Vikan - 29.06.1944, Page 4

4
VIKAN, nr. 26, 1944
Stndsa^a
eítir Louise Heilgers.
Itíu ár hafði Mortimer Blake lifað sóma-
samlegu lífi velmetins herragarðseig-
anda, þegar hann skyndilega varð
þreyttur á því. Það vildi þannig til: Hann
var á heimleið frá sóknarprestinum eitt
kvöld. Þeir höfðu verið að stæla um, hver
væri réttlátasta aðferðin við úthlutun fá-
tækrastyrkja, og nú fannst honum skyndi-
legá, að líf hans væri óþolandi leiðinlegt,
að honum væri það óbærilegt stundinni
lengur.
Einmitt þá kom töfraorðið París upp í
huga hans. Honum virtist sem fuglarnir á
trjánum og runnunum kölluðu það til hans
af öllum mætti. Hann hafði alls ekki hugs-
að um París í tíu ár, — ekki síðan hann fór
þaðan, skildi eftir allar skemmtilegarminn-
ingar og flúði frá Montmartre og lista-
mannslífinu, kom heim til Muleston til þess
að lifa lífi, sem sízt af öllu var listamanns-
líf.
En nú vöknuðu allar gömlu minning-
arnar, sterkari en nokkru sinni áður, og
hvísluðu að honum frásögnum um allt hið
liðna, um ljósadýrðina á götunum, um
tatarahljómlistina á veitingahúsunum, um
ökuferðirnar í Boulogneskógi á stjörnu-
björtum kvöldum, um konuna við hlið
hans, konu, sem ilmaði af hinum beztu og
dásamlegustu ilmvötnum.
Konu ... Þær höfðu að vísu verið marg-
ar, en það var aðeins eitt andlit, sem hann
sá greinilega fyrir sér, þar sem hann nam
staðar á veginum. Fölt andlit, fjörugt og
lifandi, þrátt fyrir fölvann, broslega lítill,
rauður munnur og eins og rammi utan um
andlitið svart sítt hár, sem bylgjaðist
niður með vöngunum og sindraði á.
Honum fannst sem hann hefði gleymt
nafni hennar, en meðan hann sá andlit
hennar fyrir sér kom það í hug honum úr
djúpi gleymskunnar. Hann sagði það upp-
hátt í golunni, sem bar bergmál þess áfram
eins og andvarp: „Margot.“------
Daginn eftir var hann kominn til París-
ar. Hugur hans var fanginn af Ijósunum
og lífinu í kringum hann, er leigubifreið- *
in ók út af Norður-járnbrautarstöðinni.
Við litlu borðin utan við veitingahúsin sat
fjöldi kátra og fjörugra Frakka og hing-
að og þangað sátu konur, fagrar konur. j
Ljósaauglýsingarnar ljómuðu uppi yfir :
húsaþökunum í öllum regnbogans litum.
Allsstaðar fann hann hinn óskiljanlega,
óskýranlega, töfrandi ilm Parísarborgar.
Hin tíu, virðingarverðu ár ævi hans runnu
nú frá honum, eins og þau hefðu aldrei
verið til. Hann var uppnuminn af fögnuði
meðan bifreið hans ók honum eftir Champs j
Elysée til gistihússins.
Er hann kom inn í anddyri gistihússins, j
var þar fullt af konum, sem Ijómuðu eins og
páfuglar, og er hann heyrði angurværa tóna !
frá imgverskri hljómsveitleggjaútúrborð-
salnum, þá hvarf nokkuð af töframætti
þeim, sem hafði gripið hann. Þetta var ekki
París eins og hann þekkti hana, París
gangstéttanna, þar sem menn gátu lifað
og elskað fyrir nokkra skildinga. —
En töframátturinn greip hann aftur
mildum höndum, eins og langþráð ástmey,
þegar hann stundu seinna fór aftur út í
nóttina, — nóttina, sem í París er bjartari
en nokkur dagur, — og er honum hafði
tekizt að ná sér í bifreið, ók hann til veit-
ingahússins í Rue Pigalle.
Honum datt í hug, að þar, sem hann
hafði lifað svo margar hamingjustundir
og skemmt sér svo vel, þar skyldi hann
borða í kvöld.
Satt að segja var veitingahúsið í Rue
Pigalle lítið og ómerkilegt, og þangað kom
aðeins fólk, sem hafði lítil peningaráð, en
vínið þar var fyrsta flokks, og það var
þar, sem hann og Margot oft höfðu borð-
að saman, þegar hann hafði haft næga
peninga til þess að leyfa sér slíkt óhóf.
Á afmælisdaginn sinn hafði hún verið í
ljósbleikum kjól. — Það var einkennilegt,
hvernig allt þetta kom honum í hug núna
aftur. — Hann minntist þess, að þegar
hún tók af sér síðu, svörtu kápuna, þá
hafði hún staðið frammi fyrir honum eins
og nýútsprungin rós; það var dásamlegur
kjóll. Hvað skyldi hafa orðið um Margot
litlu? Henni hafði þótt mjög vænt um
hann. En þau höfðu skilið vinir, þegar hið
nýja líf hans gerði kröfu til hans. Auð-
vitað hafði hún grátið og stutt höfuðið á
öxl hans og skilið þar eftir greinileg merki
andlitsdufts, en vegna þess að hann hat-
aði allan grát og kveinstafi, lofaði hann
að borða með henni miðdegisverð á næsta
afmælisdegi hennar.
VETZT TT — ?
■
■
■
1. Hver var fyr°ti biskup í Skálholti, og
hve lengi var hann biskup.?
2. Hvar eru Andesfjöllin ? •
3. Eftir hvem er þetta ertndi og í hvaða :
kvæði:
Ó, frelsi, frelsi! Hugsjón alls, sem á •
i eðli sinu lífsins vaxtarþrá!
Þú allra stórra vona mark og mið,
sem mannsins gáfu opnar hæstu svið! :
Vér hrópum á þig — aldrei
hærra en nú — ;
en ekkert svar. Ó, frelsi, hvar ert þú ?
■
4. Hver var bað, sem kallaður var „Litli ;
liðþjálfinn" ?
5. Hvað þýðir í fomu að minnast við etn- j
hvem?
■
6. Hver spurði: „á ég að gæta bróður
míns"? ;
■
7. Hvað er O-G-P-U? 5
■
8. Hvað þýddi orðið óbótamaður í fomu jj
máli?
:
9. Hver var Praxiteles?
10. Eftir hvem er leikritið „Skrúðsbónd- :
inn" ?
Sjá syör á bls. 14.
■
„Er það víst?“ hafði hún sagt í bænar-
rómi. „Áreiðanlega," hafði hann svarað
kæruleysislega, þvi að hann var að verða
of seinn í lestina.
Vitanlega hafði hann ekki haldið loforð
sitt. Karlmaður lofar konu ástum á sama
hátt og hann lofar klæðskera sínum
greiðslu. Loforð hans nægir báðum, en
hann finnur enga skyldu til þess að halda
það.
Ekkert var breytt á veitingahúsinu. Það
var ef til vill heldur óhreinna þar, en ann-
ars var allt óbreytt. Enn var ekki fram-
orðið, svo að fáir gestir voru komnir inn
á v'eitingahúsið. Þeir sátu víðsvegar um
salinn og honum veittist ekkert erfitt að
fá sama borðið og þau Margot höfðu setið
við fyrrum, og hann hafði drukkið skál
hennar í ódýru rauðvíni.
En í kvöld ætlaði hann að fá það bezta,
sem á boðstólum var, og drekka eitthvað
betra en súrt rauðvín Margot til heiðurs.
Og þar eð leiðinlegt var að borða einn,
kæmi ef til vill einhver fallegri stúlka inn
á veitingahúsið en þessi, sem sat við næsta
borð og gaf honum hýrt auga, og þá ætl-
aði hann að bjóða henni að borða með
sér. — I París lifa menn fyrir augna-
blikið, án þess að hugsa um siðferðisregl-
ur.
Einmitt meðan hann var að bollaleggja
þetta opnuðust dyrnar, og hún kom inn.
Með henni kom svo ískaldur vindur, að
gestirnir, sem sátu niðri við dýrnar, skulfu.
Hún hafði ekki breytzt. Undrandi augnaráð
hans fylgdi henni meðan hún gekkhægtinn
gólfið í áttina til hans. Sama föla andlitið,
litli, skringilegi munnurinn og síða hárið,
svart og gljáandi. Hún var hulin svartri,
síðri kápu, en neðan við hana sá hann
bleika kjólinn fagra.
Tíu ár höfðu liðið, og hún hafði alls
ekki breytzt, en hann var orðinn grá-
hærður. Já, en þetta var f jarstæðukennt.
Annaðhvort var hann að dreyma, eða þá
var þetta önnur kona. Hann sat enn og
starði kjánalega á hana, þegar hún kom
og settist við borðið hjá honum, and-
spænis honum. Svipur hennar lýsti engri
undrun, þegar augu þeirra mættust.
„Þá komstu loksins," sagði hún. Hún
talaði lágt, og honum virtist hljóðið berast
til sín eins og andvarp.
„Litla Margot mín.“ Hann rétti henni
báðar hendur sínar. „Þú ert fegurri en
nokkru sinni, en ég er orðinn gamall.“
„Ég hefi komið hingað á hverjum af-
mælisdegi mínum,“ sagði hún, og lét káp-
una falla, svo að kjóllinn breiddist út eins
og nýútsprungin rós. „Tíminn hefir verið
lengi að líða.“
Hann fór að afsaka sig. „Allt er svo
breytt heima. Eg hefi skyldum að gegna,
og mér hefur veitzt erfitt að koma. En það
er dásamlegt að sjá þig aftur. Margot,“
vínið var farið að hrífa á hann, og hann
hallaði sér ákafur fram yfir borðið, „það
var í voninni um að sjá þig, að ég kom hér
í kvöld, að ég kom til Parísar."
Framhald á bls. 13.