Vikan - 19.03.1992, Blaðsíða 23

eigin spýtur. Þetta er annars
dýrasta námiö í Þýskalandi á
eftirnámi þotuflugmannanna."
Ásdís segir aö það sé líkt og
Þjóðverjar hafi aldrei jafnað
sig á því að Fassbinder hafi
horfið af sjónasviðinu. „Þeir
virðast ekki allt of ánægðir
með kvikmyndaiðnaöinn, ann-
að slagið reyna þeir einhverjar
hrossalækningar. Eitt árið
voru leikarar ekki nógu góðir,
næsta ár voru það handritin
sem máttu vera betri. Nú eru
þýsk yfirvöld sem og yfirvöld
annarra vestrænna Evópu-
ríkja farin að leggja mikla rækt
við kvikmyndaiðnaðinn. Þau
vilja slá á áhrif risans í vestri
og halda sínu striki i evrópska
samkrullinu. íslenskir ráða-
menn mættu fara að dæmi
þeirra og styðja við bakið á
kvikmyndagerð. Það þarf oft
ekki mikið til, til dæmis mætti
leyfa íslenskum kvikmynda-
framleiðendum að auglýsa
ókeypis í ríkisfjölmiðlum."
Hún segir að húsnæði hafi
verið ódýrt í Berlín og hægt
hafi verið að lifa af litlu áður en
múrinn féll enda hefðu þau
komist af með lítið, hún og vin-
ir hennar. „Enda var ég þá
ekki komin með barn.“ Sjálf
var hún ekki í Berlín er múrinn
féll. „Ég fór þaðan þremur vik-
um áður og þá var ekki hægt
aö greina að neitt óvenjulegt
væri í aðsigi. Þó að ástandið
hefði verið mjög slæmt í Aust-
ur-Þýskalandi var allt látið líta
vel út á yfirborðinu. Ég fór ekki
oft yfir múrinn en fór þó með
jólagjafir eitt sinn og lenti í
vandræðum því ég var tekin
og látin sitja inni í klukkutíma.
Þeir vildu hræða mig þó svo
ég hefði ekkert gert ólöglegt
en það fór fram hjá mér því ég
var svo timbruð. Það voru allir
aö njósna um alla og kraftinum
beint í vitleysu því um þaö bil
fjórðungur manna var að fylgj-
ast með því sem hinir gerðu.“
VIÐ ERUM DUGLEG
Kvikmyndaleikstjórar hafa
ólíkar vinnuaðferðir. Hvaða
aðferð notar Ásdís?
„Áöur en farið var í tökur
æföum við nokkur lykilatriði,
nokkrar senur. Einnig voru
æfingar á upptökustaðnum.
Það græða allir á æfingum, at-
vinnuleikarar þó meira því
áhugaleikarar treysta meira á
augnablikið, verða að gera
það. Fjöldasenurnar voru
langerfiðastar, við æfðum alla
senuna um morguninn eða
jafnvel daginn áður. Svo brut-
um við atriðin niður í mynd-
skeið, kvikmyndatökumaður-
inn og ég. Það var skemmti-
legt þegar eitthvað óvænt kom
upp á og við reyndum að grípa
augnablikið. Það sem var
skemmtilegast við þennan
leikarahóp var að þeir lögðu
svo mikið til málanna, boltinn
var allan tímann á flugi á milli
okkar. Það má því segja að
handritið hafi verið beinagrind
þegar við byrjuöum en fitnaði
óðum og óx.“
Ingaló er fyrsta kvikmynd
Ásdísar í fullri lengd en áður
hefur hún gert nokkrar skóla-
myndir, myndina Furður fjöl-
skyldulífsins í samvinnu við
Guðbjörgu systur sína og
myndina Grímu með systur
sinni og Sigurveigu Benedikts-
dóttur. Hvaö tekur nú við? „Ég
geri stutta vídeómynd fyrir ís-
lenska sjónvarpið og er í slag-
togi með Óskari Jónassyni og
Hákoni Oddssyni sem gera
líka sína myndina hvor. Stöð
2, ZDF í Þýskalandi hefur boð-
ið mér að leikstýra kvikmynd
eftir eigin handriti og það er
nokkuð gott boð.“
Hvaða skoðun hefur hún á
islenskri kvikmyndagerð? „Við
erum dugleg. Hér er enginn
kvikmyndaiðnaður heldur
byggist þetta upp á einstakl-
ingsframtaki, hver og einn
veröur aö leggja meira af
mörkum en aðrir erlendis.
Kvikmyndirnar eru mjög ólíkar
að innihaldi, efnistökum og
anda og því varla hægt að tala
um séríslensk einkenni. Kvik-
myndagerðamennirnir koma
alls staðar að úr heiminum úr
námi og eru undir áhrifum frá
því landi þar sem þeir voru.
Það er ekki nema gott eitt um
það að segja, ef þeir geta
tengt þau áhrif því sem er að
gerast hér heima, eða því sem
hefur gerst, - sögunni. Það var
ánægjulegt að kvikmynd Frið-
riks Þórs skyldi hljóta tilnefn-
ingu til óskarsverðlauna. Þetta
er „road movie“ að forminu til
en efnið er alíslenskt. Andinn
er góður í þeirri mynd. Annars
er mikill fjöldi við nám í kvik-
myndagerð, ég held það séu
um tvö hundruð manns á leið-
inni heim en af þeim fara flestir
að vinna við auglýsingamynd-
bönd. Það vantar einhvern
grunn í íslenska kvikmynda-
gerð. Það mætti til dæmis
stofna miðstöð þar sem hægt
væri að fá tæki og aðstöðu
á leigu gegn vægu gjaldi og
þar gætu menn einnig skipst á
skoðunum. Þetta gæti verið
eins konar uppeldisstöð, aka-
demía í besta falli. En hinn
eiginlegi grunnur í hverju landi
er heimildamyndagerðin en
hún er dottin upp fyrir hérlend-
is, því er verr og miður." □
FARVÍS-ÁFANGAR:
HALLDÓR SIG.
ÚTNEFNDUR FERÐA-
FRÖMUÐUR ÁRSINS
Tímaritið Farvís-Áfangar
útnefndi „ferðafrömuð
ársins" í annað sinn á
dögunum. í fyrra hlotnaðist
Páli Helgasyni í Vestmanna-
eyjum þessi heiður en hann
hefur starfað ötullega að
ferðamálum þar í bæ um
margra ára skeið.
Þórunn Gestsdóttir, ritstjóri
blaðsins og útgefandi, bauð til
samsætis af þessu tilefni á
veitingastaðnum Hallargarðin-
um í Húsi verslunarinnar í
Reykjavík.
í ávarpi sínu, sem hún flutti
áður en úrslitin voru
kunngjörð, ræddi Þórunn um
þær miklu breytingar sem
væru að eiga sér stað í ferða-
málum, breytingar sem meöal
annars væru fólgnar í „nýrri
Evrópu“ og auknum möguleik-
um í ferðamálum. Hún sagði
að breytingunum þyrfti að
mæta með skynsamlegum
ráðstöfunum og ætti tíminn
eftir að leiða ýmislegt í Ijós.
Þórunn gat hinnar öru þróunar
sem hefði átt sér stað á sviði
flugmála hér á landi að undan-
förnu. „Evrópa verður eitt
markaðssvæði," sagði
Þórunn, „frá og meö næstu
áramótum og skilin á milli
áætlunarflugs og leiguflugs
verða engin eða óljós. Til
þessara breytinga hafa menn
horft hér og reynt að laga fyrir-
tæki sín og aðstæður að
breyttu rekstrarumhverfi. Ein
veigamikil breyting hefur orðið
á þessu sviði, lækkun flugfar-
gjalda. Það er mikilvægur þátt-
ur er snýr að neytendum
þessa lands. Lækkun far-
gjalda á síðasta ári og nú á
þessu ári er mikil kjarabót fyrir
almenning og því ber að
fagna. í ferðaþjónustu þarf að
líta til framtíðar engu síður en
A Þórunn
Gestsdóttir,
ritstjóri
Farvíss-
Áfanga,
óskar
Halldóri
Sigurðs-
syni, fram-
kvæmda-
stjóra
Atlants-
flugs, til
hamingju
með
utnefn-
inguna.
Þau sitja i
dómnefnd
sem velja
skal á milli
innsendra
ferðafrá-
sagna.
T.v.: Hildur
Gunnlaugs-
dóttir
prófarka-
lesari,
Jóhanna
Kristjóns-
dóttir
blaðamað-
ur og
Sigurður
Valgeirs-
son útgáfu-
stjóri.
í öðrum atvinnugreinum og er
það víða gert.“
Að þessum orðum mæltum
tilkynnti Þórunn val dómnefnd-
ar, en hana skipuðu Helgi Jó-
hannsson, formaður Éélags
íslenskra feröaskrifstofa,
María Guðmundsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Upplýsingamið-
stöðvar ferðamála, og Þórunn
Gestsdóttir ritstjóri. Útnefning-
una „ferðafrömuður ársins
1991“ hlaut Halldór Sigurðs-
son, framkvæmdastjóri Atl-
antsflugs. Hann stofnaði
flugfélagið ásamt öðrum árið
1989. Á síðasta ári flaug félag-
ið með um 76.000 farþega á
milli landa víða um heim. Til
íslands fluttu farkostir félags-
ins um 7000 erlenda ferða-
menn og íslendingum var jafn-
framt gefinn kostur á lægri far-
gjöldum hjá viðkomandi þjón-
ustuaðila en áður höfðu gilt.
Þjónustu félagsins nýttu sér
ferðaskrifstofur hér á landi
með góðum árangri. Að mati
dómnefndar lagði Halldór Sig-
urðsson stóran skerf af mörk-
um til ferðaþjónustunnar á síð-
asta ári, skerf sem breytti
miklu og var til mikilla hags-
bóta fyrir hinn almenna feröa-
mann.
Til samsætisins í Hallar-
garðinum var boðið aðilum
innan ferðaþjónustunnar og
öðrum þeim sem henni
tengjast. Það var þétt setinn
bekkurinn og góður rómur
gerður aö máli Þórunnar
Gestsdóttur ritstjóra og útnefn-
ingunni innilega fagnað af við-
stöddum. □
6.TBL.1992 VIKAN 23
TEXTI: HJALTIJÓN SVEINSSON / LJÓSM.: MAGNÚS HJÖRLEIFSSON