Vikan - 18.03.1943, Blaðsíða 3

VIKAN, nr. 11, 1943
3
Sorgarleikur úr hversdagslífinu
EG hefi þekkt Henry Adams í mörg
ár, og ég verð að segja það hrein-
skilnislega, að hann er mjög venju-
legur maður. Hann er 45 ára, svolítið að
byrja að verða sköllóttur, með umgjörðar-
laus gleraugu, er stækka mjög hin spurulu,
bláu augu hans. Henry var bókhaldari
hjá stóru rafmagnsfyrirtæki og bjó í
smáborg, sem ég kalla Elmville, ásamt
konu sinni, tveim dætrum, fimmtán og
þrettán ára, og litlum syni, sex ára.
Heimili hans er ekki stórt, en hann
sr mjög hreykinn af því, sérstaklega litla
garðinum, þar sem hann vinnur laugar-
dagskvöldin og alla sunnudaga, klæddur
sínum elztu fötum. Með aðstoð sonar síns,
Sammy, munaði litlu að Henry fengi verð-
laun fyrir garðinn sinn. Frá þessum haust-
kvöldum, fyrir mörgum árum, er ég oft
lagði leið mína til Henry, eru mér minns-
stæðir þessir félagar, granni, htli maðurinn
og einkennilegi drengurinn, bograndi yfir
blómabeðin, eða er þeir stóðu hreyknir, að
dagsverki loknu og brenndu öllu rusli úr
garðinum. Sammy var hreykinn af föður
sínum, og Henry þótti mjög vænt um
Sammy.
Henry hefir ánægju af mörgu öðru en
garðyrkju. Honum þykir gaman að sjá
góðar kvikmyndir, og stundum sækir hann
knattspymukappleiki. Þegar rignir á
kvöldin, sest hann fyrir framan arineldinn,
með vindil og leynilögreglusögu, og þaðan
fer hann ógjarnan — nema þegar konan
hans fær hann með sér á trúarsamkomu.
Margir álitu, að frú Adams réði öllu á
heimilinu, en svo var þó ekki, öllu, sem
einhverju máli skipti, réði Adams. Hún er
röskleg, snotur kona, með vingjarnlegt
bros og mjúkt, liðað hár. Áhugi hennar
á samkvæmislífi er mikill, en það fyrir-
gefst henni fúslega, er maður bragðar
hina yndælu berjabúðinga, eða veitir at-
hygli hinum smekklegu skólakjólum, sem
hún hefir sjálf saumað á dætur sínar, Betty
og Louise.
Þegar hörmungar stríðsins flæddu yfir
Evrópu, var Elmville ein þeirra borga, er
tóku böm frá ófriðarlöndunum. Auðvitað
var frú Adams þar fremst í flokki, og vildi
að þau tækju bam til fósturs. I fyrstu var
Henry ekkert hrifinn af þessu, en svo fór
að lokúm, að hann féllst á þetta með
ánægju.
Er öllum forsatriðum var lokið, komu
boð um, að drengur frá Silesiu yrði send-
ur til þeirra. Ég fór með Henry til New
York að sækja krakkann. Hann hét Paul.
Eg get aldrei gleymt því, er ég fyrst
leit þennan níu ára gamla snáða, sem kom-
inn var þaðan, er ótti og hungur ríktu.
Hann sat á baklausum stól, náfölur,
tærður af hor, og gaut augunum flótta-
lega frá einu til annars, og var hann
talandi tákn stríðshörmunganna. Hann
EliFTlR A. J. CROHII1II
A. J. Cronin var dug-
legur læknir í London,
þar til heilsa hans bil-
aði fyrir 12 árum og
hann tók að skrifa
bækur. — Bækur hans,
t. d. The Stars Look
Down, The Citadel og
The keys of the King-
dom, hafa gert hann
heimsfrægan.
skildi ékki ensku, og þegar yrt var á hann, hér og þar um húsið, hurfu í vasa hans.
hallaði hann höfðinu og renndi augunum Um leið og hann lærði málið, en hann var
skáhallt yfir höfuð þess, er talaði. Þetta fljótur að því, kom í ljós, að hann var mjög
voru fyrstu kynni mín af Paul litla Piotro- ósannsögull. 1 skólanum sagði hann hinar
stanalski, eða hvað hann nú hét. Við fór- ótrúlegustu sögur af því, hvernig hann
um með hann til Elmville, þar sem tekið hefði barizt við ljón og drepið menn, með
var konunglega á móti honum. Louise, eigin handi. Sumar, miður skemmtilegar,
Betty og Sammy komu á móti okkur út skröksögur hans, bárust til eyrna fjöl-
og frú Adams kom hlaupandi úr eldhús- skyldunni.
inu. Það snarkaði á arineldinum í dagstof- Þegar reynt var að rökræða við Paul
unni, kertaljós á borðum, allsstaðar heitt fyrir einhverja misgerð, varð hann mjög
í húsinu og kalkúna-ilminn lagði á móti þegjandalegur, og starði með hálf þrjósku-
manni. Er við settumst að kvöldverði, fullu augnaráði eitthvað út í bláinn. Það
gerðu allir sitt til þess að ókunna drengn- var ómögulegt að vera harður við hann,
um fyndist hann vera heima, og það svo því að væri aðeins minnzt á leiðréttingu,
hjartanlega, að ég verð að játa, að mér þá hafði það þær afleiðingar, að hann
vöknaði um augu — en ég er nú líka svo vaknaði um nótt og grét svo ákaft,
heimskulega viðkvæmur. Á meðan hann að allir ætluðu frávita að verða. Hann
borðaði með mikilli áfergju, hafði hann sýndi enga ástúð nema einum. Hann skipti
ekki augun af Sammy. Hann veitti systr- sér lítið af Betty og Louise, þoldi Henry
unum alls enga eftirtekt, er reyndu að gera með naumindum og forðaðist frú Adams
honum allt til hæfis, öll athygli hans beind- — sem var stundum hörð við hann. En
íst að Sammy. Að lokum gaf hann frá sér hann var ákaflega hændur að Sammy, og
eitthvert skrækróma hljóð, teygði sig yfir var bókstaflega alltaf á hælum honum.
borðið og þrýsti hönd Sammys. Við hlógum Hann elskaði litla drenginn við fyrstu sýn
öll að þessu, og okkur fannst þetta full- og vildi helzt aldrei víkja frá honum.
komna gleði kvöldsins. Svona var ástandið, er Ameríka gerðist
Hér ætti saga mín raunverulega að enda, þátttakandi í stríðinu. Henry varð að vinna
þegar allt virtist leika í lyndi. En við ráð- meira og lengur, laun hans hrukku ekki
um ekki gangi lífsins. Eftir því sem tím- eins vel til, svo að dálitlir erfiðleikar hlóð-
inn leið, fór að bera á ýmsu í fari drengs- ust á heimilið. Samt sem áður lifðu þau
ins, er ekki sást fyrst. 1 byrjun var þetta veturinn af án nokkurra alvarlegra erfið-
smávægilegt, en það kom alltaf betur og leika, og er voraði, fór öllum að líða betur.
betur í ljós, að drengurinn var ekki heil- Svo var það dag einn í júní, að Paul
brigður á sálinni, hvort sem það stafaði veiktist af sársauka í hálsinum. Hann var
af hryllingi þeim, sem yfir hann hafði látinn fara í rúmið, og engum datt neitt
dunið eða var meðfætt. Hann var einkenni- alvarlegt í hug. En morguninn eftir var
lega villtur, kunni ekki að hlýða, og lét hann verri, og frú Adams sendi eftir Iækni.
sig engu skipta, hvað var rétt og hvað Er hann kom niður, eftir að vera búinn að
rangt. Smápeningar, er skildir voru eftir Framhaid á bis. 13.