Vikan - 16.12.1948, Blaðsíða 43
JÖLABLAÐ VIKUNNAR 1948
43
Englendingur heimsækir
Grímsey.
Framhald af bls. 7.
þig líkt og steypi-sprengja eins og þær
ætli að ráðast á þig. Þar að auki eiga
þær til með að sletta á þig úrgangi sínum
— það er lítið betra en loftárásirnar á
London!
Svo er fjöldi annarra tegunda sjófugla,
sem ég ekki kann að nefna, og í fjarlægð
virðist þær hver annari lík. Þær safnast
allar saman á klettum og höfðum fram við
sjóinn og halda stór mávaþing, sem líta
út í fjarlægð eins og breiður af hvítum
vorblómum.
Á norður- og austur-ströndinni, þar sem
björgin eru hæst er f jöldi af lunda — að-
laðandi fugl með íhugult páfagauksandlit,
svart bak, hvítt vesti og rauða fætur.
Þegar hann flýgur lítur hann út eins og
örsmá ,,helikopter“-flugvél.
Það er mikið um æðarfugl hér, mjög
verðmætur eins og annarsstaðar á íslandi
végna dúnsins og eggjanna, sem hvort-
tveggja er hirt af miklum fjálgleik. Flug
Æðarfugl.
þeirra er stórkostlegt, áþekkt „Sunder-
land“-flugbát, þegar þeir hefja sig til
flugs, en á háflugi tigið og fagurt. Um
þessar mundir eru þeir allir á biðilsbuxun-
um og tilkynna það með hinu sérkennilega
ú-ú-hljóði, sem einkennir ástarjátningu
þeirra. Það er erfitt að lýsa hljóðinu, en
það er líkast því og gömul Cockney-kona#
væri að segja: ,,Well!!“, „Well I never!!“
Ef þú hlustar á það mundirðu halda að
þeir væru að tjá undrun sína og aðdáun á
fegurð elskhuga síns. í raun og veru eru
þeir ef til vill aðeins að segja á sínu anda-
máli: Við skulum fá okkur að borða, eða
einhverjar slíkar jafn hversdagslegar,
mannlegar samræður.
Aðrir fuglar, sem mikið ber á, eru snjó-
titlingarnir og svo auðvitað lóan. Snjó-
titlingurinn er eins og stokkuð útgáfa af
enska rauðbrystingnum með hvítt brjóst
í stað rauðs. Það er einhver fugl á Gríms-
ey sem syngur mjög yndislega, (það er
stundum hægt að heyra til hans í gegnum
kríugargið) og ég býst við að það sé hann.
Ég hef einnig séð dauðan steindepil,
*Cockney = alþýða manna í London og
mállýska þeirra. Þýð.
sem systursonur minn, 9 ára gamall, var
búinn að ganga með í vasanum í tvo daga.
Það er heillandi vani, sem menn tileinka
sér á þeim aldri!
Mestur hluti dagsins fór í að stinga
upp kartöflugarð fyrir J. Það var all erfitt,
því að þetta var nýr garður og hafði ekki
verið stunginn upp áður.
Mér hefur alltaf þótt gaman að sveita-
vinnu og garðyrkjustörfum, — það er að
segja í smáum stíl. Það er fyrirtaks hvild
fyrir hvern þann, sem verður að vinna
fyrir sér með höfðinu. Þar við bætist
vitundin um það, að hjálpað sé til að
skapa eitthvað — vekja nýtt líf, þegar
jörðin er erjuð eða sáð í hana. Ég held
að þessi tilfinning verði sérstaklega næm
á Islandi. Hér er umhverfið svo líflaust,
að maður fær löngun til að bæta úr því
með því að skapa líf með einhverju móti.
Ég hef bókstaílega haft áhyggjur út af
fáeinum kartöflum, sem ég setti niður
fyrir systur mína í Reykjavík, sérstak-
lega þegar loftið er kalt eins og nú og
gæti drepið grösin, sem hljóta að vera
að koma upp.
Um kvöldið var laugardagsball í skóla-
húsinu, næsta húsi við okkur. Þau eru
víst haldin í hverri viku, og allt unga
fólkið á eynni kemur þá saman og dansar
eftir harmonikumúsik. Til allrar ógæfu
hófst ekki skemmtunin fyrr en klukkan
11.00, og ég hafði farið snemma í rúmið
og var sofnaður. Mér þykir afar slæmt
að hafa misst af þessu, og með sjálfum
mér er ég óánægður við fólkið fyrir að
vekja mig ekki og segja mér frá því. Það
er ekki laust við að ég sé hrifinn af einni
af stúlkunum í Grímsey, og mér hefði ekki
þótt neitt af því að fá tækifæri til að
dansa við hana. Lífið er hér full einmana-
legt fyrir ógiftan mann.
30. maí. Guðsþjónusta í sóknarkirkj-
unni í Grímsey. Undarlega skopleg og
aumkunarverð í senn. Þama komu 18 af
73 íbúum eyjarinnar. Af söfnuðinum voru.
sjö lítil börn, sem höfðu verið „skikkuð
til að fara“. Á síðustu stundu komu orð
um það, að forsöngvarinn, Óli, vinur
okkar, gæti ekki komið, því að hann væri
,,lasinn“, svo að B. var beðin að hlaupa.
í skarðið. Þetta lofaði góðri skemmtun,
því að hún hafði aldrei áður spilað á orgel,
og lengi vel lá mér við að skella upp úr,
þegar ég sá, hvað hún var vandræðaleg,
þegar hún dró út takkana og fór að stíga.
orgelið og fitla við nótumar með sýni-
legum taugaóstyrk.
Þarna voru tveir meðhjálparar, —
Stefi, gamli sjómaðurinn, sem ég hef áður
minnst á, og annar maður á sama aldri,
með vangaskegg. Hann hafði ég ekk'i séð
áður. Þeir stóðu eins og vendarenglar
sinn hvoru megin við B. og sýndu henni,
hvað hún ætti að gera, og hvenær hún
ætti að spila. Þeir voru líka aðalsöngvar-
arnir. Meðan á messunni stóð, spýtti
vangaskeggur rAsð miklum ræskingum í
fötu, sem stóð hjá orgelinu. Söngurinn
var blátt áfram hræðilegur, sérstaklega
ein kona, sem ég uppnefndi eftir einum
af orgeltökkunum og kallaði „Voix
Celeste“ (englaröddina), hún var hjáróma
allt í gegn. Fyrsti sálmurinn var sung-
inn við lag, sem allir brezkir hermenn
þekkja og syngja við textann „When this
bloody war is over“ (Þegar þessu
fjandans stríði lýkur). Annan sálminn
kannaðist ég líka við, — ég held það hafi
verið enski sálmurinn „Lead, kindly light“
(Lýs milda ljós). Ég hugsa að J. hafi valið
þessa sálma, af því að hann vildi geðjast
okkur . . .
Eftir hinar venjulegu bænir, tón og
sálma var haldin ræða, (lútherska guðs-
þjónustan virðist mjög lík því, sem gerist
í ensku kirkjunni). Ég skildi auðvitað
ekki orð af ræðunni, en eitthvað var talað
um ríka manninn og Lazarus, og ég held,
að minnzt hafi verið á, hversu óguðlegir
þeir væru, sem ekki sæktu kirkju á sunnu-
dögum. Smábömin, sem sátu næst mér,
voru á sífelldu iði allan tímann, og eitt
þeirra reyndi að skríða undir bekkinn, og
það varð að reyna að halda því í skef jum
með mjólkurpela. Engin samskot voru, og
undraði það mig, einkum þegar þess er
gætt, að J. er Skoti að ætt og uppruna.
Eftir messuna setti J. aftur upp harða
hattinn, og söfnuðurinn gekk í einum hóp
heim á prestsetrið til að fá sér kaffi, en
það er víst siður hér. (Islenzku prestamir
eru kostulega búnir, þeir bera harðan hatt,
16. aldav kraga og em í síðri, svartri
hempu með um það bil þrjátíu hnöppum
framaná.) Ég vissi af reynslu, hvað
pönnukökur frú J. voru góðar, og hefði
haft gaman af að fara með hinú fólkinu,
en ég vissi, að þar mundi aðeins vera
töluð íslenzka, og taldi því réttast að fara
hvergi, en tók í þess stað að dreifa skít
á tún J.
Það var í fyrsta sinn sem ég vann þetta.
vandasama starf á íslandi, og mér veittist
það all erfitt, því að áburðurinn var að
mestu leyti sauðatað, hart og kögglótt og
erfitt að dreifa því. Ef maður er í vinnuföt-
um, er hægt að sveifla gafflmum hraustlega
og þeyta áburðinum út um allt, og hirða
hvergi, þó að -maður ati sjálfan sig út,
en ég hef bara ein föt hér, og mig lang-
ar ekki til að koma til Reykjavíkur ilm-
andi af fjósalykt. Þó fór svo eftir hér um
bil tveggja stunda starf, að mér hafði
heppnast að dreifa tólf hlössum sæmi-
lega jafnt yfir völlinn, og mér finnst ég
hafa lagt skerf, þó lítill sé til að halda við
björtum ljóma eins af þessum fagurgrænu
túnum, sem glöddu augu mín svo mjög,
þegar ég kom fyrst til íslands í vor.
Eftir kvöldmatinn fór ég með J. til að
hitta Eirík gamla, manninn, sem gaf mér
ákavítið í vikunni sem leið. Hann er ó-
kvæntur og býr einn síns liðs í litlum
timburskúr, sem hann hefur reist sjálfur.
Þegar við komum, var hann sofandi, og
nokkur tími leið, áður en J. gat vakið hann
til að opna fyrir okkur. Svo virðist sem
hann þjáist af gigt, eins og margt gamalt