Vikan - 24.04.1941, Síða 10

10
VIKAN, nr. 17, 1941
Heimilið
Matseðillinn.
Kartöflusúpa.
i/2 kg. kartöflur,
i/2 líter mjólk.
1 /4 líter jurtasúpa,
50 gr. smjör.
2 gulrætur.
1 teskeið karry, salt,
1 teskeið sykur.
Mélaðar kartöflur eru flysjaðar, (
skornar i bita og soðnar í mjólkinni.
í>egar þær eru soðnar, er smjörið og
jurtasúpan látin saman við og soðið
með. Því næst er súpan síuð. Gulræt-f
umar, sem þurfa að vera vel hreinar
og skornar smátt, eru nú látnar út í
súpuna og soðnar með í 10 mín. Salt
er notað eftir smekk. Glóað fransk-
brauð er borið með súpunni.
Hachis.
250 gr. steikt eða soðið kjöt.
25 gr. smjör.
25 gr. hveiti.
3 dl. jurtaseyði.
Salt, pipar, sósulitur (eftir
smekk), 1 matsk. sherry,
1 tesk. sykur, 1 laukur.
Þegar vinna þarf upp afganga af
steiktu eða soðnu kjöti, er gott að
búa til hachis. Kjötið er skorið á
bretti, laukurinn er skorinn í sneiðar
og brúnaður í smjöri. Hveitið er
hrært út með jurtaseyðinu og iátið
saman við kjötbitana, ásamt salti og
pipar. Kjötið, sem verður að vera
skorið í smátt, er soðið í sósunni. Vín
og sósulit má hafa eftir smekk.
(Kjötkraft er hægt að sjóða úr bein-
um). Framreitt með brúnuðum kart-
öflum eða yfirskornum eggjum;
einnig í hörpudiskum.
(Helga Thorlacius: Matreiðslubók.
Vtg.: H.f. Leiftur.)
Verið glaðlegar á svipinn!
Þessi mynd þarf raunar engrar skýr-
ingar við. Mynd af ungri, fallegri
stúlku er til að horfa á, og bezt er,
að skýringin, sem fylgi henni, sé sem
stytzt.
Húsráð.
Setjið svolítið af salmiaksspíritus
út í sápuvatnið, þegar þér þvoið bón-
kústinn. Salmiakið leysir upp feitina
í kústinum og hreinsar hann því bet-
ur en ella.

G
5,
LEÐILEGT UUMAR!
Heildverzlun Árna Jónssonar.

$
a nt li /// a éu 'titftn veii
UvaJ liamt A'týM-i^tt’t í
HEILDSÖLUBIRGfilR: ARNI JONSSON, HAFNARST.5,REYKJAVÍK.
Meðferð ungbarna.
Leikir stálpaðra barna.
„Leikur er barna yndi", eins og
allir vita, og á því síst að amast við
að þau leiki sér.
Útileikir eru náttúrlega hollastir,
þegar svo viðrar að þeim verði við
komið, en nú er víst að verða allt of
lítið um útiveru barna og útileiki, af
eintómri vorkunnsemi og allt of mik-
Meðal-holdugt barn á 2. ári.
sandtroginu.
Loftbað í
illi hræðslu við kuldann, ,,að það
kunni að slá að barninu". Heilbrigð
börn þola vel að vera úti þó frost sé
og vindur nokkur, og þá þessa helzt
ef þau hafa snemma vanist á dag-
lega likams-þvotta, hörunds-strokur
og einhverja fimleika. Hitatemprunar
hörundsins gætir svo miklu betur ef
hörundið er vel hirt, og einkum ef
það er smávanið við loftið: börnun-
um lofað að striplast inni, ýmist alls-
berum eða fáklæddum, og jafnvel
lofað út lítt klæddum, t. d. með bera
handleggi, bert brjóst og beran háls,
berhöfðuðum og berfættum, þegar
svo ber undir, og hlýtt er í verðri,
og þarf ekki endilega að vera sól-
skin. Þetta er eiginlega nokkurskon-
ar loftbað, enda er það kallað svo,
og öllum talið holt. Það er mikið
betra en ekki að taka það inni:
hreyfa sig eitthvað, lítt klæddur eða
allsber, inni hjá sér, hlaupa fram og
aftur um herbergið eða iðka ein-
hverja fimleika, og hafa húðstrokur
þess á milli. Allt þetta má kenna
stálpuðum börnum snemma. Næsta
stigið er þá að leika þessa fimleiki
fyrir opnum glugga, og er alveg
óhætt. Er þá skemmst til þess að
óhætt sé að fara fáklæddur út, láta
loftið leika um sig stundarkorn, en
standa ekki kyrr (helzt hlaupa, fim-
leikar).
Þeim bömum, sem þetta væri
kennt snemma, mundi ekki verða
mjög hætt við ofkælingu, þótt að úti-
leikjum væru, að minnsta kosti miklu
síður en öðrum börnum.
Annars er full ástæða til aö halda,
að aðal-yfirsjón mæðra í þessum sök-
um sé sú, að dúða bömin allt of mik-
ið þegar þeim er lofað út; þeim verð-
ur þá, aumingja börnunum, erfiðara
um allar hreyfingar er út kemur,
svitna af nærri því hve lítilli hreyf-
ingu sem er, verður svo ómótt, að
þau geta ekkert hreyft sig, standa
því kyr og híma, en hafast ekkert
að, og þá, og einmitt þess vegna slær
kannske að þeim, og svo er veðrátt-
unni kennt um. Böm, sem þetta
hendir, fá vitanlega, ekki að fara út
á næstunni þó fært sé veður. -— Böm
eiga ekki að vera meira klædd en svo
að útileikjum, að þau geti langsam-
lega vel hlaupið og hreyft sig til
hverra leikja sem vera skal. 1 stað
þykkra ullaryfirhafna væru líklega
fullt eins hentugar flíkur úr sams-
konar efni og þau hlífðarföt sem full-
orðnir menn hafa nú orðið almennt
við ýmiskonar vinnu (overalls,
samfestingar, eða treyja og
buxur sitt í hvoru lagi) og eru
úr einskonar nankini; mega
vera hneppt upp í háls (og þá,
enginn ullartrefill um hálsinn).
Slík hlífðarföt væru t. d. eink-
ar-hentug snjóföt, því að snjór
tollir lítt á þeim, miklu síður
en á ullarfötum, prjónapeysum,
prjónabrókum, þykkum og
loðnum duggara-sokkum, ullar-
treflum og öðru slíku og eins
til hlífðar við moldarverk, þeg-
ar smáfólkið er að „byggja sér
bæ“ eða koma sér upp hlöðu
eða fjárhúskofa gera ýmsar
jarðabætur eða hvað annað, er
þau kvnnu að hafa sér að leik af slíku
tagi. Ef okkur Islendingum fer nokk-
umtíma svo fram í uppeldismálun-
um, að bömum verði kennd ýmisleg
garðræktarvinna þegar á unga aldri
í stað einhverra bókvísinda, þá væru
slík föt einkar hentug við þá vinnu.
Og þó að við búum hér á hala ver-
aldar, þá er svo gott að vita, að við
höfum langsamlega nægileg færi á
að iðka hér flesta þá leiki, sem ungt
5 ára drengur, í loftbaði úti, farinn
að grennast (hlaup, leikir).
fólk temur sér i öðrum löndum, og
jafnvel fremur: ekki þurfum við t. d.
að fara langt út í lönd til þess að
geta æft skíðaferðir, sleðaferðir og
skautahlaup, en þetta verða aðrar
þjóðir margar að gera, — fara hóp-
um saman til annara landa í þessu
skyni, — svo mikil hollusta og heilsu-
bót er talin að þessum útilejkjum.
Þá er snjómokstur og snjóhúsagerð
ágætis leikur að vetri til, en sand-
mokstur á summm, og sandakstur,
ef til væru litlar hjólbörur; er mesta
ánægja að horfa á vinnubrögð smá-
fólksins við sandmoksturinn, og ekkl
er hætt við að þau ofkælist á meðan
þau eru að verki, nema þá ef þau
skyldu vera ofklædd svo að þau
svitni, eins og áður var sagt.
(Davíð Scheving Thorsteinsson:
Bamið, bók handa móðurinni).