu það, Eilífur? Viss-
irðu það ekki, að þegar ég söng með sjálfri
mér, þá var ég að syngja fyrir þig! Veiztu
það ekki, að þessar litlu trjáhríslur, sem
ég er að brenna núna í kuldanum, voru
gróðursettar fyrir þig, þegar ég gat ornað
mér við hjartað þitt, sem brást, löngu áður
en þær gátu fest rætur. Hún skaraði í eld-
inn, og tár hennar hrutu í logana, því það
var enginn, sem kyssti þau burt.
Hann horfði á hana og strauk rennvott
hárið frá enninu.
— Hefir þú aldrei verið hamingjusöm í
lífi þínu? spurði hann svo.
Hún mætti augum hans.
Framh. á bls. 19.