Vikan - 12.09.2000, Qupperneq 24

Smásaga eftir Karin Fossum. Þörunn Stefánsdóttir Dvddi.
Eigínlega langaði mig ekki til
Hess að deyja. Þetta uar
frekar nokkurs konar löngun
til Uess að uera nálægt dauð-
anum; að fá að standa eitt
augnablík uið landamærí lífs
og dauða. Ég ímyndaðí mér
að bað gæfi lífinu nýja uídd,
allar upplifanir yrðu sterkari
og öðluðust aðra merkingu.
/
g velti því fyrir mér
hvernig auðveldast
væri að nálgast
þessi landamæri en
vera jafnframt viss um að geta
snúið til baka. Það er ekki
hægt að smita sjálfan sig af
lífshættulegum sjúkdómi eða
skipuleggja mislukkað sjálfs-
morð.
Svo ég ákvað einfaldlega að
hætta að borða. Auðvitað
hélt ég áfram að drekka te og
kaffi og það var ótrúlegt hvað
það nægði mér. Satt að segja
þarf maður ekki svo mikið á
næringu að halda. Vikurnar
liðu hratt og ég var aldrei
svöng nema allra fyrstu dag-
ana. Mér fannst sem ég svifi.
Og þótt dauðinn væri enn þá
víðs fjarri fannst mér allt um-
hverfið breytast, allt verða á
einhver hátt líflegra. Og
þannig var það í raun og veru;
lyktin varð sterkari og litirn-
ir skýrari. Aldrei fyrr hafði
ég upplifað að tónarnir eins
og þrengdu sér inn í sál mína
þegar ég hlustaði á tónlist. Ég
var ekkert máttfarin en þurfti
á meiri svefni að halda en
venjulega og fór fyrr að sofa.
Til að byrja með hafði ég
stöðugan höfuðverk en hann
læknaðist fljótlega. Fötin fóru
að hanga utan á líkamanum.
Ég hafði alltaf verið grönn en
samt var það yndisleg tilfinn-
ing að finna hvernig allt varð
lausara utan á mér. Það veitti
mér áður óþekkt frelsi. Ég
hefði aldrei trúað því að þetta
gæti verið svona auðvelt. Það
var eitthvað ólýsanlega gott
við tilfinninguna að minnka
smám saman og samtímis því
varð allt skýrara en áður. Mér
fannst ég hafa meiri tíma og
hreyfingarnar urðu hægari.
Ég fylgdist með stressuðu
fólki í kringum mig þjóta inn
og út úr verslunum með poka
fulla af mat. Það var ótrúlegt
hvað allir keyptu mikið af
mat. Og alls staðar voru
myndir af mat; í dagblöðun-
um, tímaritunum og sjón-
varpinu. Það var eins og mat-
ur væri það eina sem skipti
máli. Mér fannst ég vera laus
frá einhverri kvöð, ég var
sterk og loksins var ég minn
eigin húsbóndi. Ég hafði enga
lesti, enga veikleika. Ég var
sjálfri mér nóg, ég þarfnaðist
einskis.
Ég lagði mig svolitla stund
þegar ég kom heim úr vinn-
unni. Bara klukkutíma eða
svo, ég vissi að enn þá átti ég
langa leið að landamærunum.
Það kom fyrir að ég fékk mér
svolítinn sykur út í kaffið til
þess að fá hita í skrokkinn,
mér var alltaf kalt. Hendurn-
ar og fæturnir voru ískaldir.
Venjulega hjálpaði að fara í
heita sturtu. Ég gróf upp
gamlan hitapoka og sat með
hann í fanginu meðan ég
horfði á sjónvarpið. Hlutirnir
í kringum mig breyttust
stöðugt. Ég átti erfiðara með
að hlæja og auðveldara með
að gráta. Það var eins og
landslagið í kringum mig væri
lifandi. Ef ég starði lengi á tré
fannst mér það lifna við og
skjálfa. Útiloftið var orðið að
ísköldu efni sem erfitt var að
soga ofan í lungun. Það bragð-
aðist líka öðru vísi en fyrr.
Það var þessi nýi skilnin^-
ur sem ég hafði sóst eftir. Ég
hafði séð hann speglast í and-
liti gamals fólks og þeirra sem
höfðu upplifað mikla sorg. Ég
gat ímyndað mér að fólkið
sem lifði hörmungar útrým-
ingarbúðanna hefði einnig
öðlast þennan skilning og ef
til vill konurnar í þriðja heim-
inum sem sátu í hnipri undir
brennheitri sól með deyjandi
ungbörn í fanginu. Þær störðu
á mig, frá sjónvarpsskjánum,
augum sem höfðu séð allt.
Mér fannst ég lítil og einskis-
verð þar sem ég starði á móti.
Og svo var það veika fólkið
sem barðist við dauðann. Fár-
sjúkt fólk sér lífshlaup sitt
eins og í kvikmynd og sér líf
sitt í nýju Ijósi þegar dauðinn
nálgast. Það er á slikum
stundum sem maður skilur
sjálfan sig og aðra. A bana-
beðinu sér maður hvað hægt
hefði verið að gera öðruvísi,
maður skilur kjarna lífsins.
Hræðslan við dauðann! Það
var meðal annars sú hræðsla,
þessi hræðsla sem við lifum
með allt lífið, sem ég þráði.
Mig langaði að fá að upplifa
þessa einu, sönnu, brennandi
ósk; að fá að lifa. Grátbiðja
um að fá lífið til baka.
Lífið hafði þegar breyst.
Jafnvel hljóðin voru öðruvísi.
Áður höfðu þau öll runnið
saman í eitt, í einhvern óljós-
an, stöðugan hávaða. Nú
heyrði ég aðeins eitt hljóð í
einu, öll önnur hljóð urðu
sem þokukenndur bakgrunn-
ur. Ég heyrði minn eigin
hjartslátt. Ég heyrði braka í
efninu í kjólnum mínum þeg-
ar ég stóð upp úr skrifborðs-
stólnum. Ég heyrði greinilega
þegar yfirmaður minn klóraði
sér á hökunni; heyrði negl-
urnar rispa húðina undir
skeggrótinni. Hljóðið yfir-
gnæfði rödd hans og ég átti
erfitt með að heyra hvað
hann sagði. Hann stóð fyrir
aftan stólinn minn og starði
undrandi á mig vegna þess að
ég svaraði honum ekki.
Það var líka öðruvísi að
fara út að ganga. Ég fann fyr-
ir jörðinni undir fótum mér,
fann fyrir hverri steinvölu
undir skósólunum. Húðin var
orðin þynnri, næstum því
gegnsæ. Æðarnar skinu í
gegn, sérstaklega á gagnaug-
unum og augnalokunum. Á
hálsinum voru þær áberandi,
eins og hjá gömlu fólki. Þær
líktust kræklóttum trjágrein-
um. Áður fyrr var ég bara
venjulegur, „karakterslaus“
líkami en nú mátti sjá beina-
bygginguna, sérstaklega axl-
irnar og mjaðmirnar. Mér
fannst það fallegt. Mér líkaði
þessi megurð, mér fannst ég
ætti að vera þannig. Ég notaði
meiri andlitsfarða en áður.
Einhvern veginn var ég orð-
in svo litlaus. Meira að se^ja
varirnar voru litlausar. Ég
lagði áherslu á að snyrta mig
vandlega áður en ég fór í
vinnuna. Ég fór sífellt fyrr að
sofa og vaknaði fyrr. Ég varð
að sitja meðan ég snyrti mig,
annars svimaði mig. Ég átti
erfitt með að einbeita mér.
Um leið og fréttatímanum
lauk mundi ég ekki hvað
hafði verið í fréttunum.
Stundum fannst mér höfuðið
á mér standa í ljósum logum
þótt annars væri mér kalt.
Mér var flökurt og ég átti
erfitt með að gera húsverkin.
Ég hlustaði mikið á tónlist og
lá í sófanum með sængina
breidda yfir mig. Mig langaði
til þess að flytja rúmið mitt
inn í stofuna þar sem ég varði
sífellt meiri tíma, en ég gat
það ekki hjálparlaust. Fólk
var hætt að koma í heimsókn
upp úr þurru, ég yrði að
24
Vikan